?аза? ?дебиті 9 сынып
С аба?ты? та?ырыбы : ?азту?анжырау
Саба?ты?ма?саты:
а) Білімділік: о?ушылар?а Х? ?асырды?жырауы ?азту?анС?йініш?лы туралы, оны?тол?ауларытуралытолы?ма?л?мат беру.
?)Т?рбиелік: жырау?ле?дерін, тол?ауларыно?ытаотырып, Отаны,ата-анасына деген ысты? махаббат ж?не ту?ан жерге деген ?имас сезім ?алыптастыру.
б)Дамытушылы?:о?ушыларды танымды?,шы?армашыы? ?абілеттерін дамыту.Та?ырыпты ме?гере отырып,одан ?рі дамуына м?мкіндік беру.
Саба?ты? т?рі : Дамыта о?ыту элементтерін пайдалану.
Саба?ты?типі : Жа?асаба?.
Саба?ты??дісі: С?ра?-жауап, т?сіндірмелі,баяндау.
К?рнекілігі : ?.Бітібаева «?дебиетті тере?детіп о?ыту», Бес ?асыржырлайды. І том. Интерактивтіта?та.?нтаспа.
Саба?ты?барысы :
І. ?йымдастырукезе?і
ІІ. ?йтапсырмасынс?рау.1.Асан ?ай?ы. «Б?л заманда не ?аріп», «Есті к?рсе?, кем деме», «К?лде ж?рген ?о?ыр ?аз» тол?ауы.
2. «Еділ бол да, Жайы? бол» ?ле?ін жат?а с?рау.
ІІІ. Жа?а саба?.
1 ?азту?анны? туып ?скен жері ?азіргі ?ызылжар ?аласыны? ма?айы,Бодан(Бозан)?зендеріні? бойы.?азту?анды артында?ы ?рпа?тарыны? ?адірлейтіні сонша,М?рат а?ын,М?рын жыраулар жырла?ан «?азту?ан», «?ар?а бойлы ?азту?ан» атты тол?ау-поэмалардан к?руге болады.?азту?анны? н?зік лирик,?рі ірі эпик,жоры? жырауы бол?анды?ы туралы ??гімелеу.
2. ?азту?ан жырларына ?деби талдау.
а/ «Мада? жыры»:
-Жырды? ?зіне арнауы,мада?ты? сипаты.
-Жырды? с?лу,поэтикалы? тілі,поэтикалы? ?ажайып суреттеу т?сілдеріні? шеберлігі.?з бейнесін сомдауда таза,?аза?и ?лтты? бояуы ?олданылуы.Мысалы: «М?здай к?бе», «?ойды? к?семі», «Орданы? сыны?ы»т.с.с.
-Те?еу,метафораны? ма?ызы.Мысалы: «с?лтандайын»/те?еу/, «б?та шайнар азу»/метафора/т.с.с.
?/?оштасу жыры
«Ала? да ала?,ала? ж?рт».
-Тол?ауда?ы Отаны,ата-анасына деген ысты? махаббат.Ту?ан жерге деген ?имас сезім.
-Тол?ауды? лирикалы? сипаты.
-Тол?ауда шаттану,ма?тану,?рі н?зік м??ны? астаса келуі,элегиялы? сарын/?оштасу сарыны/
-Лирикалы? кейіпкер-елін с?йетін хас ?лы,патриоты.
-Тол?ауда дала таби?атыны? соншама таза,соншама м?лдір ?алыпыда жырлануы.
-С?лу суреттегі те?еулеріні? ма?ызы мен м?ні.Мысалы: «?ар?адай ?азту?ан», «Боз сазаны то?тыдай».
-Бас?ы,со??ы ?й?астарды? астаса келуі,?ле? ??рлысында?ы дыбыстар ?уені.Ыл?и «ж», «б», «а» дыбыстарыны? келуі.
4. ?нтаспадан Бекболат Тілеухановты? орындауында ?азту?анны? «Ала? да ала?,ала? ж?рт» тол?ауын ты?дау. О?ушылар?а о?ыту. ?деби талдау ж?ргізу.
Т?сініксіз с?здермен ж?мыс
Жабысы – ?аза? жыл?ысыны? байыр?ы ?арабайыр т??ымы.
Жаба?ы – 6 ай мен 1 жас аралы?ында?ы тай.
Батташы?ы – шатырма г?лділер т??ымдасына жататын тамыры с?бізге ??сас, к?п жылды? ш?птесін ?сімдік.
Кежі – ?йді? бір т?рі.
І?.Бекіту.
1.?азту?ан жырыны? ма?ызы.?иял байлы?ы суреттеу шеберлігітаза ?лтты? рух,?лтты? тіл тазалы?ы.
2.?азту?ан тол?ауы-орта ?асырлы? ?дебиетті? алтын м?расы-жыраулы?ты? тамаша ?лгіде екендігі.
Y.Ба?алау
?I. ?йге тапсырма: ?азту?ан жырауды? ?мірін о?ып, «Ала? да ала?, ала? ж?рт» ?ле?ін жаттау?а.
Просмотр содержимого документа
«Саба?ты? та?ырыбы: ?азту?анжырау (9сынып)»
Қазақ әдебиті 9 сынып
С абақтың тақырыбы : Қазтуған жырау
Сабақтың мақсаты:
а) Білімділік: оқушыларға ХҮ ғасырдың жырауы Қазтуған Сүйінішұлы туралы, оның толғаулары туралы толық мағлұмат беру.
ә)Тәрбиелік: жырау өлеңдерін, толғауларын оқыта отырып, Отаны,ата-анасына деген ыстық махаббат және туған жерге деген қимас сезім қалыптастыру.
б)Дамытушылық:оқушыларды танымдық,шығармашыық қабілеттерін дамыту.Тақырыпты меңгере отырып,одан әрі дамуына мүмкіндік беру.
Сабақтың түрі : Дамыта оқыту элементтерін пайдалану.
Сабақтың типі : Жаңа сабақ.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, түсіндірмелі,баяндау.
Көрнекілігі : Қ.Бітібаева «Әдебиетті тереңдетіп оқыту», Бес ғасыр жырлайды. І том. Интерактивті тақта.Үнтаспа.
Сабақтың барысы :
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. 1.Асан қайғы. «Бұл заманда не ғаріп», «Есті көрсең, кем деме», «Көлде жүрген қоңыр қаз» толғауы.
2. «Еділ бол да , Жайық бол» өлеңін жатқа сұрау.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1 Қазтуғанның туып өскен жері қазіргі Қызылжар қаласының маңайы, Бодан(Бозан)өзендерінің бойы.Қазтуғанды артындағы ұрпақтарының қадірлейтіні сонша, Мұрат ақын, Мұрын жыраулар жырлаған «Қазтуған», «Қарға бойлы Қазтуған» атты толғау-поэмалардан көруге болады.Қазтуғанның нәзік лирик, әрі ірі эпик, жорық жырауы болғандығы туралы әңгімелеу.
2. Қазтуған жырларына әдеби талдау.
а/ «Мадақ жыры»:
-Жырдың өзіне арнауы,мадақтың сипаты.
-Жырдың сұлу,поэтикалық тілі,поэтикалық ғажайып суреттеу тәсілдерінің шеберлігі.Өз бейнесін сомдауда таза,қазақи ұлттық бояуы қолданылуы.Мысалы: «Мұздай көбе», «Қойдың көсемі», «Орданың сынығы»т.с.с.
-Теңеу,метафораның маңызы.Мысалы: «сұлтандайын»/теңеу/, «бұта шайнар азу»/метафора/т.с.с.
ә/қоштасу жыры
«Алаң да алаң,алаң жұрт».
-Толғаудағы Отаны,ата-анасына деген ыстық махаббат.Туған жерге деген қимас сезім.
-Толғаудың лирикалық сипаты.
-Толғауда шаттану,мақтану,әрі нәзік мұңның астаса келуі,элегиялық сарын/қоштасу сарыны/
-Лирикалық кейіпкер-елін сүйетін хас ұлы,патриоты.
-Толғауда дала табиғатының соншама таза,соншама мөлдір қалыпыда жырлануы.
-Сұлу суреттегі теңеулерінің маңызы мен мәні.Мысалы: «Қарғадай Қазтуған», «Боз сазаны тоқтыдай».
-Басқы,соңғы ұйқастардың астаса келуі ,өлең құрлысындағы дыбыстар әуені.Ылғи «ж», «б», «а» дыбыстарының келуі.
4. Үнтаспадан Бекболат Тілеухановтың орындауында Қазтуғанның «Алаң да алаң,алаң жұрт» толғауын тыңдау. Оқушыларға оқыту. Әдеби талдау жүргізу.
Түсініксіз сөздермен жұмыс
Жабысы – қазақ жылқысының байырғы қарабайыр тұқымы.
Жабағы – 6 ай мен 1 жас аралығындағы тай.
Батташығы – шатырма гүлділер тұқымдасына жататын тамыры сәбізге ұқсас, көп жылдық шөптесін өсімдік..
Кежі – үйдің бір түрі.
ІҮ.Бекіту.
1.Қазтуған жырының маңызы.Қиял байлығы суреттеу шеберлігітаза ұлттық рух, ұлттық тіл тазалығы.
2.Қазтуған толғауы-орта ғасырлық әдебиеттің алтын мұрасы-жыраулықтың тамаша үлгіде екендігі.
Y.Бағалау
ҮI. Үйге тапсырма: Қазтуған жыраудың өмірін оқып, «Алаң да алаң, алаң жұрт» өлеңін жаттауға.
