Драма ?йірмесіне арнал?ан ба?дарлама

Шығыс Қазақстан облысы

Жарма ауданы

Қарасу орта мектебі КММ-сі

драма үйірмесіне арналған бағдарлама

«Үйірме жетекшісі : Жуматаева Самал Ахметсановна

Сынып : 9

Сағат саны: 34

2014-2015 оқу жылы

9 сыныпқа арналған

« Сахна сазы » үйірмесінің

2014-2015оқу жылына

арналған жылдық жоспары

№

Тақырыбы

1

Сахна мәдениеті- 8 сағат

Ұйымдастыру

Сахнада өзін-өзі ұстау

Актерлік шеберліктерін дамыту

және оның элементтері

Сахна тілі және әсемдік

Оқушылардың тілін жаттықтыруға байланысты жаңылпаштар, өлеңдер жаттаттыру

2

Сағат саны

Сахналық қойылымдар- 18сағат

КТК ойынына дайындау. Ойын ережесімен таныстыру.

«Ар намысым, қасіретім, мақтанышым желтоқсан».

Сахна майталмандарымен танысу.

«Ботагөз» романынан үзінді сахналау

Жеңістің 70 жылдығына арналған қойылым «Кестелі орамал».

1

1

2

2

2

3

4

3

3

2

5

5

Әдебиет әлемі- 6 сағат

Монолог

Диалог

Көркем сөз оқу

Театрға саяхат- 1 сағат

5

2

2

2

1

Қорытынды жылдық есеп беру-

1 сағат

1

Қолданылған әдебиеттер:

• Назарбаев Н.Ә. Ел президентінің Қазақстан халқына Жолдауы. 2013ж.
• Қазақтың шешендік сөздері. Алматы баспасы 2008 ж.
• Мен – Адаммын әдістемелік құрал. Алматы баспасы 2000 ж.
• Мектептегі мерекелер тәрбие жұмыстарының сценарийлері №5,2011ж.
• Музыка әлемінде .[Сахна тілі және әсемдік]№2-3 2011ж.
• Мәшһүр Жүсіп . Көркем сөздің құдіреті. Павлодар 2000ж.
• С.Мұқанов « Ботагөз » романы
• Мектептегі өнер №3 [22] 2014 ж.
• М.Мақатаев « Аманат » өлеңдер жинағы
• Ф.Оңғарсынова « Дауа » өлеңдер жинағы
• Абайдың тәлімгерлік тағылымы (құрастырушы Ә.Дайырова) 1996ж.

Түсінік хат

Балалардың мінез-құлқын қалыптастырып, олардың білімін дамытуда сахналық шығармалардың эмоциялық әсері мол болады. Оқушылар сахнасында көбірек пайдаланылатын шығармалар: көркем әңгіме, ертегі, монолог, диалог,тақпақ, жыр, скетч, қысқа пьесалар мен интермедиялар. Әсіресе, пәндік және мерекелік кештер мен ертеңгіліктердің сценарийлері, көркем шығармалардың инсценировкалары мектеп сахнасына өте қажет. Оларды таңдап, талғап, лайықты іріктеген соң, тиісті көрсетудің қойылымын әсерлі дайындау оқытушымен оқушының шеберлігіне байланысты. Күнделікті өмір жағдайындағы қиындықтардың бірі қандай да болмасын бір күтпеген жайларда адамның өзін ұстай білмеуі болып табылады. Әдеттен тыс жағдаймен ұшырасып қалған адамның оны дұрыс бағалай білмеуі және дұрыс шешім жасай алмауы жиі кездеседі.

Осындай жағдайларды сахнада ойнап көрсету оқушылардың бойындағы жағдайды ойластыру және одан шығудың жолын табу қабілетін дамыту әдісі болып табылады.

Алғашқы кезде балаларды белгілі әңгіме, ертегі немесе мысалды сахналауға үйрету оңай болады. Кейіннен, олар мұны меңгеріп болған соң жазушылардың жазған шығармаларынан көріністерді сахналап ойнап көруді ұсынуға болады.

Әдістемелік ұсыныстар

« Сахна сазы » драмалық үйірмесінде оқушыларға жас ерекшеліктеріне байланысты сахналық қойылымдар, көркем сөз, диалог, монолог таңдалып алынған. Драмалық үйірме 9 сынып оқушыларымен жүргізілетін болғандықтан қойылымдар, оқылатын өлеңдер қүрделірек болып таңдалады. Сахнамен жұмыс кезінде сахнаға шығу,кіру жағдайларындағы интервалдық жүйеге мән беру өте маңызды. Драма үйірмесінде қойылымға деген кәсіби мінездеме, ойнап көрсету,тыңдап естірту сияқты амалдар қолданылады.

« Сахна сазы » драма үйірмесінде оқушылардың тілдері шыңдалып сахналық өмірге бейімделеді. Тіл мәдениеттері дамиды, өз ойларын еркін жеткізе біледі. Сахнада өздерін ұстай біледі, актерлік шеберліктері дамиды. Қазақ жазушыларының шығармаларын сахналау арқылы ұлттық нақыштағы асыл қасиеттерін үлгі тұтып, тәрбие алады. Сөзбен жұмыс істеу әдісі мен сахнада сөйлеу өлшемі бүгінгі нақтылық пен айқындылықтың нәтижесі қалыптасып дамитын өнер тәжірибесі. Үнді жағымды дауыс, жеңіл және таза дикция нақты дауыс екпінін қою, айтатын ойының мағынасын бөліп-жармай жеткізе білу, әр сөзді анық айту, дыбысты меңгерту-мәдениеттің белгісі. Тіл байлығын меңгеру әрбір оқушыға аса қажетті міндет деп ойлаймын.

Мақсаты : Оқушылардың мінез-құлқын қалыптастырып, олардың білімін дамытуда сахналық шығармалардың эмоциялық әсерлерін қалыптастыру. Оқушыларды сахнада көбірек пайдаланатын шығармалармен көркем сөз, диалог, монологпен таныстыру. Пәндік және мерекелік кештер мен ертеңгіліктердің сценарийлері, көркем шығармалардың инсценировкаларын мектеп сахнасында оқушылармен дайындап көрсету.

Міндеті: Әрбір дайындаған көріністерді сахнада ойнап көрсету оқушы бойындағы жағдайды ойластыру және одан шығудың жолын табу, қабілеттерін дамыту. Сахнада сөзді дұрыс сөйлеуге , тілді, ерінді,дауысты, тынысты дұрыс қолдануға үйрету.

Бағдарламаның бөлімдерін суреттеу

Қатысушылар: 9 сынып оқушылары

Үйірме бағдарламасы аптасына 1 сағат- жылына 34 сағат

Тақырыптың негізгі бөлімі оқушылардың сахнада өзін-өзі ұстауға, актерлік шеберлікті және оның элементтерін оқып үйренуге бағытталады.

Сахна мәдениеті- 8 сағат

Ұйымдастыру. Сахнада өзін-өзі ұстау. Актерлік шеберліктерін дамыту және оның элементтері. Сахна тілі және әсемдік. Оқушылардың тілін жаттықтыруға байланысты жаңылтпаштар, өлеңдер жаттаттыру

Оқушылар нені білу керек

• сахнада өздерін еркін ұстау
• дұрыс сөйлеу, тілді, ерінді, дауысты, тынысты дұрыс қолдану
• берілген рольдерді дұрыс сомдау
• сахналық қойылымдармен дұрыс жұмыс жасау
• тіл, ерін жаттығулары, дикциямен жұмыс

Сахналық қойылымдар - 18 сағат

КТК ойынына дайындау. Ойын ережесімен таныстыру. « Ар намысым, қасіретім, мақтанышым желтоқсан » . Сахна майталмандарымен танысу. « Ботагөз » романынан үзінді сахналау. Жеңістің 70 жылдығына арналған қойылым « Кестелі орамал » .

Қойылымдар кезінде оқушылар нені назардан шығармаулары керек

• айтылатын әрбір сөздерін нақты халыққа жеткізе білу
• берілген рольдерді шебер ойнап шығу
• көрерменді баурап алу
• дұрыс іс-қимылдар жасау
• сахна мәдениетін сақтау

Әдебиет әлемі- 8 сағат

Монолог, диалог, көркем сөз оқу

Нені назарда ұстау керек

• дұрыс тыныс алу
• интонациямен жұмыс
• ерін, тіл жаттығулары
• өзіне тән, жақын шығармаларды таңдау
• жүрекпен айту
• көрерменге жеткізе білу

Семей қаласындағы Абай атындағы драма театрына бару- 1 сағат

Қорытынды , жылдық есеп беру – 1 сағат

Аңдатпа

Бұл бағдарлама қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдеріне, драма үйірмесінің жетекшілеріне арналған. Бағдарлама мектеп оқушыларын сахна мәдениетіне үйретіп, актерлік шеберліктерін шыңдауды көздейді. Бағдарламаның мектепте драма үйірмесімен айналысушыларға тигізер көмегі аз болмасы анық.

Р/С

2013 -2014 оқу жылында өткізілген және қатысқан іс-шаралар

1

Оралхан Бөкейдің 70 жылдық мерейтойына «Мұзтаудың Мұзбалағы» атты қойылым

2

«Ар намысым,қасіретім,мақтанышым- желтоқсан » атты концерттік бағдарлама Асқаралы ауылы

3

М.Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда» поэмасынан үзінді

4

Ұлы Отан соғысы тақырыбындағы көріністер сайысы «Патриот» айлығында ІІ орын Шар қаласы П.Г.Карелин орта мектебі