Сын есімні? ма?ыналы? т?рлері
Та?ырыбы: Сын есімні? ма?ыналы? т?рлері
Ма?саты: 1. О?ушылар?а сын есімні? ма?ыналы? т?рлері жайында толы? т?сінік бере отырып, сапалы? ж?не ?атысты? сын есімдерді бір-бірінен ажырата білуге ?йрету, д?рыс талдай білуге да?дыландыру, ал?ан білімдерін талдау барысында аны?тау, толы?тыру;
2. Сын есімдерді к?нделікті ?мірде ?олдана білуге ?йрету, с?йлеу ?абілеттері мен ой- ?рістерін одан ?рі дамыту, тіл байлы?ын ке?ейту;
3.О?ушыларды ??ыптылы??а, сауатты ж?не таза жазу?а, е?бекс?йгіштікке ?йрету;
Саба?ты? т?рі: Ашы? саба?
Саба?ты? ?дісі: Т?сіндіру, с?ра?- жауап, баяндау, талдау т?рлері
К?рнекілігі: саба??а ?ажетті тірек сызбалар, кесте
П?наралы? байланыс: ?аза? ?дебиеті
Саба? барысы:
І.?йымдастыру кезе?і.
О?ушылармен амандасу; сынып о?ушыларын т?гелдеу; о?ушыларды? саба??а назарын аудару.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
?й тапсырмасын еске т?сіру ма?сатында?ы с?ра?тар.
1. Сын есім дегеніміз не?
2. Сын есімні? негізгі белгілері ?андай?
3. Сын есім ?алай жасалады? (т?рлерін ата)
4. Негізгі сын есім дегеніміз не? Мысал келтір.
5. Туынды сын есім дегеніміз не? Мысал келтір.
ІІІ.Жа?а саба?.
Сын есім ма?ынасына ?арай
Затесім, есімдік, етістік, ?стеус?зтаптарынасынесімтудыратынж?рна?таржал?анып, туындысынесімжасайтынсынесімт?рі. Мысалы: ?нерлі жігіт, орманды ал?ап, т.б
?атысты?
сын есім
Сапалы? сын есім
Негізгі т?бір сын есімнен болып, затты? т?рі мен т?сін тікелей аны?тайтын сын есім т?рі. Мысалы: к?к ш?п, жа?сыра? орын, ?ызыл бояу т.б.
Тапсырмалар кезе?і.
«Кімжылдам?». Сын есім а?ашын ?сіру.
Ж?мба? с?з.Топпен ж?мыс.
Венн диаграммасы.
Адас?ан с?здер.
?ле? шы?ару.
С?зж?мба? шешу.
Шы?армашылы?диктант.
№1 тапсырма: « Сын есім а?ашын ?сіру».
Жапыра?тар ілу, артында с?ра?тар жасырыл?ан.?р топта он с?ра?тан берілген. О?ушылар жеке- жеке жауап береді.
№ 2 тапсырма:Ж?мба? с?з. Ма?ал- м?тел.
І - топ. ІІ- топ
Сапалы? сын есім. ?атысты? сын есім.
К?з---, ?ол---. 1. ----бірді жы?ады,
----мы?ды жы?ады.
2.--- киімді киіп тоздырады, 2. ---бала,- бала,
---киімді жиып тоздырады. ----бала, -бала.
3.---адам елге ?арайды,3.--- ?она? келсе, ?ой егіз табады,
---адам ?рге ?арайды. ---?она? келсе, ?ой?а ?ас?ыр шабады.
4.---сызып айтады, 4.---с?з, ---ойды? жемісі.
--?ызып айтады.
--?зіп айтады,
--б?зып айтады5. ---?рге ж?зер,
5.---болса?,-- болмайсы?.
?атысты? сын есім
№ 3 тапсырма: Венн диаграммасын ??ру.
Туынды сын есім
Негізгі сын есім
Сапалы? сын есім
№ 4 тапсырма: Адас?ан с?здерді табу.
А?ырын ж?ріп аны? бас, Е?бегі? кетпес дала?а.
Желсіз т?нде жары? ай, С?улесі суда дірілдеп.
С?р б?лт т?сі суы? ?аптайды аспан,
К?з болып дым?ыл т?ман жерді бас?ан.
А? киімді денелі, а? са?алды,
Со?ыр мыл?ау, танымас тірі жанды.
№ 5 тапсырма: ?ле? шы?ару.
Екі топ?а ?ле? беріледі, сын есімдері т?сіп ?ал?ан.
№ 6 тапсырма: С?зж?мба? шешу.
№7 тапсырма: Шы?армашылы? диктант.
Саба?ты ?орыту. О?ушыларды ба?алау.
Просмотр содержимого документа
«Сын есімні? ма?ыналы? т?рлері »
Сын есімнің мағыналық түрлері
Тақырыбы: Сын есімнің мағыналық түрлері
Мақсаты: 1. Оқушыларға сын есімнің мағыналық түрлері жайында толық түсінік бере отырып, сапалық және қатыстық сын есімдерді бір-бірінен ажырата білуге үйрету, дұрыс талдай білуге дағдыландыру, алған білімдерін талдау барысында анықтау, толықтыру;
2. Сын есімдерді күнделікті өмірде қолдана білуге үйрету, сөйлеу қабілеттері мен ой- өрістерін одан әрі дамыту, тіл байлығын кеңейту;
3.Оқушыларды ұқыптылыққа, сауатты және таза жазуға, еңбексүйгіштікке үйрету;
Сабақтың түрі: Ашық сабақ
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, сұрақ- жауап, баяндау, талдау түрлері
Көрнекілігі: сабаққа қажетті тірек сызбалар, кесте
Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті
Сабақ барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен амандасу; сынып оқушыларын түгелдеу; оқушылардың сабаққа назарын аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
Үй тапсырмасын еске түсіру мақсатындағы сұрақтар.
1. Сын есім дегеніміз не?
2. Сын есімнің негізгі белгілері қандай?
3. Сын есім қалай жасалады? (түрлерін ата)
4. Негізгі сын есім дегеніміз не? Мысал келтір.
5. Туынды сын есім дегеніміз не? Мысал келтір.
ІІІ.Жаңа сабақ.
Сын есім мағынасына қарай
Қатыстық
сын есім
Сапалық сын есім
Негізгі түбір сын есімнен болып, заттың түрі мен түсін тікелей анықтайтын сын есім түрі. Мысалы: көк шөп, жақсырақ орын, қызыл бояу т.б.
Затесім, есімдік, етістік, үстеусөзтаптарынасынесімтудыратынжұрнақтаржалғанып, туындысынесімжасайтынсынесімтүрі. Мысалы: өнерлі жігіт, орманды алқап, т.б
Тапсырмалар кезеңі.
«Кімжылдам?». Сын есім ағашын өсіру.
Жұмбақ сөз.Топпен жұмыс.
Венн диаграммасы.
Адасқан сөздер.
Өлең шығару.
Сөзжұмбақ шешу.
Шығармашылықдиктант.
№1 тапсырма: « Сын есім ағашын өсіру».
Жапырақтар ілу, артында сұрақтар жасырылған.Әр топта он сұрақтан берілген. Оқушылар жеке- жеке жауап береді.
№ 2 тапсырма:Жұмбақ сөз. Мақал- мәтел.
І - топ. ІІ- топ
Сапалық сын есім. Қатыстық сын есім.
Көз-------------, қол-------------. 1. -----------------бірді жығады,
-----------------мыңды жығады.
2.------------- киімді киіп тоздырады, 2. ----------------бала,------ бала,
-------------киімді жиып тоздырады. -----------------бала, ------бала.
3.-------------адам елге қарайды,3.--------------- қонақ келсе, қой егіз табады,
-------------адам өрге қарайды. ----------------қонақ келсе, қойға қасқыр шабады.
4.-----------сызып айтады, 4.-------------сөз, ---------------ойдың жемісі.
------------қызып айтады.
------------үзіп айтады,
------------бұзып айтады5. ----------------өрге жүзер,
5.-----------болсаң,--------- болмайсың.
№ 3 тапсырма: Венн диаграммасын құру.
Қатыстық сын есім
Сапалық сын есім
Туынды сын есім
Негізгі сын есім
№ 4 тапсырма: Адасқан сөздерді табу.
Ақырын жүріп анық бас, Еңбегің кетпес далаға.
Желсіз түнде жарық ай, Сәулесі суда дірілдеп.
Сұр бұлт түсі суық қаптайды аспан,
Күз болып дымқыл тұман жерді басқан.
Ақ киімді денелі, ақ сақалды,
Соқыр мылқау , танымас тірі жанды.
№ 5 тапсырма: Өлең шығару.
Екі топқа өлең беріледі, сын есімдері түсіп қалған.
№ 6 тапсырма: Сөзжұмбақ шешу.
№7 тапсырма: Шығармашылық диктант.
Сабақты қорыту. Оқушыларды бағалау.
