Пифагор теоремасына есептер шы?ару.

2Пәні: Геометрия

Күні: 12.12.13

Пән мұғалімі: Утегенова Айнур Туреахметқызы

Сыныбы: 8 «а»

Сабақтың тақырыбы

Пифагор теоремасына есептер шығару

Жалпы мақсаты:

Пифагор теоремасы туралы бұрынғы сыныптарда алған білімдерін қайталау, еске түсіру және осы тақырып бойынша алған білімдерін қалыптастыру.

Күтілетін нәтиже:

А) Пифагор теоремасы бойынша білімдері толығады.

В) Пифагор теоремасының көмегімен есептер шығарады және тақырып бойынша күрделі тапсырмаларды орындайды.

С) Пифагор теоремасын өмірмен байланыстыра отырып, есептер шығару барысын қорытындылайды.

Сабақтың түрі, әдіс тәсілдері:

Түсіндіру, сұрақ-жауап.

Оқытудағы жаңа тәсілдер: постер құру, топтық, жұптық әңгіме.

Сыни тұрғыдан ойлау стратегиялары: «Ойлан, бірік, бөліс», «Бірге ойлаймыз, сөйлейміз, есептейміз, «БББ» кестесі, «Бинго» ойыны.

АКТ: Power Point, интербелсенді тақта, сергіту сәтіне видеоролик және оқулықпен жұмыс.

Оқыту формасы: жеке, жұптық, топтық жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі:

Геометрия 8 сынып «Атамұра» 2012, Шыныбеков Ә.Н.,

Геометрия 8 сынып «Мектеп» 2008, Бекбоев И, Абдиев А. Дидактикалық материалдар.

АКТ, проектор, топтарға арналған тапсырма парақтары, үлестірме тапсырмалар, түрлі түсті қарындаш, сызғыш

Сабақтың барысы:

Сабақтың

кезеңдері:

Мұғалім әрекеті

 Оқушы әрекеті

Кіріспе

Үзіліс кезінде оқушыларды тренинг арқылы 4 топқа бөлу. Сыныпқа синус, косинус, тангенс, котангенс жазылған қима қағаздарын беремін.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу.

- Оқушылар, көңіл-күйіміз қалай?

«Шаттық шеңбері» тренинг көрші тұрған оқушының есімінің басты әріпінен басталатын ізгі тілек айтады .

Әрбір топтың алдына маршруттық карта үлестіру.

-Қажетті құрал-жабдықтарың бар ма?Қажет болса, көршілеріннен сұра.

2.Үй тапсырмасын тексеру:

- Балалар, үйге берілген тапсырма қандай еді?

- Оқушылар сағат тілімен бағыттас дәптерлерімізді көршімізге беріп, тексерейік. №

Топтағы көршілеріңнен көмек алуларыңа болады. Қолдарыңнан келсе жарайсыңдар!Қиналсаң көршіңнен көмек алуға болады!

3. Жоғары және төмен мәртебелі сұрақтар:

1)Тік бұрышты үшбұрыштың сүйір бұрышының косинусы, синусы, тангенсі және котангенсі қалай айтылады?

2)Неліктен тікбұрышты үшбұрыштың синусының, косинусының, тангенсінің, котангенсінің мәндері үшбұрыштың қабырғаларының ұзындықтарына тәуелді болмай, тек сүйір бұрыштың шамасына тәуелді болады?

3) Берілген қабырғалары бойынша үшбұрыштың тікбұрышты болатынын анықтаңдар:

а) 6, 8, 10 ә) 5, 6 , 7 б) 9, 12, 15

в) 10, 24, 26 г) 11,9,13 д) 15,20,25

Әрбір жағдай үшін жауабын түсіңдіріңдер.

Оқушылар осы қима қағаздарда жазылған аттарға байланысты 4 топқа бөлінеді.

Мұғаліммен амандасады.

Кезекші оқушы сабақта жоқ оқушыларды атап шығады.

Оқушылар бір-біріне жақсы тілек айтады

Әрбір топ маршруттық картамен танысады.

Оқушылар бір-бірінің дәптерлерін тексеріп, білімдерін бағалайды.

Жетістіктері мен кемшіліктерін анықтайтын болады.

Егер де есебі қате шыққан жағдайда, көршілеріннен көмек сұрайды.

Оқушылар өз ойларын ұсына отырып, талдайды, түсіндіреді немесе өзгелердің жауаптарын дәйектейді.

Сонымен қатар, мысалдар арқылы ережелерін қорытып шығарады. Бір-бірлерінің жауаптарын тыңдай отырып, толықтырады.

Мысалдарды қарастыру арқылы есептерді қаншалықты түсінгендерін саралайды.

Әрбір оқушы өз тобында дұрыс не бұрыс екендігін айтады. Барлық топтардың оқушылары бір-бірден кезектесіп оқып, жауаптарын береді.

Өз-өздерін реттейді.

Тұсаукесер

Конференция «Пифагор және жүз өгіз теоремасы»

1-топтың сұрағы:

Талай жыл талмай ойлап, елден бұрын,

Ашқан күні әйгілі сурет сырын.

Пифагор қуанғанда жүз өгізді,

Құдайға құрбан шалып,жасапты ырым,-деген өлең жолдарына арқау болған Пифагор кім?

2-топтың сұрағы: «Барлық нәрсе саннан туған және саннан тұрады» деген Пифагордың математикалық оқуы туралы не білесіздер?

3-топтың сұрағы: Пифагор сандары туралы қандай мағлұмат бере аласыздар?

Әрбір оқушы үйден ізденіп келгенін ортаға салады, өзара тарихи мәліметтерді салыстырады, жауаптарын дәйектейді. Сонымен қатар, бірін-бірі толықтырады.

Негізгі бөлім

«Бинго» ойыны ойнатылады.

Деңгейлік есептер:

1-топтың есептері:

1)Тікбұрышты үшбұрыштың бір катеті 12 см, ал гипотенузасы 13см. Белгісіз каттетті тап Жауабы: 5см

2)Тең бүйірлі үшбұрыштың бүйір қабырғасы 15 см, табан қабырғасының ұзындығы 24 см. Табанына түсірілген биіктікті тап. Жауабы:9 см

3)АВС –тікбұрышты үшбұрыш .Сбұрышы 90°, а,b-каттер, с-гипотенуза, , -сәйкес каттеттердің гипотенузаға түсірілген проекциялары. Егер а=5 см, 2,5 см болса, с,b, -неге тең? Жауабы:с=10 см,b=5,

2-топтың есептері:

1)Тікбұрышты үшбұрыштың гипотенузасы 25см, бір катеті 20 см. Белгісіз каттетті тап Жауабы: 15см

2)Ромбының қабырғасы 10 дм, ал диагональдарының бірі 12 дм. Ромбының екінші диагоналын тап. Жауабы: 16 дм.

3-топтың есептері:

1)Тікбұрышты үшбұрыштың гипотенузасы 5см, ал бір катеті 4 см, Белгісіз каттетті тап.Жауабы: 3см

2)Тікбұрышты трапецияның табандары 3мм және 6 мм, ал биіктігі 4мм. Трапецияның бүйір қабырғасын тап. Жауабы: 5 мм.

Джекпот:Қызықты көне XII ғ . индия математигі Бхаскара есебі.

Оқушылар алдарыңдағы есептерді шығара отырып, бинго парағын толтырады. Бірінші шығарып болған оқушы «бинго» деп айқалайды. Қажет болған жағдайда тобындағы оқушыларға түсіндіреді.

Қорытынды

1) «Тыңда, ойлан, тап»:

Өткенді қайталап, және сендердің білімдеріңді тексеру үшін. Тікбұрышты үшбұрыштың гипотенузасын табуға есептер беремін.

Жауаптарын код бойынша тексереміз: 513 426 798.

2)Бағалау:Сабақ барысындағы жұмыстануы бойынша, сабақ критерийлеріне сәйкес оқушыларды сыныппен кеңесе отырып бағалаймын, бағаға түсініктеме беріп, жетілу жолдарын айтамын.

Өзін-өзі бағалау, топтың өзара бағалау кретерийлері:

1.Теориялық білімді және ережелерді қолдану

2. Есеп шартын талдай алуы, өрнекті (формуланы) дұрыс құра білуі.

3. Есепті шығару деңгейі, жауабын дәлелдей алуы

4. Жеке тапсырмаларды орындауы

0-4 балл - «2» , 5-6 балл - «3»

7-8 балл - «4» ,9-10 балл- «5»

3)Үйге тапсырма: №

4)Рефлексия:

- Бүгін мен сабақта білдім(нені)?

- Бүгін мен сабақта үйрендім(неге) ?

- Бүгін мен үшін күтпеген нәрсе болды (не)?

- Сабақ аяқталды!Сау болыңыздар!

Оқушылар ауызша есептеп шығарады және олардың жауаптарын сәйкес санға қояды.

Оқушылар өзара топтық, өзін-өзі кретерийге сәйкес бағалайды.

Үй тапсырмасын күнделіктерін жазып алады.

Сабақтан алған әсерлерін рефлексия парағына толтырады.