Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деу

М??алімі: Шаймерденова А?алтын Айдулла?ызы

Сыныбы: 6?

П?ні: математика

Саба?ты? та?ырыбы: Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деу

1. Саба?ты? ма?саты:

- білімділік: ax=b т?ріндегі сызы?ты? те?деу ж?не оны? ?асиеттерімен таныстыру;

шешу жолдарын ме?герту.

-дамытушылы?: О?ушыларды? ойлау, есте са?тау ?абілеттерін, танымын дамыту, шы?армашылы?тарын арттыру;

- т?рбиелік: о?ушыларды? белсенділігін арттыру, ?з бетінше о?у?а, ізденуге т?рбиелеу;

Саба?ты? т?рі: жа?а білім негізін ме?герту, с?ра?-жауап (І кезе? – 5 минут; ІІ кезе? – 25 минут; Ш кезе? – 15 минут)

Саба?ты? типі: фронтальды?, ?жымды?

Технология: «?ш?лшемді педагогикалы? технология»

К?рнекілігі: ж?мыс д?птері, о?улы?тар, слайдтар, интерактивті та?та, ашы? журнал

Саба?ты? ?ту барысы:

І кезе?де – а) ?йымдастыру;

б) ?й тапсырмасын тексеріп та?тада?ы ашы? журнал?а белгілеу;

в) «к?пір тапсырмаларын» тексеру.

ІІ кезе?де – а) о?ушыларды? топта ?з бетімен ж?мыс д?птерінде берілген жетелеуші

тапсырмалар?а о?улы?тан жауап іздеуі. М??алімні? та?тада?ы «ашы?

журналда?ы» алдында ?ткен та?ырып бойынша жинал?ан жалпы ?пай санын

?зіні? жеке журналына ж?не сынып журналына ба?а т?рінде тіркеуі.

б) м??алімні? к?мегімен дискуссия ж?ргізу;

в) та?тамен, о?улы?пен жеке ж?мыс.

Ш кезе?де – д?рыс орындал?ан де?гейлік тапсырмаларды м??алімні? тексеруінен кейін

о?ушыларды? ?зіне та?тада?ы «ашы? журнал?а» белгілетіп отыру, жи?ан ал?аш?ы ?пайларын ?орыту, оларды о?ушыларды? жеке журналдарына тіркету ж?не ?ал?ан тапсырмаларды ?йде ая?тап келуге беру. ?ш де?гейді толы? орында?ан о?ушы?а т?ртінші де?гейді? олимпиадалы? немесе ?ылыми жобадан фрагмент тапсырмаларын беру. ?осымша, келесі та?ырыпты? бірінші кезе?індегі «к?пір тапсырмаларын» орындап келуге беру.

М??алімге арнал?ан кілт

I кезе?

?йымдастыру кезе?і

Б?л «К?пір» тапсырмаларын

о?ушылар ?йде орындап, б?гінгі саба??а дайындалып келеді

Бос орын?а ?ажет с?зді жаз.

?андай те?деуді бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деу деп атайды?

aх=b т?ріндегі те?деуді бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деу деп атайды. М?нда?ы, х -айнымалы, а, сандар

?андай те?деулер м?ндес те?деулер деп аталады?

Т?бірлері бірдей те?деулерді м?ндес те?деулер деп атайды.

II кезе? (топты? ж?мыс)

Жа?а саба?ты ?з бетімен ме?герту тапсырмалары

Теориясы:

«Білу»

(кім? не? ?ашан??айда? не істеді? С?-ра?тары ?а-тыстырыл?ан тапсырмалар болу керек)

Бос орын?а ?ажет с?зді жаз.

4х +3=х+5,1

4x-x=5,1-3

3x=2,1

x=0,7

4*0,7+3=0,7+5,1

2,8+3=5,8

5,8=5,8

4(x-3)=0 4x-12=0 4x=12 x=3

Кейде те?деуді? т?бірі болмайды. Т?бірлері болмайтын те?деулер де м?ндес те?деу болады.

Мысалы: 7x+3=7x+5

7x-7x=5-3

0x=2

Те?деуді? т?бірі болмайды.

Мысалы: 2x+x-5=3x-5

3x-3x=5-5

0x=0

Кез келген сан те?деуді? т?бірі болады.

Теориясы:

«Т?сіну»

(неге? себебі? неліктен? с?ра?тары ?атыстырыл?ан тапсырмалар болу керек)

Бос орын?а ?ажетті с?з:

Неге те?деудегі ?осыл?ыштарды ?арама –?арсы та?ба?а ?згертіп, те?дікті? екінші жа?ына к?шіргенде те?деу м?ндес те?деуге ?згереді? ?йткені, те?деуді? бірінші ?асиеті бойынша орындалады.
Не себепті те?деуді? екі жа?ын н?лден ?ге сан?а к?бейтсек немесе б?лсек, берілген те?деуге м?ндес те?деу шы?ады? Себебі, сызы?ты? те?деуді? екінші ?асиеті бойынша орындалуы керек.

Теориясы:

«Талдау»

(салыстыр, айырмашылы?ы неде? с?ра?тары ?атыстырыл?ан тапсырмалар болу керек)

Бір айнымалысы бар те?деуді? мына те?деуден айырмашылы?ы неде?

ax=b ax+by=c

5x=25 3x+4y=7

м?нда бір айнымалы м?нда екі айнымалы

Теориясы:

«Жина?тау»

(?орытынды шы?ар, сызба, с?зж?мба? ??растыр сия?ты тапсырмалар болу керек)

Практикасы:

«?олдану»

(?арапайым тапсырмалар берілу керек)

836 (2, 4)

Практикасы:

«Ба?а беру»

(сен ?алай ойлайсын? не істер еді?? с?ра?тары ?атыстырыл?ан тапсырмалар болу керек)

Сен ?алай ойлайсы??

Белгісіз к?бейткішті табу мен бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деуді шешуі бірдей ме?

Жауабы: бірдей, екеуінде де белгісіз айнымалны табу ?шін к?бейтуге кері амал б?лумен табылады.

III кезе?

1-де?гей ( 5 балл) «3»

Теориясы:

«Білу»

(кім? не? ?ашан?

?айда? не істеді? с?ра?тары ?атыстырыл?ан тапсырмалар болу керек)

Бос орын?а ?ажетті с?зді жаз:

Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деуге аны?тама бер.

ax=b , х айнымалы , a, b сандар

Те?деуді шеші?дер

5x+3=27+3x -x+11=4x-13

2-де?гей (5балл+4 балл=9 балл) «4»

Теориясы: «Т?сіну»

(неге? себебі? неліктен? С?-ра?тары ?а-тыстырыл?ан тапсырмалар болу керек)

Тапсырманы орында:

Те?деуді? ?асиеттерін ата

1-?асиет. Те?деудегі ?осыл?ышты? та?басын ?арама-?арсы?а ?згертіп, оны те?деуді? бір жа?ынан екінші жа?ына к?шіргенде те?деу м?ндес те?деуге т?рленеді.

2-?асиет. Те?деуді? екі жа?ында н?лден ?зге бірдей сан?а к?бейткенде немесе б?лгенде те?деу м?ндес те?деуге т?рленеді.

2.Белгісіз санны? б?лігіне санды ?осса?, онда шы?ады.

Жауабы: х=10

3.Те?деуді шеші?дер. 3(х-2)+5(7-х)=4 Жауабы: 12,5

3-де?гей (9балл+3 балл=12 балл)

Теориясы:

«Жина?тау»

(?орытынды шы?ар, сызба, с?зж?мба? ??растыр сия?ты тапсырмалар болу керек)

Тапсырманы орында:

Ас?ар мен асхат бірдей сан ойланыпты. Ас?ар ?з санын екі? еселеді, Асхат ?з санына 2-ні ?осты. Ас?ар шы??ан санына 3-ті ?осты, Асхат шы??ан санына 3-ті к?бейтті. Сонда екеуінде бірдей сан шы?ты. ?андай сан ойлан?ан?

2. Берілген те?деу 2(3х+1)-9=3(2x-7)+14

Шешімі кез келген сан болатынын к?рсет.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деу »

Мұғалімі: Шаймерденова Ақалтын Айдуллақызы

Сыныбы: 6ә

Пәні: математика

Сабақтың тақырыбы: Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу

1. Сабақтың мақсаты:

- білімділік: ax=b түріндегі сызықтық теңдеу және оның қасиеттерімен таныстыру;

шешу жолдарын меңгерту.

-дамытушылық: Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеттерін, танымын дамыту, шығармашылықтарын арттыру;

- тәрбиелік: оқушылардың белсенділігін арттыру, өз бетінше оқуға, ізденуге тәрбиелеу;

Сабақтың түрі: жаңа білім негізін меңгерту, сұрақ-жауап (І кезең – 5 минут; ІІ кезең – 25 минут; Ш кезең – 15 минут)

Сабақтың типі: фронтальдық, ұжымдық

Технология: «Үшөлшемді педагогикалық технология»

Көрнекілігі: жұмыс дәптері, оқулықтар, слайдтар, интерактивті тақта, ашық журнал

Сабақтың өту барысы:

І кезеңде – а) ұйымдастыру;

б) үй тапсырмасын тексеріп тақтадағы ашық журналға белгілеу;

в) «көпір тапсырмаларын» тексеру.

ІІ кезеңде – а) оқушылардың топта өз бетімен жұмыс дәптерінде берілген жетелеуші

тапсырмаларға оқулықтан жауап іздеуі. Мұғалімнің тақтадағы «ашық

журналдағы» алдында өткен тақырып бойынша жиналған жалпы ұпай санын

өзінің жеке журналына және сынып журналына баға түрінде тіркеуі.

б) мұғалімнің көмегімен дискуссия жүргізу;

в) тақтамен, оқулықпен жеке жұмыс.

Ш кезеңде – дұрыс орындалған деңгейлік тапсырмаларды мұғалімнің тексеруінен кейін

оқушылардың өзіне тақтадағы «ашық журналға» белгілетіп отыру, жиған алғашқы ұпайларын қорыту, оларды оқушылардың жеке журналдарына тіркету және қалған тапсырмаларды үйде аяқтап келуге беру. Үш деңгейді толық орындаған оқушыға төртінші деңгейдің олимпиадалық немесе ғылыми жобадан фрагмент тапсырмаларын беру. Қосымша, келесі тақырыптың бірінші кезеңіндегі «көпір тапсырмаларын» орындап келуге беру.

Мұғалімге арналған кілт

I кезең

Ұйымдастыру кезеңі

Бұл «Көпір» тапсырмаларын

оқушылар үйде орындап, бүгінгі сабаққа дайындалып келеді

Бос орынға қажет сөзді жаз.

Қандай теңдеуді бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп атайды?

aх=b түріндегі теңдеуді бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп атайды. Мұндағы, х -айнымалы, а, сандар

Қандай теңдеулер мәндес теңдеулер деп аталады?

Түбірлері бірдей теңдеулерді мәндес теңдеулер деп атайды.

II кезең (топтық жұмыс)

Жаңа сабақты өз бетімен меңгерту тапсырмалары

Теориясы:

«Білу»

(кім? не? қашан?қайда? не істеді? Сұ-рақтары қа-тыстырылған тапсырмалар болу керек)

Бос орынға қажет сөзді жаз.

4х +3=х+5,1

4x-x=5,1-3

3x=2,1

x=0,7

4*0,7+3=0,7+5,1

2,8+3=5,8

5,8=5,8

4(x-3)=0 4x-12=0 4x=12 x=3

Кейде теңдеудің түбірі болмайды. Түбірлері болмайтын теңдеулер де мәндес теңдеу болады.

Мысалы: 7x+3=7x+5

7x-7x=5-3

0x=2

Теңдеудің түбірі болмайды.

Мысалы: 2x+x-5=3x-5

3x-3x=5-5

0x=0

Кез келген сан теңдеудің түбірі болады.

Теориясы:

«Түсіну»

(неге? себебі? неліктен? сұрақтары қатыстырылған тапсырмалар болу керек)

Бос орынға қажетті сөз:

Неге теңдеудегі қосылғыштарды қарама –қарсы таңбаға өзгертіп, теңдіктің екінші жағына көшіргенде теңдеу мәндес теңдеуге өзгереді? Өйткені, теңдеудің бірінші қасиеті бойынша орындалады.
Не себепті теңдеудің екі жағын нөлден өге санға көбейтсек немесе бөлсек, берілген теңдеуге мәндес теңдеу шығады? Себебі, сызықтық теңдеудің екінші қасиеті бойынша орындалуы керек.

Теориясы:

«Талдау»

(салыстыр, айырмашылығы неде? сұрақтары қатыстырылған тапсырмалар болу керек)

Бір айнымалысы бар теңдеудің мына теңдеуден айырмашылығы неде?

ax=b ax+by=c

5x=25 3x+4y=7

мұнда бір айнымалы мұнда екі айнымалы

Теориясы:

«Жинақтау»

(қорытынды шығар, сызба, сөзжұмбақ құрастыр сияқты тапсырмалар болу керек)

Практикасы:

«Қолдану»

(қарапайым тапсырмалар берілу керек)

№836 (2, 4)

Практикасы:

«Баға беру»

(сен қалай ойлайсын? не істер едің? сұрақтары қатыстырылған тапсырмалар болу керек)

Сен қалай ойлайсың?

Белгісіз көбейткішті табу мен бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешуі бірдей ме?

Жауабы: бірдей, екеуінде де белгісіз айнымалны табу үшін көбейтуге кері амал бөлумен табылады.

III кезең

1-деңгей ( 5 балл) «3»

Теориясы:

«Білу»

(кім? не? қашан?

қайда? не істеді? сұрақтары қатыстырылған тапсырмалар болу керек)

Бос орынға қажетті сөзді жаз:

Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуге анықтама бер.

ax=b , х айнымалы , a, b сандар

Теңдеуді шешіңдер

5x+3=27+3x -x+11=4x-13

2-деңгей (5балл+4 балл=9 балл) «4»

Теориясы: «Түсіну»

(неге? себебі? неліктен? Сұ-рақтары қа-тыстырылған тапсырмалар болу керек)

Тапсырманы орында:

Теңдеудің қасиеттерін ата

1-қасиет. Теңдеудегі қосылғыштың таңбасын қарама-қарсыға өзгертіп, оны теңдеудің бір жағынан екінші жағына көшіргенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.

2-қасиет. Теңдеудің екі жағында нөлден өзге бірдей санға көбейткенде немесе бөлгенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.

2.Белгісіз санның бөлігіне санды қоссақ, онда шығады.

Жауабы: х=10

3.Теңдеуді шешіңдер. 3(х-2)+5(7-х)=4 Жауабы: 12,5

3-деңгей (9балл+3 балл=12 балл)

Теориясы:

«Жинақтау»

(қорытынды шығар, сызба, сөзжұмбақ құрастыр сияқты тапсырмалар болу керек)

Тапсырманы орында:

Асқар мен асхат бірдей сан ойланыпты. Асқар өз санын екің еселеді, Асхат өз санына 2-ні қосты. Асқар шыққан санына 3-ті қосты, Асхат шыққан санына 3-ті көбейтті. Сонда екеуінде бірдей сан шықты. Қандай сан ойланған?

2. Берілген теңдеу 2(3х+1)-9=3(2x-7)+14

Шешімі кез келген сан болатынын көрсет.