Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі: а) сәлемдесу
ә) оқушылардың сабаққа қатысын тексеру
б) оқушы зейінін сабаққа аудару
IІ. Жаңа сабаққа кіріспе: Оқушылардың сабаққа дайындығын қадағалау.
Жан – жақты білімдерін тексеру: 1. Қандай теңдеуді бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп атайды?
2. Қандай теңдеу мәндес теңдеулер деп аталады?
3. Теңдеудің қандай қасиеттерін білесіңдер?
4. Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеудің түбірі қалай табылады?
ІІІ. Жаңа сабақ. Теңдеулерді түрлендіріп, түріне келтіру үшін теңдеулердің мынадый қасиеттері пайдаланылады.
1 – қасиеті: теңдеудегі қосылғыштың таңбасын қарама – қарсыға өзгертіп, оны теңдеудің бір жағынан екінші жағына көшіргенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.
2 – қасиеті: теңдеудің екі жағын да нөлден өзге бірдей санға көбейткенде немесе бөлгенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.
мысал: , 1 – қасиеті бойынша:
2 – қасиеті бойынша:
теңдеудің түбірі.
Теңдеудің дұрыстығын тексерейік
Теңдеудің түбірі теңдеуді тура санды теңдікке айналдырады.
Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу үшін:
1.теңдеудің анықталу аймағы өзгермейтіндей етіп, оның бір жақ бөлігін немесе екі жақ бөлігін де тебе – тең түрлендіріп ықшамдау керек.
2.Айнымалысы бар мүшелерді теңдеудің сол жағына, бос мүшелерді теңдеудің оң жағына жинақтау керек.
3.Теңдеудегі ұқсас мүшелерді біріктіріп, теңдеуді түріне келтіру керек.
4.Теңдеудің екі бөлігін де айнымалының коэффииентіне бөліп, теңдеудің түбірін табу керек.
теңдеуін шешудің үш түрлі жағдайы бар.
1) болса, теңдеудің екі жағында ға бөліп, теңдігін жазамыз. Демек, бұл жағдайда теңдеудің бір ғана түбірі бар.
2) болса, теңдеу түрінде жазылады. теңдігі тің ешқандай мәнінде тура болмайды. Мұндай жағдайда теңдеудің түбірі болмайды.
3)болса, түрінде жазылады. Кез келген санның нөлге көбейтіндісі нөлге тең болғандықтан, тің кез келге мәнінде теңдік тура болады. Демек, теңдеуінің түбірі кез келген сан болады. Теңдеудің шексіз көп түбірі бар.
ІV. Жаңа сабақты пысықтау:
Есептер шығару: Өткен тақырыптағы ережелерді еске түсіріп, есептер шығару.
№842
2x+x=21, 3x=21, x=7
№843
1600-65x=1215+45x
45x+65x=1600-1215
110x=385
x=3,5
№844
x-3=0,25x+3
0,75x=6
x=8 , x-3=8-3=5, 0,25x+3=0,25*8+3=5
алғашқыда сыныбында 8, сыныбында 2 оқушы болған.
№845
70,5+57x=56,75+62,5x
5,5x=13,75
x=2,5
V. Үйге тапсырма: №856
VІ. Сабақты қорытындылау: оқушылардың шығарған есептеріне қарап бағалау
