Burchak. Burchak turlari.Transportir.

5-sinflar uchun matematika fanidan dars ishlanma.

Mavzu: Burchak. Burchak turlari.Transportir.

Hurmatli o’quvchi ushbu darsligimizda biz burchak haqida tushuncha uning turlari, ularni o’lchash ga oid tushunchalarni olamiz.

Darsimizning asosiy maqsadi:Burchak haqida tushuncha olish, kundalik hayotimizda masalalarga yechim topishga qo’llay olishga o’rgatish.

Dars jarayonida erishishimiz zarur bo’lgan tushunchalar:

1. Burchak tushunchasi;

2. Burchak turlari;

3. Transporter.

Yangi mavzuni bayon qilish.

Hurmatli o’quvchi yuqorida maqsad qilib olingan tushunchlarning birinchisi “Burchak” tushunchasiga to’xtalaylik.

Burchak deb bir nuqtadan chiqivchi ikki nurga aytiladi.

Ya’ni buni chizmada ifodalaymiz:

•A

O • (1) O• (2)

B •

Ko’rib turganingizdek, O nuqtadan ikki nur chiqqan. Ushbu shaklni biz burchak yoki O burchak deb ataymiz. (1)-rasmdagidek.

Ikkinchi holatda esa burchakni nomlanishi nuqtalari orqali ham ifodalash mumkinligi ko’rsatilga, ya’ni AOB burchak deb ham ataladi. (2)-rasmdagidek.

Demak, bunday shakllarni ko’sak burchak ekanligini bilib olishimiz mumkin.

Navbatdagi 2-maqsadimizda burchak rurlari haqida tushunchalarni o’rganaylik.

Ushbu yuqorida keltirilgan qoidalar va ularga oid rasmalrga oid tushunchalarga ega bo’lishingiz aniq. Uylaringizda qurilish vaqtida uyning fundamentini doimo bir burchak asosida qo’yilganligini ko’rgansiz.

Bu asbob yarim aylana shaklida bo’lib, 180 ta mayda bo’laklarga bo’lingan. Bu bo’lakni bir donasi 1⁰ gradusni anglatadi. Endi shundan kelib chiqsak 180 bo’lali bu asbob 180⁰ burchakli asbob ekanligi ma’lum.

Bundan yana yuqoridagilarga to’xtalaylik.

1. 180 ⁰ li burchak yoyiq burchak;

2. 180:2=90, ya’ni 90⁰ yoyiq burchak yarmi to’g’ri burchak;

3. 90⁰ kichik burchak o’tkir burchak;

4. 90⁰ dan katta 180⁰ kichik bo’lgan burchak o’tmas burchak deyilar ekan.

4. Yangi mavzuni mustahkamlash.

Darsni mustahkamlash uchun mavzu bo`yicha misollar yechish.

6. Uyga vazifa: Uyga vazifa o’z ustingizda mustaqil ishlab, misollar ishlash.