Мэйдан.

8 нче класс

Геометрия

Тема: Дүртпочмаклар.Мәйдан.

Максат:

“Дүртпочмаклар”,“Дүртпочмаклар мәйданы” темаларын кабатлау, мәйданнарны исәпләү формулаларын ныгыту күнекмәләре булдыру;

фигураларның мәйданнарын исәпләү формулаларын көндәлек тормышта куллануны ачыклау;

алда торган чыгарылыш имтиханнарында (ОГЭ,ЕГЭ) очрый торган мәсьәләләрне чишү;

укучыларда бер-берсе белән аралашу, төркемнәрдә эшли белү, мәсьәләләр чишү барышында үзләренә ышанычлары булу, игътибарлылык , төгәллек, вакытны дөрес бүлү кебек сыйфатлар тәрбияләү; укучыларга тормышта мәйдан исәпләүнең кирәклеген аңлату.

Җиһазлау : стенд, компьютер, тест-карточкалар

Оештыру:

Бүгенге дәрестә без сезнең белән “Дүртпочмаклар”,“Дүртпочмаклар мәйданы” темаларын кабатларбыз, дүртпочмакларның үзлекләрен, мәйдан үлчәү берәмлекләрен, фигураларның мәйданнарын исәпләү формулаларын искә төшерербез, алда торган чыгарылыш имтиханнарында (ОГЭ,ЕГЭ) очрый торган мәсьәләләрне чишәрбез.

Геометрия сүзенең грекчадан тәрҗемәсе “җир үлчәү”(“гео”-җир,ә “метрео”-үлчәү) дигәнне белдерә. Борынгы Мисырда төрле

гаиләләргә бүленгән җирләрнең чикләре яз көне Нил елгасы җәелү

нәтиҗәсендә юылалар.Су ташыган саен җирне яңадан бүлергә туры

килгән.Җир эшкәртүчеләрнең фиргавен казнасына түли торган на-

лог күләме участокның мәйданы дөрес исәпләнүгә бәйле булган, ә мәйданны исәпләп чыгару кыен;елга ярлары бормалы-бормалы булганга, участок чикләре дә тигезле-тигезсез чыккан. Шуннан кешеләр

мондый мәйданнарны турыпочмаклык һәм өчпочмак рәвешендәге

участокларга бүлгәләп үлчәргә өйрәнгәннәр.

Сезнең игътибарга әкият тәкъдим итәм, сез сорауга җавап табарга тиеш буласыз?

…Барлык дүртпочмаклар бергә җыелганнар да, үзләренең королен сайларга булганнар, бик озак бер фикергә килә алмаганнар болар. Шунда бик карт кына параллелограмм әйтә: “Әйдәгез, бергәләп дүртпочмаклар патшалыгына барабыз. Кем беренче булып барып җитә, шул безнең королебез булыр!” Барысы да ризалашалар.Иртән бергәләп юлга кузгалалар, аларның юлына елга очрый: “Кайсыларыгызның диагональләре килешеп урталай бүленә, алар гына елганы йөзеп чыга ала” ди. Шуннан соң юлларын дәвам итәләр болар, каршыларына биек тау очрый: “Кайсыларыгызның диагональләрегез тигез, шуларны гына үткәрәм” ди тау.Кайсылары тау янында кала, калганнары алга китәләр.Каршыларында тар гына күпере булган тирән чоңгыл пәйдә була: “Диагональләр туры почмак ясап кисешсә, уза аласыз!” ди. Күпердән бары тик бер генә дүртпочмак уза алган, аны “дүртпочмаклар короле” итеп сайлаганнар.

Сораулар: Кайсысы король булган?

Кайсы дүртпочмак төп көндәш? Кайсысы яр буенда калган?

I. Белемнәр актуальләштерү.

Дүртпочмаклар турында сөйләргә ( билгеләмә,үзлекләр,мәйдан формуласы)

1.Квадрат мәйданы ничек табыла?

Җавап. Квадратның ягы а булса, квадрат мәйданы S = a² .

2. Параллелограмм мәйданын табу формуласы.

Җавап: S = ah (параллелограмм мәйданы аның бер ягы белән шул якка үткәрелгән биеклеге тапкырчыгышына тигез)

3. Ромб мәйданын табу формулалары.

S = ah , S =(d₁d₂ ):2

4. Турыпочмаклык мәйданын исәпләү формуласы.

S = ab

5. Өчпочмак мәйданын исәпләү формулалары.

S = 0,5 ah , S = √p(p-a)(p-b)(p-c) , S =0,5ab (турыпочмаклы өчпочмак өчен)

6. Трапеция мәйданы ничек табыла Җавап. S =0,5 (a+b) h

7. Түгәрәк мәйданын ничек табарга?

S = πR², монда π = 3,14

π санын ничек истә калдырып була?( Это я знаю и помню прекрас-

но)

“Четырехугольники” презентациясе белән берлектә алып барыла. II.Белемнәрне,күнекмәләрне ныгыту.

Мәсьәлә чишү (укучыларга әзер сызымнар белән крточкалар таратыла).Һәр парта- парлап эшлиләр.

Тормышта мәйдан үлчәү, аны исәпләү белән еш очрашырга туры килә. Әйтик, сусаклагычларны проектлаучыларга, суның парга әйләнүен исәпкә алу өчен,су өслеге мәйданын белергә кирәк. Бүлмә-

дәге тәрәзә, ишек, идән буяу өчен никадәр буяу, стеналарга яки тү-

шәмгә ябыштырырга күпме обой кирәклеген ачыклау өчен дә аларның мәйданын исәпләү мөһим. Юлга асфальт салучыларга,тотылачак асфальт күләмен ачыклау өчен, юл мәйданын исәпкә алу кирәк. Мондый эчтәлектәге

мәсьәләләр имтиханның “Реаль математика” өлешендә очрый. Шундый мәсьәләләрнең берсе:

Киңлеге 5м, озынлыгы 8 м булган бүлмәнең идәненә, үлчәмнәре 10см х 20см лы паркет такталарын җәяргә кирәк. Шушы бүлмәнең идәненә ничә штук паркет тактасы кирәк булыр?

Хәзер мәйдан үлчәү берәмлекләрен искә төшерик.

Җавап: мм²,см², дм², м²,км², а, га.

1 ар= 100 м², 1 га = 10000 м²

Цели урока:

1. Рассмотреть практическое применение формул для вычисления площадей плоских фигур в повседневной жизни.

2. Повторение изученного материала по теме "Площадь многоугольника", отработка навыков применения формул для нахождения площадей.

Образовательные: обобщить пройденный материал по теме: “Площадь многоугольника”; закрепить знания и умения, учащихся по нахождению площадей различных фигур и применению формул в повседневной жизни; проверить умения и навыки применять их: при решении задач, в самостоятельной работе.

Воспитательные: развитие навыков коммуникативного общения и диалоговой деятельности. Воспитать ответственное отношение к коллективной деятельности, воспитание познавательной самостоятельности, воспитание уверенности в своих силах. Воспитывать умение работать в группе, внимание, волю, настойчивость при решении учебной задачи; взаимное уважение друг к другу.

Развивающие: Развивать ясность, критичность, логичность мышления, интерес к предмету, интерес к процессу обучения, развитие вычислительных навыков.

“Дүртпочмаклар”,“Дүртпочмаклар мәйданы” темаларын кабатлау, мәйданнарын исәпләү формулаларын ныгыту күнекмәләре булдыру;

фигураларның мәйданнарын исәпләү формулаларын көндәлек тормышта куллануны ачыклау;

алда торган чыгарылыш имтиханнарында (ОГЭ,ЕГЭ) очрый торган мәсьәләләрне чишү;

укучыларда бер-берсе белән аралашу, төркемнәрдә эшли белү, мәсьәләләр чишү барышында үзләренә ышанычлары булу, игътибарлылык , төгәллек, вакытны дөрес бүлү кебек сыйфатлар тәрбияләү;