Математикалық сауаттылықтан есептердің шығарылу жолдары

Алғабас ОЖББ мектебінің

математика  пәнінің мұғалімі

Утекова Нагима Сериккалиевна

Математикалық сауаттылыққа есептер шығару жолымен

1. Егержәне болса, онда мен мәні

A),

B),

C),

D),

E),

(a+b) =28

 = >

Ж/бы:а=8

b=6

 2. 30%-і 60 санының 90% ін құрайтын санды табыңыз

A) 162

B) 18

C) 16,2

D) 54

E) 180

1.130*60=180

2.60--100%

х---90%

х==54

54--30%

х---100%

х==180

Ж/бы:180

 3. 1, 3, 7, 15,. Тізбектің жетінші мүшесін табыңыз

A) 113

B) 255

C) 127

D) 32

E) 63

an=2n -1

a7 =27 -1=127

Ж/бы:127

 4. «Астана-Павлодар» жолаушылар пойызы Астанадан 30 маусым күні 22 сағ 45 минутта шығып, Павлодарға 1 шілде күнгі 6 сағ 50 минутта келді. «Астана-Павлодар» жолаушылар пойызы Астанадан Павлодарға дейін қанша уақыт жолда болғанын анықтаңыз

A) 7 сағ 55 мин

B) 7 сағ 5 мин

C) 8 сағ 50 мин

D) 7 сағ 50 мин

E) 8 сағ 5 мин

22/45                    

23/45

00/45

01/45

02/45

03/45

04/45

05/45

06/45

06/50

Ж/бы:8 сағ 5 мин

 5. Осыдан үш жыл бұрын ағасы мен қарындасының жастарының қосындысы  12 жас болды. Жеті жылдан кейін олардың жастарының қосындысы неше жас болады?

A) 30

B) 22

C) 32

D) 27

E) 25

-׀-׀---׀--

   -3   0             7

х+10+у+10=х+у=20=32

Ж/бы: х+10+у+10=х+у=20=32

 6. Төменде берілген фигуралар тізбегіндегі 24-ші орында қандай фигура тұрғанын анықтаңыз

A)

B)

C)

D)

E)

5+5+5+5+4=24

Ж/бы:

 7. 8; 23; 48; 83; 128;... сан тізбегі берілген. Келесі санды анықтаңыз

A) 153

B) 183

C) 143

D) 163

E) 173

8 +15-˃23 +25˗˗˗˃ 48 +35-˃83 +45 ˗˗˗˃128+55 ˗˗˗˃  183

Ж/бы:183

 8. Толқын және оның ата-анасы, бәрі бір күнде, 1 қаңтар күні туылған. 2015 жылдың қаңтарында Толқын анасынан 6 есе кіші болды, ал 2016 жылдың қаңтарында әкесінен 6 есе кіші болды. Әкесі анасынан неше жас үлкен екенін анықтаңыз

A) 5

B) 3

C) 6

D) 4

E) 2

t,m,p         t+1,m+1,p+1

-׀--׀-

    2015        2016

6t=m               6(t+1)=p+1

6t+6=p+1

m+6=p+1

p=m+5

Ж/бы:5

 9. Астана қаласына қыдырып келген Әмір төмендегі кестені пайдаланып, екі күнге автомобильді жалға алу үшін ең тиімдісін (арзанын) есептеп алды. Егер Әмір күніне 100 км жүрген болса, онда қанша ақша төлегенін анықтаңыз

Автомобиль тұтынатын жанармай

1 л жанармайдың бағасы (теңгемен)

Әр 100 километрге жұмсалатын жанармай (литрмен)

1 тәулікке жалға алу бағасы (теңгемен)

Дизель

108

5

19500

Бензин

125

11

18500

Газ

55

16

19000

A) 39760 теңге

B) 39700 теңге

C) 38970 теңге

D) 39750 теңге

E) 39720 теңге

5*108+19500=540+19500=20040

11*125+18500=137+18500=19875

16*55+19000=19880

19875*2=39750

Ж/бы:39750

10. Екі санның қатынасы 2 : 3 қатынасына тең. Егер бірінші санға 10 санын қосса, осы екі санның қатынасы 4 : 5 қатынасына тең болады. Бірінші  санды табыңыз.

A) 50

B) 75

C) 125

D) 25

E) 100

2x                 3x   

=

10x+50=12x

         2x=50

Ж/бы:50

11. Кестеде әр жылдардағы  Шкода және  Шевролет автомобильдерінің бағаларының графигі берілген. Тік осьте көліктің бағасы, көлденең осьте жылдар көрсетілген. Жыл бойы екі автомобильдің де бағалары 4000000-нан кем емес болған жылдарды көрсетіңіз.  

A) 2009ж., 2010ж., 2011ж., 2012ж.

B) 2011ж.,2012ж.

C) 2009ж., 2010ж., 2011ж.

D) 2009ж., 2010ж., 2012 ж.

E) 2009ж., 2009ж.

Ж/бы: 2009ж., 2009ж

12. А және В бағандарын салыстырыңыз.

А

В

20 санының бөлгіштерінің саны

20 санының 130 санынан кіші еселіктерінің саны

A) A<B

B) берілген мәліметтер жеткіліксіз

C) A>B

D) 2A=B

E) A=B

1,2,4,5,10,20                             20׀2                      20=2*5

20,40,60,80,100,120                 10׀2                      (2+1)(1+1)=6

Ж/бы:A-B                                  5׀5

                                                    1

13. Амина 4 жаста, оның апасы Назеркенің жасы одан 3 есе үлкен. Назеркенің жасы Аминадан 2 есе үлкен болған кезде, Амина қанша жасқа толады.

A) 12

B) 9

C) 10

D) 8

E) 16

4                       12

2(4+t)=12+4

8+2t=12+4

t=4

4+4=8

Ж/бы:8

14. Марат және Жанат кітап сатып алғылары келді. Маратқа 70 теңге  керек, ал Жанатқа - 10 теңге  керек.Олар кітапты бірігіп сатып алмақшы болды, бірақ ақшаларын қосқанда да жетпеді. Кітаптың бағасы бүтін сан болса, оның бағасын табыңыз.

A) 60 тг

B) 70 тг

C) 35 тг

D) 40 тг

E) 50 тг

1.K=m+70                2.m+70=k

K=j+10                        m<0

m+j<k

2k=m+j+80<k+80

70≤k<80

Ж/бы:70

15. Cуреттегі үйдің жоспарын пайдаланып, осы үйдің жалпы ауданын анықтаңыз.

A) 70 м2

B) 75 м2

C) 76 м2

D) 74 м2

E) 72 м2

9.5*8=76

Ж/бы:76m2

16. А – 1 = В + 2 = С – 3 = Д + 4 = Е – 5 шарты орындалатын болса А, В, С, Д, Е сандарынcалыстыр.

A) Д > В < А < С < Е

B) Д > В > А > С > Е

C) Д > В > А < С < Е

D) Д < В < А < С < Е

E) Д < В < А < С > Е

190-15                         150+25

E>C>A>B>D

Ж/бы: E>C>A>B>D

17. Әсемнің сағаты әрбір бір сағатта 4 секундқа қалып қалады. Әсемнің сағаты бір тәулікте қанша уақытқа қалып қалатынын анықтаңыз.

A) 1 мин 12 с

B) 1 мин 48 с

C) 1 мин 24 с

D) 48 с

E) 1 мин 36 с

24*4c=96=1мин 36сек

Ж/бы: 1мин 36сек

18. Бір қатарда бір бірінен 5 м қашықтықта 16 ағаш отырғызылған. Шеткі ағаштың жанында құдық орналасқан. Әр ағашты суару үшін бір шелек су қажет. Бір ғана шелекпен барлық ағашты суаруға кететін жолды табыңыз.

A) 1200 м

B) 1400 м

C) 600 м

D) 1500 м

E) 1300 м

16                              1

׀-----׀

10+20+.+150=*15=80*15=1200m

Ж/бы: 1200m

19. Сұрақ белігісінің орнындағы санды табыңыз.

A) 56

B) 63

C) 42

D) 49

E) 28

7*8=56

Ж/бы:56

20. Тік бұрышты параллелепипедтің бір төбесі ортақ үш жағының аудандары:                  35 см2, 21 см2, 15 см2. Тік бұрышты параллелепипедтің көлемін табыңыз. 

A) 205 см3

B) 125 см3

C) 145 см3

D) 105 см3

E) 245 см3

a*b=35

a*c=21

b*c=15

(abc)2=35*21*15

Abc= =7*5*3=105см3              

Ж/бы: 105см3