Саба?ты? та?ырыбы: Ма?жан Ж?мабаев «С?йемін»
Білімділік ма?саты: Ма?жанны? ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы жан-жа?ты ма?л?мат беру,а?ынды? ерекшелігін таныту.
Т?рбиелік ма?саты: Отбасын,Отанын с?юге,жерін,елін ??рметтеуге т?рбиелеу.
Дамытушылы? ма?саты:?ле?дегі а?ын ?олдан?ан к?ркемдегіш ??ралдарды тауып,талдау жасай білуге,?зіндік пікірлерін орта?а салу?а бейімдеу.
Саба?ты? т?рі:
Саба?ты? к?рнекіліктері: «А?ыз адам» журналы,шы?армалар жина?ы т.б.
П?наралы? байланыс: тарих,география.
Саба?ты? барысы:
1.?йымдастыру кезе?і:О?ушылармен амандасу,сынып тазалы?ына к??іл б?лу,психологиялы? тренинг.
О?ушылар:?дебиеттен ?депті ?йренеміз,
Білген сайын ?демі к?йге енеміз.
М??а?али, Ма?жандар ?ле?інен,
Ту?ан жерді с?юді ?йренеміз. -деп ?атысушы ?стаздар?а с?лем береді.
2.?айталау-о?у анасы.
С?йкестендіру тесті
Шы?армадан ?зінді
Авторы
1.Жа?сыны? аты ?лмейді, ?алымны? хаты ?лмейді
1.Ш?к?рім ??дайберді?лы
2.Те?іздей тере? а?ылдым,
Тебіренбес ауыр мінездім.
2.Абай ??нанбаев
3.Біреуі-жер, біреуі-к?к та?ысы,
Адам ?шін батысып ?ызыл ?ан?а.
3.С?лтанмахм?т Торай?ыров
4.Ма?танып б?рін де ?зім айттым дейді,
Біреуді? шылауында ж?ріп текке.
4.Махамбет ?теміс?лы
5.М?зда?ан елді? ж?регін
Жылыту?а мен кіремін.
5.Жиренше шешен
6.Наурызда ?аза? ш?кірттері сауы? жасау?а даярланды?.
6.Жамбыл Жабаев
7.Абырой?а ие бол,
а?ат баспа бір ?адам.
7.Ахмет Байт?рсын?лы
8.Ерінбесе? е?бекке-д?улет дайын,
Жарат?ан жо? жатсын деп бір ??дайы?.
8.Ж?сіпбек Аймауытов
Жауабы: 1-5; 2-4; 3-2; 4-7; 5-3; 6-8; 7-6; 8-1;
3.?ызы?ушылы?ты ояту.
С?зж?мба? шешу ар?ылы жа?а саба?ты бастаймыз.
1 Абай айт?ан бес д?шпанны? бірі.
2 «Маса» ?ле?дер жина?ыны? авторы кім?
3 ?неге, ?лгі с?зіні? синонимі.
4 Жыр алыбы кім?
5 Жамбылды? майданда ?аза тап?ан ?лы?
6 Жігітті? ?ш ж?ртыны? бірі.
Осы с?зж?мба?ты д?рыс шешкенде ерекше торк?зден «Ма?жан» есімі шы?ады.
4.Ма?ынаны тану. Ма?жан Ж?мабаевты? ?мірі мен шы?армашылы?ына ?ыс?аша шолу
жасап,ол туралы айтыл?ан пікірлерге то?таламын.
Б?гінгі саба?ымызды? та?ырыбы:М.Ж?мабаевты? «С?йемін» атты ?ле?і.
О?ушылар?а алдын ала БББ(Білемін.Білдім.Білгім келеді.) кестесі берілген еді.
Б?рыннан Ма?жан туралы не білетіндіктері с?ралады.Т?менгі сыныптарда білетін ?ле?дерін айтуларын с?раймын.
Б?гінгі танысатындары?ыз «С?йемін» атты ерекше ?серлі ?ле?і,-деп ?ле?ді м?нерлеп,жат?а айтып беремін.
К?лдей к??гірт шашы бар,
То?сан бесте жасы бар.
К?з дегені?-с?п-с?р к?р.
Тасбиы? санап б?гіліп,
Жерге ?арап ??іліп,
К?рше ауыр к?рсінер
Мені? бір ?арт анам бар.
Неге екенін білмеймін-
Сол анамды с?йемін!
Та?тада ?р шума?ыны? ма?ынасын ашатын бейне-суреттер к?рсетіледі.
М?дениеттанушы ?уезхан ?одарды? орыс тіліндегі аудармасын о?ып беремін.
Люблю.
Её волосы как бы посыпаны пеплом,
Она еле живая и полуслепла:
Скоро будет ей сто,коль Аллах ей поможет.
И сидит она четки перебирая,
Не зная осталось ей сколько до рая,
Могильную сырость уж чувствуя кожей.
Это мать моя бедная в старости тяжкой.
Другим мне этого не обьяснить.
Но я не могу её не любить.
5.Саба?ты бекіту
А)О?ушылар?а ?ле? шума?тарын кезекпен о?ытамын.
?)А?ын кімдерді,нелерді с?йді?
А?ынны? ?лі сахара Сарыар?аны с?юіні? м?ні не?
?ле? ?здері?е ?алай ?сер етті?
«Неге екенін білмеймін»-деген жолдардан а?ынны? ?андай сезімін а??ару?а болады?-
деген с?ра?тар?а жауап алу.
Б)?ле? ??рылысына талдау жасау.
(?ле?де 4шума?,?р шума?та 9 тарма?,7 буын,2 буна?,аралас ?й?ас.)
В)«Анасы», «Жары», «Елі», «Жері» деген с?здерге ?ле? мазм?нына байланысты ?з ойларын топтастыру ар?ылы жазып,?р топтан о?ушылар та?та?а шы?ып постер ?ор?айды.
Б.Б.Б. кестесін толтырып тапсырады.
6.?йге тапсырма.
1.?ле?ді жаттау.
2. «Ана?нан асыл бар ма екен?»-деген та?ырыпта эссе жазып келу.
3.?ле? жолдарында?ы к?ркемдегіш т?сілдерді табу.
7.Ба?алау.
Просмотр содержимого документа
«Сүйемін .Мағжан»
Сабақтың тақырыбы: Мағжан Жұмабаев «Сүйемін»
Білімділік мақсаты:Мағжанның өмірі мен шығармашылығы туралы жан-жақты мағлұмат беру,ақындық ерекшелігін таныту.
Тәрбиелік мақсаты: Отбасын,Отанын сүюге,жерін,елін құрметтеуге тәрбиелеу.
Дамытушылық мақсаты:Өлеңдегі ақын қолданған көркемдегіш құралдарды тауып,талдау жасай білуге,өзіндік пікірлерін ортаға салуға бейімдеу.
Сабақтың түрі:
Сабақтың көрнекіліктері: «Аңыз адам» журналы,шығармалар жинағы т.б.
Пәнаралық байланыс: тарих,география.
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі:Оқушылармен амандасу,сынып тазалығына көңіл бөлу,психологиялық тренинг.
Оқушылар:Әдебиеттен әдепті үйренеміз,
Білген сайын әдемі күйге енеміз.
Мұқағали, Мағжандар өлеңінен,
Туған жерді сүюді үйренеміз. -деп қатысушы ұстаздарға сәлем береді.
2.Қайталау-оқу анасы.
Сәйкестендіру тесті
Шығармадан үзінді | Авторы |
1.Жақсының аты өлмейді, ғалымның хаты өлмейді | 1.Шәкәрім Құдайбердіұлы |
2.Теңіздей терең ақылдым, Тебіренбес ауыр мінездім. | 2.Абай Құнанбаев |
3.Біреуі-жер, біреуі-көк тағысы, Адам үшін батысып қызыл қанға. | 3.Сұлтанмахмұт Торайғыров |
4.Мақтанып бәрін де өзім айттым дейді, Біреудің шылауында жүріп текке. | 4.Махамбет Өтемісұлы |
5.Мұздаған елдің жүрегін Жылытуға мен кіремін. | 5.Жиренше шешен |
6.Наурызда қазақ шәкірттері сауық жасауға даярландық. | 6.Жамбыл Жабаев |
7.Абыройға ие бол, ағат баспа бір қадам . | 7.Ахмет Байтұрсынұлы |
8.Ерінбесең еңбекке-дәулет дайын, Жаратқан жоқ жатсын деп бір құдайың. | 8.Жүсіпбек Аймауытов |
Жауабы: 1-5; 2-4; 3-2; 4-7; 5-3; 6-8; 7-6; 8-1;
3.Қызығушылықты ояту.
Сөзжұмбақ шешу арқылы жаңа сабақты бастаймыз.
1 Абай айтқан бес дұшпанның бірі.
2 «Маса» өлеңдер жинағының авторы кім?
3 Өнеге, үлгі сөзінің синонимі.
4 Жыр алыбы кім?
5 Жамбылдың майданда қаза тапқан ұлы?
6 Жігіттің үш жұртының бірі.
Осы сөзжұмбақты дұрыс шешкенде ерекше торкөзден «Мағжан» есімі шығады.
4.Мағынаны тану. Мағжан Жұмабаевтың өмірі мен шығармашылығына қысқаша шолу
жасап,ол туралы айтылған пікірлерге тоқталамын.
Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы:М.Жұмабаевтың «Сүйемін» атты өлеңі.
Оқушыларға алдын ала БББ(Білемін.Білдім.Білгім келеді.) кестесі берілген еді.
Бұрыннан Мағжан туралы не білетіндіктері сұралады.Төменгі сыныптарда білетін өлеңдерін айтуларын сұраймын.
Бүгінгі танысатындарыңыз «Сүйемін» атты ерекше әсерлі өлеңі,-деп өлеңді мәнерлеп,жатқа айтып беремін.
Күлдей күңгірт шашы бар,
Тоқсан бесте жасы бар.
Көз дегенің-сұп-сұр көр.
Тасбиық санап бүгіліп,
Жерге қарап үңіліп,
Көрше ауыр күрсінер
Менің бір қарт анам бар.
Неге екенін білмеймін-
Сол анамды сүйемін!
Тақтада әр шумағының мағынасын ашатын бейне-суреттер көрсетіледі.
Мәдениеттанушы Әуезхан Қодардың орыс тіліндегі аудармасын оқып беремін.
Люблю.
Её волосы как бы посыпаны пеплом,
Она еле живая и полуслепла:
Скоро будет ей сто,коль Аллах ей поможет.
И сидит она четки перебирая,
Не зная осталось ей сколько до рая,
Могильную сырость уж чувствуя кожей .
Это мать моя бедная в старости тяжкой.
Другим мне этого не обьяснить.
Но я не могу её не любить.
5.Сабақты бекіту
А)Оқушыларға өлең шумақтарын кезекпен оқытамын.
Ә)Ақын кімдерді ,нелерді сүйді?
Ақынның өлі сахара Сарыарқаны сүюінің мәні не?
Өлең өздеріңе қалай әсер етті?
«Неге екенін білмеймін»-деген жолдардан ақынның қандай сезімін аңғаруға болады?-
деген сұрақтарға жауап алу.
Б)Өлең құрылысына талдау жасау.
(Өлеңде 4шумақ,әр шумақта 9 тармақ ,7 буын,2 бунақ,аралас ұйқас.)
В)«Анасы», «Жары», «Елі», «Жері» деген сөздерге өлең мазмұнына байланысты өз ойларын топтастыру арқылы жазып,әр топтан оқушылар тақтаға шығып постер қорғайды.
Б.Б.Б. кестесін толтырып тапсырады.
6.Үйге тапсырма.
1.Өлеңді жаттау.
2. «Анаңнан асыл бар ма екен?»-деген тақырыпта эссе жазып келу.
3.Өлең жолдарындағы көркемдегіш тәсілдерді табу.
7.Бағалау.
Просмотр содержимого презентации
«Ашық сабак мағжан жумабаев»
Қош келдіңіздер!!!
Тренинг
Ана тілін сүйеміз,
Сөзін ойға түйеміз.
Ұстаздарды құрметтеп,
Әдеппен бас иеміз.
Қайталау-оқу анасы.
Сәйкестендіру тесті
Шығармадан үзінді
1.Жақсының аты өлмейді, ғалымның хаты өлмейді
Авторы
2.Теңіздей терең ақылдым,
1.Шәкәрім Құдайбердіұлы
Тебіренбес ауыр мінездім.
2.Абай Құнанбаев
3.Біреуі-жер, біреуі-көк тағысы,
Адам үшін батысып қызыл қанға.
3.Сұлтанмахмұт Торайғыров
4.Мақтанып бәрін де өзім айттым дейді,
5.Мұздаған елдің жүрегін
Біреудің шылауында жүріп текке.
4.Махамбет Өтемісұлы
Жылытуға мен кіремін.
5.Жиренше шешен
6.Наурызда қазақ шәкірттері сауық жасауға даярландық.
6.Жамбыл Жабаев
7.Абыройға ие бол,
ағат баспа бір қадам .
7.Ахмет Байтұрсынұлы
8.Ерінбесең еңбекке-дәулет дайын,
Жаратқан жоқ жатсын деп бір құдайың.
8.Жүсіпбек Аймауытов
Жауабы
1-5
2-4
3-2
4-7
5-3
6-8
7-6
8-1
Қызығушылықты ояту
Сөзжұмбақ
М а қ т а н ш а қ т ы қ
А х м е т
Ғ и б р а т
Ж а м б ы л
А л ғ а д а й
Н а ғ а ш ы
1 Абай айтқан бес дұшпанның бірі.
2 «Маса» өлеңдер жинағының авторы кім?
3 Өнеге, үлгі сөзінің синонимі.
4 Жыр алыбы кім?
5 Жамбылдың майданда қаза тапқан ұлы?
6 Жігіттің үш жұртының бірі.
Мағынаны тану
ң
Сабақтың тақырыбы:
Мағжан Жұмабаевтың
“ Сүйемін” атты өлеңі
Күлдей күңгірт шашы бар,
Тоқсан бесте жасы бар.
Көз дегенің сұп-сұр көр.
Тасбиық санап бүгіліп,
Жерге қарап үңіліп,
Көрше ауыр күрсінер
Менің бір қарт анам бар.
Неге екенін білмеймін-
Сол анамды сүйемін!
Көзінде көк нұры жоқ,
Аузында жұмақ жыры жоқ.
Жалынсыз ,усыз құшағы.
Иірілмейді жыландай,
Сөзі де жоқ құрандай,
Білгені қазан-ошағы
Жабайы ғана жарым бар.
Неге екенін білмеймін-
Сол жарымды сүйемін!
Ұйқы басқан қабағын,
Бастыра киген тымағын.
Жалқаулықты жар көрген,
Жүрген ескі заңымен,
Алдындағы малымен
Бірге жусап,бірге өрген
Алаш деген елім бар.
Неге екенін білмеймін-
Сол елімді сүйемін!
Сағымы сайран құрады,
Бораны ұлып тұрады,
Қыс-ақ кебін ,жаз-сары.
Орманы жоқ,шуы жоқ,
Тауы да жоқ,нуы жоқ.
Мәңгі өлік сахарасы,
Сарыарқа деген жерім бар.
Неге екенін білмеймін-
Сол жерімді сүйемін!
Люблю
Её волосы как бы посыпаны пеплом,
Она- еле живая и полуслепла:
Скоро будет ей сто,коль Аллах ей поможет.
И сидит она, четки перебирая,
Не зная ,осталось ей сколько до рая,
Могильную сырость уж чуствуя кожей.
Это мать моя бедная в старости тяжкой.
Другим мне этого не обьяснить,
Но я не могу её не любить
Әуезхан Қодар
Өлең құрылысына талдау
Күлдей күңгірт // шашы бар, Тоқсан бесте // жасы бар, Көз дегенің – //сұп-сұр көр. Тасбиық санап // бүгіліп, Жерге қарап // үңіліп, Көрше ауыр // күрсінер.
Менің бір қарт //анам бар,
Неге екенін //білмеймін-
Сол анамды// сүйемін 7 -8 буынды,2 бунақты, 9тармақты, ерікті ұйқас
Ұйқас- өлең-жырларда тармақтың соңындағы бірнеше буынның келесі тармақтардың буындарымен үйлесуі. Ұйқас түрлері: Қара өлең ұйқасы, шұбыртпалы ұйқас, ерікті ұйқас, кезекті ұйқас, шалыс ұйқас, егіз ұйқас, аралас ұйқас.
Бірге жаттаймыз
Күлдей күңгірт........,
Тоқсан бесте........,
..........-сұп-сұр көр.
........... санап бүгіліп,
Жерге қарап........,
Көрше ауыр.........
............. анам бар.
Неге екенін білмеймін-
..................сүйемін!
Ой толғаныс
(топтастыру)
Тест сұрақтары
1.Қайсысы Мағжанның өлеңі?
А)Адамдық борышың. Ә)Сағындым. Б)Аттандыру.
2.Ақынның алғашқы шығармалар жинағы қалай аталады?
А)Өткен күндер. ә)Беташар. Б)Шолпан.
3.”Мен Мағжанды сүйемін.Европалығын ,әшекейін сүйемін”-деген кім?
А)Мұхтар. Ә)Ахмет. Б)Сәкен.
4.Мағжанға ұстаз болған қай ақын?
А)Міржақып ә)Ахмет б)Мұхтар
5.Мағжанның қылмысы жоқ,-деп қашан ақталды?
А)1960ж. Ә)1975ж. Б)1988ж.
Жауабы
1.Ә
2.Б
3.А
4.А
5.Б
Үйге тапсырма:
- Өлеңді жаттау.
- Шығармашылық жұмыс .
Бағалау
Сау болыңыздар!!!