«Геометрия ?леміне саяхат» математикалы? жарысы
(Д?ст?рлі емес саба?)
І. Саба?ты? та?ырыбы: ?ткен та?ырыптарды пысы?тау саба?ы.
ІІ. Саба?ты? ма?саты:
а) білімділік: геометриялы? фигуралар ж?не оларды? ?асиеттерін, аны?тамаларын білу.
?) дамытушылы?: о?ушылар шы?армашылы?ын дамыту, ой ?рісін арттыру.
б) т?рбиелік: ?жымдылы??а, білімдерін ба?алай білуге т?рбиелеу.
ІІІ.Саба?ты? к?рнекілігі:
Слайд, интерактивті та?та, ?шб?рыштар, ма?ал-м?тел, ж?мба?тар.
ІV. Саба?ты? т?рі: жарыс саба?ы.
V.Саба?ты? ?йымдастырылуы: О?ушылар 3-топ?а б?лінеді, топ басшысы та?айындалады.
VI.Саба?ты? ?ту барысы:
1.К?й ойналып т?рады.
М??алім: Саба?ты? та?ырыбын, ма?сатын хабарлайды. Б?гінгі саба? жарыс т?рінде ?тіледі.
М??алім: Балалар «жарыс» с?зіні? ма?ынасын ?алай т?сінесі?дер?
О?ушы: спорт т?рлерінен, ат жарыс, білім жарысы т.б.
М??алім: Спортты?, халы?аралы?, ауданды?, ?алалы?, мектепішілік жарыстар болып жатады. Олай болса, сонымен ?атар ?аза?станымызды? т?уелсіздігіне 20 жылды? мерекесі болып жатыр, осы?ан орай б?гінгі саба?ымыз осы мерекелерге арналады.
М??алім:Б?гінгі саба? 5 б?лімнен ??ралады:
1.Топты? таныстыру.
2. «Атадан ?ал?ан асыл с?з»
3.Тап?ырлы? сайысы, с?з ж?мба? ??растыру.
4.Полиглот
5.Си?ырлы ?шб?рыштар
1.топты? таныстыру.
Сіздер 3 топ?а б?лініп отырсы?дар.
- ?аныш ата тобы деп атауы?ызды? себебі не?
- Абай ата деп атауы?ызды? себебі не?
- ?асым ата деп атауы?ызды? себебі не?
О?ушылар жауап береді:
2. «Атадан ?ал?ан асыл с?з»
Олай болса, а?ылы? болса а?ыл?а ер, а?ылы? болмаса на?ыл?а ер демекші «Атадан ?ал?ан асыл с?з» кезе?ін бастаймыз.
Шарты: ?р топ кезектесіп на?ыл с?з айтады, келесі топ ма?ынасын т?сіндіреді.
?аныш ата Білімдіге д?ние жары?,
Білімсізді? к?ні к?ріп.
Абай ата: А?ылдасса? шешерсі?,
А?ылдаспаса? кем кесерсі?!
?асым ата: Мектеп кеме,
Білім те?із.
3.Тап?ырлы? сайысы, с?з ж?мба? ??растыру.
«Білімділермен дос болса?, тары??анда а?ыл береді.
Білгіштермен дос болса? адамшылы?ы?ды біледі!» дегендей келесі «Тап?ырлы? сайысына кезек береміз»
Шарты: ?р топ «ауызша тест» с?ра?тарына жауап береді.
?асым ата:
1)1800-?а те? б?рыш ?алай аталады. (жазы??ы)
2)Б?рышты те? екі б?лікке б?летін с?уле? (биссектриса)
3)Жазы?ты?та?ы ?андай т?зу еш?ашан ?иылыспайды? (параллель)
4)Т?улікті? ¼ б?лігі? (6 са?ат)
5)Д?лелденбейтін ?й?арым ?алай аталады? (аксиома)
6)Кесіндіні? бойынан 1 н?кте ал сонда ?анша кесінді болады? (3)
?аныш ата:
1)Бір н?ктеден тарал?ан, 2 с?уледен ??рал?ан фигура (б?рыш)
2)Т?ртб?рышты? бір б?рышын кесіп алса?, неше б?рыш ?алады?(бес)
3)Екі н?ктеден шектелген т?зуді? б?лігі? (кесінді)
4)Барлы? ?абыр?алары те? те? тікт?ртб?рыш (шаршы)
5) «Бастамалар» деп аталатын е?бегі бар ?алым? (Евклид)
6)Д?лелдеуді ?ажет ететін математикалы? с?йлем? (теорема)
Абай ата:
1)Геометрияны? жазы?та?ы фигураны зерттейтін б?лімі (планиметрия)
2)Бір н?ктеден шы??ан т?зу (с?уле)
3)Т?ртб?рышты? ішкі б?рыштарыны? ?осындысы (3600)
4)Перпендикуляр т?зулер неше градус б?рыш жасап ?иылысады? (то?сан)
5)Са?ат ?шті к?рсеткенде, оны? са?атты? ж?не минутты? тілдері ?андай б?рыш жасайды? (тік б?рыш)
6)Б?рышты ?лшейтін ??рал (транспортир)
4.Полиглот
Ана тілі? ары? б?л
?ятты? боп т?р бетте
?зге тілді? б?рін біл
?з ьілі?ді ??рметте!- дегендей келесі жарысымыз.
«Полиглот»
Шартты: ?р топ 1 ж?мба?тан айтады, ?арсылас топтар шешуін тауып ?ш тілде айтады (?аза?ша, орысша,а?ылшынша)
1)Канада тобы бастайды: «Жо? ?зінде бас та, ?ас та, мойында, ?зынды?ы жазулы т?р бойында.»
Астана шешеді: (сыз?ыш, линейка, чилеч)
2)Астана: Алпыс кісі ая?тасты, ерте т?рып тая?тасты.
?али ?ибраты: (кірпік, ресница)
?али ?ибраты: ?абат-?абат ?аттама, а?ылы? болса аттама.
Канада тобы шешеді: (кітап, книга, бук)
4.М??гі-ба?и есте ?алар
Есте ?алар жиын болсын
Білімдірек ш?кірт озар
С?ра?тары ?иын болсын- дей отырып келесі кезекте
«Си?ырлы ?шб?рыштар».
Шарты: Бізге 12 си?ырлы ?шб?рыш берілген. Осы си?ырлы ?шб?рыштарды? сырын ашу керек. Ол ?шін мына ?шб?рыштар?а жасырыл?ан с?ра?тар?а жауап беру керек. С?ра?тарды топтар кезекпен та?дайды. ?шб?рыштарды? астынан мектепті? суреті шы?ады.О?ушылар мектепті? 20 жылды?ына орай тілектерін айтады.
1.?шб?рышты? ішкі б?рыштарыны? ?осындысы (1800)
2.?шб?рышты? тік б?рышына ?арсы жат?ан ?абыр?а (гипотенуза)
3.Те? ?абыр?алы ?шб?рышты? р=15 см, ?абыр?аларын тап. (5см)
4.Те? б?йірлі ?шб?рышты? р=10 см, б?йір ?абыр?асы-3 см табаныны? ?зынды?ын тап? (4 см)
5.Екі ?абыр?асы те? болатын ?шб?рыш (те? б?йірлі ?шб?рыш)
6.Те?б?йірлі ?шб?рышты? р=14 см, ьабаны 4 см, б?йір ?абыр?аларын тап? (5 см)
7.?ш н?ктеден, ?ш кесіндіден ??рал?ан фигура? (?шб?рыш)
8.?шб?рышты? тікб?рыш жасайтын ?абыр?алары ?алай аталады.(катет)
9.Барлы? ?абыр?алары те? ?шб?рыш (те? ?абыр?алы ?шб?рыш)
10.Те? ?абыр?алы ?шб?рышты? бір ?абыр?асы-3 см, периметрін тап.
(9 см)
11.?шб?рыш ?абыр?аларына ?атысты нешеге б?лінеді? (3)
12.Те??абыр?алы ?шб?рышты? б?рыштары неге те?? (600)
М??алім: Си?ырлы ?шб?рышты? сырын ашьы?. Мектеп суреті, мектепті? 20 жылды?ына арнау тілек айтылды.
VII.?орытындылау:
«То?сан ауыз с?зді? тобы?тай т?йіні бар» дегендей келесі с?зді ?діл?азылар ал?асына береміз.
Жарыстарда білімдерімен ерекше к?зге т?скен о?ушылар?а медаль ал?а та?ылады.