kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

?аза? ?дебиеті п?нінен тізбектелген саба?тар топтамасы /9-сынып/

Нажмите, чтобы узнать подробности

?аза? ?дебиеті п?нінен тізбектелген саба?тар топтамасы. Саба? ?зірлемесі кембридждік т?сілдерге негізделіп жасал?ан. Саба? жоспарында о?ытуда?ы жа?а ?діс-т?сілдер, дарынды ж?не талантты о?ушымен ж?мыс, АКТ м?мкіншілігін ?олдану ?арастырыл?ан. Сондай-а? ба?алауды?, топ?а б?луді? т?рлері де ?амтыл?ан. Кері байланысты да ?р саба?тан к?руге болады.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«?аза? ?дебиеті п?нінен тізбектелген саба?тар топтамасы /9-сынып/ »


Қостанай облысы Меңдіқара ауданы

Ғ.Жұмабаев атындағы Боровской орта мектебінің

қазақ тіл мен әдебиеті пәні мұғалімі

Ражанова Айнұр Қонысбайқызы


Қазақ әдебиеті Сабақ жоспары

Мерзімі:

Сабақ №1

Сынып 9 «А»

Сабақтың такырыбы

Абай Құнанбайұлының өмірі мен шығармашылығы

Жалпы мақсаты

1.Ұлы ақын Абай өмірі мен шығармашылығы туралы білетіндерін еске түсіре отырып, шығармаларына талдау жасайды. Ақын шығармалары арқылы азаматтық бейнесі қалыптасады.

Оқушылар үшін оқыту нәтижелері

Жазушы туралы білімдері молаяды;

Өлеңдер мазмұнын меңгереді;

топпен ынтымақтаса жұмыс істеуге үйренеді;

ойы мен тілі дамиды;

пәнге деген қызығушылығы артады;

тәртіпті болуға тәрбиеленеді, яғни өзін-өзі реттейді

Сабақтың әдіс-тәсілдері

«Миға шабуыл», «Инсерт», «РАФТ» стратегиялары.

Сабақта қаралған негізгі идеялар

  1. Психологиялық тренинг

  2. Сыныпты ақын шығармалары арқылы үш топқа бөлу

  3. Сабақтың ережесін шығару

  4. Постермен жұмыс

  5. Сұрақ -жауап

  6. Шығармашылық жұмыс

  7. Жұптық бағалау

  8. Кері байланыс

Ақпарат көздері, құралдар мен жабдықтар

Қазақ әдебиеті оқулығы, қосымша материалдар, постер, маркерлер, Абайдың өмірі мен шығармашылығына арналған слайдтар жиынтығы

Сабақ бойынша мұғалім жазбалары

I-Ұйымдастыру кезеңі: (2минут)

Мұғалім оқушылармен амандасып, оларды тренинг үшін ортаға шақырады.

Жаттығу барысы: қазір біз өте тез қимылдайтын ойын ойнаймыз. Мен шапалақ соғу арқылы белгі берген кезде өте шапшаң қимылмен бір - бірлеріңмен амандасуларың қажет. Қалай амандасу керек екенін мен айтып тұрамын. Әр кезде әр түрлі амандасу қажет. Ендеше бастайық, көзбен амандасу, қолмен..., иықпен..., құлақпен..., тіземен..., маңдаймен..., өкшемен..., арқамен.


Сабақтың мақсатымен таныстырады.

Сынып оқушыларын ақын шығармалары арқылы үш топқа бөліп алу. (өлеңдері, қарасөздері,аудармалары )


ІІ. Жаңа сабаққа кіріспе

Білім алушыларды үш топқа бөліп, білетіндерін топ ішінде талдап көру ұсынылады.Ол үшін мына төмендегідей сұрақтар беріледі.

-Абайдың ақындық жолға келуі жайлы не білеміз?

- Абай шығармаларының мәні?

- Ақын халқына қандай жол ұсынады? Ақынның ойлары бүгінгі күні өзекті ме?

Топта талқылап, бір оқушы қорғайды.

Мұғалім түйіні.


ІІІ Жаңа сабақ

  1. «Білімге бастап ел-жұртын»
    Оқушыларды слайд арқылы Абай Құнанбайұлының өмірімен, шығармашылығымен таныстыру


Абай – ақын
*Абайдың өлеңдерін тақырыптарға бөле отырып, талдау жұмысын жүргізеді.
*Абайдың өлеңдері сұралады.
*Өлеңдерінің шығу тарихы сұралады.

Өлең беріледі. Мәнерлеп оқып, оның мазмұнын ашады.

1-топқа: Сегіз аяқ 2-топқа: Жігіттер, ойын –арзан, күлкі –қымбат 3-топқа: Ғылым таппай мақтанба


Абайдың сан қырлы екендігі айтылады.
Абай – қарасөз шебері
*Қарасөздерінің жазылу ерекшеліктері туралы айтады;

Абай – сазгер.
*Абайдың әндер мен күйлері туралы айтылады.
* «Желсіз түнде жарық ай» әні тыңдатылады.

III. Ой-толғаныс

РАФТ әдісі арқылы

Р – роль – Абай

А – аудитория – оқушылар

Ф – форма – жолдау

Т – тақырыпақын шығармалары – ел мұрасы


ІҮ.Қорытындылау

(Абайдың дүниеге келуі туралы бейнефильм көрсетіледі)
«Сенің Абайың қандай?» бір-бір ауыз сөз айтып шығу

Инсерт кестесін толтырып шығу


Ү. Бағалау

Бағалау критерийі:

Оқушылардың топтағы ережені сақтауы – 2 балл

Кестедегі барлық бағанды толтыруы   -  3  балл

Оқушының  көзқарас  айтуы  және оны дәлелдер  келтіру  шеберлігі -  5 балл

Осы  тұрғыда балаларға   жұптарын  бағалауды ұсындым

«5»  – 9-10балл;

«4»  -  7-8 балл;     

«3»  –5-6 балл;

«2» - 1-4 балл  

Кері байланыс: Сабақтан алған әсерлерін түстер арқылы көрсету.

Жасыл – сабақтан жаңа идеялар байқадым

Сары – жаңа сабаққа көңілім толды

Күлгін түс – сабақ сезіміме әсер етті

Үй тапсырмасы

« Абай – қазақ поэзиясының асқар биігі» ой толғау жазу.
































Мерзімі:

Сабақ №2

Сынып 9 «А»

Сабақтың такырыбы

Абай Құнанбаевтың «Ескендір» дастаны

Жалпы мақсаты

Абай Құнанбаевтың «Ескендір» дастанын оқу арқылы шығарманың жан-жақтылығы мен идеясын түсінеді

Оқушылар үшін оқыту нәтижелері

Сөйлеу мәдениеті жетіледі;

өзіндік ой-пікірін айта алады;

түйін жасай білу дағдысы дамиды;

Мәнерлеп оқу дағдылары

қалыптасады

Сабақтың әдіс-тәсілдері

«6 НЕЛІКТЕН» стратегиясы, сұрақ - жауап, түсіндіру, талдап оқу, іздендіру, сатылай кешенді талдау, эссе.

Сабақта қаралған негізгі идеялар

1.Сыныпты топқа бөлу

(Туған күндеріне байланысты бөлу:жаз, күз, қыс, көктем)
2. Үй тапсырмасын сұрау «6 неліктен» стратегиясы

  1. Постермен жұмыс

  2. Мәнерлеп оқу

  3. Кубизм стратегиясы

  4. Дарынды мен талантты оқушымен жұмыс

  5. Қосымша мәліметтермен жұмыс

  6. Үйге тапсырма

  7. Бағалау

  8. Кері байланыс

Ақпарат көздері, құралдар мен жабдықтар

Қазақ әдебиеті оқулығы, интерактивті тақта, түрлі түсті маркер, постер, қосымша материалдар

Сабақ бойынша мұғалім жазбалары:

I-Ұйымдастыру кезеңі: (2минут)

Мұғалім оқушылармен амандасады.

Сыныпты туған күндеріне байланысты топқа бөлу. (жаз, күз, қыс, көктем)

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру Сұрақтар төңірегінде өз ойын жинақтау, оны кіші топта талқылау , ортаға салу
«6 НЕЛІКТЕН» стратегиясы
1. Неліктен Абай бала тәрбиесіне қатты көңіл бөлген?
2. Неліктен Абай ғылым, білімді уағыздаған өлеңдер жазды?
3. Неліктен Абайдың Ахмет – Риза медресесіндегі оқуы қысқа болды?
4. Неліктен Абайдың өлең жолдары мақал - мәтел сияқты нақылға айналып кеткен?
5. Неліктен Абай «не істесең де, бәрін ақылмен істе» деген ұлағатты ой айтады?
6. Неліктен Абайды «қазақ жазба әдеби тілінің негізін салушы» деп бағалайды?
ІІІ Жаңа сабақ

Ескендір туралы оқушылардың не біліп, не білмейтінін анықтау


Мұғалімнің мәліметі: Ескендір туралы аңызды айтып беру, «Қос мүйізді Ескендір» күйін тыңдату, кинорежиссер Оливер Стоунның 2004 ж. кино түсіргенін, Ескендір рөлінде Джаред Летоның ойнағанын айту).

ә) «Ескендір» дастанын мәнерлеп оқу.

б) «СКТ» (сатылай кешенді талдау) технологиясы бойынша талдау жүргізу.

КУБИЗМ стратегиясы 
Суретте. Шығармадағы аталған тарихи тұлғалар. 
Салыстыр. Ескендір мен Аристотельді салыстыру (Венн диаграммасы қолданылады) 
Зертте. Абай ақын туралы не білесің? 
Қолдан. Ескендірдің психологиялық жай-күйін ақын қалай берген? Тауып оқы. (Оқулықпен жұмыс) 
Бұл туралы ойланғанда көз алдыңа не елестейді? (Ойтолғау, сурет) Ақынға хат жазып көр. 

Дарынды мен талантты оқушыға тапсырма

Өз беттеріңмен ізденіп, тарихта болған А.Македонский туралы мәлімет дайындаңдар.(қажет болса, сыныптағы ғаламтор желісіне қосылған компьютерді қолдануға мүмкіндік беру)

Александр Македонский

Поэмадағы Ескендір

Қандай адам болған?





Еркін жазу стратегиясы «Қанағат- қарын тойғызар» 

ІҮ. Қорытындылау.

  • Шығарманың негізгі түйіні

  • «Сиқырлы қобдиша»

Ортада сиқырлы қобдиша тұрады. Сыйлықтар – қағазға жазылған адамгершілік қасиеттер. Қобдишадан әр қатысушы кезекпен бір сыйлықты таңдап алып, ішінде жазылған сөзді лайықты деп санаған адамға сыйлайды. Сыйлықтар үлестірілгеннен кейін, шеңбер бойынша өзінің сыйлығын айтады. 
Рефлексия: сонымен, қоршаған орта да осы қасиетке сізді лайық деп таныса, қошемет көрсетейік. Сыйлықтарыңыз құтты болсын! 


Бағалау кезеңі оқушылар өзара бағалайды, «Бас бармақты» көрсету арқылы бағалайды


Үй тапсырмасы

Ақынның «Райымбек, Райымбек» поэмасын оқып келу.




















Мерзімі:

Сабақ №3

Сынып 9 «А»

Сабақтың такырыбы

Абайдың қара сөздері

Жалпы мақсаты

Адамгершілік тәрбие берудегі ақынның философиялық шолуларының маңызын түсінеді.

Оқушылар үшін оқыту нәтижелері

Ақын шығармалары арқылы патриоттық сезімдері оянады;

Өзіне сын көзбен қарай алады.

Сабақтың әдіс-тәсілдері

Жұптық жұмыс, топтық жұмыс, сұрақ - жауап, мәтінмен жұмыс, ауызша тіл дамыту, шығармашылық жұмыс, талдау

Сабақта қаралған негізгі идеялар

    1. Сыныпты үш топқа бөлу

    2. Өткен тақырыпты пысықтау

    3. Бейнетаспадан қарасөз тыңдау

    4. Постермен жұмыс

    5. Үйге тапсырма

    6. Бағалау

    7. Кері байланыс

Ақпарат көздері, құралдар мен жабдықтар

Оқулық, интерактивті тақта, түрлі -түсті маркер, постер, қосымша материалдар

Сабақ бойынша мұғалім жазбалары:

I-Ұйымдастыру кезеңі:
• Оқушылармен сәлемдесіп алу.
• Сынып оқушыларының сабаққа дайындығын, қатысу деңгейін қадағалап шығу.
• Сабақ барысы туралы түсінік беру, топқа бөлу.

Осыны оқып ойлай бер, болсаң зерек,
Еңбекті сат, ар сатып неге керек.
Үш - ақ нәрсе адамның қасиеті,
Ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек,- деп оқушыларды «Ақыл», «Қайрат», «Жүрек» тобы деп үш топқа бөлеміз.


ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
- Балалар, біз сендермен өткен сабағымызда қазақтың бас ақыны атанған ұлы ақынымыз Абай Құнанбайұлының «Ескендір» поэмасының мазмұнымен танысқан болатынбыз. Үйге берілген тапсырманы өз еріктерің бойынша сұрап шығайын.

Бүгінгі сабағымызда ұлы Абай шығармашылығымен таныстығымызды ары қарай жалғастырамыз.

ІІІ. Қызығушылығын ояту

Тапсырма:

«Артықшылығы неде?»

3 топ өз артықшылығы жайлы оқып, талдау керек.

Жұптасып, топтасып жұмыс жүргізеді.


2. Қызыл, көк, жасыл түсті беремін. Оқушылар сол бойынша өз топтарының түсін анықтау керек.

- Қызыл түс қан. Олай болса жүрек тобы сендерге қызыл түс. Өйткені, жүрек қызыл, адам денесінде барлығы қан арқылы болады. Қан қызады, адам қызбаланады. Олай болса адам жүректі үнемі бағындырып отыруы керек.

- Көк түс не? (ақыл)

- Аспан және мұхит.

- Абай тұнып жатқан мұхит

- Жасыл не?

- Жасыл шөп. Шөп қара жерді жарып шығады. Олай болса, қайрат. Адам қайратымен барлығын жеңе алады.

- Мұғалімнің қолында ақ түс қалды. Неге ақ түс. Себебі ақ- ғылым. Жүректе болмаса, қайраты жетпесе, ғылым мәңгі ақтаңғақ. «Ақтаңғақ» дегеніміз- толық адам емес деген мағынада. Адамға осы үшеуі де керек деп кім айтқан?

Жаңа сабақ

  1. Түсінік беру.
    «Қара сөз» деген атау өлең сөзден бөлек шығарма мағынасын білдіреді. Қазақ өлең өнерін қара сөз демейді. Қара сөз «проза» деген мағынада айтылған, еркін ой білдіру формасы екенін, ал Абайдың қара сөздері – адамгершілік, мораль мәселелеріне арналған өсиет, толғау.

Абайдың қара сөздерінің саны 46. Бірақ біз 46 - ншы қазақтардың шығу тарихы жайлы жазылған «Біраз сөз қазақтардың түбі қайдан шыққандығы туралы» деген қара сөзін өз алдына жеке тарихи шығарма, очерк ретінде қарастырып жүрміз.
Абай қара сөздері - өмір тәжірибесінен туған ой толғамының қорытындысы.

2. Бүгінгі сабағымызға жүктелетін міндет: қара сөздердің мағынасын ашу, сендерге ой салу, ой толғаулардан ғибрат, тәлім-тәрбие алу көзделеді. Сіздер төрт топқа бөлініп, сабақ барысында төрт түрлі тапсырма орындайсыңдар.

3. Абайдың қара сөздерін бейнетаспадан тыңдау

4. Мағынаны тану, талдау, пікір қорғау(16 мин.)

Бірінші топ Абайдың 1-қара сөзін талқылайды

а) Қандай мәселе көтерілген?

ә) Абайдың алыстық, жұлыстық, айтыстық, тартыстық деуінің мәні неде?

б) Абай жер ортасы жасқа келіп, қажып, жалығуының, ісінің бекер-баянсыз деуінің себебі?

в) Өзімен-өзі пікірлесе отырып, қандай кәсіпті өзіне лайықсыз деп табады?

г) Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні қандай?

Екінші топ Абайдың 7-қара сөзін 19,43-қара сөздерімен салыстырады

а) Қандай мәселе көтерілген?

ә) 19, 43-қара сөздермен салыстыр.

б) Ұқсас тұстарын айқында.

Үшінші топ 21-қара сөзін зерттейді(4 мин. )

а) Адам бойындағы қандай мінез сыналған?

ә) Абай мақтаншақтықты неше түрге бөледі?

б) Сол жөнінде қандай тұжырым жасайды?

в) Адамның қандай осал тұстары аталады?

г) Бұл қара сөзден сен өзіңе қандай ғибрат алдың?

ғ) Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні.

5. «Еркін жазу стратегиясы» 5 минут.

«Пікірі жоқ адамнан қорық» деген шығыс даналығы бар. Әрбір адамның өзіндік мені, өз пікірі болуы керек. Сендер оны «өзін - өзі тану» сабағынан да үйреніп жүрсіңдер.


6. Ой-тұжырым

Ар-ұят, адамгершілік мәселесін көтерген

Абайдың қара сөздері



Надандық, мақтаншақтық Еңбек пен ғылымды насихаттау

жалқаулықты сынаған


7.Қорытынды:
Абай – ұлы ақын, ғалым, философ, көркем әдебиеттің темірқазығы.
Абай насихаты – ынтымақшыл, арлы, адал, еңбекқор, иманды, талапты, үлкен жүректі кісі болу.

Кірпіш таратылады. Кірпіште адам бойындағы жақсы мінездерді жазамыз. (ақылды, сабырлы, білімді, ақылды)

  • Осы мінездің бәрі рақымшылықта. Рақым дегеніміз бір нәрсеге рақым ету.

  • Олай болса, сендерге рахмет.

8.Бағалау. «Екі жұлдыз, бір тілек»

9.Үй тапсырмасы: «Абай қара сөзін оқығаннан кейінгі түйген ойым» эссе жазу және «отыз бірінші» қара сөзін жаттау.

10.Рефлексия

Сабақ бойынша ойыңды білдір

Қандай жаңа білім алдың?

Алған біліміңді қолдана аласың ба?

Саған қиындық тудырған түсініктер




























Мерзімі:

Сабақ №4

Сынып 9 «А»

Сабақтың такырыбы

Абай – дана, Абай – дара (бекіту сабағы)


Жалпы мақсаты

Ұлы ақын Абай өмірі мен шығармашылығы бойынша өткен тақырыптарды бекітеді, қорытындылайды.

Ақын шығармаларының кез келгенін талдай білу дағдысын одан әрі қалыптасады, сөйлеу тілі дамиды.

Оқушылар үшін оқыту нәтижелері

Ақын шығармалары арқылы ұлттық құндылығымызды бағалайды;

Сөйлеу тілі дамиды;

Өнерге деген қызығушылығы артады


Сабақтың әдіс-тәсілдері

Топпен жұмыс, шығармашылық жұмыс

Сабақта қаралған негізгі идеялар

  1. Серіктестік орта құру

  2. Сынып оқушыларын топқа бөлу

  3. Үй тапсырмасына шолу

  4. «Лездеме» стратегиясы

  5. «Идеялар тақтасы» Постермен жұмыс

  6. «Ой толғаныс» РАФТ әдісімен жұмыс

  7. Шығармашылық жұмыс

  8. Үйге тапсырма

  9. Бағалау

  10. Кері байланыс

Ақпарат көздері, құралдар мен жабдықтар

Ақын портреті, ақын өлеңдерінен үзінді, ақын туралы айтылған ұлы адамдардың сөздері, сабақ жоспары,

Сабақ бойынша мұғалім жазбалары:


I-Ұйымдастыру кезеңі:

Сабақты бастамас бұрын серіктестік орта құру. Оқушыларды шеңбер бойына тұрғызып мотивация кезеңін орындату.

"Бүгінгі жаңалығым қандай?", "Тілек айту" Мұғалім бір шарды алып өзінің жағымды жаңалығы мен тілегін айтып бір оқушыға береді. Ол өз жаңалығын айтып, келесі оқушыға береді.Осылай аяқталғанша жалғаса береді.

Абай шығармаларынан тірек сөздер беріледі. Ол сөздер қай жанрға тән болса оқушы сол топқа барып отырады. (поэма, қарасөздері, өлеңдері, әндері)


ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

Абайға шолу.

І. Абайдың өмірі мен шығармашылығы.

ІІ. (Бейнефильм)


Лездеме” стратегиясы. Сұрақтарға жауап беріңдер.

1. Абайдың туған жылы?

2. Абайдың шын аты?

3. Абайдың туған жері?

4. “Ұстаздық еткен жалықпас – .....”

5. Абайдың қара сөздері?

6. Табиғат лирикасы тақырыбына жазған өлеңдері?

7. Абай өлеңіндегі бес дұшпан?

8. Бес асыл іс?

9. Абайды әлемге танытқан кім?

10.Абайдың әжесі?



“Идеялар тақтасы” стратегиясы.

І топ «Абай –сазгер» тақырыбын топта талқылап, оны бір оқушы қорғайды. Әнін айтады.

ІІ топ «Абай-аудармашы» тақырыбын қорғайды. Аудармасынан мысалдар келтіреді.

ІІІ топ «Абай –қарасөз шебері» тақырыбында постермен жұмыс жасайды.

ІҮ топ Абайдың –табиғат лирикасы жайында жұмыс жасайды, қорғайды


ІІІ. «Ой толғаныс» сатысы

РАФТ – Р-оқушы, А – сынып бөлмесі, Ф- үндеу, Т- Ақын мұрасын ардақтайық.

Бес жолды өлең – ақынға арнап 5 жолды өлең құрастыру

«Болмасаң да ұқсап бақ» - Сыныптағы өлең жазуға талпынысы бар балалар ақынға арнап өлең шумағын жазады.


Еңбектерін бағалау. 3мин Әр топқа берілген бағалау парағы бойынша арқылы бағалаймын

Өзі-өзі бағалайды, топ басшысы бағалайды Қалыптастырушы бағадан жиынтық баға шығады, Бағалау парағы


Рефлексия

«Әткеншек» ойыны. Балаларды екі шеңберге тұрғызу. Ішкі және сыртқы шеңбер кезегімен қозғалып сабақта не болғанын бір біріне айтады

Оқушылар сыртқы және ішкі шеңберге тұрады. Ішкі және сыртқы шеңбер кезегімен қозғалып сабақта не болғанын бір біріне айтады


Үй тапсырмасы

Абай туралы қызықты деректер біліп келу .





























































Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Литература

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 9 класс

Скачать
?аза? ?дебиеті п?нінен тізбектелген саба?тар топтамасы /9-сынып/

Автор: Ражанова Айнур Конысбаевна

Дата: 10.03.2015

Номер свидетельства: 184025


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства