Махамбет ?теміс?лы

Сынып: 9 П?н: ?аза? ?дебиеті Саба?ты? та?ырыбы: Махамбет ?теміс?лы Саба?ты? ма?саты: Елім деп е?іреген ?аза?ты? ?айсар а?ыны, т?уелсіздік жолында?ы батыл к?рескері М.?теміс?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ынан ке?ірек м?лімет бере отырып, ?ле?деріні? та?ырыбы мен идеясын ашу, шы?армаларын тарихи ??ндылы? ретінде ?абылдау?а жетелеу Саба?ты? міндеттері: 1.?скеле? ?рпа??а а?ынны? ?мірін д?ріптеу ар?ылы а?ын шы?армашылы?ыны? тарихын аша отырып, о?ушыларды? білімдерін бір ж?йеге келтіру 2.Шы?армашылы? ж?мыстар ар?ылы о?ушыларды? таным белсенділігін, ?зіндік ізденісі мен ой ?орыту ?абілеттерін дамыту. Сыни т?р?ыда ойларын, тілдерін дамыту. С?йлеу м?дениетін ?алыптастыру, жетелеу с?ра?тары ар?ылы белсенділігін, ой еркіндігі мен танымын арттыру 3.Елге, жерге деген с?йіспеншілік сезімдерін ояту, а?ын бойында?ы елжандылы?, адамгершілік, ерлік, ?рлік ?асиеттерін ?лгі ету,?з хал?ыны? патриоты болу?а т?рбиелеу Саба?ты? типі: жа?а білімді ме?герту Саба? т?рі:танымды? саба? Саба? ?діс-т?сілдері: талдау, жина?тау, топты?, ?жымды? ж?мыстар, СТо ?дісіні? «ЖигСо», «5 жол ?ле?», «Ойтол?ау» стратегиялары, Э.Бононы? «А?ылды? алты ?алпа?ы» ?дісі Саба?ты? негізгі т?йіндері: Исатай-Махамбет баста?ан ?лт-азатты? к?теріліс, Ішкі Б?кей ордасы, Ж??гір хан, Байма?амбет с?лтан, Гекке баста?ан ?арулы топ, Истай Тайман?лы, дауылпаз а?ын Ресурстар: топты? ж?мыс?а арнал?ан ??ралдар, а?ылды? алты ?алпа?ы, саба??а байланысты слайдтар, Махамбет ?міріне байланысты деректі фильм П?наралы? байланыс: тарих, ?н Саба?ты? н?тижесі: Махамбет пен Исатай ?міріне ?атысты негізгі о?и?аларды білу, о?и?алар ізімен ту?ан ?ле?дерге талдау жасай алу Саба?ты? эпиграфы: Махамбет...Махамбет... Білмеймін жел ме, сел ме, Жыр да онымен бір т?л?а те?есер ме? ?ділетсіз д?ниені? ?абыр?асын, Махамбетше с?гер жан кездесер ме? (Ф.О??арсынова) Саба? барысы: ?йымдастыру кезе?і 1.О?ушылар назарын саба??а саба??а аудару 2.Саба?ты? ма?сат міндеттерімен т?сіндіру 3.?ткен та?ырыптарды пысы?тау «Араны? ?ясы» техникасы бойынша алма-кезек к?ршісіне ?ткен та?ырыптар?а байланысты сауалдар ?ояды. ?ызы?ушылы?ты ояту. «Ой ша?ыру» стратегиясы -?аза? хал?ыны? елім деп е?іреген ?айсар батыры Махамбет ?теміс?лы туралы не білесі?дер? О?ушылар ойы ты?далады. М??алімні? кіріспе с?зі. «Махамбет-Абай?а дейінгі а?ындарды? а?ыны, Абылайдан кейінгі батырларды? батыры, Махамбет есімі-?мірдегі ?асіретті? синонимі, ?мірдегі ?асиетті? символы. Махамбет ?ле?і-«?аза?» с?зіні? ?айталанбас ??діреті, шы?армалары тап-таза ?ор?асыннан ??йыл?ан ап-ауыр асыл с?з, бас?а жер бетіндегі елді? ?ле?-жырында жо?»,-деп академик жазушы З.?абдолов Махамбетке ба?а берген. ?йткені батырды? жеке басты? ?мірі болма?ан, ?мірі ?неріне к?шіп кеткен де, ?асиетке айнал?ан, жеке тіршілігінде тек ?асірет?ана ?ал?ан. ?зін ойлама?ан, ?зге жайын, ел ?амын ?ана ойла?ан. «Ереуіл ат?а ер салып, егеулі найза ?ол?а алып» ж?ргендегі ма?сат-м?ддесі - еліні? ерте?і, азатты?ы. -Ал енді , балалар, Махамбет ?мір с?рген тарихи кезе?дерге ?ыс?аша шолу жасайы?. Я?ни, к?терілісті? шы?у себебі неден болды? М??алім видеофильм ?осады. Видеофильмнен кейін М.?теміс?лы туралы та?ырып мазм?нын ашуда о?ушылар?а тапсырма беремін. О?улы?пен «ЖигСо» стратегиясы бойынша ж?мыс жасайды.226-236 беттерде а?ын ?мірі мен шы?армашылы?ына байланысты м?тінді топта о?ып тал?ылап, со?ынан ?зге топтар?а барып о?ы?андарын т?сіндіреді, о?ы?ан м?тін мазм?нымен алмасады. Со?ынан барлы? жина?ан а?параттарын флипчарт?а т?сіреді.Та?та?а алма кезек шы?ып, постер ?ор?айды. Ма?ынаны ашу кезе?і. О?ушылар ж?мысын ?ор?ап бол?аннан кейін м??алім М.?теміс?лы туралы деректі фильмді ?осады. О?ушылар ал?ан білімдерін пысы?тайды, ?ортындылайды.Осыдан кейін Махамбет ?міріне ?ыс?аша шолу жасалады. М??алім видеофильм ?осады.Видеофильмнен кейін о?ушылар топтастыру стратегиясы бойынша «Махамбет кім?» деген с?ра??а жауап бере отырып, ?з ойлары мен пайымдауларын Махамбет суретіні? ма?айына топтастырады. Махамбет кім? Махамбет-”?ара ?азан, сары бала” ?амы ?шін к?рескен хал?ыны? батыры Махамбет-алда?ы же?істен к?дер ?збеген, жас ?рпа??а сенім арт?ан оптимист а?ын Махамбет-ту?ан жер ?шін найзалы к?реске ша?ыр?ан ?ршіл романтик а?ын Махамбет-ту?ан жерін ?ыз?ыштай Махамбет-хал?ыны? м??-зарын тебіреніп тол?а?ан ?ор?а?ан асыл ер жырау-к?йші ?ор?а?ан асыл ер Ендеше, осындай ерж?рек а?ын?а, ?айсар батыр?а берген хал?ыны? ба?асы ?андай екен? Махамбет ?теміс?лы туралы жаз?ан а?ын-жазушыларды? ойларын слайд ар?ылы к?рсету. 1. Еркіндік ж?не Те?дік! Егемендік ж?не Т?уелсіздік! Осы т?рт т?т?а т?р?ысынан келгенде Махамбет ?з атынан емес, т?тас ?лтты? атынан, ?зі ?мір с?рген жылдар емес, ?аза? халы? болып ?алыптас?ан сан ?асырлар де?гейінен тіл ?атады! Н.?.Назарбаев. 2. Академик С.?ас?абасовты?, ?.Ж?малиевті?, М.?уезовті?, Х.Досм?хамедовты? пікірлері ты?далады. Бекіту кезе?і. Шы?армашылы? ж?мыс. «5 жол ?ле?» стратегиясы бойынша ж?мыс жасайды. 1. Зат есім 2. Сын есім 3. Етістік 4. С?йлем 5. Синоним Шы?армашылы? ж?мыс. Берілген та?ырыптарды? біріне ойтол?ау жазу. 1.Махамбет- шыншыл да сыншыл а?ын. 2.Махамбет-ту?ан жерін ?ыз?ыштай ?оры?ан а?ын. 3.Махамбет- ерлік поэзиясын жаса?ан а?ын. ?ортынды б?лім. 1.О?ушылар «А?ылды? алты ?алпа?ын» киіп, М.?теміс?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ына байланысты ?з ойын орта?а салады. 2.Осыдан кейін м??алім Махамбетті? алда?ы же?істен к?дер ?збеген, жас ?рпа??а сенім арт?ан оптимист а?ын екенін айта келе, Махамбет жа?ып кеткен ?міт отын жа?ады. (Майшам жа?ады) ?р топтан бір бала ?з тілегін айтып, келесі топ?а ?сынады. Келген ?она?тар?а да ?сыну?а болады. 3.«?міт а?ашына» екі ж?лдыз, бір тілектерін жазып, іледі. Ба?алау. «К?рші? ?андай?» ойыны ар?ылы ба?алау ж?ргізеді. ?йге тапсырма: «Мен едім» ?ле?ін жаттау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Махамбет ?теміс?лы »

Сынып: 9

Пән: қазақ әдебиеті

Сабақтың тақырыбы: Махамбет Өтемісұлы

Сабақтың мақсаты: Елім деп еңіреген қазақтың қайсар ақыны, тәуелсіздік жолындағы батыл күрескері М.Өтемісұлының өмірі мен шығармашылығынан кеңірек мәлімет бере отырып, өлеңдерінің тақырыбы мен идеясын ашу, шығармаларын тарихи құндылық ретінде қабылдауға жетелеу

Сабақтың міндеттері:

1.Өскелең ұрпаққа ақынның өмірін дәріптеу арқылы ақын шығармашылығының тарихын аша отырып, оқушылардың білімдерін бір жүйеге келтіру

2.Шығармашылық жұмыстар арқылы оқушылардың таным белсенділігін, өзіндік ізденісі мен ой қорыту қабілеттерін дамыту. Сыни тұрғыда ойларын, тілдерін дамыту. Сөйлеу мәдениетін қалыптастыру, жетелеу сұрақтары арқылы белсенділігін, ой еркіндігі мен танымын арттыру

3.Елге, жерге деген сүйіспеншілік сезімдерін ояту, ақын бойындағы елжандылық, адамгершілік, ерлік, өрлік қасиеттерін үлгі ету,өз халқының патриоты болуға тәрбиелеу

Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту

Сабақ түрі:танымдық сабақ

Сабақ әдіс-тәсілдері: талдау, жинақтау, топтық, ұжымдық жұмыстар, СТо әдісінің «ЖигСо», «5 жол өлең», «Ойтолғау» стратегиялары, Э.Бононың «Ақылдың алты қалпағы» әдісі

Сабақтың негізгі түйіндері: Исатай-Махамбет бастаған ұлт-азаттық көтеріліс, Ішкі Бөкей ордасы, Жәңгір хан, Баймағамбет сұлтан, Гекке бастаған қарулы топ, Истай Тайманұлы, дауылпаз ақын

Ресурстар: топтық жұмысқа арналған құралдар, ақылдың алты қалпағы, сабаққа байланысты слайдтар, Махамбет өміріне байланысты деректі фильм

Пәнаралық байланыс: тарих, ән

Сабақтың нәтижесі: Махамбет пен Исатай өміріне қатысты негізгі оқиғаларды білу, оқиғалар ізімен туған өлеңдерге талдау жасай алу

Сабақтың эпиграфы:

Махамбет...Махамбет...

Білмеймін жел ме, сел ме,

Жыр да онымен бір тұлға теңесер ме?

Әділетсіз дүниенің қабырғасын,

Махамбетше сөгер жан кездесер ме? (Ф.Оңғарсынова)

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылар назарын сабаққа сабаққа аудару

2.Сабақтың мақсат міндеттерімен түсіндіру

3.Өткен тақырыптарды пысықтау

«Араның ұясы» техникасы бойынша алма-кезек көршісіне өткен тақырыптарға байланысты сауалдар қояды.

Қызығушылықты ояту.

«Ой шақыру» стратегиясы

-Қазақ халқының елім деп еңіреген қайсар батыры Махамбет Өтемісұлы туралы не білесіңдер?

Оқушылар ойы тыңдалады.

Мұғалімнің кіріспе сөзі.

«Махамбет-Абайға дейінгі ақындардың ақыны, Абылайдан кейінгі батырлардың батыры, Махамбет есімі-өмірдегі қасіреттің синонимі, өмірдегі қасиеттің символы. Махамбет өлеңі-«қазақ» сөзінің қайталанбас құдіреті, шығармалары тап-таза қорғасыннан құйылған ап-ауыр асыл сөз, басқа жер бетіндегі елдің өлең-жырында жоқ»,-деп академик жазушы З.Қабдолов Махамбетке баға берген. Өйткені батырдың жеке бастың өмірі болмаған, өмірі өнеріне көшіп кеткен де, қасиетке айналған, жеке тіршілігінде тек қасіретқана қалған. Өзін ойламаған, өзге жайын, ел қамын ғана ойлаған. «Ереуіл атқа ер салып, егеулі найза қолға алып» жүргендегі мақсат-мүддесі - елінің ертеңі, азаттығы.

-Ал енді , балалар, Махамбет өмір сүрген тарихи кезеңдерге қысқаша шолу жасайық. Яғни, көтерілістің шығу себебі неден болды?

Мұғалім видеофильм қосады. Видеофильмнен кейін М.Өтемісұлы туралы тақырып мазмұнын ашуда оқушыларға тапсырма беремін. Оқулықпен «ЖигСо» стратегиясы бойынша жұмыс жасайды.226-236 беттерде ақын өмірі мен шығармашылығына байланысты мәтінді топта оқып талқылап, соңынан өзге топтарға барып оқығандарын түсіндіреді, оқыған мәтін мазмұнымен алмасады. Соңынан барлық жинаған ақпараттарын флипчартқа түсіреді.Тақтаға алма кезек шығып, постер қорғайды.

Мағынаны ашу кезеңі.

Оқушылар жұмысын қорғап болғаннан кейін мұғалім М.Өтемісұлы туралы деректі фильмді қосады. Оқушылар алған білімдерін пысықтайды, қортындылайды.Осыдан кейін Махамбет өміріне қысқаша шолу жасалады. Мұғалім видеофильм қосады.Видеофильмнен кейін оқушылар топтастыру стратегиясы бойынша «Махамбет кім?» деген сұраққа жауап бере отырып, өз ойлары мен пайымдауларын Махамбет суретінің маңайына топтастырады.

Махамбет кім?

Махамбет-”қара қазан, сары бала” қамы үшін күрескен халқының батыры

Махамбет-алдағы жеңістен күдер үзбеген,

жас ұрпаққа сенім артқан оптимист ақын

Махамбет-туған жер үшін

найзалы күреске шақырған

өршіл романтик ақын

Махамбет-туған жерін қызғыштай Махамбет-халқының мұң-зарын тебіреніп толғаған

қорғаған асыл ер жырау-күйші қорғаған асыл ер

Ендеше, осындай ержүрек ақынға, қайсар батырға берген халқының бағасы қандай екен? Махамбет Өтемісұлы туралы жазған ақын-жазушылардың ойларын слайд арқылы көрсету.

Еркіндік және Теңдік! Егемендік және Тәуелсіздік!

Осы төрт тұтқа тұрғысынан келгенде Махамбет өз атынан емес, тұтас ұлттың атынан, өзі өмір сүрген жылдар емес, қазақ халық болып қалыптасқан сан ғасырлар деңгейінен тіл қатады! Н.Ә.Назарбаев.

Академик С.Қасқабасовтың, Қ.Жұмалиевтің, М.Әуезовтің, Х.Досмұхамедовтың пікірлері тыңдалады.

Бекіту кезеңі.

Шығармашылық жұмыс. «5 жол өлең» стратегиясы бойынша жұмыс жасайды.

Зат есім
Сын есім
Етістік
Сөйлем
Синоним

Шығармашылық жұмыс. Берілген тақырыптардың біріне ойтолғау жазу.

1.Махамбет- шыншыл да сыншыл ақын.

2.Махамбет-туған жерін қызғыштай қорыған ақын.

3.Махамбет- ерлік поэзиясын жасаған ақын.

Қортынды бөлім.

1.Оқушылар «Ақылдың алты қалпағын» киіп, М.Өтемісұлының өмірі мен шығармашылығына байланысты өз ойын ортаға салады.

2.Осыдан кейін мұғалім Махамбеттің алдағы жеңістен күдер үзбеген, жас ұрпаққа сенім артқан оптимист ақын екенін айта келе, Махамбет жағып кеткен үміт отын жағады. (Майшам жағады) Әр топтан бір бала өз тілегін айтып, келесі топқа ұсынады. Келген қонақтарға да ұсынуға болады.

3.«Үміт ағашына» екі жұлдыз, бір тілектерін жазып, іледі.

Бағалау. «Көршің қандай?» ойыны арқылы бағалау жүргізеді.

Үйге тапсырма: «Мен едім» өлеңін жаттау.