Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деулерге есептер шешу

Тақырыбы: Бір айнымаласы бар сызықтық теңдеу

 Сабақ түрі: Жаңа білімді бекіту сабағы

Білімділік: оқушыларға бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулерді шығару, осы тақырып бойынша, оқушылардың білім дәрежесін анықтау, алған білімдерін тиянақтау;

Дамытушылық: оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту, практикалық дағдысын қалыптастыру;

Тәрбиелік: топпен жұмыс істеуді қалыптастыру, өзара көмектесуді дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру

Сабақтың көрнекілігі: үлестірме карточка, оқушылардың білімін бағалауға арналған парақша,слайдқа жазылған тапсырмалар.

 Сабақтың түрі: іскерлік ойын түрінде білімді пысықтау сабағы

Сабақтың әдіс – тәсілі: топтық жарыс, жеке оқушымен жұмыс, сұрақ-жауап жұмысы.

Сабақтың барысы: 

1. Ұйымдастыру кезеңі

1.Үй тапсырмасы

2. ”Ойлы болсаң озып көр” қайталау сұрақтары

3.«Кім тапқыр» Кестемен жұмыс

4. «Білім – басты мұрат» деңгейлік тапсырма

5. Сырлы сандар (Карточкамен жұмыс)

6.Сергіту сәті

7. Білім таусылмайтын кен.(тест тапсырмасы)

8.Қорытындылау (пысықтау сұрақтары)

9. Бағалау

1.Үй тапсырмалары тексеріледі.

2.Ойлы болсаң озып көр” сұрақ-жауап үй тапсырмасы

1-топ

1.Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деген не?

2. Мәндес теңдеу деген не?
2-топ

Сызықтық теңдеудің екі негізгі қасиеті қайсы?

Сызықтық теңдеудің түрін алғаш көрсеткен ғалым кім?
3-топ

Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу үшін:

1.айнымалысы бар мүшелерді теңдеудің сол жағына, бос мүшелерді оң жағына жинақтау керек.

2. Теңдеудегі ұқсас мүшелерді біріктіріп,теңдеуді ах=в түріне келтіру керек.

3.Теңдеудің екі бөлігін де айнымалының коэффициентінебөліп,теңдеудің х=в/а түбірін табу керек.

3.«Кім тапқыр» Кестемен жұмыс (конвертке салынған есептер)

Кестедегі теңдеудің түбірлерімен бір бағанға оның тұсындағы әріптерді қойсаңдар,кестеден бүгінгі тақырыбымызға байланысты математикалық термин сөзі шығады.Әр топтан оқушылар шығып орындайды.

е. 3х- 15= х + 3 т. х – 2 = -х + 14 ң. 4 (5 – х) = 3х – 1

д. 2х + 3 = х + 13 у. 7-3х = х + 11 е. 5( х – 1) = 4х + 4

8	9	3	10	9	-1
Т	е	ң	д	е	у

4. «Білім – басты мұрат» деңгейлік тапсырма.

Деңгейлік тапсырмаларды слайд арқылы көрсетеді.

Әр топ өзінің деңгейін таңдайды

Теңдеуді шешіңдер: 1-топ

А

Екі санның қосындысы 21-ге тең. Екі еселенген бірінші сан екінші саннан 3-ке артық.Бірінші санды табыңдар.

Б

2)13х+27=16х+4,5

С

3)9,5х + 2 = 5,7х – 5,6

2-ші топ

А

2х-5=х-1

Б

13х-+70=2х+15

С

3(х+5)=7-5х

3-ші топ

А

Х+2,7=3

Б

3х-10+9х=22х

С

4x+5(3-2x)=5-11x

5.Карточкамен жұмыс

Әр топқа есептер беріледі Жауабын әр топ шығарып плакатка жазып,түсіндіреді.Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік алған күні,жылы,айы. Жауабы: (16.12.1991ж)

Осы цифрлар бойынша нені көруге болады.

1) ҚР. тәуелсіздік алған күні(16.12.91ж)

2) ҚР. Тұңғыш президент күні(01.12.91)

3) ҚР. Мемлекеттік рәміздер күні(04.06.16ж)

1-ші топ

1) 3х-2=-5х+126

2) 20х+48=24х

3)7х-(2х-3)=4х+94

2-ші топ

1) х-0,2=0,8

2) -27-12х-32=1-17х

3) 7х-(2х-3)=4х+94

3-ші топ

1) 5(2у-9)+6у =4(3у-2)-21

2) 0,5х-12=-1,5х

3) 1,8х+1,2х=-3х+96

6.Сергіту сәті

7. Білім таусылмайтын кен (тест тапсырмалары)

Теңдеуді шешіңіз:

1. х+5=7 а) 5

2) Х-2=3 б) 2

1. Х+8=11 в) 3

2. 8х-12=3х с) 2,4

3. 3х-1=5 д) 2

8. Қорытындылау

9. Бағалау

3 мин Рефлексия (Кері байланыс)
Сабақтағы менің жетістіктерім ...
Бүгін сабақта мен... үйрендім
Маған қызық болғаны ...
Маған қиын болғаны ...
Мен түсіндім, сонда ...

Оқушылар өздеріне сабақта не ұнағанын, не ұнамағанын, қиындық келтірген сәттерді, өз тілектерін жазып, кері байланыс жасайды.

Үйге тапсырма №878,№879

Бағалау парағы

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасы 1ұпай	Ойлы болсаң- озып көр(сұрақ- жауап 1 ұпай	«Кім тапқыр» (Кестемен жұмыс 1 ұпай	«Білім – басты мұрат» (Деңгейлік тапсырма 1 ұпай	Сырлы сандар (Карточкамен жұмыс) 1 ұпай	Білім таусылмайтын кен(тест тапсырмасы) 1 ұпай		Қорытынды 1 ұпай

Бағалау парағы

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасы 1 ұпай	Ойлы болсаң- озып көр(сұрақ- жауап 1 ұпай	«Кім тапқыр» (Кестемен жұмыс 1 ұпай	«Білім – басты мұрат» (Деңгейлік тапсырма 1 ұпай	Сырлы сандар (Карточкамен жұмыс) 1 ұпай	Білім таусылмайтын кен(тест тапсырмасы) 1 ұпай		Қорытынды 1 ұпай

Казакстан республикасының 1991 жылы 16 желтоқсан өз тәуелсіздігін алып,дербес мемлекет болды

Шығармашылық жұмыс. Сөз жұмбақ «Қазақстан» 1. Математикалық 4 амалдың біреуі. 2. 5-сынып. Математика оқулығының авторы. 3. Қосу амалына кері амал. 4. Бүтін және бөлшек бөліктен тұратын сан. 5. Айырмашылығы таңбасында ғана болатын сандар? 6. Алымы бөлімінен үлкен болатын бөлшек қалай аталады? 7. Әріпті өрнектердің теңдігін не дейміз? 8. Бүтін және бөлшек сандарды қандай сандар деп атаймыз? 9. Санауға қолданатын сандар Қ А З А Қ С Т А Н

Тест тапсырмасы 1 сұрақ – 1ұпай

Алгебралық қосындыны ықшамдаңдар: а + 5,6 - 9

А) а+3,4 В) а-3,4 C) -3,4 D) 3,4

2. Жақшаларды ашып жазыңдар: а-(b+c)

А) a-b+c В) a+b+c C) a-b-c D) a+b-c

3.Жақшаны ашып жазыңдар: 3(a-b)

А) 3a-b В) 3a+3b C) a+3b D) 3a-3b

4. Ұқсас қосылғыштарды біріктіріңдер: 2а-8а+3а

А) a В) 5a C) 3а D) -3a

5. Жақшаларды ашып өрнекті ықшамдаңдар: (3х+у)-(-х-4у)

А) 2х+3у В) 4х-5у C) 4х+5у D) 4х-4у

Жауабы:

• 1.В 1 - 2 ұпай бағасы “2”

• 2.С 3 ұпай бағасы “3”

• 3.D 4 ұпай бағасы “4”

• 4.D 5 ұпай бағасы “5”

• 5.C

№814 –есеп 1.а(b+c)=ab+ac 4. 0,25a*9b=2,25*ab 2.1.2(a+3)=1,2a+3,6 5. 1,5a*(-3)b=-4,5*ab 3.10a-12a-3=-2a-3 6. 4ab -2ac=2a(2b-c) №815-есеп 1.4(7-5х)-(12-20х)=28-20х-12+20х=16 2.2(3х-у)-(5х-2у)= 6х-2у-5х+2у=х 3. 6(х+2у)-3(2х+у)=6х+12у-6х-3у=9у 4.5(4х+у)-2(х-у)= 20х+5у-2х+2у=18х+7у Үй тапсырмасын тексеру

Логикалық есептерді теңдеу құру арқылы шығару (оқушылардың сабаққа қызығушылығын ояту мақсатында)

1.Ойлаған санның төрттен бір бөлігіне 26-ны қосқанда 70 шықты.Ойлаған санды тап.

(х: 4)+26=70

х: 4=70-26

х : 4=44

х=44·4

х=176

(176:4)+26=70

70=70

 2.Бабаханның  Ұланннан 5 есе артық кітабы бар.Егер Бабаханның 20 кітабын Ұланға сыйласа,олардың кітаптарының саны бірдей болады. Бабаханның неше кітабы бар? Ұланның ше?

 Шешуі:

 х-кітаптар саны

5х-20=х +20                 Ұланда-10 кітап

5х-х=40                   Бабаханда-50 кітап

4х=40

х=10

Шешуі: баласы: х әкесі: 10х Баласы неше жаста? 4(х+10)=10х+10 4х+40=10х+10 10х-4х=40-10 6х=30 х=5  Теңдеудің шешімін зерттеу: баласы – 5 жаста, әкесі - 5 10 – жылдан кейін: баласы – 15 жаста әкесі – 60 жаста болады.  Жауабы: баласы – 15 жаста әкесі – 60 жаста Ашық сабақтар

Кестеде берілген өрнектің жауабымен бір бағанға өрнектің тұсындағы әріпті қойыңдар. е. 3х- 15= х + 3 д. 2х + 3 = х + 13 т. х – 2 = х + 4 у. 7-3х = х + 11 ң. 4 (5 – х) = 3х – 1 е. 5( х – 1) = 4х + 4

8 9 3 10 9 -1

А. а) 6х-7=х+3 ә) 5-3х=2х-8 б) 7х+3=х+15

В. а) 2(6-х)-11=5(3х+7) ә) 3(8-х)+9=6(2х-7)

С. Ашық сабақтар

е. 3х- 15= х + 3 т. х – 2 = -х + 14 ң. 4 (5 – х) = 3х – 1

д. 2х + 3 = х + 13 у. 7-3х = х + 11 е. 5( х – 1) = 4х + 4

е. 3х- 15= х + 3

т. х – 2 = -х + 14

ң. 4 (5 – х) = 3х – 1

д. 2х + 3 = х + 13

у. 7-3х = х + 11

е. 5( х – 1) = 4х + 4