Саба?ты? та?ырыбы: С.Кенже??лов. ?азантаста
Саба?ты? ма?саты:
Білімділігі: М?тінні? негізгі ой-идеясын аша отырып, жа?а саба?ты ??ындыру: жер
атауларына байланысты а?ыздармен бірге м?тіндегі жа?а а?ызбен таныстыру,
д?ниетанымын ке?ейту.
Дамытушылы?ы: Танымды? белсенділігін арттырып, ?р о?ушыны? ойына, ?иялына,
д?ниетанымына ерік бере отырып, ?здеріні? ойларын т?йіндеп, д?лелдей білуге баулу.
Т?рбиелік: Ту?ан жеріні? тарихын ??рметтеуге, е?бекс?йгіштікке, Отанын с?юге баулу.
Кез-келген уа?ытта ?иынды??а т?теп бере алатын, ?айсар, батыл, шы?армашыл білімді
т?л?аны т?рбиелеу.
Т?рі: Дамытушылы? саба?.
?дісі: Сын т?р?ысынан ойлау, болжау, топпен ж?мыс, с?ра?-жауап,
«Ой ?оз?ау», «Т?ртіп алу», «Венн диаграммасы», п?наралы? байланыс, тарихи фильм ?зіндісі
К?рнекілігі: интербелсенді та?та (слайдтар)
Саба?ты? барысы:
І ?йымдастыру кезе?і.
ІІ ?йтапсырмасын тексеру.
«Ди?ан баба» а?ыз.
а) А?ызда?ы адамдарды? мінез-??л?ын салыстыру.
б) С?ра?- жауап:
- Молшылы? кезіндегі адамдар ?андай болады?
- Неліктен олар молшылы? кезінде ойланбайды?
- ?алай ойлайсы?дар, а?ыл кіру ?шін адам аш болу керек пе?
- Ди?ан баба адамдар?а не ?йретті?
А?ызды? негізгі ойын ?мірмен байланыстырып жаз?ан эссесін о?иды.
ІІІ ?ызы?ушылы?ын ояту
«Ой ?оз?ау» стратегиясы
Ашаршылы? к?рмеген – ас ?адірін білмейді,
Жаяушылы? к?рмеген – ат ?адірін білмейді, - ма?алын ?алай т?сінеміз?
Осы ма?ал?а ??сас біз ?андай м?тін о?ып едік? ( Ы. Алтынсаринні? «Бай баласы мен жарлы баласы» екенін о?ушыларды? бірі болмаса бірі естеріне т?сіруі м?мкін)
Сергіту с?ті.
Жабыр?ауды білмейміз
Жабыр?ауды с?ймейміз
Біз талапты жас ?лан,
?лгі аламыз жа?сыдан
Орнымыздан т?райы?
Басымызды б?райы?
?олымызды к?теріп
Сауса?ты ашып –ж?майы?
Иы?ты арт?а ысырып,
Бір отырып,бір т?рып.
Демалып біз ?алайы?.
ІV Жа?а саба?.
Ма?ынаны тану
- Балалар б?гінгі саба?ымыз да а?ыз туралы бол?анды?тан, а?ыз дегеніміз не? Еске т?сірейік.
?аза? хал?ыны? о?и?асын шынды? ?мірден алып ауызша шы?ар?ан к?ркем шы?армаларыны? бір саласы – а?ыз ??гімелер. А?ыз ??гімелер тарихта бол?ан белгілі бір адамдарды? атына, іс-?рекетіне байланысты туады.
Саба?ты бастамас б?рын мына слайд?а назар аударамыз: «Шайтанк?л» (суреті)
«Шайтанк?л» туралы а?ыз да ел аузында ?р т?рлі айтылады, м?мкін аралары?да білетіндері? бар шы?ар.
(М??алім ?зі баяндап береді)
Бая?ыда С?лушаш деген байды? ?ызы болыпты. Оны? есігінде ж?рген Тезек деген ??лы, Ш?на? деген к??імен ?осылып, одан Алтай туады. Ол ер жетіп, С?лушаш екеуі бір-бірін с?йеді. Біра? бай ?арсы болады. Алтайды? ?айсар деген досы, С?лушаш ?шеуі елден ?ашады. Олар ?ар?аралыны? ма?айында?ы Жиренса?ал деген жерді мекендейді. Сол жерде а? аулап, ??с ?стап к?ндерін к?реді. Бір к?ні Алтай ??с аулап ж?ріп ??з?а кездеседі. Сол ??з?а б?ркіт ?я сал?ан екен. Алтай одан б?ркітті? балапанын алма?шы болады. Біра? жолы болмай шы?ырау?а ??лайды. Ал С?лушаш Тескен таста сырнай тартып отырады. Біраздан со? артынан ырылда?ан дауыс естіледі, ?араса артында арыстан т?р екен. Содан ?оры??аннан к?лге ??лап ?леді. ?айсар С?лушашты іздеп осы жерге келсе, к?лді? бетінде ?ызды? к?йлегі, та?иясы ж?зіп ж?реді. Ол да сол к?лге ??лап ?леді. Содан бері б?л к?л «Шайтанк?л» атаныпты деген а?ыз бар.
«Келіншектау» слайдына назар аударамыз.
Шілдені? шы?ылда?ан ысты?ында К?ншы?ыстан ?араса? К?нбатыс жа?та Келіншек-тау а?ып жат?ан асау алтын ?зен сия?ты
К?нні? аптабы ?айтып, кешкі сал?ын т?се Келіншек-тау аны? к?ріне бастайды. Сонда Келіншек-тау туралы ерте- ертеде ертедегі а?ыз еске т?седі.
Отыз к?н ойын, ?ыры? к?н тойы болып, байды? ?ызы ?затылады. ?ыры? т?йеге артыл?ан жасауды? б?рі алтын,, к?міс, гау?ардан екен дейді.
?зыннан ?за? созыл?ан д?улетжар к?шті? алдында келе жат?ан ?кесі ?ызынан:
- ?алай ?ызым жасауы?а к??ілі? тола ма? –деп с?рапты.
Сонда ?затылып бара жат?ан ?ыз:
- Ризамын, ?ке, тек итая?ым алтыннан болмады-ау, - депті.
М?ндай тойымсызды??а не айтарын білмеген ?ке бай??с ?ос ?олын теріс ?арата жайып жіберіп:
- О, ?ана?атсыз м?ндар, ?аратас болып ?атып ?ал! – деп ?атты ?ар?апты.Б?кіл асыл к?ш лезде ?аратас болыпты да ?алыпты дейді.
?ана?атсызды??а, тойымсызды??а ??дайды? ?а?ары осылай тиіпті.
- Міне, б?л а?ыздарды бостан-бос?а таныстырып жат?ан жо?пын, бізді? жа?а саба?ымыз «?азантас» деген т?бені? аталу тарихынан басталады.
- М??алім о?иды
- «Т?ртіп алу» ?дісі бойынша м?тінді о?ушылар ?здері талдайды. М??алім ойларын бекітіп, тияна?тап отырады.
?з ойы Автор ойы Негізгі ой
. . . . . .
- Т?рбиелік м?ніне то?талады (о?ушылар ?здері толтырады)
Та?ырыбы
Т?рбиелік м?ні
«Бай баласы мен жарлы баласы»
Е?бек б?рін де же?етінін д?лелдету
«?азантаста»
«Е?кейген екі асайды, ?а??ай?ан ??р ?алады» ма?алды? т?рбиеге ы?палы
- Балаларды салыстыру (Венн диаграммасы)
?ойшыбай мен Баттал
??састы?ы
Айырмашылы?ы
Асан мен ?сен
- ?ойшыбай кейіннен елін ?ор?а?ан батыр болды. Осы ?ойшыбай сия?ты елін ?ор?а?ан батырлар туралы тарихи жа?а фильмдер к?рсетіліп жатыр. ?андай жа?а тарихи фильмдерді білесі?дер ж?не олар кімдер туралы?
«К?шпенділер», «Жау ж?рек мы? бала» фильмдерінен ша?ын к?рініс.
Ой тол?аныс
Шы?армашылы? тапсырма:
І топ Осы а?ыз идеясына с?йкес ?з ойларынан ма?алдар шы?арып жазу
ІІ топ Батталды ?ойшыбайдан ?алдырмай а?ызды ?алай ая?тау?а болады.
ІІІ топ Ту?ан ?лкеміздегі бір жер-су аттарыны? а?ыз-??гімесін баяндау.
Бекіту: Ма?ал м?телмен т?йіндейді.
Ба?алау: ?р о?ушы ?зін-?зі ба?алайды.
?йге тапсырмасы беріледі