T?nlik.T?nliyin h?lli.

Sumqayıt şəhər 18 nömrəli

tam orta məktəbin

6a sinfində

riyaziyyatdan

açıq dərs

Mövzu: “TƏNLİK”

STANDART: 2.2.2 rasional ədələlr coxluğunda

tənlikləri həll edir

Mövzu: Tənlik

Təlim nəticələri: Tənliyi həll e dir

Iş formasI: Kollektiv və kicik qruplarla iş

İş üsülu:Beyin həmləsi,müzakirə

Resurs:Dərslik,İKT avadanlıqları, iş vərəqələri, test kitabça sı

Tərəzinin tarazdığını pozmamaqla hər gözündən necə kvadrat götürmək olar .

2kq

4kq

Hansı bərabərlik alınar.

=

6 kq

Hər kvadratınçəkisi nə qədər olar ?

=

2 kq

Tərəzinin tarazdığını saxlamaqla hər ğözündən nəyi ğötürmək olar?

4kq

3kq

5kq

2kq

Verilən və alınan tənliyi yazaq

6x+4=3x+7

3x=3

x=1

Тənliyin kökünü həlli yolunu təsvir etməklə tapaq

1. Dəyişəni olan toplananları tənliyin bir tərəfinə,

digər toplananları isə o biri tərəfinə keçirək.

6x

+

4

=

3x

+

7

-

-

2.Oxşar toplananları islah edək

3x=3

Tənliyin hər iki tərəfini x-in əmsalına bölək

X=1

TƏDQİQAT SUALI:

TƏNLİKDƏ BƏRABƏRLİYİN MÜXTƏLİF

TƏRƏFLƏRİNDƏ YERLƏŞƏN TOPLALANLAR

BƏRABƏRLİYİN SOLUNDAN SAĞINA

VƏ YA SAĞINDAN SOLUNA KECİRİLƏRKƏN

QARŞILARINDAKI İŞARƏ NECƏ DƏYİŞİRİLİR?

7x-6=15+4x

Məsələn: 7x azalan, 6 isə cıxılandır.

Məchullar oxşar toplalanlardır.

7x-4x=15+6

3x=21

X=7

Məsələn: 3x-23=x+3 tənliyinin

kökünün həll yolu ilə tapaq :

• dəyişəni olan toplalanları tənliyin bir tərəfinə,

diqər toplalanları isə o biri tərəfinə keçirək .

2) Oxşar toplalanları islah edək.

3)tənliyin hər iki tərəfini x-ın əmsalına bölək.

Həlli: 3x-x=3+23

2x=26

X=13

MƏCHUL AZALAN

TƏRİF

MƏCHUL TOPLANAN

TƏNLİK

MƏCHUL ÇIXILAN

KÖKÜ

MƏCHUL VURUQ

?

Tədqiqatın aparılması:

Komandaların adı

Iş vərəqi 1

1. 7x=-30+2x 2. 6x=18

3. 2x-3=12 4. -3x=15

5. 5x-3=12 6. 6x+100=9x+1

7. 7x=-63 8. 5x-18=-12x+17

Iş vərəqi 1

Tənasüb qaydalarından istifadə edərək

Tənliyi həll et:

___

___

_

___

5

5x+6

3x+2

=

3

=

1.

3.

6

2x+32

2x-1

5

_

___

___

___

15

7

4

X+8

=

=

4.

2.

X-10

3

X-1,2

X-2

Iş vərəqi 3

Tənliklərdə a hansı ədəd ola bilməz?

1. ax=1

3.(a-7)x=12

2.(a-2)x=3

4.(a+3)x=4

Tənliyin kökü hansı ədəddir?

5x-6=8+4x

-2

10

14

2

Tənliyin kökü hansı ədəddir?

6x-3=4x+3

2

3

-3

-2

a-nın hansı qiymətində bərabərlik

doğru olar?

a+4a-3a=5,4

1) 2,7

2) 27

3) -27

4) 3,4

b-nin hansı qiymətində bərabərlik

doğru olar?

7-2b=5b-7

1) -7

3) 3

2) 5

4) 2

k-nın hansı qiymətində 2k+1 ifadəsinin qiyməti 7k-3 ifadəsinin qiymətinə

bərabər olar? Tənlik qur və həll et.

Sürəti məxrəcindən 15 vahid kiçik olan kəsr -bərabərdir. Bu kəsri tapın.

_

7

12

1. x-ın hansı qiymətində -7x+15 və 30-2x ifadələrinin

qiymətləri bərabərdir.

a)-6 b)-5 c)-4 d)-3

2. y-in hansı qiymətində 3y-7 ifadəsinin qiyməti y-3

ifadəsinin qiymətiundən 23 vahid böyükdür?

3. a-nı hansı qiymətində(2a+3)x=20x-15 tənliyinin

kökü 3-ə bərabərdir?

a) 6 b)5 c)1 d)0

Həlli 2 - yə bərabər olan tənlikləri xətlə birləşdirin.

4x:3=4

10x=5

5x-4=6

2

7x-5=2x+5

3x=6

9x=9

3x=21

Həlli 7-yə bərabər olan tənliklər hansılardır.

13x-x=84

4x:5=4

x+4=11

6x+5=29

5x-7=28

Tənliyin köklərinə uyğun cədvəli doldur

m

4

Ə

1

Ə

7x-5=2

c

11

c

11x=121

h

2

X:7=4

u

u

28

h

X+4=6

l

-2

m

3x=12

l

10-x=12

Tənliyin köklərinə uyğun cədvəli doldur

d

5

Ə

X:5=10

50

Ə

y

10:x=5

y

2

ş

X+2=14

i

10

ş

12

Ə

X-4=6

Ə

10

n

3x-50=90-7x

n

14

8x=40

d

X-7=3

i

Tənliyin köklərinə uyğun cədvəli doldur

4

t

Ə

5x=25

Ə

5

n

6x+50=8x+2

24

n

i

30:x=10

1

l

3

k

i

3x:5=12

20

k

10x+7=17

l

2x-3=5

t