"Онды? б?лшек. Онды? б?лшекті о?у ж?не жазу"

5а сынып Математика

Саба?ты? та?ырыбы: Онды? б?лшек. Онды? б?лшекті о?у ж?не жазу.

Саба?ты? ма?саты:

1. Білімділік: Онды? б?лшектер ??ымын енгізу, онды? б?лшектерді о?у?а ж?не жаза білуге жа?дай жасау;

2. Дамытушылы?: Белсенділіктерін ж?не о?ушыларды? п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыру, дамыту;

3. Т?рбиелік: О?у?а, саналы сезімге, жауапкершілікке ?з бетінше е?бектенуге т?рбиелеу. Тез ойлап, тез ?орыту?а ж?не с?йлеу м?неріне т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: Жа?а білім беру саба?ы.

К?рнекіліктері: о?улы?, кубик, г?л, а?аш, ?зен, тау, ?й, ?оржын, алма.

П?наралы? байланыс: ?дебиет, биология, тарих.

О?ыту ?дістері: Т?сіндірмелі с?ра? – жауап, ой-тол?аныс, дидактикалы? бірліктерді ірілендіру технологиясы, кубизм стратегиясы, іскерлік ойындар.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і. О?ушылармен амандасып, саба??а ?ажетті ??ралдарын т?гендеп, д?рыс отыруларына назар аудару.

ІІ. ?й тапсырмасын тексеру. «Кубизм» ?дісі ар?ылы есептер жина?ы кітабынан

№257 есеп

ІІІ. Жа?а саба?ты т?сіндіру. Саба? та?ырыбы жазылып, ма?саты айтылады.

Онды? б?лшектер ??ымы

О?ушылар, бізді? б?гінгі саба?ымызды? та?ырыбы: Онды? б?лшек. Онды? б?лшекті о?у ж?не жазу.

Саба?ымызды? ?ту шарты: ?онжы? досыны? ?йіне ?она??а бар?ысы келеді. Ал, онда досыны? ту?ан к?ні болып жатыр. Ол досыны? ту?ан к?ніне бару ?шін ?р т?рлі кедергілерге тап болады. Ол кедергілер (г?л, а?аш, ?зен, тау)-берілген тапсырмаларды орындау. Сонды?танда о?ушылар, барлы?ымыз бірігіп, б?л ?онжы??а кедергілерден ?туге к?мектесейік. Ол ?шін ?р кедергідегі тапсырмаларды орындаймыз.

?онжы? келе жатып, ойланады: -Мен досыма ?андай сыйлы? сыйласам? - екен деп, с?йтіп г?лге тап болады. Г?лді ж?лып алайын десе, онда?ы тапсырманы орындау ?ажет. Ол ?шін б?гінгі жа?а саба?пен танысуымыз ?ажет.

1-кедергі:

Б?лімі он?а еселік болатын сан онды? б?лшек деп аталады.

Б?лімдері 10, 100, 1000 ж?не т.с.с болатын б?лшектерді

жазу?а болады.

О?ылуы:

н?л б?тін оннан бес

Жай б?лшекті немесе аралас санды онды? б?лшек т?рінде жазу ?шін:

Керек жа?дайда б?лшекті? алымында?ы цифрлар саны мен б?ліміндегі н?лдер санын те?естіру;
Б?тін б?лігін жазу;
Б?тін б?лігін б?лшек б?лігінен айыру ?шін ?тір ?ою керек;
Б?лшек б?лігіні? алымын ?тірден кейін жазу керек.

Онды? б?лшекті? б?лшек б?лігіні? цифрлары онды? та?балар деп аталады.

Мысалы: 5,128, м?нда?ы 1, 2, 8 цифрлары –онды? та?балары

Жай б?лшекті онды? б?лшек т?рінде жазу?а болады.

Мысалы:

Б?лшек

Онды? б?лшек

Б?тін б?лік

Б?лшек б?лік

ж?здік

онды?

бірлік

Онды? ?лес

ж?здік ?лес

мы?ды? ?лес

Он мы?ды? ?лес

Ж?з мы?ды? ?лес

Миллионды? ?лес

Тарихи деректерге то?талу.

Онды? б?лшек орта ?асырда араб математиктеріні? ж?не олармен бір уа?ытта Ежелгі ?ытайда пайда бол?ан. Еуропа онды? б?лшектерді Нидерланды математигі ж?не инженері Симон Стевин (1548-1620) 1585 жылы “Оныншы” кітабын жары??а шы?ар?анда ?олныс?а енгізген. Б?л кітап Еуропа?а ке? тара?ан. 1585 жылы оны автор француз тіліне аудар?ан. Ал 1608 ж кітап а?ылшын тілінде жары? к?рген.

- Онды? б?лшектер натурал сандар?а ??сас ж?не есептеулер ж?ргізуге ы??айлы бол?анды?тан к?нделікті ?мірдегі есептеулерде жиі пайдаланылады.

Ал, мысалы онды? б?лшектерді к?нделікті ?мірмен байланыстыратын болса?:

С?йтіп, ол г?лді алып, ?уанышы ?ойнына сыймай келе жатса, алдынан та?ы бір кедергіге тап болады. Ол кедергі - а?аштан ?ту. –Ол енді а?ашта ?сіп т?р?ан алмаларды ал?ысы келеді. Оны алу ?шін мына тапсырмаларды орындау ?ажет.

2-кедергі:

№700

1) 3,16; 2) 8,123; 3) 0,03; 4) 28, 0007; 5) 400, 00015.

?онжы? ?уанып, алмаларды алып ?оржынына салады. С?йтіп ж?ріп келе жатып, ?зенге тап болады. Ол ?зеннен ?ту ?шін мына тапсырманы орындау ?ажет.

3-кедергі:

№704

3,9 км;
11,19 км/сек; 3) 49, 62 км.

Онды? б?лшекті жай б?лшек т?рінде жазы?дар:

1,7

2,32

1,817

0,2

С?йтіп, 3-кедергіден де ?тіп, -Енді досыма жеттім-ау, - дегенде алдынан тау кездеседі. Енді таудан ?ту ?шін мына тапсырманы орындау ?ажет.

4-кедергі:

«Ой т?йін» (с?зж?мба? шешу)

Алымы б?ліміне те? немесе одан ?лкен б?лшек (б?рыс)
22 неге те?? (т?рт)
Б?тін ж?не б?лшек б?ліктен т?ратын сан (аралас)
Геометриялы? фигура (шаршы)
??рамында м?нін табу ?ажет болатын ?ріпті ?рнек (те?деу)
Е? кіші жай сан (екі)

?онжы? – сендерді? к?мектері?ні? ар?асында досыны? ?йіне де жетеді. Сендерге ?лкен рахметін айтып, ?оштасады. ?онжы? ал?ысын білдіреді!

ІV. Бекіту.

Онды? б?лшек дегеніміз не?
Онды? та?ба деген не?

V. ?йге тапсырма: №698, №701 – 205 бет, «Онды? б?лшек» туралы тарихи деректер.

VІ. ?орытынды: Рефлексия: О?ушыларды? «К??іл-к?й» шкаласын аны?тау.

VІ. Ба?алау. Белсене ?атысып отыр?ан о?ушылар?а ж?лдызшалар беріледі.

Кім к?п ж?лдызша жинайды сонша жа?сы ба?амен ба?аланады.

Жарайсы?дар! Саба? ая?талды! Сау болы?ыздар!

Володар жалпы білім беретін мектебі

Саба? жоспары

Та?ырыбы: «Онды? б?лшек. Онды? б?лшекті о?у ж?не жазу»

?ткізген: математика п?ніні? м??алімі

Калиуллова Л.С.

2014-2015 о?у жылы

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«"Онды? б?лшек. Онды? б?лшекті о?у ж?не жазу" »

5^а сынып Математика

Сабақтың тақырыбы: Ондық бөлшек. Ондық бөлшекті оқу және жазу.

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Ондық бөлшектер ұғымын енгізу, ондық бөлшектерді оқуға және жаза білуге жағдай жасау;

2. Дамытушылық: Белсенділіктерін және оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру, дамыту;

3. Тәрбиелік: Оқуға, саналы сезімге, жауапкершілікке өз бетінше еңбектенуге тәрбиелеу. Тез ойлап, тез қорытуға және сөйлеу мәнеріне тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Жаңа білім беру сабағы.

Көрнекіліктері: оқулық, кубик, гүл, ағаш, өзен, тау, үй, қоржын, алма.

Пәнаралық байланыс: әдебиет, биология, тарих.

Оқыту әдістері: Түсіндірмелі сұрақ – жауап, ой-толғаныс, дидактикалық бірліктерді ірілендіру технологиясы, кубизм стратегиясы, іскерлік ойындар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасып, сабаққа қажетті құралдарын түгендеп, дұрыс отыруларына назар аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. «Кубизм» әдісі арқылы есептер жинағы кітабынан

№257 есеп

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру. Сабақ тақырыбы жазылып, мақсаты айтылады.

Ондық бөлшектер ұғымы

Оқушылар, біздің бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Ондық бөлшек. Ондық бөлшекті оқу және жазу.

Сабағымыздың өту шарты: Қонжық досының үйіне қонаққа барғысы келеді. Ал, онда досының туған күні болып жатыр. Ол досының туған күніне бару үшін әр түрлі кедергілерге тап болады. Ол кедергілер (гүл, ағаш, өзен, тау)-берілген тапсырмаларды орындау. Сондықтанда оқушылар, барлығымыз бірігіп, бұл қонжыққа кедергілерден өтуге көмектесейік. Ол үшін әр кедергідегі тапсырмаларды орындаймыз.

Қонжық келе жатып, ойланады: -Мен досыма қандай сыйлық сыйласам? - екен деп, сөйтіп гүлге тап болады. Гүлді жұлып алайын десе, ондағы тапсырманы орындау қажет. Ол үшін бүгінгі жаңа сабақпен танысуымыз қажет.

1-кедергі:

Бөлімі онға еселік болатын сан ондық бөлшек деп аталады.

Бөлімдері 10, 100, 1000 және т.с.с болатын бөлшектерді

жазуға болады.

Оқылуы:

нөл бүтін оннан бес

Жай бөлшекті немесе аралас санды ондық бөлшек түрінде жазу үшін:

Керек жағдайда бөлшектің алымындағы цифрлар саны мен бөліміндегі нөлдер санын теңестіру;
Бүтін бөлігін жазу;
Бүтін бөлігін бөлшек бөлігінен айыру үшін үтір қою керек;
Бөлшек бөлігінің алымын үтірден кейін жазу керек.

Ондық бөлшектің бөлшек бөлігінің цифрлары ондық таңбалар деп аталады.

Мысалы: 5,128, мұндағы 1, 2, 8 цифрлары –ондық таңбалары

Жай бөлшекті ондық бөлшек түрінде жазуға болады.

Мысалы:

Бөлшек	Ондық бөлшек
	Бүтін бөлік						Бөлшек бөлік
	. . .	жүздік	ондық	бірлік		Ондық үлес		жүздік үлес	мыңдық үлес	Он мыңдық үлес	Жүз мыңдық үлес	Миллиондық үлес	....
			3	8	,	0		0	1	3	5

Тарихи деректерге тоқталу.

Ондық бөлшек орта ғасырда араб математиктерінің және олармен бір уақытта Ежелгі Қытайда пайда болған. Еуропа ондық бөлшектерді Нидерланды математигі және инженері Симон Стевин (1548-1620) 1585 жылы “Оныншы” кітабын жарыққа шығарғанда қолнысқа енгізген. Бұл кітап Еуропаға кең тараған. 1585 жылы оны автор француз тіліне аударған. Ал 1608 ж кітап ағылшын тілінде жарық көрген.

- Ондық бөлшектер натурал сандарға ұқсас және есептеулер жүргізуге ыңғайлы болғандықтан күнделікті өмірдегі есептеулерде жиі пайдаланылады.

Ал, мысалы ондық бөлшектерді күнделікті өмірмен байланыстыратын болсақ:

Сөйтіп, ол гүлді алып, қуанышы қойнына сыймай келе жатса, алдынан тағы бір кедергіге тап болады. Ол кедергі - ағаштан өту. –Ол енді ағашта өсіп тұрған алмаларды алғысы келеді. Оны алу үшін мына тапсырмаларды орындау қажет.

2-кедергі:

№700

1) 3,16; 2) 8,123; 3) 0,03; 4) 28, 0007; 5) 400, 00015.

Қонжық қуанып, алмаларды алып қоржынына салады. Сөйтіп жүріп келе жатып, өзенге тап болады. Ол өзеннен өту үшін мына тапсырманы орындау қажет.

3-кедергі:

№704