Білімділігі: координаталы? т?зуге аны?тама беру; координаталы? т?зуде сана? басын, о? ж?не теріс сандарды? орналасуын, координаталы? т?зу бойында бір ?ана н?кте с?йкес келетіні? ме?герту; о?ушыларды? та?ырып бойынша ал?ан білімдерін тере?детіп, жина?тап ж?йелеу.
Дамытушылы?ы: логикалы? ойлау ?абілеті мен есептеу да?дыларын жетілдіру; ой-?рісін ке?ейту; теориялы? білімін практикада ?олдана білу да?дысын ?алыптастыру; ме?герілген білімді есеп шы?аруда ?олдана білу ?абілетін дамыту.
Т?рбиелігі: о?ушыларды ?йымшылды??а, ??ыптылы??а, тез шешім ?абылдай білуге, п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыра отырып т?рбиелеу.
Саба?ты? типі: аралас саба?
Роза мен Диана бір жерден бір – бірінен ?арама – ?арсы ба?ытта ж?гірді. Роза 5 м/с жылдамды?пен ж?гірсе, Диана 4 м/с жылдамды?пен ж?гірді. ?ыздарды? ?р?айсысыны? 1 секундтан кейінгі орындарын к?рсеті?дер.
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
Жауабы: (-4);(5)
О? сандар мен теріс сандарды ж?не 0 санын т?зу бойында?ы н?ктелермен кескіндеуге болады. Ол ?шін:
1.Т?зу сызып, оны? бойынан 0 н?ктесін белгілеп, осы н?ктені сана? басы ретінде ?абылдау керек.
2. Бірлік кесіндіні та?дап алу ?ажет.
3. О? ба?ытты к?рсету керек.
М?ндай т?зуді координаталы? т?зу деп атаймыз.
Координаталы? т?зу дегеніміз сана? басы болатын 0 н?ктесі ж?не бірлік кесіндісі та?дап алын?ан, о? ба?ыты к?рсетілген т?зу.
- бірлік кесінді 0 н?ктесі координаталы? т?зуді ?арама-?арсы екі ба?ыт?а б?леді.
І. Координаталы? т?зу бойында 0 саны О (сана? басы) н?ктесімен кескінделеді.
ІІ. Координаталы? т?зу бойында о? сандарды кескіндеу.
ІІІ. Координаталы? т?зу бойында теріс сандарды кескіндеу.
ІV. Берілген сан?а координаталы? т?зу бойында бір ?ана н?кте с?йкес келеді.
V. Координаталы? т?зудегі кесіндіні? ?зынды?ын табу ?шін оны? о? жа? шеткі н?ктесіні? координатасынан сол жа? шеткі н?ктесіні? координатасын азайту керек.
Бірлік кесінді ретінде 1 см кесіндіні алып, координаталы? т?зу сызы?дар. Оны? бойынан А(-2) ж?не В(1) н?ктелерін белгіле?дер. А н?ктесі В ж?не С н?ктелерінен бірдей ?ашы?ты?та. С н?ктесіні? координатасын ж?не АВ ара ?ашы?ты?ын табы?дар.
Білімділігі: координаталық түзуге анықтама беру; координаталық түзуде санақ басын, оң және теріс сандардың орналасуын, координаталық түзу бойында бір ғана нүкте сәйкес келетінің меңгерту; оқушылардың тақырып бойынша алған білімдерін тереңдетіп, жинақтап жүйелеу.
Дамытушылығы: логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру; ой-өрісін кеңейту; теориялық білімін практикада қолдана білу дағдысын қалыптастыру; меңгерілген білімді есеп шығаруда қолдана білу қабілетін дамыту.
Тәрбиелігі: оқушыларды ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа, тез шешім қабылдай білуге, пәнге деген қызығушылығын арттыра отырып тәрбиелеу. Сабақтың типі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, оқытудың үш өлшемді әдістемелік жүйесінің элементтері, ассоциация.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру: (2 мин)
1. Оқушылармен амандасу, түгендеу.
2. Оқушы назарын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру: (10 мин)
Өткен тақырыпты қайталау:
Мақсаты: Өткенді қайталау
Презентация арқылы тапсырмалар беріледі:
Қандай сан оң санға да, теріс санға да жатпайды?
Қандай таңба оң санды білдіреді?
Қандай таңба теріс санды білдіреді?
Кез-келген теріс сан оң саннан қандай? Және тбб
IІІ. Жаңа сабақ (15 мин)
Роза мен Диана бір жерден бір – бірінен қарама – қарсы бағытта жүгірді. Роза 5 м/с жылдамдықпен жүгірсе, Диана 4 м/с жылдамдықпен жүгірді. Қыздардың әрқайсысының 1 секундтан кейінгі орындарын көрсетіңдер.
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 Жауабы: (-4);(5)
Оң сандар мен теріс сандарды және 0 санын түзу бойындағы нүктелермен кескіндеуге болады. Ол үшін:
1.Түзу сызып, оның бойынан 0 нүктесін белгілеп, осы нүктені санақ басы ретінде қабылдау керек.
2. Бірлік кесіндіні таңдап алу қажет.
3. Оң бағытты көрсету керек.
Мұндай түзуді координаталық түзу деп атаймыз.
Координаталық түзу дегеніміз санақ басы болатын 0 нүктесі және бірлік кесіндісі таңдап алынған, оң бағыты көрсетілген түзу.
- бірлік кесінді 0 нүктесі координаталық түзуді қарама-қарсы екі бағытқа бөледі. І. Координаталық түзу бойында 0 саны О (санақ басы) нүктесімен кескінделеді. ІІ. Координаталық түзу бойында оң сандарды кескіндеу.
ІІІ. Координаталық түзу бойында теріс сандарды кескіндеу.
ІV. Берілген санға координаталық түзу бойында бір ғана нүкте сәйкес келеді. V. Координаталық түзудегі кесіндінің ұзындығын табу үшін оның оң жақ шеткі нүктесінің координатасынан сол жақ шеткі нүктесінің координатасын азайту керек.
Мысалы: А(-4)пен В(3) нүктелерінің арасындағы қашықтық: АВ =3-(-4) =7 яғни 7 бірлік кесінді.
Шығармашылық есеп
Бірлік кесінді ретінде 1 см кесіндіні алып, координаталық түзу сызыңдар. Оның бойынан А(-2) және В(1) нүктелерін белгілеңдер. А нүктесі В және С нүктелерінен бірдей қашықтықта. С нүктесінің координатасын және АВ ара қашықтығын табыңдар.
