І ?йымдастыру кезе?і : О?ушылар мен амандасын, келмеген о?ушыларды белгілеп, к??іл –к?йлерін к?теру ?шін «тілек айту» тренингін ж?ргіземін. Б?гінгі саба?ты? ма?сатын айтып ?темін.
ІІ ?й тапсырмасы: Баршамыз?а белгілі Жаркент ??ірі а?ын, жазушы, белгілі суретші сия?ты ?лы ??ламалары к?п ??ірлерді? бірі. Атап айт?анда белгілі суретші ?.?астеев, а?ын Ы.?ркімбай?лы, жазушылар З.С?м?дий, Ж.Боса?ов т.б. Жо?арыда атал?ан ??ламалар ?атарында Хелил Хамраевты ?з жерлесіміз ретінде жа?сы таныл?ан а?ын деп білеміз.
Кім айтады, а?ын ?ай ауылда д?ниеге келді? Оны? балалы? ша?ы ?ай жерде ?тті? А?ын нешінші жылдары ?аза?стан ??іріне к?шіп келді?А?ынны? ?андай ?ле?дер жина?ы, шы?армалары бар? Маманды?ы бойынша Х.Хамраев кім болып ж?мыс істеген ж?не ол мектеп ?азір ?алай аталады?
ІІІ /Жауаптар толы? алын?аннан кейін ?й тапсырмасын ?орытындылаймыз./
Хелил Хамраев кім?
Хелил Хамра
?негелі ?ке
Мейірімді жар
?стаз
Ди?ан-а?ын
??з?лхан
Хелил Хамраевты? талантты а?ын екенін, ?ле?деріні? с?здері ?арапайым ?рі т?сінікті екендігін ?зге ?лт ?кілдері де ерекше ??рметпен ?з ?ле?дерінде айтып ?тті. Орыс тілінде жазыл?ан мына бір ?ле?ді ты?дап к?рейік.
На празднике великого поэта,
Сегодня побывали мы друзья.
Смотрел он с фотографий и портретов,
И так добры всегда его глаза.
Он смотрит на друзей своих поэтов,
Учителям он шлет свое «салам»
И счастье что присуствует при этом,
Его родные, улыбаясь нам.
Все дышит, народ ликует,
Так близок стал и нам его язык.
Вглядитесь, здесь и там народ танцует,
И нет различий в нации у них.
Хелил Хамраев-знает имя это,
Любой акын и каждый ученик
Так воздадим же должное поэту
Пусть не иссякнет творчества родник
Он в нашей памяти,
Он среди нас душою
Во внуках, детях продолжает жить
Так будем же и мы семьей большою
Как он любить и родине служить.
Любовь Молчанова
ІVЖа?а та?ырып: «?ле? –с?зді? патшасы, с?з сарасы» деп бекер айтылма?ан.Хелил Хамраевты? ?ле?деріні? та?ырыбы ?р т?рлі.?ле?деріні? негізі досты?, махаббат, отан, ту?ан ел туралы.
Біз сендермен бірге сол та?ырыптарды? ішінде негізгісі бірі бол?ан ту?ан ел туралы жазыл?ан ?ле?деріне то?талып,талдап к?рейік.
Одан б?рын ?олдарымыз?а ?алам, д?птерлерімізді алып ту?ан ел дегенде к?з алдымыз?а нені елестететінімізді ?ыс?аша эссе т?рінде жазып к?рейік .
Б?л та?ырып бойынша сендерге алдын –ала дайындалып келуге тапсырма берілген. /О?ушылар?а эссе жазу ?шін 3 минут уа?ыт беремін/
Уа?ыт ?тіп, ?рбір о?ушы ?зі ту?ан елі туралы жаз?ан эссені о?ып шы?ады.
«М?н тирик ту?ул?ан ?з жутум бил?н, Шеиримида йенип тур?ан отум бил?н» - деп а?ын жырла?андай ?з елі, ту?ан жері туралы жазыл?ан ?ле?дері, ?ле?дер жина?тарын негізін ?алайды.
Х.Хамраев ?з шы?армашылы?ында ту?ан еліне деген ?лкен махаббатын ысты? лебізбен жеткізеді.
-?ане,сендер ?йде ?ле?дерін о?ып келген болса?дар не айта аласындар?
/О?ушыларды? ой –пікірін ты?дау /
А?ын ту?ан ?лке туралы жырла?анда ди?ан е?бегін шетте ?алдырмайды. Оны ?з ?лкесі, оны? таби?атымен ты?ыз байланыстырады.
- Ту?ан ?лкеден шабыттан?ан а?ын ?шін ?сек ??іріні? таби?аты бай материал болды.
Осы ??ірді бейнелеген а?ынны? тірі кезінде жазып ?алдыр?ан ?ле?іні? бірін ты?дап к?рейік /?з дауысымен жазыл?ан ?ле?ін ты?дау/
V Жа?а та?ырыпты пысы?тау кезе?і : О?улы?пен ж?мыс ж?ргізу. Ту?ан ?лке туралы ?ле?деріне то?талды?. Сонымен ?атар отанымыз ?аза?станды
Просмотр содержимого документа
«План урока по уйгурской литературе на тему "Хелил Хамраевты? ту?ан ?лке туралы ?ле?дері"»
Аметова Саламатхан Нуриқызы
Білімі: Жоғары
Еңбек өтілі: 16 жыл
Санаты: Жоғары
«Еңбекші орта мектебі мектепке дейінгі шағын
орталығымен» мемлекеттік мекемесі
ұйғыр тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Әдебиет 11-сынып
Сабақтың тақырыбы: Хелил Хамраевтың туған өлке туралы өлеңдері
Сабақтың мақсаты: 1. Ақын өлеңдерінің мазмұнын жан-жақты түсіндіру.
2. Мәнерлеп оқуға, көркем сөйлеуге, өз ойын еркін
жеткізе білуге үйрету.
3. Оқушылардың тұған жерге деген сүйіспеншілігін
арттыру.
Қолданылатын әдіс-тәсілі : сұрақ-жауап, түсіндіру, шығармашылықпен
жұмыс істеу.
Қолданылатын көрнекіліктер: ақын портреті, әдеби кітаптар, газет-журналдар, ақынның өз дауысымен оқыған өлеңдері жазылған диск.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі : Оқушылар мен амандасын, келмеген оқушыларды белгілеп, көңіл –күйлерін көтеру үшін «тілек айту» тренингін жүргіземін. Бүгінгі сабақтың мақсатын айтып өтемін.
ІІ Үй тапсырмасы: Баршамызға белгілі Жаркент өңірі ақын, жазушы, белгілі суретші сияқты ұлы ғұламалары көп өңірлердің бірі. Атап айтқанда белгілі суретші Ә.Қастеев, ақын Ы .Үркімбайұлы, жазушылар З.Сәмәдий, Ж.Босақов т.б. Жоғарыда аталған ғұламалар қатарында Хелил Хамраевты өз жерлесіміз ретінде жақсы танылған ақын деп білеміз .
Кім айтады, ақын қай ауылда дүниеге келді? Оның балалық шағы қай жерде өтті? Ақын нешінші жылдары Қазақстан өңіріне көшіп келді?Ақынның қандай өлеңдер жинағы, шығармалары бар? Мамандығы бойынша Х.Хамраев кім болып жұмыс істеген және ол мектеп қазір қалай аталады?
ІІІ /Жауаптар толық алынғаннан кейін үй тапсырмасын қорытындылаймыз./
Хелил Хамраев кім?
Мейірімді жар
Өнегелі әке
Хелил Хамра
Диқан-ақын
Ұстаз
Ғәзәлхан
Хелил Хамраевтың талантты ақын екенін, өлеңдерінің сөздері қарапайым әрі түсінікті екендігін өзге ұлт өкілдері де ерекше құрметпен өз өлеңдерінде айтып өтті. Орыс тілінде жазылған мына бір өлеңді тыңдап көрейік.
На празднике великого поэта,
Сегодня побывали мы друзья.
Смотрел он с фотографий и портретов,
И так добры всегда его глаза.
Он смотрит на друзей своих поэтов,
Учителям он шлет свое «салам»
И счастье что присуствует при этом,
Его родные , улыбаясь нам.
Все дышит, народ ликует,
Так близок стал и нам его язык.
Вглядитесь, здесь и там народ танцует,
И нет различий в нации у них.
Хелил Хамраев-знает имя это,
Любой акын и каждый ученик
Так воздадим же должное поэту
Пусть не иссякнет творчества родник
Он в нашей памяти,
Он среди нас душою
Во внуках, детях продолжает жить
Так будем же и мы семьей большою
Как он любить и родине служить.
Любовь Молчанова
ІVЖаңа тақырып: «Өлең –сөздің патшасы, сөз сарасы» деп бекер айтылмаған.Хелил Хамраевтың өлеңдерінің тақырыбы әр түрлі.Өлеңдерінің негізі достық, махаббат, отан, туған ел туралы.
Біз сендермен бірге сол тақырыптардың ішінде негізгісі бірі болған туған ел туралы жазылған өлеңдеріне тоқталып,талдап көрейік.
Одан бұрын қолдарымызға қалам, дәптерлерімізді алып туған ел дегенде көз алдымызға нені елестететінімізді қысқаша эссе түрінде жазып көрейік .
Бұл тақырып бойынша сендерге алдын –ала дайындалып келуге тапсырма берілген. /Оқушыларға эссе жазу үшін 3 минут уақыт беремін/
Уақыт өтіп , әрбір оқушы өзі туған елі туралы жазған эссені оқып шығады.
«Мән тирик туғулған өз жутум билән , Шеиримида йенип турған отум билән» - деп ақын жырлағандай өз елі , туған жері туралы жазылған өлеңдері, өлеңдер жинақтарын негізін қалайды.
Х.Хамраев өз шығармашылығында туған еліне деген үлкен махаббатын ыстық лебізбен жеткізеді.
-Қане ,сендер үйде өлеңдерін оқып келген болсаңдар не айта аласындар?
/Оқушылардың ой –пікірін тыңдау /
Ақын туған өлке туралы жырлағанда диқан еңбегін шетте қалдырмайды. Оны өз өлкесі, оның табиғатымен тығыз байланыстырады.
- Туған өлкеден шабыттанған ақын үшін Өсек өңірінің табиғаты бай материал болды.
Осы өңірді бейнелеген ақынның тірі кезінде жазып қалдырған өлеңінің бірін тыңдап көрейік /өз дауысымен жазылған өлеңін тыңдау/
V Жаңа тақырыпты пысықтау кезеңі : Оқулықпен жұмыс жүргізу. Туған өлке туралы өлеңдеріне тоқталдық. Сонымен қатар отанымыз Қазақстанды
мақтан тұтып, ардақтап жазған өлеңін оқып көрейік. / 37- бет/
VІ Үйге тапсырма: 122-130 - беттер оқу
1 «Туған өлкем-алтын бесігім» тақырыбында шығарма жазу.
