Просмотр содержимого документа
«О?ытуда?ы Кембридж т?сіліні? теориялы? негіздерін пайдалана отырып ?абит М?сіреповті? аналар та?ырыбында?ы ??гімелері бойынша ?ткізген ашы? саба?ы »
Жоғары санатты қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі К.М. Абдильдинованың
Оқытудағы Кембридж тәсілінің теориялық негіздерін пайдалана отырып
Ғабит Мүсіреповтің аналар тақырыбындағы әңгімелері бойынша өткізген ашық сабағы
Сабақтың мақсаты : Білімділік: Оқушыларды жазушының өмірі және шығармашылығымен таныстырып, әңгімедегі ана бейнесін ашу, ананың балаға деген сезімін жеткізу - білім қоржындарын толықтыру,әдебиет ұғымдары бойынша шығарманы талдау,қазақ елінің өткен тарихына, тұрмыс-тіршілігіне назар аударту,жазушының анаға деген сүйіспеншілігін оқушы сезімімен ұштастыру. Дамытушылық:Әдеби - көркем сөйлеу тілін дамыту, өз ойларын еркін жеткізе білуге бейімдеп, ізденуге жетелеп, проблемалық сұрақтарды шешуге баулу. Жеке, жұптық,топтық жұмыстарды ұйымдастырып,бірін –бірі,өзін-өзі,топтар-топты бағалауға, ережеге сай жұмыла жұмыс істеуге дағдыландыру.Шығармадан алған әсерлерін бүгінгі өмірмен салыстыра алатын,логикалық ойлау қабылеті қалыптасқан , жан-жақты дамыған жеке тұлға дамыту. Тәрбиелік:Ананы қадірлей білуге,үлкендерді сыйлауға ,өз халқының әдебиетін ,салт-дәстүрлерін құрметтей білуге тәрбиелеу. Дүниеде жақсылық атаулының бәрі күннің нұрымен,ананың мейірімінен тарайтындығын ұғындыру. Сабақтың түрі:Білімді жүйелеу, іздендіру сабағы. Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап (диалог),ойқозғау , талдау, жинақтау.Жеке, жұптық,топтық жұмыстар. Көрнекілігі: жазушының портреті,шығармалар жинағынан көрме, ана суреті, ана туралы өлең жолдары,сызба,ана туралы ойлар. Құрал - жабдығы: интерактивті тақта, слайдтар,флипчарт,түрлі-түсті фламастерлер,әртүрлі гүлдер,т.б. Пәнаралық байланыс:тарих, музыка.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі. Сәлемдесу, класс оқушыларының сабаққа қатысымын тексеру. Флеш - тренинг өткізу.Класта жылы, сабақтың нәтижелі өтуіне ортаны қалыптастыру. Оқушылар ортаға шығып, сағаттың тілімен бір - біріне бүгінгі күнге, сабаққа, жылы тілектерін білдіреді . 1) Елімізге тыныштық тілеймін!
2)Еліміздің тірегі –Елбасымыз аман болсын!
3)Күніміз жарық болсын ! 4)Аспанымыз ашық болсын! 5) Деніміз сау болсын ! 6) Нанымыз көп болсын!
7) Көк туымыз биік болсын! 8) Тойымыз көп болсын ! 9)Аналарымыз аман болсын ! 10) Бақытты балалар аман болсын !
Топқа бөлу(Тарихтан мағлұмат беретін түйенің қоржынынан ұлттық заттардың атауларын алып топтасу)
Топ ережесін нақтылау, шарт,топ атауы «Домбыра»,«Қобыз»,«Тостаған»(ұлттық заттар атауына байланысты топ алдында тұрады).
ІІ. Үй тапсырмасын тексеріп,топтар бір-бірін бағалайды . «Жылдар жырлайды» ойыны ( Топтар кезекпен тақтаға шығып,алдын-ала дайындаған Ғ. Мүсіреповтің өмірі мен шығармашылығы туралы топтардың жылнамаларына қатысты хронологиялық кестеге жауап береді) . . ІІІ. Жаңа сабаққа кіріспе: - Иә, АНА деген ол үлкен бір күш. Сиқырлы да, сырлы махаббаттың иесі де, сұлулықтың бастамасы да осы аналар. Ананың құдіреті неге болса да жетерлік. Ананың алақанымен мейірімді жүрегіне тең келетін ештеңе жоқ. Ана туралы ақындар жыр жазса, суретшілер суретін салып өз ризашылықтарын білдірді. Міне, солардың бірі - Ғабит Мүсірепов. Жаңа сабақ. Ғ.Мүсіреповтің аналар тақырыбындағы әңгімелеріне топтық жұмыстар .(Оқушыларға ана туралы әңгімелерін өз бетінше үйден оқып келуге тапсырма берілген). ІV. Топтық жұмыс . Лирикалық әуен. Топ көшбасшылары топтағыларды бағалайды. Оқушылар оқыған әңгімені пысықтау барысында, топта қағазға түсіріп ,жұмыс жасайды, әр топтан бір оқушы тақтаға шығып, қорғайды. V. Жұптық жұмыс:«Кім жылдам ?» әдісі бойынша топтар жауап береді.Бірін-бірі бағалайды . «Домбыра» тобы :«Ананың анасы» әңгімесінің композициялық құрлысына талдайды . Басталуы: Әйтілес ақсақалдың өткен өмірді баяндауынан басталады Дамуы: Жалпақ балуанның Ергенекті елін шабуы, жылқы барымталап, қызды олжалауы. Шиеленісуі: Жылқышының мерт болуы, ананың барымташылардың алдын орап тоқтатуы. Шарықтау шегі: Кейкінің үкімі. Шығармашының шешімі: Сөзден жеңілген Жалпақ балуанның анасы мен қызына бостандық беруі. .«Қобыз « тобы : Жазушының тіл шеберлігіне тоқталады. «Кім жылдам ?» әдісі бойынша топтар жауап береді Пейзаж: Жалпақ жаз сай-салада сағым ойнаған саршаның тамызы.Саяз жайлаудың жан-жануарлары көлге тығылып қана сая табады... Ананың портреті:... Бейшараның боз көйлегі жырым - жырым. Қолдары қарғаның тұяғындай қап - қара. Еріні қырық тілінген, жарық - жарық. Бірақ түйілген қабағынан, от жанған көзінен жанын шошырлық. Теңеулер: жұдырығы тоқпақтай,құйған пештей,сабасындай, тымақтай, етектей сақалы, ұршықтай ойнап, оқтаудай ойнап, киіктей орғып, жұлдыздай ағып. Эпитеттер: шаңқай түс, найза бойы, тобылғы торы. Көнерген сөздер: жабағы, күпі,тоқым,құл,күң,құн,барымта. Тұрақты сөз тіркестері:қозы көш жер,көзді ашып-жұмғанша, терімізге сыймай, қабағымыздан қар жауып,қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай т.б.
VІ.Ой өрбіту . Сабақты бекіту бөлімі. а) Топтық жұмыс, әр топ өзінің қарсыласына «Жуан - жіңішке» сұрақтар әдісі бойынша сұрақ қояды. ә) Әңгіме мазмұны бойынша әр топ «Ана» cызбасын (қасиеттеріне қарай) сызу. б) Жеке жұмыс. «Бас иеміз аналарға» Ана туралы өлең,эсселер жазып ,оқу. в) «Ана туралы» өлең орындалады , тақтадағы ананың суретіне тілек-гүл шоқтарын жапсыруды ұйымдастырып,анаға деген махаббаттарын білдіреді. VІІ. Қорытынды. - Атам қазақ : Ана бір қолымен бесік тербетсе, алақанымен әлемді әлдилейді - деген екен. Міне, бұл әңгіме соған бір дәлел. Қазақ әдебиеті айдынында АНА тақырыбына толғанбаған жан жоқ. Атап өтсек, Мұхтар Әуезов «Адамдық негізі - әйел», Шыңғыс Айтматов «Найман - Ана», Мұқағали Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда», Міржақып Дулатов «Шешенің балаларын сүюі».
VІІІ. Бағалау. (Топ басшылары топ мүшелерін,топ мүшелері өзін-өзі,бірін-бірі,топ -топты бағалауын қорытындылау).
IX. Үй тапсырмасы: «Ана алақаны» тақырыбына шығарма жазу. X. Рефлексия кезеңі:
