«Музыкалы? т?рбие ол-музыкантты т?рбиелеу емес, барлы?ынан б?рын, адамды т?рбиелеу»
В.А.Сухомлинский.
Заман а?ымыны? ?згеруіне байланысты мектепке дейінгі білім беру мекемелеріне жа?а талап-міндеттер ?ойылуда.Балаба?шада?ы балаларды? жан-жа?ты,рухани бай,жо?ары м?дениетті болып ?алыптасуына музыка т?рбиесіні? ?осатын ?лесі зор. Н?зік сезімді жас б?лдіршіндерді ?нерлі,м?дениетті,білімді болып ?суіне балаба?шада?ы музыка т?рбиесіні? алатын орны зор.Музыка саба?ында балалар:музыка ты?дау,?н салу,аспаптарда ойнау,би билеу т?різді т?рлі іс-?рекеттермен айналысады.Балаба?шада?ы музыка т?рбиесі баларды дамыту?а,оларды мектепке даярлау?а ба?ыттайтын ал?аш?а саты.Балаларды? жеке басында?ы дарындылы? ?асиеттерін,музыкалы? ынтасын,?абілетін ?алыптастыру процессі бірте-бірте, ж?йелі т?рде ж?ргізіледі.?р жаста?ы балалар?а музыкалы? білім беру,оларды жоспарлы т?рде мектепке дайындау ма?сатымен ?штастыра ж?ргізіледі.
Музыка саба?тарында балаларды? ты?дау,сезіну,орындаушылы?, эмоциялы? сезімдері ?алыптасады. ?азіргі заман музыка жетекшілеріні? ж?мысы жа?а мазм?нды талап етеді-дербес шы?армашылы? е?бек ете алатын,белсенді іздеуші т?л?аны,ал?ыр адамды т?рбиелеп шы?ару.Мектеп жасына дейінгі балаларды? ?уанышыны? бастауы музыкадан н?р алады.Музыка саба?тарында ?рт?рлі педагогикалы? ?дістерді ?олдану –е? ма?ызды ма?саттарды шешеді:балаларды? ерте музыкалы? т?рбиесіні? ?алыптасуы,музыкалы? компонентіні? ??рылымы-балаларды? музыка?а деген эмоциялы? сезімдеріні? дамуы.
Музыка жетекшісіні? алдына ?ойылытын талап-міндеттер:
-Баланы? музыкалы? м?дениетін ?алыптастыру,оны? рухани ?мірін байыту.
-Музыка ?неріне деген саналы к?з?арасты ?алыптастыру.
-Балаларды? шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту.
-Музыка ар?ылы балаларды? ішкі жан д?ниесін байыту.
Осындай міндеттерді орындау ?шін педагогтар жа?а ба?дарлама мен технологияларды ?олданады.Айтып кететін болсам ?азіргі «Интеграция», «Жобалау», «Вариативтік», «Т?й-т?й» ?дістеріміен ?олданып ж?ремін.
Осындай технологияларды? бірі «Т?й-т?й» халы?аралы? инновациялы? технологиясына ерекше то?талып кетейін.
«Т?й-т?й» а?ылшынша «Step by step» с?зінен аударыл?ан «Демократтал?ан ?о?ам?а жол» деген ма?ынаны білдіреді.
Коммуникативтік,?о?ам,адамгершілік,патриотизм,досты? сия?ты ??ымдар?а с?йене отырып ба?дарлама алдына мынадай талаптарды ?ояды
· ?мір бойы білім н?ріне с?йсінетін т?л?аны т?рбиелеу.
· Демократиялы? ?станымы ?зара сыйласты?пен негізделген т?рбиелік ортаны ?алыптастыру.
· Практикалы? ?дістерді? дамуын ?амтамасыз ету,?дістерді? ?зілмеуіне кепілдеме ету.
«Т?й-т?й» технологиясы бізді? ?лтты? ба?дарламаларды жо??а шы?армайды,тек жа?а демократиялы? ба?ытпен байытады. ?мір талабына сай,баланы? жеке басыны? дамуына,білім беру ?дерісіне жан?ясыны? ?атысуын ?амтамасыз етеді.
«?сел» балаба?шасы 1997 жылдан бастап халы?аралы? «Т?й – т?й» ба?дарламасын т?жірибеге енгізуші мекемелерді? бірі болып танылды. «Т?й-т?й» ба?дарламасы бойынша эксперимент 1997 ж. бастап іске асырылып келеді. Б?гінгі к?ні атал?ан ба?дарлама бойынша мекеме А?мола облысы бойынша тренингтік орталы? болып табылады. Сол себептен, мекемеде “Т?й-т?й” ба?дарламасы бойынша т?жірибе алмасу ж?не ба?дарламаны? идеясын тарату ж?мыстары ке?інен ж?ргізілуде. Мекемеде ата-аналарды ба?дарламаны? мазм?нымен таныстыру ма?сатында ба?дарламаны? презентациясын жасау д?ст?рге айналып отыр.
Мектеп – ба?ша ?р уа?ытта ?з іс – т?жірибелерімен, шы?армашылы?тарымен б?лісу ма?сатында республика,облыс, ?ала к?лемінде ?йымдастырылатын іс – шаралар?а ?атысып, бас?арушы ?йымдар атынан ?р уа?ытта тиісті ба?асын алуда.
Сондай-а? мекеме педагогтары ?з іс-т?жірибелерін жан-жа?ты таратып, ?ріптестерімен б?лісуді ал?а ?ойып отыр.Мекемеде о?у-т?рбие ?рдісіні? сапалы іске асырылуын ?амтамасыз ету ма?сатында ата-аналармен ж?ргізілетін ж?мыстар?а ?лкен м?н беріледі. Атап айт?анда ата-аналарды саба?тар?а ?атыстыру, олар?а ?зекті м?селелер бойынша ке?естер ?сыну, ?ызы?ты та?ырыпта?ы конференциялар мен семинарлар ?ткізу.
Мектеп – ба?ша педагогтары б?гінгі к?ні балалар?а жан – жа?ты ?йлесімді дамуына м?мкіндік беретін, мектеп ?абыр?асына толы? психофизиологиялы? дайынды?пен баруын ?амтамасыз ететін дамытушы ортаны ?йымдастырып отыр. Б?л ж?мыстар к?ні бойы бала?а жа?ымды эмоционалды? жа?дайды ?йымдастырудан, педагог пен бала арасында?ы ?зара т?сіністік, досты? пен сенім сия?ты ?арым – ?атынастардан к?рініс табуда. О?у – т?рбие ?рдісін н?тижелі ж?зеге асыру ма?сатында мекемеде ?р баланы? жеке ?абілеттері, жеке дара м?мкіншіліктері аса ескеріліп, оны? ?зіндік “Менін” ?алыптастырып, оны жеке т?л?а ретінде дамыту?а, баланы? ойы мен пікірін сыйлау?а ?лкен м?н беріледі.
Музыка саба?тарында «Т?й-т?й» технологиясыны? элементтерін мен де ?олданамын. Мен ?н саба?тарында жалпы топпен ж?мыс істеймін,топша?а б?лмеймін ?йткені барлы? балалар ?н де айтып,би де билегісі келеді,сонды?тан мен биге икемі бар балаларды жеке б?ліп алмай барлы?ын бірдей ?йреткенді ж?н к?ремін. «Т?й-т?й» технологиясы бойынша саба?тан бос уа?ытта,мысалы т?стен кейінгі уа?ыттырда жеке дарынды балалармен ж?мыс істеп ?р баламен индивидуалды т?рде ж?мыс ж?ргіземін,?р баланы? жасын,?абілетін ескере отырып ата-аналар?а да ке?ес беремін. Музыка саба?тарына ата-аналарды ?атыстыр?анды ж?н к?ремін.Ашы? есік к?ндері ата-аналар саба?тарыма ?атысып ?з балаларыны? ?абілеттерін бай?айды,ке?ес алады.?й ішінде ?андай музыка ты?дау?а болады,?андай шы?арамаларды,?алай табу?а болады?-деген с?ра?тар жиі кездеседі.?зімні? тарапымнан балаларды? жастарына байланысты шы?армаларды беруге тырысамын, ата-анасы т?сінетіндей етіп ?арапайым шы?арамаларды ?сынамын.
Биыл?ы о?у жылында «Т?й-т?й» ба?дарламасы бойынша т?мендегідей ж?мыстар ж?ргізілді:
- Отбасына арнал?ан психологиялы? ке?естер:
- Ашы? есік к?ндері;
- Семинар, тренингтер;
- Ата-аналар жиналыстары;
- Саулнамалар мен анкеталар тарату;
- Облысты? ж?не ?алалы? сайыстар?а ата-аналармен бірге дайынды? ж?мыстары;
«Т?й-т?й» ба?дарламасыны? негізінде ж?ргізілген жо?арыда?ы атал?ан ж?мыстар ар?ылы біздер о?у-т?рбие ?рдісін балалар ?шін де, ата-аналар ?шін де ж?не педагогтар ?шін де тиімді етіп ?йымдастыру м?мкіндігін алып отырмыз. Орталы?тарда саба?тарды ?ткізу ар?ылы біздер ?р бала?а жеке к??іл б?ле отырып, оны? ?зіндік жеке дара ?асиеттеріні? барынша ашылуына жа?дай жасаймыз. Себебі, жалпы топпен ж?мыс істеген кезде б?л м?мкіндік жиі бола бермейді. Балаларды? ша?ын тобында саба?тарды ?йымдастыр?анда ?р бала ?зіне деген педагогты? к?з?арасын сезіне отырып, ?зін ?р ?ырынан к?рсетуге тырысады. ?йткені ол ?з ойыны? бас?алар?а ?те ?ызы?ты екендігін сезінеді.
Сонымен ?атар “Т?й-т?й” ба?дарламасы ата-аналарды балаба?шаны? тыныс-тіршілігіне тартуды? е? бір тиімді жолдарын ашып отыр. Атал?ан ба?дарлама негізінде отбасымен ?арым-?атынас жасауды? т?мендегідей т?рлері іске асырылады:
- бірлескен саяхаттар;
- ?келерді балаба?ша?а тарту;
- ?ызы?ты отбасылы? кештер;
- отбасылар арасында ?зара досты?ты орнату т.с.с.
Осындай ?ызы?ты т?рде ?йымдастырыл?ан ж?мыстар ата-аналар тарапынан жа?сы к?з?арастарды тудырып отыр.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Музыка саба?тарында т?й-т?й технологиясын ?олдану »
Музыка сабақтарында тәй-тәй технологиясын қолдану
«Музыкалық тәрбие ол-музыкантты тәрбиелеу емес, барлығынан бұрын, адамды тәрбиелеу»
В.А.Сухомлинский.
Заман ағымының өзгеруіне байланысты мектепке дейінгі білім беру мекемелеріне жаңа талап-міндеттер қойылуда.Балабақшадағы балалардың жан-жақты,рухани бай,жоғары мәдениетті болып қалыптасуына музыка тәрбиесінің қосатын үлесі зор. Нәзік сезімді жас бүлдіршіндерді өнерлі,мәдениетті,білімді болып өсуіне балабақшадағы музыка тәрбиесінің алатын орны зор.Музыка сабағында балалар:музыка тыңдау,ән салу,аспаптарда ойнау,би билеу тәрізді түрлі іс-әрекеттермен айналысады.Балабақшадағы музыка тәрбиесі баларды дамытуға,оларды мектепке даярлауға бағыттайтын алғашқа саты.Балалардың жеке басындағы дарындылық қасиеттерін,музыкалық ынтасын,қабілетін қалыптастыру процессі бірте-бірте, жүйелі түрде жүргізіледі.Әр жастағы балаларға музыкалық білім беру,оларды жоспарлы түрде мектепке дайындау мақсатымен ұштастыра жүргізіледі.
Музыка сабақтарында балалардың тыңдау,сезіну,орындаушылық, эмоциялық сезімдері қалыптасады. Қазіргі заман музыка жетекшілерінің жұмысы жаңа мазмұнды талап етеді-дербес шығармашылық еңбек ете алатын,белсенді іздеуші тұлғаны ,алғыр адамды тәрбиелеп шығару.Мектеп жасына дейінгі балалардың қуанышының бастауы музыкадан нәр алады.Музыка сабақтарында әртүрлі педагогикалық әдістерді қолдану –ең маңызды мақсаттарды шешеді:балалардың ерте музыкалық тәрбиесінің қалыптасуы,музыкалық компонентінің құрылымы-балалардың музыкаға деген эмоциялық сезімдерінің дамуы.
Музыка жетекшісінің алдына қойылытын талап-міндеттер:
-Баланың музыкалық мәдениетін қалыптастыру,оның рухани өмірін байыту.
-Музыка өнеріне деген саналы көзқарасты қалыптастыру.
-Балалардың шығармашылық қабілеттерін дамыту.
-Музыка арқылы балалардың ішкі жан дүниесін байыту.
Осындай міндеттерді орындау үшін педагогтар жаңа бағдарлама мен технологияларды қолданады.Айтып кететін болсам қазіргі «Интеграция», «Жобалау», «Вариативтік», «Тәй-тәй» әдістеріміен қолданып жүремін.
Осындай технологиялардың бірі «Тәй-тәй» халықаралық инновациялық технологиясына ерекше тоқталып кетейін.
«Тәй-тәй» ағылшынша «Step by step» сөзінен аударылған «Демократталған қоғамға жол» деген мағынаны білдіреді.
Коммуникативтік,қоғам,адамгершілік,патриотизм,достық сияқты ұғымдарға сүйене отырып бағдарлама алдына мынадай талаптарды қояды
· Өмір бойы білім нәріне сүйсінетін тұлғаны тәрбиелеу.
· Демократиялық ұстанымы өзара сыйластықпен негізделген тәрбиелік ортаны қалыптастыру.
· Практикалық әдістердің дамуын қамтамасыз ету,әдістердің үзілмеуіне кепілдеме ету.
· Демократталған қоғамда өмір сүруге қажетті көркемдік,этикалық, практикалық білімдерді баланың бойына дарыту.
«Тәй-тәй» технологиясы біздің ұлттық бағдарламаларды жоққа шығармайды,тек жаңа демократиялық бағытпен байытады. Өмір талабына сай,баланың жеке басының дамуына,білім беру үдерісіне жанұясының қатысуын қамтамасыз етеді.
«Әсел» балабақшасы 1997 жылдан бастап халықаралық «Тәй – тәй» бағдарламасын тәжірибеге енгізуші мекемелердің бірі болып танылды. «Тәй-тәй» бағдарламасы бойынша эксперимент 1997 ж. бастап іске асырылып келеді. Бүгінгі күні аталған бағдарлама бойынша мекеме Ақмола облысы бойынша тренингтік орталық болып табылады. Сол себептен, мекемеде “Тәй-тәй” бағдарламасы бойынша тәжірибе алмасу және бағдарламаның идеясын тарату жұмыстары кеңінен жүргізілуде. Мекемеде ата-аналарды бағдарламаның мазмұнымен таныстыру мақсатында бағдарламаның презентациясын жасау дәстүрге айналып отыр.
Мектеп – бақша әр уақытта өз іс – тәжірибелерімен, шығармашылықтарымен бөлісу мақсатында республика,облыс, қала көлемінде ұйымдастырылатын іс – шараларға қатысып, басқарушы ұйымдар атынан әр уақытта тиісті бағасын алуда.
Сондай-ақ мекеме педагогтары өз іс-тәжірибелерін жан-жақты таратып, әріптестерімен бөлісуді алға қойып отыр.Мекемеде оқу-тәрбие үрдісінің сапалы іске асырылуын қамтамасыз ету мақсатында ата-аналармен жүргізілетін жұмыстарға үлкен мән беріледі. Атап айтқанда ата-аналарды сабақтарға қатыстыру, оларға өзекті мәселелер бойынша кеңестер ұсыну, қызықты тақырыптағы конференциялар мен семинарлар өткізу.
Мектеп – бақша педагогтары бүгінгі күні балаларға жан – жақты үйлесімді дамуына мүмкіндік беретін, мектеп қабырғасына толық психофизиологиялық дайындықпен баруын қамтамасыз ететін дамытушы ортаны ұйымдастырып отыр. Бұл жұмыстар күні бойы балаға жағымды эмоционалдық жағдайды ұйымдастырудан, педагог пен бала арасындағы өзара түсіністік, достық пен сенім сияқты қарым – қатынастардан көрініс табуда. Оқу – тәрбие үрдісін нәтижелі жүзеге асыру мақсатында мекемеде әр баланың жеке қабілеттері, жеке дара мүмкіншіліктері аса ескеріліп, оның өзіндік “Менін” қалыптастырып, оны жеке тұлға ретінде дамытуға, баланың ойы мен пікірін сыйлауға үлкен мән беріледі.
Музыка сабақтарында «Тәй-тәй» технологиясының элементтерін мен де қолданамын. Мен ән сабақтарында жалпы топпен жұмыс істеймін ,топшаға бөлмеймін өйткені барлық балалар ән де айтып,би де билегісі келеді,сондықтан мен биге икемі бар балаларды жеке бөліп алмай барлығын бірдей үйреткенді жөн көремін. «Тәй-тәй» технологиясы бойынша сабақтан бос уақытта ,мысалы түстен кейінгі уақыттырда жеке дарынды балалармен жұмыс істеп әр баламен индивидуалды түрде жұмыс жүргіземін,әр баланың жасын,қабілетін ескере отырып ата-аналарға да кеңес беремін. Музыка сабақтарына ата-аналарды қатыстырғанды жөн көремін.Ашық есік күндері ата-аналар сабақтарыма қатысып өз балаларының қабілеттерін байқайды,кеңес алады.Үй ішінде қандай музыка тыңдауға болады,қандай шығарамаларды,қалай табуға болады?-деген сұрақтар жиі кездеседі.Өзімнің тарапымнан балалардың жастарына байланысты шығармаларды беруге тырысамын, ата-анасы түсінетіндей етіп қарапайым шығарамаларды ұсынамын.
Биылғы оқу жылында «Тәй-тәй» бағдарламасы бойынша төмендегідей жұмыстар жүргізілді:
- Отбасына арналған психологиялық кеңестер:
- Ашық есік күндері;
- Семинар, тренингтер;
- Ата-аналар жиналыстары;
- Саулнамалар мен анкеталар тарату;
- Облыстық және қалалық сайыстарға ата-аналармен бірге дайындық жұмыстары;
«Тәй-тәй» бағдарламасының негізінде жүргізілген жоғарыдағы аталған жұмыстар арқылы біздер оқу-тәрбие үрдісін балалар үшін де, ата-аналар үшін де және педагогтар үшін де тиімді етіп ұйымдастыру мүмкіндігін алып отырмыз. Орталықтарда сабақтарды өткізу арқылы біздер әр балаға жеке көңіл бөле отырып, оның өзіндік жеке дара қасиеттерінің барынша ашылуына жағдай жасаймыз. Себебі, жалпы топпен жұмыс істеген кезде бұл мүмкіндік жиі бола бермейді. Балалардың шағын тобында сабақтарды ұйымдастырғанда әр бала өзіне деген педагогтың көзқарасын сезіне отырып, өзін әр қырынан көрсетуге тырысады. Өйткені ол өз ойының басқаларға өте қызықты екендігін сезінеді.
Сонымен қатар “Тәй-тәй” бағдарламасы ата-аналарды балабақшаның тыныс-тіршілігіне тартудың ең бір тиімді жолдарын ашып отыр. Аталған бағдарлама негізінде отбасымен қарым-қатынас жасаудың төмендегідей түрлері іске асырылады:
- бірлескен саяхаттар;
- әкелерді балабақшаға тарту;
- қызықты отбасылық кештер;
- отбасылар арасында өзара достықты орнату т.с.с.
Осындай қызықты түрде ұйымдастырылған жұмыстар ата-аналар тарапынан жақсы көзқарастарды тудырып отыр.
