Ж?мба?тар мен жа?ылтпаштарды? м?ні мен ?зіндік ерекшеліктері

5-сынып                                                            

Саба?ты? та?ырыбы:

Ма?саты:

Саба?ты? т?рі, типі:

?олданылатын ?діс-т?сілдер:

П?наралы? байланыс:

К?рнекілік:

Пайдалан?ан ?дебиеттер:

І. ?ызы?ушылы?ты ояту

ІІ. Ма?ынаны тану

ІІІ. Ойтол?ау

Ж?мба?тар мен жа?ылтпаштарды? м?ні мен ?зіндік ерекшеліктері

1. О?ушылар?а ж?мба?тар  туралы т?сіндіру, білімдерін арттыру, ж?мба? жасыру да ?нер екендігін ??ындыру;

2. К?ркем ?дебиетті с?йіп о?у?а, ж?мба?тарды пайдалану ар?ылы ?деби тілді к?ркемдеп с?йлеуге т?рбиелеу;

м?нерлеп о?у,      

                               3. Т?сініп о?у да?дыларын дамыту

д?ст?рлі  саба?

т?сіндіру, іздендіру, с?ра?-жауап,  ??гімелесу, м?нерлеп         о?ыту

?аза? тілі, тарих, жаратылыстану

ж?мба?тар туралы кітаптар

о?улы?, ж?мба?тар туралы кітаптар

Саба?ты? барысы

1. Амандасу, жо?тама жасау, о?ушыларды саба??а дайындау.

2.  ?йге тапсырманы с?рау.

Ма?ал-м?телдерді жаттап келу ж?не  та?ырыпты мазм?ндау

М.?уезов «Ж?мба?  адамны?  д?ниетану  жолында?ы  ойыны?,  ?иялыны?  шамасын  білдіреді» деген екен. 

Ж?мба? – ауыз ?дебиетіні? ертеден кележат?ан т?рі. Ол-бір н?рсені? белгілерін екінші н?рсені? белгілері ар?ылыж?мба?тап айту ?нері. Ж?мба? ма?ал-м?тел сия?ты та?па?тап, ?й?астырылып айтылады. ж?мба?тар ?те ертеден келе жат?анмен, ?р уа?ытта халы? оны? жа?а т?рлерін ойлап шы?арып айтып отыр?ан. Ол баланы жастайынан ?иялдай білуге, таби?атты, ?орша?ан ортаны ба?ылап, а??арымпазды??а, тап?ырлы??а баулуды к?здеуден ту?ан. Ж?мба? болатын заттар: аспан ?лемі, жыл мезгілдері, ?орша?ан таби?ат, т?рмысты? заттар, мал, жан-жануарлар, адам, оны? дене м?шелері, е?бек ??ралдары, т.б.

Ж?мба? – адамны? ой-?рісін, ал?ырлы?ын, білімін сынау ?шін бір затты не таби?ат ??былысын т?спалдап айтатын ауыз ?дебиетіні? бір т?рі. Ж?мба? ?арас?з т?рінде де, ?ле? т?рінде де, а?ынды? айтыс т?рінде де болады.

Ж?мба?ты? та?ырыбы алуан т?рлі болып келеді.

?обдиында ?айырлы

?азынаны? б?рі бар

Тауысса? к?з майы?ды

?ала?аны? табылар.(кітап)

Тал басында т?ндіксіз отау. (?я)

?ал?иып ?зын ??ла?ы

Еле?деп ыл?и т?рады.(?оян)

К?зі?е к?рінбейді

?олы?а ілінбейді

Біра?- та ??ла?ы?а

?дайы к?бірлейді.(жел)

?мірді ?лшейді, ешкімнен с?рамайды

Тілі?ді алмайды, тетігін б?рмай (са?ат)

Он к?зі бар ?зінде,

Он цифр бар к?зінде

К?зіне сауса? саласы?

Жыра?тан хабар аласы? (телефон)

Те?ізді шай?айды,

Егісті жайпайды (жел)

Е? биікке шы?ады

Кешке ?арай б??ады (к?н)

Та? ?аламын кейде мен

Шалбарыммен жейдемді

Т?сірді ?а?аз?а

?згертпей бейнемді  (фотоапарат)

4.Тапсырмалармен ж?мыс

1. Б?рын кездеспеген ?иын с?здерді? ма?ынасын ашып т?сіндіру

бір демде – тез арада, лезде, дереу

?ай?ы – ?ай?и?ан, имек

елеуіш – ?н, та?ы бас?а заттар елейтін елек

желін – с?т ?оректі жануарларды? с?т бездері

борда?ылау – малды жемге байлау, семірту

к?ген – ?ой, ?озы-ла?тарды мойындарынан желі ар?ан?а ?атарлап байлайтын бау жіптер тізбегі

а?ыр – астау, науа

1. Берілген тапсырмалар бойынша ж?мыс ж?ргізу
   1. Ж?мба?  дегеніміз не?
   2. Ж?мба?тар  ?алай  пайда  бол?ан?
   3. Ж?мба?  болатын  заттар  нелер?
   4. Ж?мба?тарды?  та?ырыбы  ?андай  болады?
   5. Ж?мба?тарды  ?алай  ??растыру?а болады?

 1. О?улы?пен ж?мыс.

1. 1. Ж?мба?тарды  о?ып,  оларды?  та?ырыбын,  нені  танытатынды?ын 
2. айты?дар.
3. 2. Ж?мба?ты?  ?ыс?а да,  ?зын да  болатынын, оны  біреу  айтып, енді 
4. біреу  шешу  керектігін  ескері?дер.
5. 3. Ж?мба?  бол?ан  н?рселерді  екінші бір  зат?а  те?еп  ??сатып,  ?арама-
6. ?арсы  ?ойып  айт?ан  с?здерге  мысал  келтірі?дер.

4. ?арас?з т?ріндегі ж?мба?тар жасыру

?йге тапсырма

         Ж?мба?тарды  жаттап келу ж?не мазм?ндау

?здері?  ж?мба?  ??растыры?дар.