Ма?саты: 1. Біржан сал, А?ан сері, а?ын абай туралы т?сінік беру.
2. Сал-серілерді? ?ндеріне деген ?ызы?ушылы??а т?рбиелеу
3. Ойлау,есте са?тау ?абілеттерін дамыту
Саба? барысы
І. ?йым б?лімі
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру
ІІІ. Жа?а саба?ты хабарлау
«Балалар?а ?нер-білім берілсін,
С?лу мінез ?р ?нермен ?рілсін»
Ж.Балас??ни
?н айту ?нері дегеніміз не?
?аза?станда ?анша ?ншілік мектеп бар?
Халы? ?ндерін б?гінгі к?нге жеткізген дейін ?андай ?ншілерді білесі?дер?
Д?ст?рлі халы? ?ндерін ел арасынан жинап, нота?а т?сірген зерттеуші ?алымдарды ата?
Енді б?гінгі жа?а саба?ымыз?а к?шейік.
Біржан сал(1834-1897)- а?ын, ?нші, композитор. Ол ?азіргі Солт?стік ?аза?стан облысында?ы ?ожа??л ??ды?ы деген жерде д?ниеге келген. Оны? ?ндері д?ст?рлі ?н ?неріні? е? та?даулы, озы? ?лгісі болып табылады. «Бурылтай», «Теміртас», «Жанбота», «Адас?а?», «Жонып алды», «К?кек», «Айтбай», «Біржан сал» сия?ты ?ндері к?п. Біржан ?нші-композиторлы?ымен ?атар талантты ?рі суырыпсалма а?ын бол?ан. А?ын Сарамен айтыс?ан.
А?ан сері (А?жігіт) ?орамса?лы (1843-1913)- ?азіргі Солт?стік ?аза?стан облысы Айыртау ауданында?ы ?оск?л деген жерде д?ниеге келген. А?анны? ке? пейіліне, сырлы ?ні мен ?ткір с?зіне, ж?рген жерін думан?а айналдыратын ?неріне с?йсінген хал?ы оны сері атандыр?ан.
А?ан ?з ма?ына ?нерлі жастарды жинап серілік ??мыр кешіп, тамаша ?ндер шы?ар?ан. Оны? «Сырымбет», «??лагер», «Ма?ма?гер», «Майда ?о?ыр», «Ма?пал», «Бал?адиша», «К?кжендет», т.б. к?птеген ?ндері бар.
Абай (Ибра?им) ??нанбаев (1845-1904)- ?аза?ты? ?лы а?ыны ж?не компазитор. ?азіргі Шы?ыс ?аза?стан облысы, Абай ауданында д?ниеге келген. Абай ?аза?сты? ?н ?нерін жа?а к?ркемдік бейнелеу ??ралдарымен юайытты. Оны? «Сегіз ая?», «Айттым с?лем», «?алам?ас», «К?зімні? ?арасы», «Бойы б?л?а?», «?згеге к??ілім толарсы?», т.б. к?птеген ?ндері ж?не «Торжор?а», «Май т?ні» атты к?йлері бар.
Кеспе ?а?аздар таратылады. ?ннен ал?ан ?серлері туралы ?з ойларын жазады.
Бой сергіту.
Тапсырмалар беріледі:
?ндерді? авторларын табу.
Сал серілерге ??сап ?ле? жолдарын ??растыру.
?нер туралы ма?ал-м?телдер айту.
4. С?зж?мба? шешу.
Хор «Желсіз т?нде жары? ай».
?орытынды: Серілік ??рып, ел аралап, халы?ты? м?? м??тажын ты?дап, ауыр т?рмысын же?ілдетуге тырыс?ан, к??ілін ?нмен ж?бат?ан ?нер иелері халы? арасында аз болмады. ?асына ?нерпаз жігіттерді жинап, топталып ж?ретін бол?ан. Серілер киімді таза, ?ымбат матадан тіккізген. Ар?ыма? ат мініп, ал?ыр ??с баптап, ж?йрік тазы ?ста?ан.
Просмотр содержимого документа
«Біржан сал, А?ан сері, а?ын Абай »
Ашық Сабақ
Тақырыбы: Біржан сал, Ақан сері, ақын Абай
Мақсаты: 1. Біржан сал, Ақан сері, ақын абай туралы түсінік беру.
2. Сал-серілердің әндеріне деген қызығушылыққа тәрбиелеу
3. Ойлау,есте сақтау қабілеттерін дамыту
Сабақ барысы
І. Ұйым бөлімі
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
ІІІ. Жаңа сабақты хабарлау
«Балаларға өнер-білім берілсін,
Сұлу мінез әр өнермен өрілсін»
Ж.Баласұғни
Ән айту өнері дегеніміз не?
Қазақстанда қанша әншілік мектеп бар?
Халық әндерін бүгінгі күнге жеткізген дейін қандай әншілерді білесіңдер?
Дәстүрлі халық әндерін ел арасынан жинап, нотаға түсірген зерттеуші ғалымдарды ата?
Енді бүгінгі жаңа сабағымызға көшейік.
Біржан сал(1834-1897)- ақын, әнші, композитор. Ол қазіргі Солтүстік Қазақстан облысындағы Қожағұл құдығы деген жерде дүниеге келген. Оның әндері дәстүрлі ән өнерінің ең таңдаулы, озық үлгісі болып табылады. «Бурылтай», «Теміртас», «Жанбота», «Адасқақ», «Жонып алды», «Көкек», «Айтбай», «Біржан сал» сияқты әндері көп. Біржан әнші-композиторлығымен қатар талантты әрі суырыпсалма ақын болған. Ақын Сарамен айтысқан.
Ақан сері (Ақжігіт) Қорамсаұлы (1843-1913)- қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы Айыртау ауданындағы Қоскөл деген жерде дүниеге келген. Ақанның кең пейіліне, сырлы әні мен өткір сөзіне, жүрген жерін думанға айналдыратын өнеріне сүйсінген халқы оны сері атандырған.
Ақан өз маңына өнерлі жастарды жинап серілік ғұмыр кешіп, тамаша әндер шығарған. Оның «Сырымбет», «Құлагер», «Маңмаңгер», «Майда қоңыр», «Мақпал», «Балқадиша», «Көкжендет», т.б. көптеген әндері бар.
Абай (Ибраһим) Құнанбаев (1845-1904)- қазақтың ұлы ақыны және компазитор. Қазіргі Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданында дүниеге келген. Абай қазақстың ән өнерін жаңа көркемдік бейнелеу құралдарымен юайытты. Оның «Сегіз аяқ», «Айттым сәлем», «Қаламқас», «Көзімнің қарасы», «Бойы бұлғаң», «Өзгеге көңілім толарсың», т.б. көптеген әндері және «Торжорға», «Май түні» атты күйлері бар.
Кеспе қағаздар таратылады. Әннен алған әсерлері туралы өз ойларын жазады.
Бой сергіту.
Тапсырмалар беріледі:
Әндердің авторларын табу.
Сал серілерге ұқсап өлең жолдарын құрастыру.
Өнер туралы мақал-мәтелдер айту.
4. Сөзжұмбақ шешу.
Хор «Желсіз түнде жарық ай».
Қорытынды: Серілік құрып, ел аралап, халықтың мұң мұқтажын тыңдап, ауыр тұрмысын жеңілдетуге тырысқан, көңілін әнмен жұбатқан өнер иелері халық арасында аз болмады. Қасына өнерпаз жігіттерді жинап, топталып жүретін болған. Серілер киімді таза, қымбат матадан тіккізген. Арғымақ ат мініп, алғыр құс баптап, жүйрік тазы ұстаған.
Үйге тапсырма: Тақырыпты оқып, түсініп айту. Тақырыпқа байланысты мәнжазба жазу. Ойдан өлең шығару.
