Ал?аш?ы саба? ?ткізуден бастап, ата –анамен ынтыма?тасып,баланы халы?ты? д?ст?рмен таныстырып о?ыту?а жоспарлау керек.
Тарихи шы?армаларды о?ып беріп ?йрету.
?лкен ?арт ?желерден ке?ес алу,?аза?ты? салт-д?ст?рін тере? білуге ?йрету.
Ана тіліндегі басылымдарда жариялан?ан халы? батырлары, ??ламалар, т.б же?іл тілмен балалар арасынданасихаттап жеткізіп бала санасына ??йып отыру.
Та?ырыпты? 1. Альбом
2. буклеттер ??растыру.
Альбом, буклеттерді мына та?ырыптар бойынша жина?тау?а болады
-?аза?ты? ?лтты? ?й жи?аздары.
-?аза?ты? ?лтты? аспаптары.
-?аза?ты? ?лтты? ыдыстары.
-?аза?ты? ?лтты?ойындары.
-?аза?ты? ер-т?рмандары.
-?аза?ты? ?лтты? мерекелері.
Наурыз тойы,Сабан тойы. т.б.
Халы? т?рбиесі баланы? жастайынан, к?пшіл, ?негелі адам болуын к?здеген ж?не ?олы ашы?, ала?ана жазы? береке иесі болсын дегенді жас кезінен ??ындыру?а тырыс?ан.
?аза? хал?ыны? т?рмысына сі?ірген к?птеген д?ст?рлері бар. Олар ?лтты? мерекелер, той думандар,сыйласымдылы? д?ст?рлер т.б.
Салт дегеніміз атадан бала?а, анадан ?ыз?аберілген келер ?рпа??а саналы т?рде ?з бойына дырыту?ы тиіс ?деп,да?дылар
?лтты? ойындар: Асы? ойнау, Са?ина жасыру, Ар?ан тартыс,
Та?ия тастама?.
Салт д?ст?рімізде ?рпа?тан-?рпа??а жал?асып кележат?ан рухани ?сиет бар.Ол досты??а – адалды?.
Ата-бабамыз керек кезінде,жал?ыз атын досынан аяма?ан, жал?ыз жейдесін досына шешіп берген екен.
Ия досы ?шін су?а да т?сіп,от?ада (т?сіп),к?йіп,кеудесін о??а т?сеу деген осы болар.
«Досы к?пті жау алмайды» - деген хал?ымызды? на?ыл с?зін жадымыздан шы?арма?анымыз ж?н.
Балаларды адамгершілікке,кішіпейілділікке ?з хал?ына е?бек ететін азамат болу?а т?рбиелеу.
Дос - Адамгершілігі мол,
- Адал
- Жомарт
- ?арапайым
- Мейірімді
- Кешірімді
- Т?зімді
- А?ылды
- Сабырлы
- Салма?ты
Бала т?рбиесі - бесіктен,
?ар ?ылаумен ?седі,
Бала сылаумен ?седі.
Тая?тау о?ай, т?рбиелеу ?иын.
А?аштан а?аш с?нін алады,
Адамнан адам т?лім алады.
Адамгершілік т?рбиесі -ты?ыры?тан шы?уды? бірден – бір жолы.
?йренем мен д?ст?рімді салтымды.
Ата с?зі ??йып ?ой?ан алтынды.
К??іліме н?рлы шуа? ??йылар.
?о?ыраудай сырлы ?німен тартымды.
Халы? педагогикасы – ?асырлар бойы ?мірт?рбиесіне негізделген ?рпа? т?жірибесіндегі д?ст?рлерді?жиынты?ы.Халы? педагогикасыны? ??рамды б?ліктері ?аза?ты? ?лтты? ойындары,ма?ал-м?телдер,ж?мба?тар,ертегілер ерте заманнан бастап жас?спірімдерді? ой-?рісін,зеректігін аны?тауда т?рбие ??ралы ретінде ?олданып келеді.
?лтты? ойындар:
?аза? хал?ыны? ?мір кешкен тарихында ?лтты? ойындарды? к?птеген т?рлері балалы?,жеткеншектік, жас?спірімдік т?рбиесінде пайдаланылады.
Ойын – тек к??іл к?теру,шаттандыру ?ана емес,?аза? хал?ыны? ?леуметтік ?мірінебайланысты т?рбиелік м?ні зор,жеке адамны? дамуына,жетілуіне ерекше ?сер етуші фактор.
Жиі ?олданып келген бірнеше ойын т?рлерін атап ?туге болады.
Олар: «А?серек, к?к серек», «Айг?лек», «Жаяу жарыс», «Со?ыртеке», «А?боран»,
«Т?бетей», «Б?йге», «Орамал тастау» т,б.
?лтты? салт – д?ст?рімізді? т?лімдік м?ні.
Салт – д?ст?р дегеніміз -халы?ты? к?сібіне,сенім-нанымына, тіршілігіне байланысты ?алыптас?ан ?рпа?тан-?рпа??а ауысып отыратын ?о?амды? ??былыс.
Салт – д?ст?р халы?ты? белгілі бір ?дет – ??рыптарымен байланысты туады. Мысалы;
Бала т?рбиесімен байланысты; -шілдехана ?ткізу,
-с?йінші с?рау,
-бала?а ат?ою,
-бесікке салу,
-т?сау кесу,
-ат?а мінгізу,
-с?ндетке отыр?ызу.
Тойлары; ?йлену, ?й болумен байланысты;
??да т?су, есік т?р к?рсету,
Келін т?сіру тойлары,
?алы?мал алу
жасау беру сия?ты салт – д?ст?рлермен т?рлі ырымдар.
Ал т?рмыс салт?а байланысты ту?ан ?дет-??рыптар мен салт –д?ст?рлерді? б?рінде халы?ты? арман-тілегі, ой- пікірікелешек ?рпа??а айтар ?сиеті к?рініс беріп отырады.
?аза?ты? мынадай ??нды ?сиеттері бар:
- Жігітті? жеті ?азынасы:
- Ж?йрік ат.
- ?ыран б?ркіт.
- ??май тазы.
- Берен мылты?.
- Алмас кездік.
- С?лу ?йел.
- ?а?пан.
- Жеті ата:
1.Бала.
2.?ке.
3.Ата.
4Ар?ы ата.
5.Баба.
6.Т?п ата.
7.Тек ата.
3. Жеті к?н:
1.Б?гін.
2.Ерте?.
3.Бірс?гін
4.Бес ?ару:
1.Сада?,
2.Мылты?,
3.Найза,
4.?ылыш,
5.Айбалта.
Жаратылыс:
?ш ?адірлі:
1.Ырыс.
2.Ба?.
3.Д?улет.
?ш ?уат:
1.А?ыл ?уат.
2.Ж?рек ?уат.
3.Тіл ?уат.
?ш арсыз:
- ?й?ы арсыз.
- Тама? арсыз.
- К?лкі арсыз.
?ш т?тті:
1.Жан т?тті.
2.Мал т?тті.
3.Жар т?тті.
?олданыл?ан ?дебиеттер:
- «Бала мен балаба?ша» Республикалы? педагогикалы? журналы,№7. 2011 ж.
- «Баба?нан са?ан не ?ал?ан?» ??растыр?ан –?анат ?айым.Алматы.»Балауса»2002 ж.
- «Отбасы ж?не балаба?ша» № 6 саны 2012.ж.
