Сабақ жүргізген мұғалімнің аты-жөні | Утегенова Айнур Туреахметқызы |
Сабақтың тақырыбы | Масштаб |
Мақсаты | Картаның масштабын табуды; берілген масштаб бойынша Жер бетіндегі арақашықтықты табуды; Жер бетіндегі арақашықтық және масштабы берілген картада кескінделетін кесінді ұзындығын табуды үйрету. |
Күтілетін нәтижелер | А) Масштабтың сандық мағынасын біледі. В) Картадағы арақашықтық пен жер бетіндегі арақашықтықтың арасындағы байланысын ажырата отырып, есептер шығарады; С) Өмірмен байланыстыра отырып масштаб өзгерісін анықтап, қалай өзгеретіні туралы ой тұжырымдайды. |
Оқытуда қолданылатын әдіс-тәсілдер, оқыту формасы | Түсіндіру, сұрақ-жауап. Оқытудағы жаңа тәсілдер: постер құру, топтық жұмыс, зерттеушілік әңгіме. АКТ мүмкіндігін пайдаланып, зейінділікті дамытатын тренинг; Сыни тұрғыдан ойлану: «Бірге ойламыз, сөйлейміз, есептейміз», «жұппен талқылау және қалғандарымен бөлісу». Оқыту формасы: жеке, жұптық, топтық, жаппай. |
Сабақтың көрнекілігі: негізгі деректеркөздер, құрал-жабдықтар | Алдамұратова Т.А, Байшоланов А.С., Математика – 6: «Атамұра» баспасы,2015. Дидактикалық материалдар. АКТ, проектор, топтарға арналған тапсырма парақтары, үлестірме тапсырмалар, Қазақстанның географиялық картасы, түрлі түсті қарындаш, сызғыш. |
Кіріспе Сыныптағы ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру мақсатында «Қайырлы күн» тренингін, музыка әуенімен орындаймыз. | Психологиялық дайындық Салем достым! (амандасады) Сен қалайсың? (иықтарынан қағады) Қайда болдың? (құлақтарынан тартады) Мен сені сағындым! (қолдарын жүректеріне қояды) Сен келдің (қолдарын жаяды) Жақсы болды (құшақтайды) Оқушылар бір-біріне тілек айтады. Топқа бөлу. Оқушылар қатынас, пропорция, масштаб, процент атты 4 топқа бөлінеді. Әр топ өз орындарына жайғасады. |
Сабақтың барысы: |
Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті |
Үй тапсырмасын тексеру ( Жиын тақырыбына берілген есептерді сағат тілімен бағыттас тексеру) | Оқушылар топта өзара бір – бірін тексеріп, қателерін түзеп, жауаптарын толықтырып, бағалайды. |
Тұсаукесер: Жаңа тақырыпты өз бетімен меңгеру тапсырмалары |
1 – қадам. «Білу» 5мин Анықтаңдар: 1) Масштаб деген не? 2) Егер дененің нақты өлшемі сызбада 100 есеге кемісе, сызбаның масштабы неге тең? 3) Мына масштабтардың қайсысында сызбадағы өлшем нақты өлшемнен үлкен, қайсысы кіші? а) 1:20 ә) 100:1 б)1:20000 в) 75:1 4. Масштабы: а) 1:100000 ә) 1:50000 б) 1:25000 Картада жер бетіндегі 1 км қашықтық неше см кесіндемен кескінделеді? | Оқушылар өз ойларын ұсына отырып, анықтамаларды талдайды, түсіндіреді немесе өзгелердің жауаптарын дәйектейді. Бір-бірлерінің жауаптарын тыңдай отырып, толықтырады. Мысалдар сызбада барлық өлшемдері бірдей есе кемігенде ғана дененің өзі мен оның сызбасы ұқсас болатын шартын қорытып шығарады. |
Негізгі бөлім: |
2 - қадам: «Түсіну». Диалогтық оқыту: 5 мин Әр оқушыға үлестірме парақтар беріліп, оқушылар осыған сәйкес тапсырмаларды орындайды және әркім өз жауаптарымен алмасып бір-бірін тексереді. Бос орынға қажет сөзді жаз: 1.Неліктен кішкентай бөлшектерді сызбаға үлкейтіп түсіреді? 2. Неліктен 1: 100000 масштабты картадағы 1 см кесіндіге жер бетінің 1 км – і сәйкес келеді? 3. 210 километрге тең болатын екі қаланың арақашықтығы 10 сантиметрмен берілген. Картаның масштабы қандай? | Әр оқушы өзіне берілген тақырыпты игеруге арналған тапсырмаға ұқсас тапсырмаларын орындайды. Жұпта талдайды, дұрыс не бұрыс екендігін айтады. |
3 – қадам: «Талдау». Сыни ойлауын дамыту: 3 мин Салыстырыңдар: а) 1: 50 масштабы ә) 50 : 1 масштабы | Оқушылар өз ойларын ұсына отырып, анықтамаларды талдайды, түсіндіреді немесе өзгелердің жауаптарын дәйектейді. Бір-бірлерінің жауаптарын тыңдай отырып, толықтырады. а) сызбадағы өлшем нақты өлшемнен кіші ә) сызбадағы өлшем нақты өлшемнен үлкен |
4 – қадам: «Жинақтау» 10 мин Сыни ойлауын дамыту: Оларға масштабы 1: 2 500 000 болатын Қазақстанның географиялық картасынан 1 топқа: Астана мен Орал, 2 топқа: Ақтау мен Орал, 3 топқа: Атырау мен Орал, 4 топқа:Атырау мен Ақтөбе арасындағы арақашықтықты сызғышпен өлшей отыра, жер бетіндегі арақашықтығын табу. | Оқушылар топта картамен жұмыс жасап, толықтыру жұмысын жүргізеді. Сосын әр топ алмасып бір-бірін тексеріп, бағалайды. Тақырыпқа түсіненнен кейін оқушылар тағы да өздері мысалдар келтіріп жазады. Тақтадағы мысалдарды дәптерлеріне жазып отырады. Топтық жұмысты қорғау кезінде: 1. Масштабы берілген картадағы екі қаланың арақашықтығын өлшейді. 2. Масштаб анықтамасын пайдалынып, пропорция құрады. 2. Алынған мәліметтерді жолдастарыңның нәтижелерімен салыстырып, бақылайды, бағалайды |
5 – қадам: «Қолдану» Дарындылық, жас ерекшеліктеріне сай деңгейлік тапсырмалар 15 мин № 184 (А деңгейі) Үлкен Алматы каналының ұзындығы 170 км, оның картадағы ұзындығы 17 мм. Картаның масштабын табыңыздар. № 190 (В деңгейі) Масштабы 1: 60 000 000 картада Алматы мен Астана қосатын кесіндінің ұзындығы 17 мм. Қалалардың жер бетіндегі арақашықтығын табыңдар. №192 (1) (С деңгейі) Екі елді мекен арасын мотоциклші 40 км/сағ жылдамдықпен 1 сағ 24 мин жүреді. Осы екі елді мекеннің картадағы арақашықтығы 7 см болса, картаның масштабын табыңдар. | Оқушылар таңдаған қағаздарының түсі бойынша есептерін тақтаға, дәптерге орындайды. №184 170 км = 170 000 м = 17 000 000 см 17 мм = 1,7 см Картаның масштабы = = 1 : 10 000 000. №190 х – екі қаланың жер бетіндегі арақашықтығы 17 мм = 1,7 см х= 1,7 · 60 000 000 = 102 000 000 (см) = 1 020 000 м = 1020 см. №192 (1) 1) Мотоциклші неше километр қашықтықты жүрді? 40 · 1,4 = 56 (км) Нақты арақашықтық – 56 км = 5 600 000 см. Картадағы арақашықтық 7 см. Масштаб 1 : 800 000. |
6 – қадам: «Баға беру» 2 мин Оқушылар, сендер қалай ойлайсыңдар, масштаб не үшін, қайда қолданылады? Топтарыңда мысал есептер құрастырып, оны талқылап, шешуін табыңдар. | Оқушалар жеке, топта талқылайды. Әр қайсысы жеке өзі есептер құрастыра отырып, топта талқылайды, шешімін тауып, өзара бағалайды. |
Қорытынды бөлім |
Бағалау 2 мин |
Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті |
Топтағы бағаларын талдау, қорытынды бағаны шығару. | Топтағы оқушылар бірін-бірі бағалау критерийлері бойынша бағалайды |
Үйге тапсырма 1 мин |
Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті |
№185, №189, №192 (2) | Берілген тапсырманы күнделікке жазып алу |
Рефлексия 2 мин |
Кері байланыс парағы ____________________________________ Мен сабақта жұмыстандым | Қарқынды | Қарқынсыз | Мен сабақтағы жұмысыммен | Қанағаттанамын | Қанағаттанбаймын | Сабақ мен үшін көрінді | Қысқа | Ұзақ | Сабақта мен | Жалыққан жоқпын | Жалықтым | Сабақ тақырыбы маған | Түсінікті Пайдалы Қызықты | Түсініксіз Пайдасыз Қызықсыз | Менің көңіл-күйім | Жақсы болды | Нашар болды | | | | |
Критерийлер | Білім жетістігінің деңгейі/ұпай/ | дискрипторлар |
А /max 6/ | 0-1 | Мен төменде көрсетілген критерийлердің біреуін де орындай алмадым |
| 2 | Мұғалімнің сұрақтарына, сыныптастарымның да сұрақтарына жауап бердім |
| 3 | Сабақты түсіндім, картаның масштабын табуды жаздым, топтық жұмысқа 50 пайыз қатыстым . |
| 4 | Сабақты түсіндім,негізгі формулаларды жаздым,алайда есептеулерден қате жібердім, топтық жұмыста белсенді болдым, тапсырмаларды 50 пайыздан жоғары орындадым |
| 5 | Сабақты түсіндім, негізгі формулаларды жаздым,топтық жұмыста белсенді /75 пайыз/ болдым, тапсырмаларды орындадым,өз ойымды еркін жеткізе білдім. |
| 6 | Сабақты түсіндім, берілген масштаб бойынша жер бетіндегі қашықтықты немесе жер бетіндегі берілген қашықтық масштабы берілген картада кескінделетін кесінді ұзындығын табуды орындадым , топтық жұмыста өте белсенді /100 пайыз/ болдым, С деңгейлі тапсырманы орындадым, сонымен қатар топтың атынан тақырыпшаны қорғауға шықтым немесе қорғау кезінде толықтырдым. |