Барлы?ыда сендердікі.. Мен таулы?пын. Фантазия ашы? саба?

Саба?ты? та?ырыбы:Барлы?ыда сендердікі. Мен таулы?пын. Фантазия.

Саба?ты? ма?саты: 1. Білімділік. А?ынны? ?мірін, ?ле?деріні? ?зіндік таби?атын даралай отырып, ?згешелігіне к??іл б?лу, а?ын шы?армаларыны? идеялы? мазм?нын ашу.
2. Дамытушылы?. ?ле?ді м?нерлеп, жат?а о?у?а да?дыландыру. О?ушыны шы?армашылы??а баули отырып, ауызша да, жазбаша да еркін шешен, к?ркем с?йлеуге ?йрету. ?з пікірі, эстетикалы? тал?амы бар сауатты о?ушыны дайындау.
3. Т?рбиелік. О?ушыны болаша??а деген сенімге баулу, ту?ан жерге, Отанына деген с?йіспеншілігін ояту. Таби?ат ?семдігін т?сінуге, ?асиетті н?рселерді ?адір т?ту?а т?рбиелеу.

К?рнекілігі: «Поэзия пай?амбары» атты к?рме, жыр жина?ы, ?лестірме ?а?аздар, интервью тест, тапсырма бетшесі, интерактивті та?та, ба?алау пара?шасы.
П?н аралы? байланыс: география, ?аза? тілі
Саба?ты? т?рі: бекіту саба?ы.
Саба?ты? ?дісі: с?ра? жауап, м?нерлеп о?у, талдау.
К?тілетін н?тиже:
1. М. Ма?атаевты? ?мірі мен ?ле?дері туралы толы?ыра? м?лімет алмасады.
2. А?ынны? айтайын деген ойын т?сінеді.
3. А?ын шы?армалары бойынша ?з пікірін, ойын білдіреді.
4. ?ле?ді жат?а о?ып, да?дыланады.
5. Отанымыз?а деген с?йіспеншілігі артады.
6. Таби?атты с?юге, оны ?ор?ау?а да?дыланады.
Не ар?ылы ба?аланады:
Т?рлі тапсырмаларды орындау ар?ылы

Саба?ты? барысы: I ?йымдастыру.

1.О?ушылармен амандасу

2. Саба?ты? ма?сатымен таныстыру, о?ушыларды т?рлі стикер ар?ылы топ?а б?лу

3. т?гендеу

4. назарын саба??а аудару

1-топ. «Фантазия»

2-топ «Барлы?ы да сендердікі»

3-топ «Мен таулы?пын»

ІI. ?ызы?ушылы?ты ояту.

Интервью - тест
1. М??а?алиды? ту?ан к?ні, жылы.
А. 1931жыл, 18 наурыз
?. 1931 жыл, 9 а?пан
Б. 1931 жыл, 23 ?а?тар
2. М??а?алиды? ?кесіні? аты.
А. С?леймен ?. Ахмет Б. Ма?атай
3. А?ынны? азан ша?ырып ?ой?ан есімі.
А. М??ан?али ?. М??а?али Б. М??амет?али
4. А?ынны? анасы.
А. Зере ?. На?иман Б. ?лжан
5. 2000 жылы Мемлекеттік сыйлы?ты иеленген шы?армасы.
А. «Шуа?ым мені?» ?. «Аманат» Б. «Мавр»

III. ?й тапсырмасын пысы?тау

«М??а?али а?а?а хат» жазу.

IV. Жа?а саба?

«Ж?йрік болса? шауып к?р» кезе?і

«Фантазия» тобына тапсырма

1 «Фантазия» ?ле?ін кім м?нерлеп жат?а айта алады? (?ле?ді жат?а с?рау)
2. М??а?али а?амызды? ?андай шы?армаларымен таныспыз?
3. «Фантазия» ?ле?і не туралы, не т?сіндік?
4. А?ын ертегідегі ?иял мен б?гінгі шынды?ты ?алай байланыстыр?ан?

«Барлы?ы да сендердікі» тобына тапсырма

«Барлы?ы да сендрдікі» ?ле?ін кім м?нерлеп жат?а айтады?
А?ынны? т???ыш ?ле?дер жина?ы ?ай жылы ?андай атпен жары? к?рді?
«Барлы?ы да сендердікі» деп, а?ын нені айт?ысы келді?

«Мен таулы?пын» тобына тапсырма

«Мен таулы?пын» ?ле?ін м?нерлеп, жат?а айтады?

2. М.Ма?атаев ?ле?іне жазыл?ан ?андай ?ндер білесі?дер?

?ле?нен тау ?лында болу?а тиіс ?андай ?асиеттерді а??ару?а болады?

Поэзия ?лемінде ?з ойын к?ркемдікпен, ас?ан шеберлікпен бере білу екіні? біріні? ?олынан келе бермейді. Б?л тек шабыты ?те жо?ары, ?ле? шы?ару дарыны бар ?лкен талант иесіні? ?олынан ?ана келеді. Сондай таланттарды? бірі, поэзия ?леміні? ас?ар шы?ы – М??а?али Ма?атаев.

М??а?али Ма?атаев - ?міріні? со?ына дейін ?олынан ж?йрік ?аламы т?спеген, ?аза?ты? ?ара ?ле?іні? ??діретіне, тере? сырына ?аны??ан а?ын. С?з ??діретіні? м?н - ма?ынасын тере? т?сініп, с?з маржанын бейнелі ?рнекпен кестелейтін а?ын.

V.«Ойлы болса?- озып к?р» кезе?і

С?здіктер с?йлейді

Жеті ?ат жер- жеті ?абат жер деген т?сінік

?аламат- керемет жа?алы?тар

А?и?ат- шынды?

Галилей, Коперник- Жер мен ж?лдыздарды зерттеген Еуропа ?алымдары

?анаттанып- шабыттанып

С?н т?зелген- ?деміленген

М?ра болу- кейінгілерге ?алу

Сендерді? ?лесі?- ат?аратын міндеттері?

Жансыз- материалды? д?ние

Жанды- таби?ат пен адам

?уат алу- к?ш алу

Т?нейді- ?йы?тайды

С?лде- бас?а бірнеше ?айтара орайтын мата.

VI. Сергіту с?ті

«Тап?ыр болса?- тауып к?р».

Мына суреттерге ?арап ма?ал- м?тел ??растыр.

А?ын к?нделігінен

14 а?пан 1976 жыл

«Егер бір кездерде мені? ?мірім, творчеством ?лдекімні? к??ілін аударса, олар?а былай дер едім: Мені? ?ымбатты достарым! Егер сіздер шынымен мені? ?мірбаянымды, творчествомды зерттемек болса?дар, онда мен не жазсам, соны? б?рін т?гел о?ып шы?уды ?мытпа?айсы?дар. Мені ?з ?ле?дерімнен б?ліп ?арамаулары?ызды ?тінем. Естері?ізде болсын, мені? ?ле?дерім жеке т?р?анда т?к те емес. Біріктіріп ?ара?анда, ол поэма іспетті. Басы ж?не ая?ы бар. Ол кейде к?лімдеген, кейде т??ілген жанымны? ??дды даусындай. Сонды?тан мен ?зімні? «Менім» ар?ылы жасырмай, жаппай ?мірімні? шежіресін жасап шы?тым. Жанымны? м??ы мен ?уанышы – б?рі сонда. Солар бас?а ж?ректерге ?з с?улесін т?сіруге тиіс деп ойлаймын. Мені? б?кіл жаз?аным – бар-жо?ы бір ?ана б?тін поэма. Егер нанбаса?дар, барлы? ?ле?дерімді жинап, бір жина??а топтастырып к?рі?дерші. Егер мені содан таппаса?дар, онда мені? а?ын болма?аным.»

VII. Проблемалы? с?ра?.

М??а?али поэзиясын болаша?ты жал?ау ?шін ?андай ?лес ?осасы?дар?

VIII. Талдау

?ле? ??рылысына ?арай талдау

?р топтан бір о?ушы шы?ып, ?ле? ??рылысына ?арай талдайды (бір шума?)

«Фантазия»

Жеті ?ат жері? мына т??керілген,

Жеті ?ат аспанменен к?мкрілген.

Адамзат оны? б?рін ерте білген,

Ертегіде таныс?ан ерте?імен,

?аламаттар туыл?ан ертегіден.

«Барлы?ы да сендердікі»

Сендердікі –?мір, ?о?ам, заман да,

С?н т?зелген ?ала? менен дала? да.

Барлы?ы да м?ра болма? ?манда,

Болаша? деп аталатын Адам?а.

«Мен таулы?пын»

Тау дейтін алып ж?рек Ана ту?ан

Мен – таулы?пын!

Таудан жаратыл?ам.

Киікті? с?тін еміп ер жеткенмін,

?уат алып ?ыранны? ?анатынан.

IX. Білімді бекіту: жан-жа?ты тексеру

1. Лирика, лирикалы? ?ле? туралы не білеміз?

2. Осы уа?ыт?а дейінгі шы?армалардан кейіптеу туралы не айту?а болады?(жансыз?а жан бітіру)

3. Пейзаж дегеніміз не? (К?ркем шы?армада?ы суреттелетін таби?ат к?рнісі) М??а?алиды? патриотты? та?ырыпта?ы,Отан та?ырыбында?ы,таби?ат туралы ?ле?дерін кім атай алаы?

Міне, балалар, сендер а?иы? а?ын М.Ма?атаев туралы ?аншалы?ты ізденіп келгендері?ді, білімдері?ді к?рсетіп отырсы?дар. Ендеше, б?гін біз а?ынны? «Барлы?ы да сендердікі», «Мен таулы?пын», «Фантазия» ?ле?дерімен толы? танысып, талдадай келе саба?ымызды ?з м?ресіне жетіп ?алды.

X. ?орытындылау.

Поэзия ?леміне сам?ады?,

?ділетті к?ксеуден еш ?алмады?

А?ынны? а?иы?ы атанып,

Ел ауызында м??гі ?алды жаз?аны?.

М–М??а?алиды?
?–?рпа??а
?–?алдыр?ан
А–аманатын
?–?асырлар
А–арнасына
Л–лайы? деп
И–иіліп, бас иеміз.

XI. Ба?алау: Ба?алау бетшесі ар?ылы о?ушыны ба?алау

XII. Рефлекция. О?ушы саба?тан ал?ан ?серін стикерге жазады.

XIII. ?йге тапсырма: Шы?армашылы? ж?мыс «М??а?али- а?иы? а?ын».

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Барлы?ыда сендердікі.. Мен таулы?пын. Фантазия ашы? саба?»

Сабақтың тақырыбы:Барлығыда сендердікі.. Мен таулықпын. Фантазия.

Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік. Ақынның өмірін, өлеңдерінің өзіндік табиғатын даралай отырып, өзгешелігіне көңіл бөлу, ақын шығармаларының идеялық мазмұнын ашу.
2. Дамытушылық. Өлеңді мәнерлеп, жатқа оқуға дағдыландыру. Оқушыны шығармашылыққа баули отырып, ауызша да, жазбаша да еркін шешен, көркем сөйлеуге үйрету. Өз пікірі, эстетикалық талғамы бар сауатты оқушыны дайындау.
3. Тәрбиелік. Оқушыны болашаққа деген сенімге баулу, туған жерге, Отанына деген сүйіспеншілігін ояту. Табиғат әсемдігін түсінуге, қасиетті нәрселерді қадір тұтуға тәрбиелеу.

Көрнекілігі: «Поэзия пайғамбары» атты көрме, жыр жинағы, үлестірме қағаздар, интервью тест, тапсырма бетшесі, интерактивті тақта, бағалау парақшасы.
Пән аралық байланыс: география, қазақ тілі
Сабақтың түрі: бекіту сабағы.
Сабақтың әдісі: сұрақ жауап, мәнерлеп оқу, талдау.
Күтілетін нәтиже:
1. М. Мақатаевтың өмірі мен өлеңдері туралы толығырақ мәлімет алмасады.
2. Ақынның айтайын деген ойын түсінеді.
3. Ақын шығармалары бойынша өз пікірін, ойын білдіреді.
4. Өлеңді жатқа оқып, дағдыланады.
5. Отанымызға деген сүйіспеншілігі артады.
6. Табиғатты сүюге, оны қорғауға дағдыланады.
Не арқылы бағаланады:
Түрлі тапсырмаларды орындау арқылы

Сабақтың барысы: I Ұйымдастыру.

1.Оқушылармен амандасу

2. Сабақтың мақсатымен таныстыру, оқушыларды түрлі стикер арқылы топқа бөлу

3. түгендеу

4. назарын сабаққа аудару

1-топ. «Фантазия»

2-топ «Барлығы да сендердікі»

3-топ «Мен таулықпын»

ІI. Қызығушылықты ояту.

Интервью - тест
1. Мұқағалидың туған күні, жылы.
А. 1931жыл, 18 наурыз
Ә. 1931 жыл, 9 ақпан
Б. 1931 жыл, 23 қаңтар
2. Мұқағалидың әкесінің аты.
А. Сүлеймен Ә. Ахмет Б. Мақатай
3. Ақынның азан шақырып қойған есімі.
А. Мұқанғали Ә. Мұқағали Б. Мұқаметқали
4. Ақынның анасы.
А. Зере Ә. Нағиман Б. Ұлжан
5. 2000 жылы Мемлекеттік сыйлықты иеленген шығармасы.
А. «Шуағым менің» Ә. «Аманат» Б. «Мавр»

III. Үй тапсырмасын пысықтау

«Мұқағали ағаға хат» жазу.

IV. Жаңа сабақ

«Жүйрік болсаң шауып көр» кезеңі

«Фантазия» тобына тапсырма

1 «Фантазия» өлеңін кім мәнерлеп жатқа айта алады? (Өлеңді жатқа сұрау)
2. Мұқағали ағамыздың қандай шығармаларымен таныспыз?
3. «Фантазия» өлеңі не туралы, не түсіндік?
4. Ақын ертегідегі қиял мен бүгінгі шындықты қалай байланыстырған?

«Барлығы да сендердікі» тобына тапсырма

«Барлығы да сендрдікі» өлеңін кім мәнерлеп жатқа айтады?
Ақынның тұңғыш өлеңдер жинағы қай жылы қандай атпен жарық көрді?
«Барлығы да сендердікі» деп, ақын нені айтқысы келді?

«Мен таулықпын» тобына тапсырма

«Мен таулықпын» өлеңін мәнерлеп, жатқа айтады?
М.Мақатаев өлеңіне жазылған қандай әндер білесіңдер?
Өлеңнен тау ұлында болуға тиіс қандай қасиеттерді аңғаруға болады?

Поэзия әлемінде өз ойын көркемдікпен, асқан шеберлікпен бере білу екінің бірінің қолынан келе бермейді. Бұл тек шабыты өте жоғары, өлең шығару дарыны бар үлкен талант иесінің қолынан ғана келеді. Сондай таланттардың бірі, поэзия әлемінің асқар шыңы – Мұқағали Мақатаев.

Мұқағали Мақатаев - өмірінің соңына дейін қолынан жүйрік қаламы түспеген, қазақтың қара өлеңінің құдіретіне, терең сырына қаныққан ақын. Сөз құдіретінің мән - мағынасын терең түсініп, сөз маржанын бейнелі өрнекпен кестелейтін ақын.

V.«Ойлы болсаң- озып көр» кезеңі

Сөздіктер сөйлейді

Жеті қат жер- жеті қабат жер деген түсінік

Ғаламат- керемет жаңалықтар

Ақиқат- шындық

Галилей, Коперник- Жер мен жұлдыздарды зерттеген Еуропа ғалымдары

Қанаттанып- шабыттанып

Сән түзелген- әдеміленген

Мұра болу- кейінгілерге қалу

Сендердің үлесің- атқаратын міндеттерің

Жансыз- материалдық дүние

Жанды- табиғат пен адам

Қуат алу- күш алу

Түнейді- ұйықтайды

Сәлде- басқа бірнеше қайтара орайтын мата.

VI. Сергіту сәті

«Тапқыр болсаң- тауып көр».

Мына суреттерге қарап мақал- мәтел құрастыр.

Ақын күнделігінен

14 ақпан 1976 жыл

«Егер бір кездерде менің өмірім, творчеством әлдекімнің көңілін аударса, оларға былай дер едім: Менің қымбатты достарым! Егер сіздер шынымен менің өмірбаянымды, творчествомды зерттемек болсаңдар, онда мен не жазсам, соның бәрін түгел оқып шығуды ұмытпағайсыңдар. Мені өз өлеңдерімнен бөліп қарамауларыңызды өтінем. Естеріңізде болсын, менің өлеңдерім жеке тұрғанда түк те емес. Біріктіріп қарағанда, ол поэма іспетті. Басы және аяғы бар. Ол кейде күлімдеген, кейде түңілген жанымның құдды даусындай. Сондықтан мен өзімнің «Менім» арқылы жасырмай, жаппай өмірімнің шежіресін жасап шықтым. Жанымның мұңы мен қуанышы – бәрі сонда. Солар басқа жүректерге өз сәулесін түсіруге тиіс деп ойлаймын. Менің бүкіл жазғаным – бар-жоғы бір ғана бүтін поэма. Егер нанбасаңдар, барлық өлеңдерімді жинап, бір жинаққа топтастырып көріңдерші. Егер мені содан таппасаңдар, онда менің ақын болмағаным.»

VII. Проблемалық сұрақ.

Мұқағали поэзиясын болашақты жалғау үшін қандай үлес қосасыңдар?

VIII. Талдау

Өлең құрылысына қарай талдау

Әр топтан бір оқушы шығып, өлең құрылысына қарай талдайды (бір шумақ)

«Фантазия»

Жеті қат жерің мына төңкерілген,

Жеті қат аспанменен көмкрілген.

Адамзат оның бәрін ерте білген,

Ертегіде танысқан ертеңімен,

Ғаламаттар туылған ертегіден.

«Барлығы да сендердікі»

Сендердікі –өмір, қоғам, заман да,

Сән түзелген қалаң менен далаң да.

Барлығы да мұра болмақ әманда,

Болашақ деп аталатын Адамға.

«Мен таулықпын»

Тау дейтін алып жүрек Ана туған

Мен – таулықпын!

Таудан жаратылғам.

Киіктің сүтін еміп ер жеткенмін,

Қуат алып қыранның қанатынан.

IX. Білімді бекіту: жан-жақты тексеру

1. Лирика, лирикалық өлең туралы не білеміз?

2. Осы уақытқа дейінгі шығармалардан кейіптеу туралы не айтуға болады?(жансызға жан бітіру)

3. Пейзаж дегеніміз не? (Көркем шығармадағы суреттелетін табиғат көрнісі) Мұқағалидың патриоттық тақырыптағы,Отан тақырыбындағы,табиғат туралы өлеңдерін кім атай алаы?

Міне, балалар, сендер ақиық ақын М.Мақатаев туралы қаншалықты ізденіп келгендеріңді, білімдеріңді көрсетіп отырсыңдар. Ендеше, бүгін біз ақынның «Барлығы да сендердікі», «Мен таулықпын», «Фантазия» өлеңдерімен толық танысып, талдадай келе сабағымызды өз мәресіне жетіп қалды.

X. Қорытындылау.

Поэзия әлеміне самғадың,

Әділетті көксеуден еш қалмадың

Ақынның ақиығы атанып,

Ел ауызында мәңгі қалды жазғаның.

М–Мұқағалидың
Ұ–ұрпаққа
Қ–қалдырған
А–аманатын
Ғ–ғасырлар
А–арнасына
Л–лайық деп
И–иіліп , бас иеміз.

XI. Бағалау: Бағалау бетшесі арқылы оқушыны бағалау

XII. Рефлекция. Оқушы сабақтан алған әсерін стикерге жазады.

XIII. Үйге тапсырма: Шығармашылық жұмыс «Мұқағали- ақиық ақын».