«Арифметикалы? ж?не геометриялы? прогрессиялар».

Шортанды ауданы

Күлшін орта мектебінің

математика пәнінің мұғалімі

Болтабекова Гульназия Каримовна.

Пәні:Алгебра

Сыныбы: 9-сынып

Тақырыбы:«Арифметикалық және геометриялық прогрессиялар».

Сабақтың типі: Бекіту, сайыс сабағы.

Сабақтың әдісі:Сұрақ-жауап, есептер шығару,тест алуда деңгейлеп оқыту технологиясын қолдану.

Сабақтың мақсатының білімділігі:Арифметикалық және геометриялық прогрессиялар бойынша оқушылардың терең деңгейі мен тиянақтылығын тексеру және бағалау.

Сабақты дамытушылығы:Ұқыпты тыңдауға, білімін көрсете алу қасиеттерін ашуға, пәнге деген қызығушылығын дамыту.

Сабақтың тәрбиелілігі:Шапшандыққа, ізденімпаздыққа, өз ойын дәл, тиянақты айта білуге үйрету. Теориялық білімін практикалық шеберлікпен ұштастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Плакаттар, карточкалар, асық,бағалау парағы.

Пәнаралық байланыс:Қазақ әдебиеті.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі. Кіріспе.

2. І деңгей. Оқушылық деңгей – репродуктивтік деңгей.

Анықтамалар, сұрақтар. Алған білімдерін бекіту. «Арқан тартыс» - сұрақтарға жауап алу.

ІІ деңгей. Алгоритмдік деңгей – үйренушілік деңгей.

Логикалық есептер, тапсырмалар.

Алған білімдерін толықтыру. Ойлау, есептеу қабілетін жетілдіру.

«Қыз қуу» - 1 қыз, 1 ұл шығады. Асық тастап ауызша есептер шығарады.

ІІІ деңгей. Эвристикалық танымдық деңгей – әртүрлі әдіс-тәсілдермен есептер шығару.

Білімдерін тереңдету – танымдылық іздену .«Тал отырғызу».

IV деңгей. Шығармашылық деңгей – өз бетімен меңгеру.

Дәлелдеу.

1. «Кім көп біледі?» ,«Кім жылдам?»

2. Бағалау, қорытынды жасау.

Кіріспе.

Қандай санда натурал сандар деп аталады? Оларды тізіп жазайық: 1, 2, 3, 4...

n – жалпы мүшесі. Біз натурал сандар тізбегін құрастырдық. Балалар, сендер үш топқа бөлініп отырсыңдар, әр топқа бір тізбектің жалпы мүшесі формуласымен берілген тапсырма таратылады. Сендер алғашқы 6 мүшесін есептеп бересіңдер. Жауабы бар әр карточканың екінші жағында әріп жазылған.Дұрыс есептеп, топ атауын шығарасыңдар.

І топ	І топ	І топ
	_2n__ n+1	_n+2_ 2n+1

І топ

С	А	Н	Д	А	Р

ІІ топ

Т	І	З	Б	Е	К

.

ІІІ топ

		1
С	А	Я	Х	А	Т

Топ атаулары-Сандар тобы,Тізбек тобы,Саяхат тобы.

Яғни, біз қазір сан тізбек еліне саяхат жасаймыз.

Сабақ тақырыбы:

Прогрессия (қандай прогрессиялармен таныстық)

↓ ↓

арифметикалық геометриялық

1 кезең. «Арқан тарту».Анықтамалар.Сұрақтар:

1) Қандай сан тізбегін арифметикалық прогрессия деп атайды?Әріптік белгілері.

2) Арифметикалық прогрессияның айырымыдегеніміз не? Ол қалай белгіленеді?

3) Қандай сан тізбегін геометриялық прогрессия деп атайды?

4)Геометриялық прогрессия еселігі деген не? Ол қалай белгіленеді?

5) Арифметикалық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы.(a_n)

6) Геометриялық прогрессияның n-ші мүшесініңформуласы.(b_n

7) Арифметикалық прогрессияның алғашқы n-мүшесінің қосындысы.(s_n)

8) Геометриялық прогрессияның алғашқы n-мүшесінің қосындысы.(s_n)

2кезең. І деңгей. Асық ойыны – «Қыз қуу».

Ауызша сұрақтарға жауап. Әр топтан 1 ұл, 1 қыз шығады. Алғашқы

7 мүшесін атап шығу. «7» - киелі сан.

a1 = 2	d=3
a1 =1	d=3
b1 =2	q=2
b1 =3	q=2
a1 =5	d=2
b1 =5	q=2

ІІ деңгей.«Тал отырғызу» - карточкамен жұмыс.

a1=10 d=4 a16=?		a1=2 a10=92 d=?		a1=18 d=0.5 a13=?
a10=1,9 a16=6,1 d=?		a1=56 d=-3 a11=?		a5=27 a27=60 d=?
b1=0,4 b2=1,2 q1=?		b1=0,8 b2=1,6 q=?		b1=16 q=-1/2 b5=?

ІІІ деңгей. Тест тапсырмасын орындау.

1) a_n – арифметикалық прогрессия: 21, 18, 15, ...

а₈=?

2) b_n – геометриялық прогрессия: 1, 3, 9,...

b₆=?

3) a₇=21, S₇=105

a₁=? d=?

4) a₁=-2, a₆=8

S₆=?

5) 3;-6 – геометриялық прогрессия

S₃=?

6) b₆=25, b₈=9

q=?

7) b₁+b₅=128 , q=2

S₇=?

8) a₃+a₉=8, d=5

S₁₁=?

IVдеңгей. Шығармашылық тапсырма.

Сандар тобына:

1) 121 саны а_n=3n-8 арифметикалық прогрессияның мүшесі болама?

2) x_n=2*3ⁿ⁺¹сан тізбегігеометриялық прогрессия болатынын дәлелдеңдер.

Тізбек тобына: 1) 137 саны а_n=5n-37 арифметикалықпрогрессияныңмүшесіболама? 2) x_n=5n+3 сан тізбегіарифметикалық прогрессия болатынын дәлелдеңдер.

Саяхат тобына:

1) 245 саны а_n=4n+15 арифметикалық прогрессияның мүшесі болама?

2)a_n=2n-1 сан тізбегіарифметикалық прогрессия болатынын дәлелдеңдер.

ІІІ кезең. «Кім көп біледі?» - 1 минутта К және С әріптерінен басталатын математикалық терминдерді тізіп жазу.

«Кім жылдам?» - берілген сөздерден - апрцетян, еңшбре, трұбышрөт, рвадкат, шұбршүы - математикалық терминдерді құрастыру.

ІV кезең. Бағалау. Қорытынды жасау.