Burchak simmetriyasi

 

NAVOIY VILOYATI

QIZILTEPA TUMAN
15-umumiy o`rta ta`lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi

Matematika fanidan o’tkazgan tadbir

MATEMATIKA KECHASI

Tadbiro‘tkazilayotgan joy bayramonaruhda b

ezatiladi. Devorda al-Xorazmiysuratiaksettirilib, uningatrofidamatematikafanigadoirso‘zlaryoziladi.Tadbirquvnoqmusiqasadolaribilanboshlanadi.Sahnagamilliykiyinganikkinafaro‘quvchi  chiqibkeladi.

 

1- boshlovchi:       Assalom, yurtimizningbilimga boy maskani!

Assalom, eyilm-u fanning sohib-u davronlari!

Davramizgaxushkelibsiz, elningsharaf-shonlari,

Sizkelajakbunyodkori, topqir-u zukkolari!

2- boshlovchi:       Matematiktadbirdabo‘lingdeymizsizshodon,     

Jilobersindavragaturfaxilshe’rbetakror.

Qiziqtopshiriq, misolsizgabo‘lsinarmug‘on,

                               Bobomiz al-Xorazmiyruhibo‘lsinmadadkor!

1- boshlovchi: — Assalomualaykum, qadrliustozlar, bilimgachanqoqo‘quvchilar!

2- boshlovchi: — Bugungibayramtadbirimiznihisob-kitobilmi — matematikafanigabag‘ishladik.

1- boshlovchi: — Tadbirimiz rang-barangshe’rvaquvnoqtopshiriqlarga boy.

2- boshlovchi: — Qani, aziztengdoshlar! Matematikafanibizganimalarnio‘rgatarekan?

(Shupaytsahnaga 7- sinfo‘quvchilarichiqadi.Matematikafanihaqidashe’ro‘qibeshittiradi).

1- o‘quvchi: — Matematikaatamasiyunonchadanolinganbo‘lib  bilim, fan ma’nosiniberadi. U aniq  mantiqiymushohada, hisoblashamallaribilanshug‘ullanadiganfandir.

2- o‘quvchi:

Hisob-kitobilmini,

O‘rgat, matematika.                               

«Qo‘sh, ayir, bo‘l,

                     ko‘paytir»,

Oddiyarifmetika.

3- o‘quvchi:

Raqamnibir-birsanab,

O‘rganamaltartibin.

Qiziqarliifoda

Vatenglamalartuzgin.

4- o‘quvchi:

Ko‘paytirishjadvalin

Ikkilanmasdanyodla,

O‘lchovbirliklarini

Yoddanaytginbaralla.

5- o‘quvchi:

Chizginchiziqvakesma,

Perimetr, yuza top.

Gorizontal, vertikal,

Bundabarchaso‘znoyob.

6- o‘quvchi:

Birlar, o‘nlarvayuzlar,

Ko‘pxonalisonlarbil.

Sodda, qiyin masala,

Yechishgato‘plaaql.

7- o‘quvchi:

Hisob-kitobnibilsang,

Barchayo‘lsengaochiq.

Hayotdaqoqilmaysan

G‘olibliksengatortiq!

1- boshlovchi: — Matematikafanigakimasossolganinibilasizmi?

2- boshlovchi: — Ha, albatta, matematikafanigabuyukbobomiz, qomusiyolim Abu Abdulloh Muhammad ibnMuso al-Xorazmiyasossolgan.

1- boshlovchi: —  Al-Xorazmiy 783- yildaXorazmdatug‘ilgan, jahongatatigulikolamshumulasarlaryaratib, butunumriniilm-u fangabag‘ishlab, 850- yildavafotetgan.

2- boshlovchi: — Birnechaasrlardanbuyonsaqlanayotganma’lumotlargako‘ra, bobomizbolalikdano‘tkirzehnlibo‘lganekan. YoshligidanO‘rtaOsiyoning  ko‘pginashaharlaridabo‘lib,  ularningtarixi, geografiyasiniyaxshio‘rgangan.

1- boshlovchi: — Bag‘dodgakelib, buyerdatashkiletilgan «Baytul-hikma» nomliilmo‘chog‘idaolimlarbilanko‘plabilmiykashfiyotlarqilib, buyukolimbo‘libyetishgan.

2- boshlovchi: — Demak, biz anashundaybuyukdaholargamunosibavlodbo‘lishimizlozim.

(Shupaytsahnaga al-Xorazmiyqiyofasigamonando‘quvchitashrifbuyuradi).

1- boshlovchi: — Assalomualaykum, bobojon.

2- boshlovchi: — Davramizgaxushkelibsiz, donishmandbobo!

Al-Xorazmiy: — Assalomualaykum, bilimgachanqoqbolajonlar. Sizbilanuchrashibturganimdanbag‘oyatxursandman.Ishonamanki, sizkelajakningbuyukolim-u davronlarisiz.Bilasizmi, bolajonlarmatematikafaniningasosiyjihatlarinimada?

1- boshlovchi: — Buyukbobokalon,  kelingbusavolgatengdoshlarimizdanjavobeshitamiz.

(Sahnaga +,  -,  :,  ·  amallaritasviriniko‘tarib, birqanchao‘quvchilarchiqadi).

1- o‘quvchi:

Arifmetikto‘rtamal,

Qo‘shishhamdaayirish,

Mulohazagachorlar

Bo‘lishvako‘paytirish.

2- o‘quvchi:

Uchgato‘rtniqo‘shamiz

Javobibo‘laryetti.

Shundayosontopilar

Qo‘shishdaharyig‘indi.

3- o‘quvchi:

Kamayuvchi, ayriluvchi,

Hosilbo‘larayirma,

Yuzdansaksonniayir

Javobbo‘laryigirma.

4- o‘quvchi:

Karrajadvalnibilsang,

Ko‘paytirishosonish,

Yoddatutgin, hayotda

Hisobkerakyoz-u qish.

5- o‘quvchi:

Bo‘linuvchi, bo‘luvchi,

Qani, bo‘linma toping.

O‘nnio‘ngabo‘lganda

Birbo‘lar, shunibiling.

1- boshlovchi: — Buyukbobokalon,  bilamizki, mate­ma­tikafanidatezkorlikmuhim.

Al-Xorazmiy: 
— Albat­ta, tezkorlikvatopqirlikbu — bilimlarcho‘qqisi sari olibboruvchiyo‘l. Men topqirbolajonlaruchunbirqanchatopshiriqlartayyorlabkelganman.

2- boshlovchi: — Keling, bobojon, undadavradagitengdosh­larimizningzehnivatezkorliginisinabko‘ramiz.

(Shundanso‘ngsahnagaixtiyoriyravishdato‘rt-besho‘quvchichiqadi.Ishtirokchilargaquyidagitezkorsavollarbilanmurojaatqilishmumkin).

1. 30 sonidan 6 martakichiksonniayting.

2. Qaysi son 90 sonidan 9 martakichik?

3. 20 va 10 sonlariningko‘paytmasini 10 martakamaytiring.

4. 100 va 10 sonlariningbo‘linmasini 10 martaorttiring.

5. 70 va 30 sonlariyig‘indisidan 30ni ayiring.

6. 80 va 20 sonlariningayirmasiga 20ni qo‘shing.

7. Habiba 10ta kitob, Muslimaundan 10ta ko‘pkitobsotiboldi. Ikkaladugonanechtakitobsotiboldi?

8. Asadbek 8ta inga don sepibchiqdi. Harbirinda 8tadan qushboredi.Asadbeknechtaqushga don berdi?

9. Mushtariy 18ta derazanitozaladi. Harbiruyda 2tadan deraza bor. Mushtariynechtauyningderazasinitozalagan?

10. Firdavsda 100ta, Asadbekningundan 2 barobarko‘p «5» bahosi bor. Ikkala aka-ukaning «5» baholarinechta?

1- boshlovchi: — Bilasizmi, matematikafanibizgamantiqanfikrlashnio‘rgatadi, shubilanbirga, tafakkurimizniboyitadi.

2- boshlovchi: — Keling, davra­dagitengdoshlarimizgamantiqanfikrlashgaundaydigantopshiriqlarbilanmurojaatqilamiz.

1. Umidjonquyonchalarninginida 12 juftquloqchalarnisanadi. Umidjonningquyonchalarinechta?

2. 10ta uyninglampochkasiyonibturganedi. 2 juftuyninglampochkasio‘chibqoldi. Nechtauydalampochkayoqilganturibdi?

3. Rassom 20 nafaro‘g‘ilbola­­­­­­­­­­­ningrasminichizishuchunnechtako‘z, quloq, qo‘lvaoyoqchizishikerak? Hammasiqanchabo‘ldi?

4. Marjonahozir 5 yosh­­da, 4 faslo‘tgandanso‘ng u nechayoshgato‘ladi?

5. Sevara 12 yosh­­gato‘lgach, yananechaoydanso‘ng 15 yoshgato‘lishinihisoblabtopdi. Sevaranechaoydanso‘ng 15 yoshgato‘ladi?

1. Fotima 12 oydanso‘ng 10 yoshgato‘ladi, Zuhra ham 12 oydanso‘ng 10 yoshgato‘ladi. Opa-singillarningikkalasinechaoydanso‘ng 10 yoshgato‘ladi?

2. Madinagaoyisi 3 metratlasdanchiroyliko‘ylaktikibberdi. Oyisi 3 metrshoyidanMadinaganechtako‘ylaktikibberaoladi?

3. Dilshodaroppa-rosa 56 kundanso‘ngimtihontopshiradi. Imtihonganechahaftaqoldi?

4. Said bug‘doyni 3 soatda, arpani 120 minutdao‘ribbo‘ldi. Said hammasininechasoatdao‘ribbo‘ldi?

5. Eshikoldida 24ta oyoqkiyim bor. Uydanechtamehmonborliginianiqlang.

1- boshlovchi: — Hayotimizdauchraydiganharbirpredmet, harbirnarsa biz matematikafanidatanishgangeometrikshakllardantashkiltopgan.

2- boshlovchi: — Keling, undanavbatnigeometrikshakllargaberaylik. Ularsahnamizgatashrifbuyurishibdi.

1- o‘quvchi:

To‘rttomonimbormening,

Yana to‘rttalaburchak.

Viqorimgaqarabbil,

Nomimmeningto‘rtburchak.

2- o‘quvchi:

Tabiatdanizlama

Menio‘zingyasabol,

Yasasandiq, quticha,

Javon, mashina, uy sol.

3- o‘quvchi:

Yana negakerakman,

Bunio‘zingo‘ylab top!

Yaxshilabrazmsolgin,

Men kerakli, hammabop!

4- o‘quvchi:

Meningnomimjarangdor,

Uchburchakman, uchburchak,

Uchtomonlishaklman

Sanabko‘r, boruchburchak.

5- o‘quvchi:

Nelaruchburchakekan,

Angladonobo‘lsang gar.

Uylartomivayana

Bilgilzalvorlitog‘lar.

6- o‘quvchi:

Shakllarmalikasi

Men kerakliaylana.

Barchajoyda men shayman

Yetarbo‘lsambirdona.

7- o‘quvchi:

Bolalargakoptokman,

Hofizlargadoira,

Bayramlardaranglishar,

Yana yasangnog‘ora.

8- o‘quvchi:

Turlimevalarchizing,

Polizda ham men hozir,

Choynak, soat, g‘ildirak,

Globus, quyosh, patir…

Al-Xorazmiy:

Barakalla, donolar,

Zehningizgalolbo‘ldim.

Ma’naviymeroslarim,

Ishonchliqo‘lda, bildim!

O‘quvchilar:

Algebra faniuchun,

Solgansizasos, bobo!

O‘zbeknomintanitgan,

Sizxorazmlikdaho!

Hisob-kitobilmini

Vasirliraqamnolni,

O‘nlik, birlik, kesmani,

Kashfetdingiz — birasar.

Sizyaratganasarlar,

Taratarnurziyoni.

Yana ming-mingasrlar,

Lolqoldirsindunyoni!

1- boshlovchi: — Bugungifayzlidavramizningazizishtirokchilari, shubilantadbirimizo‘znihoyasigayetdi.

2- boshlovchi: — Barchangizgafaolishtirokingizvae’tiboringizuchuntashakkuraytamiz! Xayr, salomatbo‘ling!