№42
П?ні ?аза? ?дебиеті
Сыныбы 8
Саба?ты? та?ырыбы М.Дулатов «Шешені? балаларын с?юі»
Саба?ты? ма?саты
Білімділік ХХ ?асыр ?дебиетіні? к?рнекі ?кілі М.Дулатов ?мірімен шы?армашылы?ына ?ыс?аша то?талып, « Шешені? балаларын с?юі » ?ле?імен таныстыру
Дамытушылы? «Шешені? балаларын с?юі» ?ле?інде берілген тапсырмалар ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы? ізденістерін ?алыптастыру, ойлау, с?йлеу ?абілеттерін дамыту
Т?рбиелік о?ушыларды? ?мірдегі е? арда?ты жан – ананы суюге, ?адірлеуге, перзенттік парызын ?теуге т?рбиелеу
Саба?ты? типі аралас саба?
Саба?ты? т?рі д?ст?рлі саба?
Саба?ты? ?дісі о?ыту, с?ра? –жауап, талдау, СТО, СКТ ?дістері, шы?арм.ж?мыс
П?наралы? байланыс ?аза?стан тарихы, ?аза? тілі, ?зін-?зі тану
Саба?ты? к?рнекілігі М.Дулатовты? портреті, слайд – суреттер, интербелсенді та?та
Саба?тын жоспары
І ?йымдастыру кезе?і
ІІ ?й тапсырмасын с?рау
ІІІ ?й тапсырмасын бекіту
?І Жа?а саба?ты ме?гертуге дайынды? кезе?і
? Жа?а саба?ты ме?герту кезе?і
?І Жа?а саба?ты бекіту кезе?і
?ІІ ?й тапсырмасын хабарлау ж?не орындау бойынша н?с?ау беру кезе?і
Саба? барысы
І ?йымдастыру
1. О?ушыларды т?гендеу
2. Сынып журналына тіркеу
3. О?ушылар зейінін саба??а аудару
ІІ ?й тапсырмасын с?рау
Батыр- Баян поэмасында?ы кейіпкерлерге талдау
Концептуалды? кесте
III ?й тапсырмасын бекіту
?т?ыр ойдан- ?тымды жауап
1. Ма?жан Ж?мабаев ?ай жылы, ?ай жерде д?ниеге келген?
2. А?ын ?андай жерлерде білім алды?
3. М.Ж?мабаевты? ал?аш?ы жыр жина?ы ?ашан, ?андай атпен жары? к?рді?
4. Ма?жан Орынбор ?аласында ?андай ?ызмет ат?арды?
5. А?ын о?ып ж?ргенде ?андай ?деби ?йым ??рды?
6. "Т?ркістан" ?ле?інде аталатын жер-су атаулары ?андай?
7. "Ма?жанды с?йемін. Еуропалылы?ын, жар?ыра?ан ?шекейін с?йемін.." деп а?ын?а ба?а берген кім?
8.Ма?жанны? ?кесіні? аты?
9. ?андай шы?армаларын білеміз?
10.Поэма дегеніміз не?
IV Жа?а саба??а дайынды? кезе?і
Интерактивті та?тадан ана туралы видеоролик к?рсетіледі. Осыдан кейін ролик бойынша о?ушылардан ана туралы пікірлері, ойлары с?ралады.
? Жа?а саба?ты ме?герту кезе?і
М??алім бізді? ?аза? ?дебиетінде ана та?ырыбына ?алам тартпа?ан жазушы кемде- кем. Ана бізге жары? сыйлаушы, ?мірді? тірегі, отбасыны? ?йыт?ысы. Ендешебізді? б?гінгі жа?а та?ырыбымыз осы?ан арналма?.
М.Дулатов – Алаш ?оз?алысыны? ?айраткері, ?аза? а?ыны, жазушы, драматург, публицист,а?артушы – педагог, ХХ ?асырды? бас кезіндегі ?аза? м?дениеті мен ?дебиетіні? к?рнекті ?кілі. Негізгі маманды?ы ?стаз бол?анды?тан, ол балалар?а арнап таби?ат, адамгершілік т?рбиесі та?ырыбында ша?ын ??гімелер, ?ле?дер жаз?ан. Соны? бірі - « Шешені? балаларын с?ю » ?ле?і. /Осыдан кейін ?ле?ді 2 о?ушы?а о?ыт?ызамын. /
№1 тапсырма
тіршілікті? тірегі отбасыны? ?йыт?ысы жары? д?ние сыйлаушы
?мірді? шуа?ы ?лемді тербетуші
мейірімді жан ?рпа? жал?астырушы т?рбие к?зі
№2 тапсырма О?улы?пен ж?мыс с?ра?тар мен тапсырмалар?а жауап беру
1. А?ын осы ?ле?і ар?ылы ?андай ой айтпа? болды?
2. А?ын ананы? бала?а деген махаббатын ?алай жеткізеді?
3. ?азіргі ?о?амда ана?а деген ??рмет ?андай д?режеде?
4. Ана туралы халы? арасында ?андай а?ыздар бар?
5. Ана туралы ?андай даналы? с?здер бар?
№3 тапсырма
Талдау- табыс кілті ?ле?ге сатылай кешенді талдау
"Шешені? балаларын с?юі".
Авторы М.Дулатов
Та?ырып Б?л ?ле?ні? та?ырыбы ананы? баласына деген м
Жанр т?рі – поэзия ( ?ле?) ?ле? дегеніміз – белгілі бір ?лшеммен ?иыннан ?иыстырылып, ?йлесімді ыр?а?пен ?й?асып келетін ?рнекті с?з ж?йесі
Идеясы – автор та?ырып ар?ылы шынды? ?мір к?рністерін суреттегенде, оны ?з к?з?арасы,?з д?ниетанымы т?р?ысынан бейнелейді. Идеясы – ананы? бар арманы, ?міріні? м?ні – бала, соны? аманды?ы
Шума? – ая?тал?ан синтаксистік бірт?тас ойды білдіреді.
Тарма? — ?ле?ні? ?р шума?ы
Буна? – белгілі бір дауыс ыр?а?ымен б?лінуі. 3 буна?
Буын саны – с?зді? ??рамында?ы дауысты дыбыстарды? санына байланысты. ( 8,11 буын)
?й?ас ?ле? тарма?тарыны? со??ы с?зі біріне – бірі ??сас дыбыстармен ?йлесе келуін ?й?ас дейміз. ?ара ?ле? ?й?асы (а,а,б,а)
Арнау – бір адам?а, не к?пшілікке, не таби?атты? бір ??былысына ?айрыла арнай с?йлеу.Олар кейде лепті с?йлем, кейде с?раулы с?йлем, кейде риторикалы? с?раулар ар?ылы ??рылады. ( С?рай арнау)
Т?ра?ты тіркес - т?бесі к?кке жету, т?н ?й?ысын т?рт б?лу
Эпитет- ?ам?ор ана?, сорлы ана.
?ле?ні? негізгі т?йіні, т?рбиелік м?ні – бала?а ана ?адірін ??тыру, ананы с?юге,?ам?ор болу?а, перзенттік парызын ?теуге т?рбиелеу
№4 тапсырма Шы?армашылы? шы?ы - ізденіс
"Мен анамды с?йемін" эссе жазу немесе ?ле? ??растыру.
№5 тапсырма
"Аналар ?лемі" семантикалы? кесте толтыру
--
Мені? атым- ?йел, мына ?ызды? анасымын! Б?рі? де анадан туды?дар.
Ана керек! О,адамдар ана керек адам?а, Анасыздар а? сия?ты к?н кешіп ж?р ?аламда.
Жа?сы жігіт ел- ж?ртыны? ?аласындай, Жа?сы ?йел ?мме ж?ртты? анасындай
О, алтын апам, талмайтын асыл анам, жолы?а ?ыз?алда?ты? бояуы т?гіліп, та??ы арайды? н?ры шашылсын!
Асыл ?жем, ?асыр ?жем а?са?ан,
Са?ынышым - сары ормандай самса?ан.
Ана,
Сен ба?ыттысы?,
Жылама?ын!
Жай т?сіп жат?анда да ??ламады?
М??а?али Ма?атаев
+
С?йінбай Арон?лы
+
?абит М?сірепов
+
Т?леген Айбергенов
+
?арауылбек ?азиев
+
М??а?али Ма?атаев
+
№6 тапсырма Тренинг- Эпитет /?р о?ушы ?з аналарыны? есіміні? бірінші ?рпінен басталатын эпитет с?з тауып жазу.
А?тол?ын /аяулы/ Майра/мейірімді/ Талшын / т?зімді
Сара/ сабырлы Сулухия/ с?лу
Ж?пар \жайдарлы Алтын/ а?ылды ?араг?з/ ?арапайым
?І Жа?а саба?ты бекіту кезе?і
«Кім к?п біледі? »
1. М.Дулатов ?ай облыста д?ниеге келген?
2. Міржа?ып ?андай о?у орнында о?ы?ан?
3. Сол кезе?дегі ?аза? о?ы?андарыны? бас ?осатын орны ?ай жер болды?
4. Омбыда ол кіммен танысады?
5. Міржа?ыпты? "Жастар?а" деген ?ле?і ?ай газетте басылды?
6. 1909 жылы ?аза? даласын д?р сілкіндірген ?ш кітап
7. Ел санасын ояту ма?сатында А.Байт?рсыновпен бірігін ?андай газет шы?арды?
8. Автор проза саласында к?шін сынап ?андай роман жазды?
9. Міржа?ып ?ай жерде д?ние салды?
10. Міржа?ыпты? анасы?
Ислам жолы да Ананы б?рінен арты? арда?тауды талап етеді. ?діл патшаны?: «??дайды? к??ілінен ?алай шы?у?а болады?» — деген с?ра?ына, дана у?зірі: «Ана?ды ?уанту ар?ылы », — деп жауап берген.
Шынында да ана- ?лемні? тірегі, ?азіргі бізді? ?о?амда ?йел- аналарымыз саясатпен айналысып, мемлекетті? дамуына ?зіндік ?лестерін ?осып жатыр. Тіпті сонау тарих?а к?з ж?гіртсек, батыр аналарымызды?, а?ын аналарымызды?, дана аналарымызды? бол?анды?ына к?з жеткіземіз. Олар да ер адамдармен ?атар со?ыста ерлік к?рсетіп, тылда аянбай е?бек етіп, даналы?ты? ?лгісін таныта білді. Ендеше бір ?олымен бесікті, екінші ?олымен ?лемді тербеткен аналар аман болсын!
?ІІ ?й тапсырмасын хабарлау ж?не орындау бойынша н?с?ау беру кезе?і
1) М.Дулатов « Шешені? балаларын с?юі » ?ле?ін жаттау
2) « ?аза? аналары" та?ырыбында альбом жаса?тау
VІIІ Ба?алау
Саба? ?стінде белсенділік таныт?ан о?ушыларды ба?алау