“Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деу”

Сабақтың тақырыбы:

“ Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу”

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулерді шығару, осы тақырып бойынша, оқушылардың білім дәрежесін анықтау, алған білімдерін тиянақтау;

Дамытушылық: оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту

Тәрбиелік: топпен жұмыс істеуді қалыптастыру, өзара көмектесуді дамыту

Сабақтың түрі: Бекіту сабағы

Сабақтың жабдықталуы:

• Кеспе қағаздар
• Слайдтар
• Жетондар

Сабақтың құрылымы:

• Ой қозғау
• Іздену іс-әрекет
• Ой жинақтау
• Сергіту сәті
• Қорытынды
• Үйге тапсырма
• Бағалау

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі

2. Үй тапсырмасын сұрау

а) “Миға шабуыл”

Өзара тексеру парағы бойынша жұмыс.

ә) Есептерді тексеру

3. Cергіту сәті

4. Сәйкестендіру тесті

5. Деңгейлік тапсырмалар

6. Тірек-сызба. Сабақты қорытындылау

7. Үйге тапсырма.

Ұйымдастыру

а) Оқушыларды түгендеу

ә) Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру

Үй тапсырмасын тексеру

“ Миға шабуыл ”. Өзара тексеру парағы бойынша сұрақтарға жауап беру.

• Қандай теңдеуді бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп атайды?
• Қандай теңдеулер мәндес теңдеулер деп аталады?
• Теңдеудің қандай қасиеттерін білесіңдер?
• Егер болса, бір айнымалысы бар сызықтың теңдеудің түбірі қалай табылады?
• Теңдеулерге негізгі ғылыми еңбектерін арнаған қазақтың қандай ғалымын білесіңдер?

Есептер

1. 2х+17=22+3x

2. 18+3x=x+14

3. 13x+70=2x+15

4. 5x-8=2x+1

Есептерді тексеру:

2х+17=22+3x 18+3x=x+14

2x-3x=22-17 3x-x=14-18

-x=5 2x=-4

x=-5 x=-2

13x+70=2x+15 5x-8=2x+1

13x-2x=15-70 5x-2x=1+8

11x=-55 3x=9

х=-5 x=3

Оқулықпен жұмыс

А тобының тапсырмасы

1) ах=b теңдеуінің түбірін жаз

2) Теңдеуді шешіңдер: 3х-1=2(х-2)

3) Теңдеудің түбірлерін табыңдар: 3(х+5)=7-5х

В тобының тапсырмасы:

1) ах=b теңдеуінде , b=0 болса, түбірі қандай болады?

2) Теңдеуді шешіңдер: 19(у-9)=3(у+7)

3) Теңдеудің түбірін табыңдар: 4(х-9)=3(х-8)

С тобының тапсырмасы:

1) ах=b теңдеуінде а=0 ; , болса теңдеудің түбірі қандай болады?

2) Теңдеуді шешіңдер: 3(2х-9)=5(х-4)

3) Теңдеудің түбірің табыңдар: 7(3-2х)=15(1-х)

Д тобының тапсырмасы:

1) Теңдеудің қандай қасиеттерін білесіңдер?

2) Теңдеуді шешіңдер: 2(3х+5)=4х+8

3) Теңдеудің түбірің табыңдар: 5(3х-6)=3(4х-14)

Сергіту сәті

IV. Адасқан

әріптерден

сөз құрастыру

.

Ұ Р Ш Ы Б

З У Ү Т

IV. Адасқан әріптерден сөз құрау.

Берілген әріптерден математикалық терминдер құраңдар

деуңте

варкдат  

У К Б 

Л Е С У Ә

РГУАИФ

К И Р Ь Л У Ц

Н У К Я И Ф Ц

А П Р Е Л Ь Л Л А

Сәйкестендіру тесті

Теңдеуді шешіңіз:

• х+5=7 а) 5
• х-2=3 б) 2
• х+8=11 в) 3

Деңгейлік тапсырмалар

Теңдеуді шешіңдер:

• 25-4х=12-5х

• 13х+27=16х+4,5

• 9,5х + 2 = 5,7х – 5,6

Тірек сызба

ах=b түріндегі теңдеу (мұндағы х -айнымалы, а және b -қандай да бір сандар) бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп аталады.

1 қасиет:

теңдеудегі қосылғыштың таңбасы қарама-қарсыға өзгертіп, оны теңдеудің бір жағынан екінші жағына көшіргенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.

2 қасиет:

теңдеудің екі жағын да нөлден өзге бірдей санға көбейткенде немесе бөлгенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді.

Бір айнамалысы бар сызықтық теңдеуді шешу үшін:

• Теңдеуді теңбе-тең түрлендіріп ықшамдау керек;
• Айнымалысы бар мүшелерді теңдеудің сол жағына, бос мүшелерді теңдеудің оң жағына жинақтау керек;
• Теңдеудегі ұқсас мүшелерді біріктіріп, теңдеуді ах=b түріне келтіру керек;
• Теңдеудің екі бөлігін де айнымалының коэффициентіне бөліп, теңдеудің түбірін табу керек.

ах=в теңдеуді шешудің үш түрлі жағдайы бар:

1. , болса түбірі болады

2. , ах=b теңдеудің түбірі болмайды

3. , ах=o теңдеуінің түбірі кез келген

сан болады

Бағалау

Үйге тапсырма

рефлексия

1. Мен бүгін не үйрендім?

2. Не ұнады?

3. Ұнамаған жер болды ма?

4. Қандай ұсынысың бар?

16

Назарларыңызға рахмет!