П?ні: ?аза? тілі
Сыныбы: 7-сынып
Саба?ты? та?ырыбы: С?здерді? байланысу т?рлері
Саба?ты? ма?саты: білімділік – с?йлем ??рылысынан с?здерді? байланысу т?рлерін ажырату?а ?йрету,с?йлемнен тыс т?р?ан с?з тіркесіні? ??рылымын,байланысу за?дылы?тарын ме?герту,с?здерді? байланысу т?сілдері мен байланыстылы?ын білдірту; дамытушылы? – о?ушыларды? жеке ?німді ?ызметтерін дамытушылы? тапсырмалар ар?ылы бай?ау,логикалы? тапсырмалар ар?ылы ж?мыстану,танымды? тапсырмалар мен шы?армашылы? тапсырмаларды? ара жігіндегі дамытушылы? ?ызметтер,практикалы? тапсырмалар ар?ылы о?ушы ?ызметіні? ?рекетін арттыру;
т?рбиелік – лексикалы? тапсырмалар ар?ылы о?ушыны? сезіміне ?сер ету,жан д?ниелерін байыту.
?дісі: баяндау,т?сіндіру,анализ,синтез.
К?рнекілігі: сызбалар,?лестірме топшамалар,к?ркем шы?армалар,портреттер.
П?наралы? байланыс: ?дебиет,математика.
Саба?ты? ж?ру барысы.
?йымдастыру б?лімі.
?й тапсырмасын с?рау.
Ойын «Грамматикалы? терминді та?дау». Терминдер: с?з,с?йлем,с?з тіркесі,синтаксис.
О?ушылар берілген терминдерден саба??а ?атысты термин с?зді аны?тайды ж?не оны? ?ажеттілігн д?лелдейді.?ажетті термин – с?з тіркесі.
- С?з тіркесі дегеніміз не?
- С?з тіркесіні? ?андай айыры?ша белгілері бар?
- «?атені т?зеу» ойыны.
С?з тіркесі
?атесі
Д?рысы
1.Ізгілік кілті
Шылау ар?ылы
2.К?пір ар?ылы ?ту
Интонация ар?ылы
3.Абай - а?ын
Орын т?ртібі ар?ылы
4.Ба?ытты балалы?
Жал?ау ар?ылы
5.Самал жел
Орын т?ртібі ар?ылы
6.Адамзатты с?ю
Жал?ау ар?ылы
7.Білу ?шін о?у
Жал?ау ар?ылы
8.Е?бекті? сыйы
Шылау ар?ылы
9.?аныш С?тбаев – ?алым
Орын т?ртібі ар?ылы
10.?ажайып ?лем
Интонация ар?ылы
Шарты: с?здерді? байланысу т?сілдерін д?рыс орналастыру.
- С?здерді? байланысу т?рлеріні? ?андай т?сілдері бар?
- С?здерді? осындай т?сілдері ар?ылы байланысуы міндет пе,ма?сат па?
Жа?а та?ырып: С?здерді? байланысу т?рлері.
Ма?сат ?ою кезе?і.
«Б?гінгі та?ырыпта нені білуіміз керек?»
С?ра? барысында о?ушыларды? болжау пікірлерімен таныса отырып,саба?ты? негізгі ма?саты слайд ар?ылы к?рсетіледі.
Саба?ты? ма?саты
1.С?здерді? байланысу т?рлері.
2.Грамматикалы? белгілері.
3.С?здерді? байланысу т?сілдерімен байланыс.
4.За?дылы? (ереже).
1.?иысу.Мен к?рдім ?зын ?айы? ??ла?анын. (Абай).
2.Матасу. Досты? деген – адамны? к?рігі екен,
Досты? деген – адамны? серігі екен. (М??а?али).
3.Ме?геру. Ас?ар белден к?н н?ры шашырады,
Шашырап ол да к?лге бас ?рады. (М??а?али)
4.?абысу. С?р?ылт т?ман дым б?ркіп. (Абай).
5.Жанасу. Б?гін бірінші рет ?дейі ал?ызып отыр (М.?уезов)
Ереже шы?ару.
Жатты?у ж?мыстары
1-топ. «А» де?гейі – шы?армашылы? де?гей
М?тінмен ж?мыс.
Мен ба?ытты к?рсем деуші едім.
Бізді? ?а?паны? алдында?ы ?лкен жолмен к?нде бір ?айыршы шал ?тетін еді.
Шал ?зын асасын жо?ары к?теріп алып: -Е,азаматтар,ба?ытты болы?дар, дейтін еді.
Мені? ба?ытты к?ргім келді.
Мен сонан бері талай ба?ытты адамды к?рдім.Талай ба?ытпен бетпе-бет кездестім,?азір ?зім ба?ытты? ??ша?ындамын.
Мен к?руге ??штар бол?ан ба?ыт ?азір мені де,мені? жолдастарымды да к?теріп шаршатпай ал?а ?арай алып бара жат?ан сия?ты.
Ба?ыт ?мірмен ?атар келмейді екен,?мірмен араласып,?мір болып келеді екен.Ба?ыт ?олы?ды алмайды екен,ж?регі?ді алады екен.ж?регі? ба?ыт?а шомылып,сен ?мірге ?зімсініп кіріседі екенсі?.Мен ба?ытты к?рдім.
(Саттар Ерубаев).
«А» тобыны? ж?мысы
1.М?тіннамалы? (текстологиялы?) ж?мыс
а) М?тінде не абзац бар? ?) Жа?а ой ?анша?
б) ?осымша ой бар ма? в) ?андай с?йлемні? т?рлері кездеседі?
2.Композициялы?-м?тіндік талдау
Шы?арма неше б?лімнен т?рады? Жоспарын ??р.
.С?здерді? байланысу т?рлерін аны?та.
а) ?иысуды? м?тіндегі саны.
?) Ме?геруді? м?тіндегі саны.
б) Матасуды? м?тіндегі саны.
в) ?абысуды? м?тіндегі саны
г) Жанасуды? м?тіндегі саны.
4.С?здерді? байланысу т?сілдеріні? санын аны?та?дар.
2-топ. «?» де?гейі – танымды? де?гей
К?ркем шы?армалармен ж?мыс(Абай,Жамбыл,М??а?али ?ле?дері)
- Абай,Жамбыл,М??а?али кім? Оларды? ?дебиеттегі орны ?андай?
- Абайды?,Жамбылды?,М??а?алиды? ?ай шы?армалары матасу,?абысу,ме?геру тіркесі т?рінде келген?
Тапсырма
а) Абай;Жамбыл,М??а?али шы?армалары бойынша с?здерді? байланысу т?рлерін табу.
?) Жекелеген с?здерге математикалы? талдау жасау.
б) С?йлемдерге морфологиялы? талдау ж?ргізу.
3-топ «Б» де?гей – ма?сатты де?гей
238-жатты?у.
Ойлану с?ра?ы.
- Грамматикалы? ??рылым ?иысудан бас?а байланысу т?сілдеріне т?н бе? Неге? неліктен?
- ?абысу мен жанасуды бір-бірінен ?алай ажырату?а болады?
?йге тапсырма. «А», «?» топтары ?сынылып отыр?ан м?тіндегі ойды ая?тап жазады,с?здерді? байланысу т?сілдерін аны?тайды. «Б» тобы к?ркем шы?армадан с?йлемдер жазып,талдау жасау.
Ба?алау. Топ лидерлері ар?ылы о?ушылар ба?аланады.
Т?жырым. Саба? бойынша о?ушылар?а ?орытынды жасату.
