С?кен Ж?нісов "А?ыр?ы б?йге"

П?ні: ?аза? ?дебиеті

Сынып: 5 «А»

Ашы? саба?ты? та?ырыбы: С?кен Ж?нісов «А?ыр?ы б?йге» («А?ан сері» романынан ?зінді )

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік:Авторды? ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы м?лімет беру; шы?арманы? та?ырыбы мен негізгі идеясын ашу;
Дамытушылы?:К?ркем м?тінге ?деби-теориялы? талдау жасату ар?ылы баланы? ой-?иялын дамыту; ?зінше ой т?юге, сыни т?р?ыдан ойлана білуге баулу;
Т?рбиелік:Адамгершілік ?асиеттерді бойына сі?іру, «батыраштылы??а» жол бермеу, хал?ымызды? ?лтты? ??ндылы?тарын ба?алай біліуге т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: жа?а білімді ме?герту

Саба?ты? технологиясы:«О?у мен жазу ар?ылы сын т?р?ысынан ойлауды дамыту»

Саба?ты? ?дісі: терминдер ар?ылы болжау, ?зара о?ыту, семантикалы? карта

Саба?ты? ??рал- жабды?ы: интерактивті та?та, «??лагер» ?ніні? ?нтаспасы, «Сал К?ре?» к?йі, т?рлі т?сті маркерлер, ?лестірмелі ?а?аздар

П?наралы? байланыс: тарих,музыка.

Саба?ты? барысы:

?йымдастыру кезе?і.

О?ушылармен амандасу, т?гендеу, танысу, о?у ??ралдарын тексеру. Сыныпты 5 ж?мыс тобына те? б?лу.Сыныпты? тазалы?ына к??іл б?лу.О?ушыларды? зейінін саба??а аудару

Саба?ты? жоспары:

?ызы?ушылы?ты ояту. «??лагер» ?ні
Ма?ынаны ажырату. Жа?а м?ліметпен танысу
?зара о?ыту
Зерттеуші пара?ы
Ой тол?аныс. Семантикалы? карта
Рефлексия

І. ?ызы?ушылы?ты ояту «Терминдер ар?ылы болжау» стр.

(«??лагер» ?нінты?дату ар?ылы алда?ы о?ылар шы?арманы болжату)

- ?н ?ай кезе?ді суреттейді? ?андай тарихи о?и?аны еске т?сіреді?

- Б?гінгі таныс болатын шы?армамызды? негізгі та?ырыбы не жайлы, кім жайлы деп ойлайсы?дар? Болжамдары?ды ?а?аз бетіне т?сіре ?ойы?дар.

Ендеше, о?ушылар! Б?гінгі саба?ымызды? негізі, т?п тамары осы та?ырып т??ірегінде ?рбімек.

ІІ. Ма?ынаны ажырату/жа?а м?лімет беру/

К?ркем шы?армамен таныспас б?рын ол шы?арманы д?ниеге ?келген автор туралы с?з етпеу- арты? болар.

Ж?нісов С?кен Н?рма??лы (1.2.1934 жылы ту?ан, Солт?стік ?аза?стан облысы, ?ызылту ауданы, ?ызылту ауылы) – ?аза?станны? халы? жазушысы(1996).

?азМУ-ді бітірген (1957).
“Пионер” (?азіргі “А?желкен”) журналында (1957 – 1959),
?аза? драма театрында (1960 – 1964) б?лімме?герушісі,
?останайпедагогикалы?институтындао?ытушы (1964),
“?аза??дебиеті” газетіндеб?лімме?герушісі (1964 – 1968),
КСРО ?деби?оры?аза?б?лімшесіні? директоры,
?аза?станЖазушыларода?ыны? хатшысы (1988 – 1992) ?ызметтерінат?ар?ан.
1992 жылданшы?армалы??ызметте.
2006 жылы?айтыс болады.

. “Сонарда” (1958), “?жем мен емшіж?нед?рігер” (1961), “Кімні?мекеніжа?сы?” (1961), “?шпейтініздер” (1968) атты??гімелер мен повестержина?ыжары?к?рген. “Жапанда?ыжал?ыз?й” романы (1965) кезінде?аза??дебиетіндегіелеулі??былысретіндеба?аланды. М?ндаты?игерукезіндегі?аза?даласында?ы?леуметтік?айшылы?тарал?ашретк?ркемшы?армаар?ауынаайнал?ан. ?нердежар?ыніз?алдыр?ан а?ын, ?нші-композитор А?ансері ?орамса?лыны??дебиеттегік?ркемобразынсомда?ан“А?ансері” романы (1-кітап, 1971; 2-кітап, 1978)жары??а шы?ты.

«?зара /бірін – бірі/ о?ыту » стр.

К?ркем шы?арманы? берілген б?лігін о?ып, берілген тараулар?а ж?мыс барысында талдау жасату. Зерттеуші пара?ын толтыру керектігі ескеріледі. Шы?арманы? бір б?лігін о?ып біткеннен кейін ?рбір о?ушы кезекпен м??алімні? р?лінде болып, о?ы?ан б?лікті ?орытындылайды. Ортадан бір о?ушы шы?ып ?ор?айды.

Зерттеуші пара?ы

Осы б?лімге ат ?ой

Б?лімде ?андай о?и?а болды?

Кейіпкерлерді к?рсет

Кейіптеу, портрет, пейзаж кездесе ме?

Б?лім ?анай о?и?амен ая?талды?

ІІІ. Ой тол?аныс

«Семантикалы? карта» стр.

№

Кейіпкер

Кейіпкерс?зі

К?ре?бай сыншы

Батырашты? баласы М?тта?ын

Жаршы– Шашубайы

А?ан сері

М??ке

??лагер

1.«Ат шаппайды, бап шабады» деген бар емес пе? ??лагердей атты? бабы келіссе, м?ны? алдына кім т?сер

2.Уа, жара?дар, жара?дар, б?рі? де ма?ан ?ара?дар, аттары?а міні?дер, тау?а ?арай ж?рі?дер.

3.- Ал, ?ара?ым, жолы? болсын! Ат?а шабуды? ?дісін білесі? ?ой. ??лагерді тым ?ыспа.

4.Шіркін-ай, ??дай та?аланы? к?рімен аты? с?рінсе, допша домалап, ат ?стінен ??

5.Са?ан жаманды? тілеп ?айтем, сен ?аласа?, мен озамын. ?азір сонау бір кезе?де ша?ымды да к?рмей ?аласы?.

6.Айдалада жал?ыз ?алдырмай, жетті? бе, ?лгерді? бе? Мені? ?азам енді жеткен шы?ар. Ризамын са?ан.

(Рефлексия)

- Енді, с?л арт?а шегініп,саба? басында?ы болжамымыз ?аншалы?ты с?йкес шы??анын бай?ап к?рейік.

Балалар, б?гінгі та?да елімізде Батыраш секілді адамдар бар ма? Сендер ?алай ойлайсы?дар?
Біз арам ниетті адам болмас ?шін бойымыз?а ?андай ??нды ?асиеттерді сі?іре білуіміз керек?.

?орытынды с?з

Міне, шы?арма со?ында?ы ??лагерді? ?лімі, А?анны? ал?ан жарларыны? бірінен со? бірі ?айтыс болуы, Базаралы деген тазысы, К?кжендет деген ?аршы?асы, ?аратор?ай атты ?ыран б?ркітінен айрылуы оны? жанын жегідей жеп, ж?регін сыздатып, ?мірден т??ілуіне ?келеді. ?міріні? со?ында елден о?шауланып, елсіз тауда жал?ыз к?нелтеді. А?ан жанын т?сінбеген ?ара??ы ел оны «жынданды» деп есептейді. Осылайша А?ан ?міріні? ая?ында трагедиялы? ауыр хал кешіп, 1913 жылы д?ниеден ?теді.

?йтседе, «Т?сында пері болсын, сері болсын, ?найды ?мірімен А?ан ма?ан», - деп І. Жанс?гіров а?амыз айтып кеткендей А?ан сері ?орамса?лыны? ?шпес мол м?расы ?р ?аза?ты? ж?регінен орын аласы с?зсіз!

?йге тапсырма:А?ан сері туралы іздену, А?ан сері жайында жазыл?ан а?ын – жазушыларды? шы?армаларын, пікірлерін жина?тау.

Ба?алау: «Ба?алау пара?ы» ар?ылы

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«С?кен Ж?нісов "А?ыр?ы б?йге"»

Пәні: қазақ әдебиеті

Сынып: 5 «А»

Ашық сабақтың тақырыбы: Сәкен Жүнісов «Ақырғы бәйге» («Ақан сері» романынан үзінді )

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:Автордың өмірі мен шығармашылығы туралы мәлімет беру; шығарманың тақырыбы мен негізгі идеясын ашу;
Дамытушылық:Көркем мәтінге әдеби-теориялық талдау жасату арқылы баланың ой-қиялын дамыту; өзінше ой түюге, сыни тұрғыдан ойлана білуге баулу;
Тәрбиелік:Адамгершілік қасиеттерді бойына сіңіру, «батыраштылыққа» жол бермеу, халқымыздың ұлттық құндылықтарын бағалай біліуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа білімді меңгерту

Сабақтың технологиясы:«Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту»

Сабақтың әдісі: терминдер арқылы болжау, өзара оқыту, семантикалық карта

Сабақтың құрал- жабдығы: интерактивті тақта, «Құлагер» әнінің үнтаспасы, «Сал Күрең» күйі, түрлі түсті маркерлер, үлестірмелі қағаздар

Пәнаралық байланыс: тарих,музыка.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу, түгендеу, танысу, оқу құралдарын тексеру. Сыныпты 5 жұмыс тобына тең бөлу.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару

Сабақтың жоспары:

Қызығушылықты ояту. «Құлагер» әні
Мағынаны ажырату. Жаңа мәліметпен танысу
Өзара оқыту
Зерттеуші парағы
Ой толғаныс. Семантикалық карта
Рефлексия

І. Қызығушылықты ояту «Терминдер арқылы болжау» стр.

(«Құлагер» әнінтыңдату арқылы алдағы оқылар шығарманы болжату)

- Ән қай кезеңді суреттейді? Қандай тарихи оқиғаны еске түсіреді?

- Бүгінгі таныс болатын шығармамыздың негізгі тақырыбы не жайлы, кім жайлы деп ойлайсыңдар? Болжамдарыңды қағаз бетіне түсіре қойыңдар.

Ендеше, оқушылар! Бүгінгі сабағымыздың негізі, түп тамары осы тақырып төңірегінде өрбімек...

ІІ. Мағынаны ажырату/жаңа мәлімет беру/

Көркем шығармамен таныспас бұрын ол шығарманы дүниеге әкелген автор туралы сөз етпеу- артық болар.

Жүнісов Сәкен Нұрмақұлы (1.2.1934 жылы туған, Солтүстік Қазақстан облысы, Қызылту ауданы, Қызылту ауылы) – Қазақстанның халық жазушысы(1996).

ҚазМУ-ді бітірген (1957).
“Пионер” (қазіргі “Ақжелкен”) журналында (1957 – 1959),
Қазақ драма театрында (1960 – 1964) бөліммеңгерушісі,
Қостанайпедагогикалықинститутындаоқытушы (1964),
“Қазақәдебиеті” газетіндебөліммеңгерушісі (1964 – 1968),
КСРО ӘдебиқорыҚазақбөлімшесінің директоры,
ҚазақстанЖазушылародағының хатшысы (1988 – 1992) қызметтерінатқарған.
1992 жылданшығармалыққызметте.
2006 жылықайтыс болады.

. “Сонарда” (1958), “Әжем мен емшіжәнедәрігер” (1961), “Кімніңмекеніжақсы?” (1961), “Өшпейтініздер” (1968) аттыәңгімелер мен повестержинағыжарықкөрген. “Жапандағыжалғызүй” романы (1965) кезіндеқазақәдебиетіндегіелеуліқұбылысретіндебағаланды. Мұндатыңигерукезіндегіқазақдаласындағыәлеуметтікқайшылықтаралғашреткөркемшығармаарқауынаайналған. Өнердежарқынізқалдырған ақын, әнші-композитор Ақансері Қорамсаұлыныңәдебиеттегікөркемобразынсомдаған“Ақансері” романы (1-кітап, 1971; 2-кітап, 1978)жарыққа шықты.

«Өзара /бірін – бірі/ оқыту » стр.

Көркем шығарманың берілген бөлігін оқып, берілген тарауларға жұмыс барысында талдау жасату. Зерттеуші парағын толтыру керектігі ескеріледі. Шығарманың бір бөлігін оқып біткеннен кейін әрбір оқушы кезекпен мұғалімнің рөлінде болып, оқыған бөлікті қорытындылайды. Ортадан бір оқушы шығып қорғайды.

Зерттеуші парағы

Осы бөлімге ат қой

Бөлімде қандай оқиға болды?

Кейіпкерлерді көрсет

Кейіптеу, портрет, пейзаж кездесе ме?

Бөлім қанай оқиғамен аяқталды?

ІІІ. Ой толғаныс

«Семантикалық карта» стр.

№	Кейіпкер Кейіпкерсөзі	Күреңбай сыншы	Батыраштың баласы Мәттақын	Жаршы– Шашубайы	Ақан сері	Мөңке	Құлагер
1.	«Ат шаппайды, бап шабады» деген бар емес пе? Құлагердей аттың бабы келіссе, мұның алдына кім түсер
2.	Уа, жараңдар, жараңдар, бәрің де маған қараңдар, аттарыңа мініңдер, тауға қарай жүріңдер.
3.	- Ал, қарағым, жолың болсын! Атқа шабудың әдісін білесің ғой. Құлагерді тым қыспа.
4.	Шіркін-ай, құдай тағаланың кәрімен атың сүрінсе, допша домалап, ат үстінен құласаң.
5.	Саған жамандық тілеп қайтем, сен қаласаң, мен озамын. Қазір сонау бір кезеңде шаңымды да көрмей қаласың.
6.	Айдалада жалғыз қалдырмай, жеттің бе, үлгердің бе? Менің қазам енді жеткен шығар. Ризамын саған.

(Рефлексия)

- Енді, сәл артқа шегініп,сабақ басындағы болжамымыз қаншалықты сәйкес шыққанын байқап көрейік.

Балалар, бүгінгі таңда елімізде Батыраш секілді адамдар бар ма? Сендер қалай ойлайсыңдар?
Біз арам ниетті адам болмас үшін бойымызға қандай құнды қасиеттерді сіңіре білуіміз керек?..

Қорытынды сөз

Міне, шығарма соңындағы Құлагердің өлімі, Ақанның алған жарларының бірінен соң бірі қайтыс болуы, Базаралы деген тазысы, Көкжендет деген қаршығасы, Қараторғай атты қыран бүркітінен айрылуы оның жанын жегідей жеп, жүрегін сыздатып, өмірден түңілуіне әкеледі. Өмірінің соңында елден оқшауланып, елсіз тауда жалғыз күнелтеді. Ақан жанын түсінбеген қараңғы ел оны «жынданды» деп есептейді. Осылайша Ақан өмірінің аяғында трагедиялық ауыр хал кешіп, 1913 жылы дүниеден өтеді.

Әйтседе, «Тұсында пері болсын, сері болсын, Ұнайды өмірімен Ақан маған», - деп І. Жансүгіров ағамыз айтып кеткендей Ақан сері Қорамсаұлының өшпес мол мұрасы әр қазақтың жүрегінен орын аласы сөзсіз!

Үйге тапсырма:Ақан сері туралы іздену, Ақан сері жайында жазылған ақын – жазушылардың шығармаларын, пікірлерін жинақтау.

Бағалау: «Бағалау парағы» арқылы