- Үй тапсырмасының орындалуының барын тексеру, сұрақтарына жауап беру.
ІІІ Дамыту кезеңі. Есептер шығару:
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 5
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 3
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы:
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы:
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: -0,03
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы:
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 1,7
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы:
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 50
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 0,02
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 5,25
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз: 7,5:3,5=х:14.
Жауабы: 30
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз: 18:х=7,2:4,5.
Жауабы: 11,25
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 8
1,75 т алтынды құмнан 0,7 г алтын жуылады. 2170 т алтынды құмнан қанша алтын алынады?
Жауабы: 868 г
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 10
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 0,5
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 0,105
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 15
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: -3,5
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 1,7
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 3,8
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: -1,3
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: -2,3
х-ті табыңыз:
Жауабы: 5
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 15
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 2
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы:
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: -17,5
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 13
Тура пропорцияналдық
10 м3 ауа 13 кг тартады. Ұзындығы 4,2 м, ені 3,5 м және биіктігі 2,6 м болатын бөлмедегі ауа қанша тартады?
Жауабы: 49,686 кг
Ауданы 16 м2 еденді сырлау үшін 3,2 кг сыр керек. Ауданы 12 м2 еденді сырлау үшін қанша сыр керек болады?
Жауабы: 2,4 кг
Егер 0,8 м мата 54 теңге тұратын болса, 4 м мата қанша тұрады?
Жауабы: 270 теңге
Екі жұмысшы белгілі бір уақытта 19 тетік дайындады. Осы уақыт ішінде 133 тетік дайындап шығару үшін қанша жұмысшы қажет болар еді?
Жауабы: 14
Екі «ДОН» комбайны бірлесіп, белгілі бір уақыт ішінде 32 га жерден өнім жинады. Осынша уақыт ішінде 6 «ДОН» комбайны қанша өнім жинайды?
Жауабы: 96 га
4 м3 қара бидай дәні 2,8 т тартады. 6,5 м3 қара бидай дәні неше тонна тартады?
Жауабы: 4,55 т
Жұмысшы 15 сағатта істеген жұмысы үшін 195 теңге алды. Егер жұмыс қарқыны осындай болса, ол 8 сағатта қанша ақша табады?
Жауабы: 104 теңге
8 м мата 496 теңге. Сонда 14 м мата неше теңге?
Жауабы: 868 теңге
Поезд 2 сағатта 144 км жол жүреді. 3 сағатта қанша жол жүреді?
Жауабы: 216 км
Пропорция қасиетін пайдаланып теңдеуді шешіңіз:
Жауабы:
5 кг алма үшін 120 теңге төленді. 7 кг алма үшін неше теңге төлеу керек?
Жауабы: 168 теңге
Пропорцияның белгісіз мүшесін табыңыз:
Жауабы: 6
4 м3 қара бидай дәні 2,8 т тартады. 6,5 м3 қара бидай дәні қанша тартады?
Жауабы: 4,55
Табан аудандары бірдей екі тік бұрышты параллелепипедтің біріншісінің көлемі 60см3, биіктігі 2 см, екіншісінің көлемі 90 см3 тең. Екінші параллелепипедтің биіктігін табыңыз.
Жауабы: 3 см
Таразының 0,2 м иініне 4,5 кг жүк ілінсе, таразы тепе-теңдікте болуы үшін 0,3 м иініне қанша жүк ілінуі керек?
Жауабы: 6,75 кг
АВС үшбұрышының АВ қабырғасында жатқан Е нүктесі арқылы АС қабырғасына параллель түзу жүргізілген. Егер АВ=22,5 см, АЕ=18 см, ВС=15 см болса, ВС қабырғасын түзу қандай кесінділерге бөлінетінін табыңыз.
Жауабы: 3 см, 12 см
АВС және А1В1С1 үшбұрыштары ұқсас. ВС және В1С1 қабырғалары сәйкес 1,4 м-ге және 56-см-ге тең. АВС және А1В1С1 үшбұрыштарының периметрлерінің қатынасын табыңыз.
Жауабы: 2,5
АВС үшбұрышының АВ қабырғасында жатқан Е нүктесі арқылы АС қабырғасына параллель түзу жүргізілген. Егер АВ=7,5 см, АЕ=5 см, ал АВС үшбұрышының ауданы 72 см2-ге болса, АВС үшбұрышы бөлінетін фигураның аудандарын табыңыз.
Жауабы: 8 см2, 64 см2
2,5 кг қойдың еті үшін 475 тг төленді, сонда сол бағамен 665 теңгеге қанша кг қойдың етін сатып алуға болады?
Жауабы: 3,5 кг
46 тонна каучук өндіру үшін 92 т спирт керек. 84 т каучук үшін қанша спирт керек?
Жауабы: 168
4 м3 қара бидай дәнінің салмағы 2,8 т 10,7 м3 қара бидай дәнінің салмағы қандай?
Жауабы: 7,49 т.
Кері пропорционалдық
Үш жұмысшы бірігіп жұмысты 6 сағатта істеп бітіреді. Егер осы жұмысты 2 жұмысшы істейтін болса, онда қанша уақыт қажет болар еді?
Жауабы: 9 сағ
Белгілі бір жұмысты 4 жұмысшы 32 сағатта орындайды. Егер жұмысшылар саны екі есе кемісе, осы жұмысты орындауға қанша уақыт қажет болады?
Жауабы: 64 сағ
Жаңа үйдің ішкі сылақ жұмыстарын 15 жұмысшы 24 күнде бітіреді. Осы жұмысты 18 жұмысшы неше күнде орындар еді?
Жауабы: 20
Белгілі бір жұмысты 4 жұмысшы 32 сағатта орындайды. Егер жұмысшылар саны 4 есе артса, осф жұмысты орындауға қанша уақыт қажет болады?
Жауабы: 8 сағ
Тіктөртбұрыштың ауданы 42 см2. егер оның ені 3 см болса, ұзындығы қанша болады?
Жауабы: 14 см
168 м матадан 56 көйлек тігілді. Сондай 96 м матадан қанша көйлек тігуге болады?
Жауабы: 32
Төрт қар тазалайтын машина бір уақытта жұмыс бастап, аэродром жолын 15 мин-та жинады. Ал алты машина сол жұмысты қанша уақытта орындап болатынын табыңыз.
Жауабы: 10 мин
Жұмысшы сағатына 108 тетіктен жасағанда, барлық тетікті 5 сағатта жасайды. Ол сағатта 60 тетіктен жасаса, барлық тетіктер неше сағатта жасайтынын табыңыз.
Жауабы: 9 сағ
Кітапта 132 бет бар. Бір бетте 40 жол, бір жолда 27 әріптен жазылған. Егер бір бетке 48 жол, бір жолға 30 әріптен жазылса, осы кітап неше бет болатынын табыңыз.
Жауабы: 99 бет
Ұзындығы 166,5 м, ені 94,5 м тік төртбұрыш тәрізді жерді ұзындығы одан 36 м ұзын, ауданы сондай жермен ауыстырады. Соңғы жердің енін табыңыз.
Жауабы: 77,7 м
Күріштің 75%-ті крахмал, сұлының 60%-ті крахмал. 9 кг алынатын крахмалды неше кг сұлыдан алуға болатынын табыңыз.
Жауабы: 11,25 кг
Нұрланның табанының ауданы 150 см2. Оның 1 см2 ауданына кг масса қысым түсіреді. Нұрлан аяғына табан ауданы 6 см2 коньки кигенде, оның 1 см2 ауданына қанша масса қысым түсіретінін анықтаңыз.
Жауабы: 6 кг
6 күннің ішінде 24 адам құлпынай салынған учаскенің шөбін жұлды, онда 36 адам сол жұмысты неше күнде орындайтынын табыңыз:
Жауабы: 4 күн
434 санын 2,3,5 сандарға кері пропорционал болатын бөліктерге бөлгенде шағатын үлкен санды табыңыз:
Жауабы: 210.
Санды бөліктерге бөлу
Дана дүкеннен 18 алма сатып алды. Бұл алмаларды шешесі, әкесі және Дана 2:1:3 қатынасындай етіп бөліп алды. Олардың әрқайсысы неше алмадан алған?
Жауабы:6; 3; 9
480 санын 3:5 қатысындай етіп екі бөлікке бөліңіз.
Жауабы: 180; 300
60 санын 2:3:5 қатысындай бөліктерге бөліңіз.
Жауабы: 12; 18; 30
Жаңа күміс – бұл 3:4:13 қатысындағы никель, мырыш және мыс қорытпасы. Осындай 4 кг жаңа күмісте қанша кг никель болады?
Жауабы: 0,6
Қоспадағы алтын мен күмістің массаларының қатынасы 5:3-ке тең. 32 г қоспада қанша алтын, қанша күміс бар?
Жауабы: 20 г; 12 г
Үшбұрыштың периметрі 48 см. Оның қабырғаларының ұзындықтарының қатынасы 3:4:5 қатынасындай. Үшбұрыштың қабырғаларының ұзындықтарын табыңыз.
Жауабы: 12 см; 16 см; 20 см
Тік төртбұрыш енінің ұзындығына қатынасы 2:5қатынасындай. Оның периметрі 84 см. Тік төртбұрыштың ені мен ұзындығын табыңыз.
Жауабы: 12 см; 30 см
360 санын 2:4 қатынасындай екі бөлікке бөліңіз.
Жауабы: 120; 240
120 санын 1:2:3 қатынасындай бөліктерге бөліңіз.
Жауабы: 20; 40; 60
Жазыңқы бұрыштың төбесінен жүргізілген сәуле оны екі бұрышқа бөледі. Олардың градустық өлшемдерінің қатынасы 5:4 қатынасындай. Екі бұрыштың градустық өлшемдерін табыңыз.
Жауабы: 1000; 800
Жаңа күміс (альпақ) – бұл 3:4:13 қатынасындағы никель, мырыш және мыс қорытпасы. Осындай 4 кг жаңа күміс алу үшін әрбір металдан неше кг-нан алу керек екенін табыңыз.
Жауабы: 0,6 кг; 0,8 кг; 2,6 кг
Жез – мыс пен мырыштың қорытпасы, олардың массаларының қатынасы 3:2 қатынасындай. Бір кесек жез дайындау үшін 120 г мыс қажет. Осы кесек жезді дайындау үшін қанша мырыш қажет болатынын анықтаңыз.
Жауабы: 80 г
Үш учаскенің ауданы 60 га. Бірінші учаскенің ауданы барлығының ауданының 25%-не тең. Екінші және үшінші учаскелердің аудандарының қатынастары 4:5-ке қатынасындай. Учаскелердің әрқайсысының ауданын табыңыз.
Жауабы: 15 га; 20 га; 25 га
Екі салт атты адамның жылдамдықтарының қатынасы -ге қатынасындай. Бірінші салт атты адамның жылдамдығы екінші салт атты адамның жылдамдығынан км/сағ артық. Бірінші салт атты адамның жылдамдығын табыңыз.
Жауабы: 12 км/сағ
Пропорциядан х-ті табыңыз.
Жауабы: 7.
Аралас есептер
АВС үшбұрышының АВ қабырғасының Е нүктесі арқылы АС қабырғасымен параллель түзу жүргізілген. Егер АВ=22,5 см, АЕ=см, ВС=15 см болса, осы түзу ВС қабырғасын қандай қатынаста бөледі.
Жауабы:
Теңдеуді шешіңіз:
Жауабы: 3; -2
8 кг-ның 500 г-ға қатынасын есептеңіз.
Жауабы: 16
4 км-дің 80 метрге қатынасын есептеңіз.
Жауабы: 50
5 кг алма үшін 120 теңге төленді. 7 кг алма үшін неше теңге төлеу керек?
Жауабы: 168 теңге
204 м матадан 51 көйлек тігілді. 132 м матадан неше көйлек тігіледі?
Жауабы: 33
Поезд тұрақты 72 км/сағ жылдамдықпен 3 сағатта қанша жол жүреді?
Жауабы: 216 км
1:25000000 масштабпен берілген картада екі қаланың арасы 12 см. Екі қаланың бір-бірінен нақты қашықтығын табыңыз.
Жауабы: 3000 км
Ұзындығы (нақты өлшемі) 10 м болатын кесінді сызбада 4 см. Масштабты табыңыз.
Жауабы: 1:250
Масштабы 1:60000000 картада Алматы мен Астананы қосатын ұзындығы 16 мм. Қалалардың ара қашықтығын табыңыз.
Жауабы: 960 км
Бөлме еденінің сызбадағы өлшемдері 4 см және 6 см. Бөлме салынған кезде еденнің ені 5 м болып шықты. Еденнің ұзындығын табыңыз.
Жауабы: 7,5 см
50:1 масштабымен салынған жәндіктің қанатының ұзындығы 15 см-ге тең. Қанатының масштабтағы ұзындығын табыңыз.
Жауабы: 0,3 см
Пішіні квадрат тәрізді жер бөлігінің сызбасы 1:500 масштабымен жасалған. Оның қабырғасы сызбада 16 см. Осы жер бөлігінің ауданын есептеп табыңыз.
Жауабы: 6400 м2
Екі елді мекеннің арасы 8 км. 1:100000 масштабпен сызғанда елді мекеннің арасы картада қанша болатынын табыңыз.
Жауабы: 8 см
Тік төртбұрышты алаңның ауданы 73500м2. Масштабы 1:7000 сызбада осы алаңды кескіндегенде, ұзындығы 5 см тік төртбұрыш шықты. Алаңның енін табыңыз.
Жауабы: 210 м
Масштабы 1:10000000 картада Алматыдан Мәскеуге дейінгі қашықтық 3 дм. Алматы-Мәскеу темір жолының ұзындығы Алматыдан Мәскеуге дейінгі ара қашықтықтан 50%-ке артық. Темір жолдың ұзындығын табыңыз.
Жауабы: 4500 км.
Аты-жөні: ____________ №2
№1 Қосуды орында: 8467 + 25846 =
№2 Азайтуды орында: 75892 - 58652=
№3 Көбейтумен бөлуді орында: 233 * 207 ÷ 699=
№4 Өрнекті ықшамда: 582х - 393х, х=17
№5 Теңдеуді шеш: (х-25) * 18 = 342
№6 Бір күнде 1660 кг картоп жиналды. Түске дейін түстен кейінгіге
қарағанда 2 есе кем картоп жиналды. Түстен кейін қанша картоп жиналды?
№6 68 беттен тұратын кітапта әңгіме мен повесть басылған. Повесть әңгімеге қарағанда 3 есе артық бетті алады. Қанша бетке әңгіме жазылған қанша бетке повесть жазылған?
№7 ЕҮОБ(445; 75) тап
№8 ЕКОЕ(25;15) тап
№9 Бөлімі 49-ға, алымы 7-ге тең бөлшекті жаз
№10 Қысқартуды орында: 254/722
№11 Пропорцияны шеш: 8/(22 ) = х/55
№12 Аралас санды бұрыс бөлшекке айналдыр: 127/22
№13 Бұрыс бөлшекті аралас санға айналдыр: 225/19
№14 Жай бөлшектерді қосуды орында: 11/12 + 2/7 =
№15 Жай бөлшектерді азайтуды орында: 13/22 - 1/6 =