Атырау облысы, ??рман?азы ауданы
Математика п?ніні? м??алімі : Хайруллина Гульмира Батырбековна
П?ні: Геометрия
Мектебі: Гоголь орта мектебі
Сыныбы : 7 а
К?ні: 15.10.2014ж
Тексерді: О?у ісіні? ме?герушісі: Ш.С.Сабиргалиева
Саба?ты? ал?ы с?зі:
«?шб?рыш жай фигуралар?а б?лінбейтін бірінші фигура, сонды?тан шекарасы мен формасы бар кез келген затты? іргетасы ?шб?рыш болады.»
Джордано Бруно
Саба?ты? та?ырыбы: ?шб?рыш.?шб?рыштарды? т?рлері.
1. Саба? ма?саты:
а) Білімділік.О?ушылар?а ?шб?рыш туралы аны?тама беріп, ?шб?рышты? т?рлерімен таныстыру.
?) Т?рбиелік. О?ушыларды ?зін – ?зі бас?ару?а, ?йымшылды??а, ??ыптылы??а, д?лдікке, ?з м?мкіндігіне сенуге, ?лкен жетістікке ?мтылу?а т?рбиелеу.
б) Дамытушылы?. О?ушыларды? логикалы? ойлау ?абілеттерін, білім, білік да?дыларын дамыта отырып, геометрия?а деген ?ызы?ушылы?ын арттыру.
2. Т?рі: жа?а білім беру.
3. ?дісі: топпен ж?мыс, жеке о?ушымен ж?мыс, с?ра?- жауап.
4. К?рнекілігі: интерактивті та?та, ??нды ?а?аздар.
5. П?наралы? байланыс: алгебра,сызу
Саба?ты? барысы:
- ?йымдастыру кезе?і
- “Ал?аш?ы ?адам” (?й тапсырмасын тексеру)
- “Лездік тапсырма” (с?ра? – жауап)
- «Жа?алы?»
- “Сергіту с?ті”
- “Ал?ырлы? кілті” (кітаппен ж?мыс)
- “Біліктілік” сайысы ( топпен ж?мыс)
- “Шешуші с?т” (сематикалы? карта)
- “?йге тапсырма”
- “?орытындылау”
І-б?лім: «Ал?аш?ы ?адам» (?й тапсырмасын орындап келген о?ушыларды ба?алау)
?айталау с?ра?тары:1) аксиома дегеніміз не?
2) теорема деген не? 3) сыбайлас деп ?андай б?рыштар аталады? 4) вертикаль дегеніміз ?андай б?рыштар? № 69 есеп
ІІ- б?лім: «Лездік тапсырма» (С?ра?- жауап)
- Геометрияны? негізгі ??ымдарын ата?дар?( н?кте,т?зу,жазы?ты?)
- Аны?тама деген не?( жа?а ??ымдарды? ма?ынасын б?рыннан белгілі ??ымдар ар?ылы т?сіндіретін с?йлемді аны?тама деп атайды.)
ІІІ –б?лім: «Жа?алы?» ( та?та?а о?ушыны шы?арып тапсырма орындату)
- Бір т?зуді? бойында жатпайтын ?ш н?ктені белгіле?дер, оларды тізбектеп ?ш кесіндімен ?осы?дар?
- ?андай фигура пайда болды?( ?шб?рыш)
- Осы фигура?а кім аны?тама береді?( бір т?зуді? бойында жатпайтын ?ш н?кте мен осы н?ктелерді ?осатын ?ш кесіндіден ж?не сол кесінділермен шектелген жазы?ты?ты? б?лігінен т?ратын фигураны ?шб?рыш деп атайды.)
- ?шб?рышты? элементтері: А,В,С- т?белері, АВ,ВС,СА кесінділері – ?абыр?алары, АВС, АВмен ВС ?абыр?аларыны? арасында?ы б?рыш,
ВСА, ВС мен СА ?абыр?аларыны? арасында?ы б?рыш, САВ, СА мен АВ
?абыр?аларыны? арасында?ы б?рыш.
- ?шб?рыштар жалпы екі т?рге б?лінеді.
А)?шб?рыш ?абыр?аларыны? ?зынды?тарына байланысты –?ш топ?а б?лінеді.
?) ?шб?рыш б?рыштарыны? шамаларына байланысты – ?ш топ?а б?лінеді.
А )?шб?рыш ?абыр?аларыны? ?зынды?тарына байланысты –?ш топ?а б?лінеді. Олар: 1. ?абыр?аларыны? ?зынды?тары ?р т?рлі болатын ?р т?рлі ?абыр?алы ?шб?рыш; 2. екі ?абыр?асы те? болатын те?б?йірлі ?шб?рыш ( ?зара те? екі ?абыр?асы оны? б?йір ?абыр?алары, ал ?шіншісі – табаны деп аталады), 3. ?ш ?абыр?асы те? болатын те??абыр?алы ?шб?рыш деп аталады.
?) ?шб?рыш б?рыштарыны? шамаларына байланысты – ?ш топ?а б?лінеді.
1. ?ш б?рышы да с?йір болатын с?йір б?рышты ?шб?рыш, 2. Бір б?рышы до?ал болатын до?ал б?рышты ?шб?рыш, 3. Бір б?рышы тік болатын тік б?рышты ?шб?рыш. Тік б?рышты ?шб?рышты? тік б?рыш жасап т?р?ан ?абыр?алары оны? катеттері грек.- «тік т?мен»деп, ал о?ан ?арсы жат?ан ?абыр?асы гипотенузасы грек –«бір н?рсені? ?штарына керілген» деп аталады.
- ?шб?рышты? барлы? ?абыр?аларыны? ?осындысы- ?шб?рышты? периметрі деп аталады.
- Егер екі кесіндіні? ?зынды?тары те? болса те? кесінділер, екі б?рышты? градусты? шамалары те? болса те? б?рыштар деп аталатынын білеміз ал егер екі ?шб?рышты? с?йкес ?абыр?алары мен с?йкес б?рыштары те? болса онда м?ндай ?шб?рыштар те? ?шб?рыштар деп аталады.