10 сани вә рәқими билән тонушуш

Дәрис мавзуси: 10 сани вә рәқими билән тонуштуруш

Дәрисниң мәхсити: 1)  Балиларни  10 сани вә рәқими билән тонуштуруш

                                    2)  Һәр хил оюнлар арқилиқ ойлаш вә әстә сақлаш қабилийитини  

                                        риважландуруш

                                    3)  Диққәтчанлиққа, инақлиққа, адәмгәрчиликкә тәрбийиләш

Қоллинидиған усул:  Чүшәндүрүш, соал-жавап,көрситиш.

Д.қурали: дидактикилиқ материаллар, инт.тахта, дәптәр, слайд, карточкилар.                               

Дәрисниң бериши:

 І. Уюштуруш қисми

     -  Саламлишиш

Балилар биз мәктәккә хошал кәлдуқму?

Әнди бир биримизгә хошаллиғимизни йәткүзәйли.

Мәнму хошал болимән,

Сәнму хошал болисән.

Ечилған күн нурида

Достлар билән хошалмән

ІІІ.Йеңи мавзу:

• Балилар,  бүгүн бизниң дәрисимиз, күндикидин өзгичә болиду.
• Силәр “Боғусақ” чөчигини биләмсиләр?
• Бүгүн “Боғусақ” чөчиги бизгә меһманға кәпту.

     Бурун бир заманда бовай билән момай болупту. Уларниң балиси болмиған екән.

Бир күни момай хемир жуғуруп, боғусақ пиширипту, андин уни совусун дәп деризигә қоюпту.

У бир арилиқта деризидин йәргә чүшүп қечип кетипту. Йолда домулап келиветип алдиға тошқан чиқип қапту. Боғусақ, боғусақ мән сени йәймән дәпту.

Мени йемигинә мән саңа нахша ейтип беримән дәпту.

Ундақ болса мениң бир тапшурмам бар, шуни орунлап бәрсәң, мән сени қоюветимән – дәпту.

-  Ярдәм берәмсиләр?

Силәр қандақ санлар билән тонуштуңлар?

0  1  2  3  4  5  6 7 8 9

 Қени ундақ болса 0 – 9 кичә өсүш вә кемиш тәртиви бойичә санап бериңлар?

1. 1  2  3  4  5  6  7  8  9  өсүш тәртиви

9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  кемиш тәртиви

Боғусақ йолда келиватса алдиға ейиқ чиқипту.

Ейиқ: балилар мениң бир тапшурмам бар ярдәм берәмсиләр?

Оюн  “Қайси сан чүшүп қалған”

   3   ?   5                  2   ?   4                   0   ?   2

/Ейиқтин қутулупту/

Бөрә чиқипту:

Қени омақ балилар,

Һесаплашни билиңлар.

Дурус ойлап, чапсан тепип,

Жававини ейтиңлар.

Арманда 3 тал көк қәләм вә 3 тал қизил қәләм бар. Барлиғи нәччә қәләм?

/3 + 3 = 6/

Дәрәқтә 6 қуш олтирипту, уларға йәнә 4 қуш келип қошулупту. Дәрәқтә қанчә қуш олтирипту?

/6 + 4 = 10

Алмиға кеп күн ара

Қонар еди бир қалиғач.

Бүгүн 9 достини

Башлап кәлди бу қалғач

Шунда бүгүн алмиға

Келип қонди қанчә қалғач? (10 қалғач)

Апам бәрди бәш анар,

 Өзәмдиму бәши бар.

 Қени билсәң санап көр

 Мәндә нәччә анар бар?  /10 /

• Демәк  бүгүн биз силәр билән 10 сани билән тонушимиз, шу сани арқилиқ һесапларни ишләймиз, оюнларни ойнаймиз.
• Балилар,  биз  санларни  нәччигә  бөлгән ?
• Дурус  иккигә  бөлгән  тағ  санлар вә  жүп  санлар.
• Биз  өткән  санларниң  ичидә қайсулар  тағ  санлар?
• Әнди  жүп  санларчу?
• Бүгүнки  бизниң 10 сани  жүп  санға ятуду екән.

10 санни икки сандин туриду йәни икки ханлиқ сан дәймиз. (1 – 0 санлиридин  туриду) 

•  Йәни икки чахмаққа йезилиду икки ханлиқ  санлар.

бөридин қутулуп,қечип кетиду/

 Алдиға түлкә чиқипту.

       Түлкә: мениңдә 10 алма бар, уни қандақ қилип 2 тәхсигә тәң бөлүп салимиз.

5 + 5 = 10            7 + 3 = 10              9 + 1 = 10           

6 +4 = 10            8 + 2 = 10              10 +0 = 10           

Демәк 10 саниниң ичидә қандақ санлар бар?

    10                      10                       10                     10                         10

9        1             8         2               7         3           6          4              10        0

Дәм елиш минути 

Видео ролик

• Интайин яхши, боғусақ силәргә өз миннәтдарлиғини билдүриду.
• Рәхмәт силәргә мени барлиқ жаниварлардин қутулдурувалдиңлар!
• Балилар  биз  боғузақни  қайсу  һайванатлардин  қутулдурдуқ?
• Һайванатларни  биз  нәччигә  бөлгән?
• Буларни  қандақ  һайванатлар  дәймиз?

Дәптәр билән иш

Дәптәрлиримизни ачайли

Қолға қәләм алайли

Һорунлуқтин қачайли

Чирайлиқ қилип язайли

• Алди билән 10 рәқимини  һавада язимиз
• Әнди дәптәрләргә чирайлиқ қилип  10 рәқимини  бастуруп йезип  чиқимиз.

Боғусақ  силәргә тапшурма елип кәпту.

• Селиштуруш

1. > 9                    10 = 10                  6 < 8

• Кәштидики 10 санини тепип сизип чиқимиз.
• Балилардин тест елиш

Әнди балилар силәр билән бир оюн ойнаймиз.  Бу оюн “Алмини чапсан жиғиш”

Биздә нәччә  алма бар, санап көрәйли. / 10 /

Йәкүнләш

- Бүгүнки  дәрис силәргә яқтиму?

- Биз қандақ сан билән тонуштуқ?

- 10 сани қандақ санлардин туриду?

- Қайси чөчәк билән тонуштуқ?

Рәғбәтләндүрүш