1.Ж. Молда?алиевті? ?мірі мен шы?армашылы?ынан м?лімет беру, тарихи фактілерге назар аудару; шы?армашылы?ыны? та?ырыбы,идеясы, азамат а?ын екенін д?лелдеу.
2. Балаларда ізденімпазды? ?асиеттерді ?алыптастыру, ?ткен тарих?а деген ?ызы?ушылы?ын арттыру.
?мірі шы?армашылы? жолы туралы баяндау «Т?бірлер» ?ле?інде т?бір бейнесі ар?ылы а?ын нені ме?зеді? (Алапат со?ысты? тигізген зияны)
Жа?а саба?
«Адам болып ту?ан со?,
Адам болып ?лген ж?н.»
Саба?ты? ма?сатымен таныстыру: Мынау к?рмеуі к?п ?иын заманда б?кіл саналы ?мірінде еліні? болаша?ын жырлап ?ткен, хал?ына деген махаббатын тек поэзияда ?ана емес, ?мірде де, к?ресте де ?лкен азаматты?пен ?ор?ай білген Ж?бан Молда?алиевті? ?мірі, шы?армашылы? жолымен танысамыз.
Ж. Молда?алиевті? азамат а?ын екендігіне шы?армаларын талдау ар?ылы к?з жеткізу) Ж. Молда?алиевті? ?мірі туралы слайд к?рсету
М??алім с?зі:
Жайласып жатыр а?ырын,
Зал толы жырды? достары.
Ты?дама? абзал а?ынын
Арда?ты отандастары
А?ын ше?
А?ын келмеді,
Бос к?тті т?рде бір орын.
К?мбірлеп залды кернеді,
С?з алып сонда жыры оны?.
Б?л а?ынны? - а?ын туралы тол?анысы еді.Арамызда а?ын жо?, біра? жыры, шы?армалары ?алды, ?лмес, ?шпес ?ле?дері ?алды, жыр с?йгіш ?рпа?тары ?алды. Енді с?з кезегін ?здері?е берейін.
о?ушы: Ж.Молда?алиевті? ?мірі
о?ушы: шы?армалары
о?ушы: поэмалары
о?ушы: « Жесір та?дыры»
о?ушы: « Сел»
о?ушы: «Дала т?ні»
о?ушы: « Мен -?аза?пын» поэмасы
8 о?ушы: « Мен - ?аза?пын» поэмасынан ?зінді о?у
Поэма туралы о?ушыны? пікірі:
?ле? жолдары жаттау?а ?те ы??айлы, ?серлі, тілі бай, те?еу, ?сірелеу, эпитет к?п кездеседі.Поэманы? негізгі та?ырыбы - елі?е, жері?е, ?з ?лты?а деген с?йіспеншілік. ?з ?лтын с?ю ?лтшылды? емес ?лтжандылы?. Біз б?ріміз де ?з елімізді с?йеміз, ?з ?лтымызды? перзентіміз. Перзенттік борышымыз ?р т?рлі жолмен ?теледі. Ал а?ынны? елі алдында?ы борышы – хал?ын, ?лтын таныта білу. Сонау ы?ылым замандарда ел ?ор?а?ан батыр бабаларымыз, ?ара ?ылды ?а? жар?ан ?діл билеріміз артында ?шпес ерлік, даналы? с?здер ?алдыр?ан.
М??алім с?зі :
?ане, кімні? есінде бар, ?аза? хал?ы туралы ?ай биді? шешендік тол?ауы бар?
18 ?асырда «Дала Демосфендері» деп атал?ан ?ш биді? бірі ?аз дауысты ?азыбек биді? с?зі:
Біз ?аза? деген мал ба??ан елміз,
Ешкімге со?ты?пай жай жат?ан елміз.
Жау ая?ына басылма?ан елміз,
Д?шпан ая?ына жаншылма?ан елміз.
М??алім с?зі:
?те д?рыс. Билер с?зі - даналы?ты? к?зі. Шешендік тол?ау ар?ылы халы?ты? ?асиетін билер таныта білсе, Ж?бан а?алары? «Мен- ?аза?пын» деп жырлап ?тті. А?ын ?мір с?рген кезе? –совет д?уірі, я?ни ?дебиеттегі социалистік реализм ?діс а?ымы мен «Біз –совет хал?ы» деген ?ранны? кезі еді. Міне, осы кезде а?алары? ?аза?ты б?ліп алып « Мен - ?аза?пын» деп жырлады.М?ндай ерлік кез келген а?ынны? ?олынан келмес еді. Б??ан дейін да?ыстанны? к?рнекті а?ыны Р. ?амзатов ?ана «Мені? Да?ыстаным» деп ?ара с?збен жырла?ан еді.
Мына бір ?ле? шума?тарына к??іл аударайы?шы:
Менен, та?сыр, жері? аз жат сыр ал?ан,
?ызметі?де ?алба?дап, ?ат сынал?ам.
Сен білмесе? біледі
Наполеон Солдаты? боп
Сенадан ат с?ра?ан.
Сонау Францияда?ы Сена ?зеніні? ?аза??а ?андай ?атысы бар?
О?ушы:А?ын 1812жыл?ы Отан со?ысында Ресей армиясыны? ??рамында со?ысып, сонау Наполеон Бонапартты же?геннен кейінгі Франция?а бар?ан Нарынбай Жанжігітов сия?ты ?аза? жауынгерлерін жыр?а ?осып отыр. Сена ?зеніне бар?анын жырлап отыр. А?ын тарихи о?и?алар?а на?ты фактімен келеді.
М??алім с?зі:1986 жылы желто?сан айында ?андай о?и?а болып еді?
О?ушы:Б?л ?оз?алыс адам ???ы мен ?лтты? намысты жо?ары ?стауды талап еткен ?оз?алыс еді. Б?рын-со?ды ?аза?станды білмейтін Г.В. Колбин сия?ты адам бірінші басшы болып сайланды. Желто?сан о?и?асы ал?аш?ы к?ннен бастап б?рмаланып к?рсетілді. Бізді? ?кіметтті? кейбір басшылары Орталы?ты? ?уеніне еріп, жастарды? бейбіт ереуілі ?анды ?ысыммен басылды.
1986 жыл?ы 28 желто?санда ?аза?стан Жазушылар Ода?ында Г.В. Колбин баста?ан топ бол?ан о?и?а?а ?здерінше ба?а беріп, жиналыс ?ткізді. Халы?ты? ?л- ?ыздарын «?лтшылдар», «б?за?ылар», «наша?орлар» деп айыптады. Міне, осы кезде зал толы а?ын- жазушыларды? ішінен Ж?бан а?амыз шынды??а тайсалмай тура жауап берді.Біра? к?п ?замай азамат а?ынны? ж?регі со?уын то?татты.
Просмотр содержимого документа
«конспект по теме Ж.Молдагалиев шыгармашылыгы »
ВКО,Курчумский район,с.Койтас
Преподаватель казахского языка и литературы
КММ Койтасская средняя школа
Мусина Макпал Бакытбековна
Сабақ тақырыбы: Ж Молдағалиев шығармашылығы
Сабақтың мақсаты:
1.Ж. Молдағалиевтің өмірі мен шығармашылығынан мәлімет беру, тарихи фактілерге назар аудару; шығармашылығының тақырыбы,идеясы, азамат ақын екенін дәлелдеу.
2. Балаларда ізденімпаздық қасиеттерді қалыптастыру, өткен тарихқа деген қызығушылығын арттыру.
3.Өз ұлтын сүюге, туған елге, жерге, тілге деген патриоттық сезімін ояту, ұлттық дәстүрлерді қадірлеуге тәрбиелеу.
Сабақ көрнекілігі: Ж. Молдағалиев суреті (шығармалар жинағы)
Сабақ типі: дәстүрлі, аралас.
Сабақ түрі: іскерлік, ізденіс.
Сабақ әдісі: сұрақ- жауап, баяндау.
Пәнаралық байланыс: 1.Шешендік өнер
2. Тарих
Ұйымдастыру кезеңі:
а)сәлемдесу
ә)оқушыларды түгелдеу
б)сабаққа әзірлігін тексеру
Үй тапсырмасын тексеру: Балалар , біз өткен сабақта қандай тақырыппен таныстық?(С.Мәуленов өмірі, шығармашылық жолы)
Өмірі шығармашылық жолы туралы баяндау «Түбірлер» өлеңінде түбір бейнесі арқылы ақын нені меңзеді? (Алапат соғыстың тигізген зияны)
Жаңа сабақ
«Адам болып туған соң,
Адам болып өлген жөн.»
Сабақтың мақсатымен таныстыру: Мынау күрмеуі көп қиын заманда бүкіл саналы өмірінде елінің болашағын жырлап өткен, халқына деген махаббатын тек поэзияда ғана емес , өмірде де , күресте де үлкен азаматтықпен қорғай білген Жұбан Молдағалиевтің өмірі, шығармашылық жолымен танысамыз.
Ж. Молдағалиевтің азамат ақын екендігіне шығармаларын талдау арқылы көз жеткізу
) Ж. Молдағалиевтің өмірі туралы слайд көрсету
Мұғалім сөзі:
Жайласып жатыр ақырын,
Зал толы жырдың достары.
Тыңдамақ абзал ақынын
Ардақты отандастары
Ақын ше? Ақын келмеді,
Бос күтті төрде бір орын.
Күмбірлеп залды кернеді,
Сөз алып сонда жыры оның.
Бұл ақынның - ақын туралы толғанысы еді.Арамызда ақын жоқ , бірақ жыры, шығармалары қалды, өлмес, өшпес өлеңдері қалды, жыр сүйгіш ұрпақтары қалды. Енді сөз кезегін өздеріңе берейін.
оқушы: Ж.Молдағалиевтің өмірі
оқушы: шығармалары
оқушы: поэмалары
оқушы: « Жесір тағдыры»
оқушы: « Сел»
оқушы: «Дала түні»
оқушы: « Мен -қазақпын» поэмасы
8 оқушы: « Мен - қазақпын» поэмасынан үзінді оқу
Поэма туралы оқушының пікірі:
Өлең жолдары жаттауға өте ыңғайлы, әсерлі, тілі бай, теңеу, әсірелеу, эпитет көп кездеседі.Поэманың негізгі тақырыбы - еліңе, жеріңе, өз ұлтыңа деген сүйіспеншілік. Өз ұлтын сүю ұлтшылдық емес ұлтжандылық. Біз бәріміз де өз елімізді сүйеміз, өз ұлтымыздың перзентіміз. Перзенттік борышымыз әр түрлі жолмен өтеледі. Ал ақынның елі алдындағы борышы – халқын, ұлтын таныта білу. Сонау ықылым замандарда ел қорғаған батыр бабаларымыз, қара қылды қақ жарған әділ билеріміз артында өшпес ерлік, даналық сөздер қалдырған.
Мұғалім сөзі :
Қане, кімнің есінде бар, қазақ халқы туралы қай бидің шешендік толғауы бар?
18 ғасырда «Дала Демосфендері» деп аталған үш бидің бірі Қаз дауысты Қазыбек бидің сөзі:
Біз қазақ деген мал баққан елміз,
Ешкімге соқтықпай жай жатқан елміз.
Жау аяғына басылмаған елміз,
Дұшпан аяғына жаншылмаған елміз.
Мұғалім сөзі:
Өте дұрыс. Билер сөзі - даналықтың көзі. Шешендік толғау арқылы халықтың қасиетін билер таныта білсе, Жұбан ағаларың «Мен- қазақпын» деп жырлап өтті. Ақын өмір сүрген кезең –совет дәуірі, яғни әдебиеттегі социалистік реализм әдіс ағымы мен «Біз –совет халқы» деген ұранның кезі еді. Міне, осы кезде ағаларың қазақты бөліп алып « Мен - қазақпын» деп жырлады.Мұндай ерлік кез келген ақынның қолынан келмес еді. Бұған дейін дағыстанның көрнекті ақыны Р. Ғамзатов қана «Менің Дағыстаным» деп қара сөзбен жырлаған еді.
Мына бір өлең шумақтарына көңіл аударайықшы:
Менен, тақсыр, жерің аз жат сыр алған,
Қызметіңде қалбаңдап, қат сыналғам.
Сен білмесең біледі Наполеон
Солдатың боп Сенадан ат сұраған.
Сонау Франциядағы Сена өзенінің қазаққа қандай қатысы бар?
Оқушы:
Ақын 1812жылғы Отан соғысында Ресей армиясының құрамында соғысып, сонау Наполеон Бонапартты жеңгеннен кейінгі Францияға барған Нарынбай Жанжігітов сияқты қазақ жауынгерлерін жырға қосып отыр. Сена өзеніне барғанын жырлап отыр. Ақын тарихи оқиғаларға нақты фактімен келеді.
Мұғалім сөзі:
1986 жылы желтоқсан айында қандай оқиға болып еді?
Оқушы:
Бұл қозғалыс адам құқы мен ұлттық намысты жоғары ұстауды талап еткен қозғалыс еді. Бұрын-соңды Қазақстанды білмейтін Г.В. Колбин сияқты адам бірінші басшы болып сайланды. Желтоқсан оқиғасы алғашқы күннен бастап бұрмаланып көрсетілді. Біздің өкіметттің кейбір басшылары Орталықтың әуеніне еріп, жастардың бейбіт ереуілі қанды қысыммен басылды. 1986 жылғы
28 желтоқсанда Қазақстан Жазушылар Одағында Г.В. Колбин бастаған топ болған оқиғаға өздерінше баға беріп, жиналыс өткізді. Халықтың ұл- қыздарын «ұлтшылдар», «бұзақылар», «нашақорлар» деп айыптады. Міне, осы кезде зал толы ақын- жазушылардың ішінен Жұбан ағамыз шындыққа тайсалмай тура жауап берді.Бірақ көп ұзамай азамат ақынның жүрегі соғуын тоқтатты.
Еліміз егемендік алды. Ақынның армандап жырына қосқан Елтаңбасы, Негізгі Заңы, Әнұраны жаңаланды.
Сабақты қорытындылау:
Ж. Молдағалиев өмірі, шығармалары туралы нені білдік?
Жұбан кім екен?
эпик
реалист
патриот
ақын
азамат ақын
лирик
?
?
Үйге тапсырма: Ж.Молдағалиев туралы қосымша деректер.
эпик
реалист
патриот 
ақын
