Координаталы? жазы?ты?ты?.Тік б?рышты координаталар ж?йесі.

Ж. Қаражітітов атындағы №16 мектеп гимназиясының математика пәні мұғалімі – Халенова С.М

Сабақтың тақырыбы:Координаталық жазықтықтық.Тік бұрышты координаталар жүйесі.

Мақсаты:

А) білімділігі: Координаталық жазықтықтағы берілген нүктенің координаталарын таба білу, координаталары берілген нүктені координаталық жазықтықта сала білу дағдысын қалыптастыру. Б) дамытушылығы: 1)Суреттер бойынша нысананы көздей отырып, нүктелердің координатын табу және оны жаза білуге дағдыландыру.
2)Есептер шығарта отырып, оқушылардың ойлау, есте сақтау қасиеттерін дамыту. 
В)тәрбиелілігі: Әдемі суреттер сала отырып, эстетикалық тәрбие беру. Шыдамдылыққа, дәлдікке үйрету.

Сабақтың көрнекілігі: Интерактивтік тақта, карточкалар, жемістер суреті.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі

2. Уй тапсырмасын тексеру

Үй жұмысын тексеру №1113,1119,1120

( Уй жұмысының жауабы интерактивтік тақтада көрсетіледі)

Координаталық түзу немесе координаталық ось (х осі) -

• координаталық түзу дегеніміз:

1. Санақ басы болатын О нүктесі,

2. Бірлік кесіндісі таңдап алынған

3. Оң бағыты көрсетілген түзу

Берілген санға координаталық түзуде неше нукте сәйкес келеді? ( Бір ғана)

Тарихтан мәлімет

Кезінде б.э.д 100 жыл бұрын грек ғалымы Гиппарх жер бетіндегі географиялық координаталарды кіргізуді және оларды санмен белгілеуді ұсынған.

Б.э. II ғасырында атақты ежелгі грек астрономы Клавдий Птолемей географиялық координаталар ретінде ендік пен бойлықты пайдаланған.

Тік бұрышты координаталар жүйесі француз философы және математигі Рене Декарттың (1596-1650) құрметіне декарттық координаталар жүйесі деп те аталады. Өйткені Декарттың мақсаты математикалық заңдылықтар арқылы табиғатты сипаттау болды.

Тік бұрышты координаталар жүйесі

Координаталар жазықтықтағы А(х,у) нүктесінің координаталарын табу үшін:

1. Абциссалар осінде х нүктесін табу.

2. Ол арқылы абциссалар осіне перпендикуляр жүргізу.

3. Ординаталар осінде у нүктесін табу.

4. Ординаталар осіне нүкте арқылы перпендикуляр сызу.

5. Перпендикулярлар қиылысу нүктесі-А (х;у)

6. A нүктесінің координаталарын атаңдар.

Дәптерлерінде бірлік кесіндісін 1 тор көзге тең қылып алып, координаталар жүйесін сызыңдар.

Нүктелерді белгілеңдер:

• А(4;3)

• В (-3;4)

• С(1;0)

• D(0;3)

• E(-3;-2)

• F(5;-4)

Оқулықпен жұмыс №1124, 1125,1126

Мына түзулер жұбының қайсысы координаталық жүйені құрайды?

У

Х

Д

Х

В

У

У

Х

А

Г

Х

У

Б

Х

У

Үй тапсырмасы

• Тапсырманы орындау №1127,1128

Тізбектей отырып,мына нүктелерді қосып сызыңдар:

(-4; -2) (-3; -2) (-2; -3) (-2; -5)

(-3; -6) (-5; -6) (-6; -5) (-6; -3)

(-5; -2) (-4; -2) (-4; -1) (1; 4)

(-1; 4) (-3; 6) (-1; 6) (1; 4)

(3; 4) (5; 2) (3; 2) (1; 4)

(1; -2) (2; -2) (3; -3) (3; -5)

(2; -6) (0; -6) (-1; -5) (-1; -3)

(0; -2) (1; -2)

Жауабы: Шие жемісі шығуы керек.

Cабақты қорытындылап,бағалау.