Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деуге есептер шы?ару

Сынып 6«?»

К?ні: 26.01.2016 ж.

Саба?ты? та?ырыбы: Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деулерлерге есептер шы?ару.

Саба?ты? ма?саты: Бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деулерге есептер  шешу да?дыларын  жетілдіру, ?з бетінше е?бектену топпен ж?мыс істеу белсенділіктерін арттыру. О?ушыларды? ?з ойын толы?, д?рыс жеткізе білуге, тап?ырлы??а, жылдамды??а т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: бекіту саба?ы

Саба?ты? ?дісі: ойын, саяхат саба?ы.

К?рнекіліктер: компьютер, слайд-презентация, ба?алау пара?ы.т.б

П?н аралы? байланыс: информатика.

Саба?ты? барысы:

?йымдастыру б?лімі.

Балалар біз алдымен топ?а б?лініп алайы?:

Алдары?да?ы жат?ан г?лдерден ?ркім ?зіне ?на?ан г?лдерді алсын, ?ызыл т?сті г?л I топ, жасыл т?сті г?л II топ, к?к т?сті г?л III топ, сары т?сті г?л 4топ болып ?ркім ?з орындарына отырады. ?р бір топ,топ басшыларын сайлап алады.

?рбір топ бір-біріне жа?сы тілектерін айтады.

Б?гін бізді? саба?ымыз саяхат саба? т?рінде ?теді.

?р кезе?ні? ?зіндік тапсырмалары бар.ж?не б?гін біз ?зімізді? ж?не жанымызда?ы жолдастарымызды топпен ба?алаймыз. Олай болса іске с?т.

?й ж?мыстарын тексеру: ?й ж?мыстарын тексеріп +,- карындашпен ?ойы?дар, топ басшылары ?пайларын ?ояды.

Ал,балалар б?гін біз «Те?деулер еліне» саяахат?а шы?амыз.

О?ушы: Балауса

Ал,достарым, достарым

Саяхат?а шы?айы?.

Талай жерді к?рейік,

Асулардан асайы?.

Т?зу жолды жасайы?.

Білімге біз енейік,

Кедергіні же?ейік.

Деп саяхатымызды бастаймыз. Б?л елді жа?сы танып білу ?шін біз танысуды м?ражайдан бастаймыз.

2)Тарихи зал?а да кірейік: Балаларалдын ала берілген тапсырма бойынша те?деу туралы ?ыс?аша тарихи м?лімет біліп келуге тапсыр?анмын сол бойынша. Те?деу тарихынан м?лімет: ?рбір топтан бір о?ушы айтып шы?ады. Саламатсыздар ма достарым! Сіздер«Те?деулер еліне»?ош келді?іздер!

1-топ:  Е? к?не те?деу ежелгі мысырды? б?дан 4мы? жыл б?рын?ы бір жазуында кездеседі. Онда белгісіз сан«Хау» деп атал?ан ма?ынасы ?йім. Мысыр абыз дары 1-ші д?режелі те?деулерді шеше білген.

2-топ: Те?деуді т?рлендіріп шешуді енгізген IX ?асырда?ы Орта Азия ?алымы М?хаммед М?са ?л- Хорезми.

3топ:Математика ?ылымыны? дамуына к?п е?бек сі?ірген ?алым ?аза?стан Республикасы ?лтты? ?ылым академиясыны? академигі,Физика-математика ?ылымдарыны? докторы, профессор. Ж?утіков Орынбек Ахметбек?лы(1911-1989) Ал?аш?ы ?лтты? жо?ары математика о?ыулы?ыны? авторы. Негізгі ?ылыми е?бектері математикалы? те?деулерге,теориялы? ж?не ?олданбалымеханика саласына арнал?ан.

4-топ:

2) Келесі: о?у залына ?теміз: 4-минут Постермен ?ор?айды.

Б?л жерде бізге берілген тапсырмалар 4-топ?а берілген,

1-ші топ?а-  Бір айнымалысы барсызы?ты?те?деу т?рі. Те?деуді? т?бірі.М?ндес те?деулерж?не мысал келтіріп жазу.

ах=в т?ріндегі те?деу бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деу деп аталады.(х-айнымалы,а ж?не в-?андайда бір сандар.)те?деудегі ?ріпті? орынына?ой?анда оны д?рыс те?діккеайналдыратын сан те?деуді? т?бірі деп аталады. Те?деуді? т?бірлері бірдей немесе т?бірлері болмаса ондай т?бірлер м?ндес те?деулер деп аталады. М:4(х-5)=0  4х-20=0 те?деуі м?ндес ?йткені т?бірі 5-кете? екеуіні?де.

2-ші топ?а-  Те?деулерді? ?асиеттері,мысалмен.1-?асиеті:те?деуді? екі жа? б?лігіне бірдей санды ?ос?анда м?ндес те?деуге т?рленеді.М:5х+7=27 5х+7+(-7)=27+(-7)     5х=27-7 осы те?деумен алмастыру?а болады.

2-?асиеті: те?деуді? екі жа?ын да н?лден ?зге бірдей сан?а к?бейткенде немесе б?лгенде те?деу м?ндес те?деуге т?рленеді.М:(6х+2)=10х (6х+2)=10х:2  3х+1=5х те?деуімен алмастыру?а болады.

3-топ?а    ах+в=сх+d  а с т?ріндегі бір айнымалысы бар сызы?ты? те?деуді?т?бірін ?алай табады.

Те?деуді шешу ?шін 1) айнымалысы бар м?шелерді те?деу ді? сол жа?ына, бос м?шелерді те?деуді? о? жа?ына жина?тау керек;2) те?деудегі ??сас м?шелерді біріктіріп, те?деуді ах=в т?ріне  келтіру керек.3) те?деуді? екі б?лігінде айнымалыны? коэффициентіне б?ліп,те?деуді? х=  т?бірін табу керек.

4-топ?а -ах=в те?деуді? шешуді? ?ш т?рлі жа?дайын мысалмен к?рсету.1)а 0,в-кез келген сан болса х= т?ріне келтіреміз

   М:1)6х-12=3х                                                                     

         3х=12    х=12:3  х=4    

  2) а=0 болса те?деу 0х=в    те?деуді? шешімі болмайды. Бос жиын.               

Санды н?лге б?луге болмайды.

  3)а=0, в=0 болса те?деуді? т?бірі кез келген сан болады ?йткені кезкелген санны? 0-гек?бейтіндісі 0-гете?бол?анды?тан4х+х-5=5х-5   5х-5х=5-5  0х=0

Те?деуді? т?бірі кез келген сан болады.

Б?л тапсырмыларды жа?сы орындады?, алдымызда

3)-Ойлау асханасы т?р:

«Ой лау асханасында» тама?танып алайы?.Ол ?шін логикалы? тапсырмалар?а жауап бересі?дер. 4топ?ада жауаптар бірдей 10-с?ра?,д?рыс жауап?а+,д?рыс емес жауап?а- та?басын ?оямыз.

 Логикалы? тапсырмалар.

№

        С?ра?тар

     Д?рыс

Д?рыс емес

1

Т?ртеуі 4са?ат шахматойынын ойнады. ?р?айсысы ?анша са?ат шахмат ойнады.(4са?ат)

+

2

Са?атты? 1/4б?лігінеге те??(2)

+

3

?шт?йе ??с?шып келеді. А?шы оларды? бірін атып алды.оларды? ?аншасы ?алды.(т?йе??с ?шпайды.)

+

4

?андай сандар т??кере жаз?анда біржарым есе к?бейеді?(66,666,т.с.с)

+

5

?осындысы,к?бейтіндісі бірдей болатын санды табы?дар(0,4,3)

+

6

Тор темірмен ?алай су алып келуге болады(болмайды)

+

7

Екі ая?ымен т?регеп т?р?ан адамны? салма?ы50кг, бір ая?ымен т?р?анда салма?ы нешекг(25)

+

 

8

 

?шб?рышты? екі до?ал б?рышы болама?(болмайды)

+

9

 

 

Шаршыны? ?абыр?асын 3-есе ?лкейтсе,ауданы неше есе ?лкееді?(12есе)

+

10

 

Мэриді? ?кесіні? бес?ызы барЧача,Чече,Чучу,Чичи.Бесінші?ызды?

атыкім?(Мэри)

+

 

4)Келесі б?лмеге ?тпес б?рын біраз сергіп алайы?, сергіту с?ті.

4)Алдымызда «Жатты?улар б?лмесі».Ба?анадан аралап біраз шаршады? енді«Жатты?у залына» кіріп жатты?у жасайы?. Жатты?у залында Кітаппен ж?мыс жасаймыз.

1-топ: №874  1)   №875 2)

2-топ: №875 1)   №876  3)

3-топ: №876 2)   №874  2)

4-топ: №874 3)   №875  4)

?зімізді ба?алаймыз. ?те жа?сы.

5)Енді «??пия» б?лмесіне барып тесттік тапсырмаларды орындаймыз.

1-топ:                                                                        2-топ:

1) 2х+3=х-6     А) х=2 В)х=-9 С)х=-7                   1) 3х+7=х         А)-3,5 В)-3 С)0

2) 5(у+3)=10    А)4 В)2 С)-1                                2) 3(2х-7)=9     А)1 В)-0,5 С)5

3) -4у+8-7=у-1 А)1 В)0,4 С)-1                               3) -7-4х=-7х+5 А)6,5 В)4 С)2

4) -(4х-2)=- 6   А)-7 В)2 С)0                                  4) -2(х+3)=2х-1 А)-1,25 В)0 С)-6

5) 3,5(2х-1)+1,4=3х-4,9         А)4,9 В)-0,7 С)1,2 5.  5) 0,8(0,5-2у)=2у+0,4 А)1,5 В)0 С)2

3-топ:                                                                           4-топ:

1) 6х-1=3х+7 А)2  В)4,5 С)3                                1) 5-3у=4-2у  А)1 В)0 С)8

2) 2(х+6)=2(х-3) А)т?біріжо? В)0 С)2,5             2) 2(2-у)=у-5  А)4 В)3 С)9

3) -16-х=-2х   А)15  В)16  С)2                               3) -12+5а=8  А)2 В)0 С)4

4) -(3х-4)=3х-8 А)0 В)1,2 С)1                              4) -(2х+1)=1-х  А)-2 В)2 С)0

5) 3.1(1-3а)+а=0,4(а-14) А)0,2 В)-4 С)1              5) 0,2(х-3)-1=0,5(х+3)-0.4 А)2       В)2,3 С) т.ж.

6) Саба?ты ?орытындылау: Б?гінгі саба?ты ?орытындылай келе, саяахатта болып, те?деулер елін аралап шы?ты?, олай болса«Балы? с?йегі»?дісі бойынша жауап берейік.

1-топ: ах=в т?ріндегі те?деуді шеше білу.

2-топ оларды? негізгі ?асиетін есептер шешуде ?олдана алу

3-топ те?деуді? формулаларын т?сіну

4-топ Барлы? ереже, ?асиеттерді есеп шешуде ?олдана білетіндігін ?орытындылау.

?йге тапсырма: Бірайнымалысы бар сызы?ты?те?деу ережелерін о?у ж?не №874,4 №875,3 №8761,4.

Ба?алау кезе?і: Топ басшылары ба?алау пара?ында?ы о?ушы ба?аларын  айтады

Рефлекция: Алдарында т?р?ан пара?тан ?здеріні? ?нат?ан фигурасын ?иып алып ?з ойларын жазып та?та?а іледі.

?иынды?тан ?ткізер,

Білім деген биік шы?,

Ба?ыт?а сені жеткізер,

Білім деген а?ылшы?.

              Ба?алау пара?ы  1топ

№

О?ушыны? аты-ж?ні

?йтапсырмасы?ржауап?а2б

Тарихим?лімет2б

Ережелер3б

О?улы?пен ж?мыс ?ржауап 2б

Логикалы? есеп?р жауап?а1б

Тест ж?мысы?ауап2б

1

2

3

4

5

                        Ба?алау пара?ы 2топ

№

О?ушыны? аты-ж?ні

?йтапсырмасы?ржауап?а 2б

Тарихим?лімет 2б

Ережелер 3б

О?улы?пен ж?мыс ?р жауап2б

Логикалы? есеп

?р жауап1б

Тест ж?мысы?р жауап2б

1

2

3

4

5

      Ба?алау пара?ы 4топ

№

О?ушыны? аты-ж?ні

?йтапсырмасы?р жауап 2б

Тарихим?лімет2б

Ережелер 3б

О?улы?пен ж?мыс2б

Логикалы? есеп?р жауап1б

Тест ж?мысы?р жауап2б

1

2

3

4

5

6