Ш?кірім ??дайберді?лыны? «?ал?аман-Мамыр» поэмасы

Қазақ әдебиеті 8 - сынып

Тақырыбы: Шәкірім Құдайбердіұлы.

«Қалқаман-Мамыр» поэмасы

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: ХХ ғасыр әдебиеті өкілдері, соның ішінде Шәкәрім Құдайбердіұлының өмірі мен шығармашылығы жайлы мағлұмат беру, «Қалқаман – Мамыр» поэмасының мазмұнын меңгерту.

Тәрбиелік: Поэма мазмұнымен таныстыра отырып, оқушыларды адамгершілікке, әділдікке, батырлыққа тәрбиелеу, эстетикалық сезімдерін қалыптастыру.

Дамытушылық: Оқушы ойын, тілін, сөздік қорын, мәнерлеп оқуын дамыту, дүниетанымын кеңейту.

Сабақтың типі: Аралас сабақ

Сабақтың түрі: Дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Түсіндірмелі, сұрақ-жауап, мәнерлеп оқу, сөздік жұмысы, жоспар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

Үйге Абайдың «Он жетінші қара сөзін» оқып келуге берілген болатын.

Үй тапсырмасын сұраймын.

Қосымша сұрақтар:

• Ақыл, қайрат, жүрек – үшеуі не үшін таласты?

• Абай неге басқа қасиеттердің ішінен осы үшеуін таңдап алған?

• Үшеуінің ғылымға келіп жүгіну себебі неде?

• Сендер ғылымның шешімімен келісесіңдер ме?

• Жалпы Абай қара сөздерінің тілі, стилі туралы не айта аласыңдар?

• Абайдың бұдан басқа қандай басқа қара сөздерімен таныстыңдар? Онда не туралы айтылған еді?

ІІІ. Өткен сабақты қорытындылау

ІҮ. Жаңа сабақ

Шәкәрім ақын, жазушы, тарихшы, аудармашы, ойшыл, компазитор.

Шәкәрім – 1858ж 11 шілдеде Ш.Қ.облысы Абай ауданы, Шыңғыс тауының етегінде дүниеге келеді. 7 жасында әкесінен ерте қалғанымен, Құнанбайдың, одан кейін Абайдың тәрбиесінде болады.

«Мұтылғанның» атты ғұмырнамалық өлеңінде 5 жасынан ауыл молдасынан сабақ алғанын жазады.

7 жасынан өлең жаза бастайды. Одан басқа домбыра тарту, гармонда ойнау, сурет салу, саятшылық құрумен де айналысқан.

Араб, парсы, түрік тілдерін меңгерген. Шығыс классиктерінің шығармаларын талдап оқыған.

Шығармалары:

«Еңлік – Кебек», «Қалқаман – Мамыр», «Нартайлау - Айсулу» сияқты оқиғалы дастандары. «Әділ-Мария» романы.

Прозалары:

«Түрік, қырғыз, қазақ һәм хандар шежіресі», «Мұсылмандық шарты», «Бәйшешек бақшасы», «Қайғылы роман», т.б.

Шығарма талдау.

1. «Қалқаман - Мамыр» поэмасына шолу жасау.

2. Сөздік жұмысы.

3. Поэма бойынша жоспар құру.

4. Сұрақ-тапсырмалар бойынша жұмыс.

5. Поэманың негізгі айтар ойы, идеясын анықтау.

Ү.Қорытынды

ҮІ.Бағалау

ҮІІ. Үйге тапсырма:

1). Поэманы оқу

2). Ұнаған жерінен үзінді жаттау.