Баяндама. МАТЕМАТИКА П?НІН О?ЫТУДА ЖА?А ПЕДАГОГИКАЛЫ? А?ПАРАТТЫ?-КОММУНИКАТИВТІК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ?ОЛДАНУДЫ? ТИІМДІЛІГІ

МАТЕМАТИКА ПӘНІН ОҚЫТУДА ЖАҢА ПЕДАГОГИКАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ-КОММУНИКАТИВТІК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІЛІГІ

Дамыған елдердегі білім беру жүйесінде ерекше маңызды болып табылатын мәселелердің бірі-оқытуды ақпараттандыру,яғни оқу үрдісінде жаңа ақпараттық-коммуникативтік технологияларды пайдалану болып табылады.Қазіргі таңда да елімізде білім беру жүйесінде жаңашылдық қатарына ақпараттық кеңістікті құру еніп,көкейтесті мәселе ретінде күн тәртібінен түспей отырғандығы мәлім.Ақпараттандыру жағдайында оқушылар меңгеруге тиісті білім,білік,дағдының көлемі күннен күнге артып,мазмұны өзгеріп отыр.

Нарықтық экономика,ғылыми-техникалық прогресс,соның ішінде спутникті байланыс пен интернет жүйесі жоспардан жоғары деңгейдегі біліктілікті талап етеді.

Білім беру жүйесін компьютерлендіруді тездетудің қажеттілігі мына жағдайларға байланысты-ең алдымен компьютер тілін меңгерген білікті мамандарға деген қоғамның сұранысы күшейіп отыр;

-мұғалімдер мен оқушылардың компьютерді меңгеруі,олардың алдынан көздерін ашады,әлемдік білім мен ғылымға жақындатады.

-мектептегі басқару ісін жеңілдетеді,педагогикалық-психологиялық зерттеулерді жетілдіреді.

Математика пәнін оқытуда жаңа ақпараттық коммуникативтік технологияларды пайдаланудың басты мақсаты-оқушыларға білім алу процесіне көмектесу.Бұл мақсаттарға оқыту программалары дәрістерді қолдануға арналған электрондық оқулықтар,тексеру программалары сияқты программалық өнімдер қызмет етеді.

Қашықтан оқыту,мультимедия құралдарының дамуы оқушының білім алуын,олардың белсенділігін арттырады.

Оқушының сабақта көзделетін нысандары,құбылыстары туралы өз бетінше оқу тәрбие процесінде ақпаратты жинауы,өңдеуі,оны жүзеге асыра білуі қазіргі заманға ақпараттық технологиялардың даму өрісіне байланысты.

Математика пәнінің мұғалімдері төмендегілерді білуі қажет.

-әр түрлі объектілерді кескіндеуді,оны салып тұрғызуы интерактивтік тақта бетінде іске асыру және олардың динамикалық елестетілуін;

-есептеу процесін,ақпаратты іздеу жұмыстарын,сонымен қатар мәліметтерді жинау,өңдеу жұмыстарын автоматтандыру және көрсетілген оқытылған объектілер,құбылыстар,процестер туралы мәлімет жинау.

-математиканы оқытуда ақпараттық технологияларды қолдануды қосымша оқытуын жүзеге асыру.

-оқушылардың білім деңгейін бағалауға қойылатын негізгі критерийлерін.

-қолданушының білімін,дайындығын бағалауға арналған компьютерлік тестік және диагностикалық әдістерді қолдана білу;

Сонымен қатар математика пәнінің мұғалімдері өзінің кәсіби қызметінде келесі негізгі бағыттарды біліп алуға болады.

1.Математика пәнін оқытудағы ақпараттық технологиялардың педагогикалық мақсаттары:

-қолданушы мен ақпараттық және коммуникациялық құрылғылар арасындағы жылдам байланыс;

-оқытылу ақпаратының компьютерлік көзге елестетілуі;

-ақпараттық-әдістемелердің оқыту процесін ұйымдастырудағы бақылауын автоматтандыру.

2.Жергілікті және жалпы тораптағы ақпараттық қарым-қатынас.

3.Оқыту-тәрбиелеу процесінің білімді ақпараттандыру шарттарындағы ерешеліктері,сонымен бірге әдістемелік практиканың қолданылуы,соның ішінде,математикалық ақпараттық жүйелері.

4.Электрондық құралдардың құрылымын,қолданылуларын,жобалауы және бағалануын және мазмұндық-әдістемелік құндылығын білу.

5.Электронды есептеуіш техниканың,ақпараттық және коммуникациялық құралдардың әдістемелік-эргономикалық шарттары.

6.Тестік,диагностикалық әдістемелердің компьютерлік қолданылуының ерекшеліктері,оның оқушылардың білім деңгейін бағалауы және анықтауы,сонымен бірге,бақылауы және өз білімін бағалауы.

ЖАКТ жағдайында қолданатын негізгі әдіс-бейне әдіс оқу орындарының жұмыс практикаларына ақпараттық мәліметтерді,экран арқылы жеткізу көздерінің интенсивті кіруі,бейне әдісті бөліп көрсету және оны жеке оқыту әдісі ретінде қарастыру мүмкіндігін береді.Бейне әдісі білім қызметін атқара отырып,сонымен бірге оны тексеру,бекіту қайталау,жинақтап қорыту,жүйеге келтіру жұмыстарын,яғни барлық дидактикалық функцияларды табысты орындайды.Бұл әдіс көбінесе мәліметтерді көрнекілігімен қабылдауға негізделген.Ол білімді меңгерудің индуктивті және дедуктивті жолдарын оқушылардың өз бетімен жұмыс істеуін және танымдық белсенділігін әр түрлі дәреже қарастырады,танымдылық үрдісі басқарудың әр түрлі әдістерін амалдарын анықтайды.

Оқыту үрдісінде мектептер,жоғары оқу орындары компьютерлік техниканы пайдаланудың локальды және ғаламдық жүйе мүмкіндіктерін кеңінен қолдануда.Оның ішінде электронды кітапхана,электронды басылымдар,электронды оқулықтар және тағы басқалары.Интернет ресурстарын жан-жақты меңгеру мүмкіндіктері пайда болады,қашықтан оқыту орталықтарына шығу жолдары анықталады.

Қазіргі кезде ғалымдар мен тәрбиелі мамандар оқушылардың виртуалды кластарда басқа қаладағы,басқа елдегі өздерінің замандастарымен байланысып,қашықтық олимпиадалары мен байқауларға қатысып,оқуға деген мотивациясын жоғарлата алады.

Білім беру жүйесінде білімдік және ақпараттық технологияларды іс жүзінде үйлестіріп,білім беру технологиялары мен ақпараттық қарым-қатынастық технологияларды кіріктіру қажет,сонда педагог өзі білетін,жақсы меңгерген,бейімделген құралдарды сабақта тиімді қолданады.Жаңа педагогикалық ақпараттық-коммуникативтік технологияларды білім жүйесіне енгізгенде,оқыту материалдарының педагогикалық мазмұндылығы мен әркімнің өзінің үйренуіне жағдай жасаудың маңызы зор.Оқыту ісінің тиімділігі мен сапасы көбінесе өздігінен оқып үйрену процесін тиімді ұйымдастыру мен пайдаланатын материалдардың сапасына тәуелді болады.

Интерактивті тақта және ақпараттық технологиялар арқылы жасалып жатқан оқыту процесі оқушының жаңаша ойлау қабілетін қалыптастырып,оларды жүйелік байланыстар мен заңдылықтарды табуға итеріп,нәтижесінде-өздерінің кәсіби потенциалдарының қалыптасуына жол ашуы керек.

Бүгінгі таңдағы ақпараттық қоғам аймағындағы оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын және компьютерлік оқыту ісін дамытатын жалпы заңдылықтардан тарайтын педагогикалық технологиялардың тиімділігі жоғары деп есептеймін.Интерактивті тақтаның мүмкіндіктері өте көп шексіз. Құрамындағы текстік, графикалық, дыбыстық, видео, Web беттерін пайдалана отырып электрондық оқулықтар жасауға, неше түрлі мультипрограммалар жасауға мүмкіндік береді.

Жаратылыстану пәндерді оқытуға арналған бағдарламалар анимация, видео және аудиоэффектілерді пайдалануымен қызықтырады.

Жаңа педагогикалық ақпараттық – коммуникативті технологияларды (онлайн режимін) пайдалану арқылы белгілі бір қашықтықта отырып білім алуға, оқушылардың шығармашылық қасиеттерін дамытуға, өздігінен ізденіп жұмыс жасауына үлкен мүмкіншілік береді.

Интерактивті тақтаны қолдану кезінде ақпараттық технологияларды және

мультимедиалық технологияларды пайдалану.

Активті экран форматтары арқылы Windows-тың, Excel немесе Word форматтарына жеңіл түрде ауыса алады. Сонымен қатар активті экран программалық пакеті жиі қолданылатын текстік, графикалық, дыбыстық, видео, Web страницалардың түрлі форматтарынан кітапхана құруға мүмкіндік береді.Сабақта мультимедиялық технологияларды пайдалану бейнелік және аудиоэффектілік (графикалық, гипермәтінді, дыбысты, анимациялы бейнелік көріністер) әр түрлі мультипрограммалық мүмкіндіктерді интерактивті программмалық жабдықтың басқаруымен орындата алатын арнайы әр түрлі функцияларды пайдаланамыз.

Жаңа коммуникациялық технологияларды пайдаланудың басты мақсаты- оқушылардың оқу материалдарын толық меңгеруі үшін оқу материалдарының практикалық жағынан тиімді ұсынылуына мүмкіндік беру. Бұл мақсаттарға жету жолында интерактивті тақтаны қолдану қазіргі заман талабындағы ең үздік жаңа ақпараттық коммуникативті технология. Білім саласында компьютер оқушы үшін оқу құралы, ал мұғалім үшін жұмысшы болып табылады. Бүгінгі таңдағы ақпараттық қоғам аймағындағы оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын және компьютерлік оқыту ісін дамытатын жалпы заңдылықтардан тарайтын педагогикалық технологиялардың тиімділігі жоғары деп есептейміз.

Интерактивті тақтаны мынадай жағдайларда қолдануға болады:

-теориялық материалды өздігінен меңгеруге,

-сабақты иллюстрациялық материал ретінде жабдықтауға,

-тез арада қайтарма байланыс болуына,

-қажетті ақпараттық материалдарды жылдам тауып алуға,

-сабақта және сабақтан тыс уақытта өз бетімен әр түрлі деңгейлі,шығармашылық тапсырмалар орындауға,

-әрбір жеке тұлғаның білімін,білік іскерлігін әрбір тақырыптар,әрбір тараулар бойынша тексеруге,бағалауға,

-емтиханға,ҰБТ-ға дайындық кезеңдерінде пайдалынады.

5-сыныпта «Шеңбер және дөңгелек» тақырыбын интерактивті тақта арқылы өттім.Онда оқушылар тірек тапсырмалар арқылы жаңа тақырыпты флипчартта анимациялық программалар мен сызбаларды пайдаланып өздігінен меңгерді,яғни шеңбер мен дөңгелектің анықтамаларын,элементтерін өздері айтты.Шеңберлердің теңдігін камераның көмегімен жылжыту арқылы анимация құрдым.Оқушылар анимация арқылы тең шеңберлердің радиустары мен диаметрлерінің тең болатынын және диаметр дөңгелекті екі жарты дөңгелекке бөлгенін көрді.Кітапханадағы сағаттың суретін алып,суретке гиперсілтеме жасау арқылы уақыттың өлшем бірліктерін қайталаттым.Білім берудің интенсивті автоматты үрдісін,ойын түрін пайдалануға оқушының жеке қабілетін есепке алуға,білім алу үрдісін түбегейлі өзгертіп,оқушының өздігінен білім алуға,пәнге қызығушылығын арттыруға болады.

Жаңа ақпараттық коммуникативтік технологияның тиімділігі:

-білім заман талабына сай болады.

-қажетті білімді толығымен алады.

-білімді өздігінен меңгереді.

-өзін-өзі бағалай алады.

-өз жетістігін көре алады.

-оқушы ізденіске, шығармашылыққа бағытталады.