Б. Майлин «Т?йебай» ??гімесі (?айталау саба?ы).

Сабақтың тақырыбы: Б. Майлин «Түйебай» әңгімесі (қайталау сабағы).

Мақсаты:

Білімділік – Бейімбет кейіпкер характерін сомдайтын жазушы екендігін ұғындыру. «Түйебай» әңгімесі арқылы сол кездегі оқу және оның шынайы көрінісімен танысу, мәтіннің мазмұнын меңгерту.

Дамытушылық – оқушылардың байланыстырып сөйлеу мәдениетін дамыту, әдеби тілді кеңінен қолдануға дағдыландыру. Шығарма әлеміне ендіру арқылы логикалық ойлау қабілетін, шығармашылық шеберлігін шыңдау.

Тәрбиелік – адамгершілікке, мейірімділікке, еңбекке, намысқойлыққа баулу.

Сабақтың түрі: ойын сабағы

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, талдау

Көрнекілігі: интербелсенді тақта, сандық, асық

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, Қазақстан тарихы

Барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасы: Б. Майлиннің «Түйебай» әңгімесін оқып келу

Құрметті оқушылар! Бүгін біз сыныпта оқушыларды 4 топқа бөліп, олардың арасында «Түйебай» атты ойын өткізбекпіз.

Ең алдымен ойынды бастамас бұрын Б. Майлин жөнінде қысқаша мәлімет беріледі. (бейне көрініс арқылы)

Бейне көрініс бойынша оқушылармен талдау жасалынады.

ІІІ. Сайысымызды бастаймыз. Ашылу салтанаты.

1- слайд.

Кезеңдері:

«Түйебай» ойыны 5 бөлімнен тұрады. Оның негізгі слайды бар. Осы слайд арқылы барлық ойынның кезеңдері жүзеге асады (гиперсылка арқылы).

2-слайд.

«Түйебай әлемі» кезеңі

Бұл кезеңде оқушылар ұяшықты таңдай отырып, сұрақтарға жауап бере алады. Ұяшықтарда бейне сұрақтарда кездеседі.

Сұрақтар:

1. Әңгімедегі оқиға қай өлкеде болған? Оның суретін автор қалай береді? (Қоржынтомар)

2. Қоржынтомардың күнбатыс жағындағы өзектің аңғарында қандай көл орналасқан? (Қарақоға)

3. Биылғы жылы балалар өмірінде қандай өзгеріс болды? (оқу)

4. Бейне сұрақ.Қазақтың Үш бәйтерегі бірі Б. Майлин қай жылы, қай өңірде дүниеге келген? (1894 жылы қазіргі Қостанай облысының Таран ауданында)

5. Түйебайдың ата-анасының тұрмысы қандай? (жоқшылық, жетіспеушілік, малайықта)

6. Түйебайдың ата-анасы кімдердің қол астында жұмыс істеді? (Әкесі – Ермағамбет, анасы – Есмағамбет)

7. Қазақтың үш бәйтерегі (Б. Майлин, С. Сейфуллин, І. Жансүгіров)

8. Түйебайға молда неге өш? Онымен бірге сабақтан қалып қойған балаға неге шұқшимайды? Ал Түйебайды неге жек көреді?

9. «Түйебай» әңгімесінде қандай көлдердің атаулары кездеседі? (Құрақты көл, Қарақоға көлі, Алакөл)

10. «Сен бақыттысың ғой» деген сөзді аузымен айтпаса да, көзқарасы еріксіз білдірерлік еді дегенге қандай пікір айтасыңдар?

11. Пейзаж дегеніміз не? (көркем шығармада суреттелетін табиғат көрінісін пейзаж дейді).

«Алтын сандық» кезеңі

Әрбір топтың оқушылары сандықтың ішінен асықты таңдап, содан өздеріне түскен кейіпкерге мінездеме береді. Бір топ түсініксіз сөздермен жұмыс жасайды (түсіндірмелі сөздік).

Түсініксіз сөздер:

1. Шүрегей үйректер – ең кішкентай жабайы үйрек.

2. Сүрме – кірпік, қасты бояйтын, қынадан жасаған бояу.

3. Екінді – бесін мен ақшам арасындағы мезгіл.

4. Доңыз – шошқа. Мінезі тұрпайы, дөрекі адам. Доңыз жылы – қазақтың көне жылнамасында соңғы жыл атауы.

«Сергіту сәті» кезеңі

«Пікірталас» кезеңі

Осы кезеңде әңгімеге қатысты әр оқушының жеке пікірі болады.

«Кітаппен жұмыс» кезеңі

І топ. «Түйебай» әңгімесінің желісі бойынша жоспар құрғызу.

ІІ топ. «Түйебай» әңгімесін сурет арқылы жеткізу.

ІІІ топ. Мәтіннен пейзажды табу.

ІV топ. Әңгімеде молданың қатыгездігі қалай ашылады?

Бағалау

Үй тапсырмасы: «Түйебай» әңгімесінен алған білімдеріңді жүйелей отырып, «Түйебайдың - болашағы» шығарма жазу.