Саба?ты ??ру ж?не жоспарлау кестесі
Саба? ж?ргізген м??алімні? аты-ж?ні
Нагуманова Г?лзат ?ажым?рат?ызы
8 «а» сыныбы.
О?ушыны? саны: 19
А?мола облысы
Астана ?аласы
ДБАОММИ №2
19.02.2015
Саба?ты? та?ырыбы
М??а?али Ма?атаев «А??улар ?йы?та?анда» поэмасы.
Сілтеме
8-сынып. ?дебиет. ?.?бдез?лы, Г.Д.Рыскелдиева, С.Ч.Т?рсын?алиева. Астана, «Арман ПВ» 2012 ж.
Жалпы ма?саты
О?ушылар ?аза?ты? а?иы? а?ыны М.Ма?атаевты? ?мірі мен шы?армашылы?ымен, «А??улар ?йы?та?анда» поэмасымен танысады. Та?ырыбы мен идеясын ашады. Кейіпкерлер ?лемін ашады. ?здері м?лімет алып, бір-бірімен б?ліседі, ?орытынды шы?арады.
Міндеттер:
?з бетінше ?рі топпен ж?мыс жасау ар?ылы білімдерін жетілдіру. Сыни т?р?ыдан ойлау ?абілеттерін арттыру ар?ылы о?ушыларды? болаша?та ?р т?рлі жа?дайларда, ?о?амды? ортада ?зін-?зі к?рсете білуге бейімдеу. О?ушыларды? ?ызы?ушылы? ынтасын, шы?армашылы? ойын дамыту.
Саба?та туында?ан негізгі идеялар
«Егер мен автор болсам.», сахналы? к?рініс
К?тілетін н?тиже
О?ушыны? ізденушілік ж?не шы?армашылы? де?гейлеріні? дамуы. М??алімні? ба?ыт-ба?дарымен білімге ?зі ?ол жеткізеді. А?парат алу ар?ылы сыни т?р?ыда ?орытынды жасайды. П?нге деген ?ызы?ушылы?ы артады. Тілдік ?орыны? ?алыптасуы.
Тапсырмалар
СТО стратегияларымен ж?мыс, диалогтік о?ыту, с?здікпен ж?мыс, ?зін-?зі реттеу, рефлексия, ба?алау.
Саба?ты? ж?рілуі бойынша м??алімні? жазбалары: М??алімдер немен айналысады ж?не о?ушылар немен айналысады.
-О?ушылармен с?лемдесу, тренинг ?ткізу (к?мекші – Амина)
-сынып 3 топ?а б?лінеді
СТО с?ра?тары
Саба? барысында жаса?ан м??алім мен о?ушыны? іс-?рекеті
Саба?ты? ма?ыздылы?ы не?
-о?ушылар не алады?
-б?рын?ы білімін ?алай пайдалана алады?
-?мірден ал?ан т?жірибесіні? ?сері?
-саба?ты? болаша?та о?ушы?а ?андай пайдасы бар?
-о?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын, ізденісін арттыра отырып, жа?а та?ырып?а ?келу;
-та?ырып жайлы б?рын?ы білетіндерін аны?тау, жа?а білімге ша?ыру;
І. ?ызы?ушылы?ын ояту
Диктор: ?айырлы к?н, ??рметті о?ушылар мен ?стаздар! Эфирде - «Ашы? саба?» ба?дарламасы. Б?гін а?панны? 19-ы, Астана уа?ыты 8 са?ат 30 минут. Студияда мен Г?лзат ?ажым?рат?ызы.
Б?гінгі ба?дарламада біз хал?ымызды? а?иы? а?ыны, поэзия алыбы – М??а?али Ма?атаевты? ?мірі мен шы?армашылы?ын, оны? ішінде «А??улар ?йы?та?анда» поэмасын жан-жа?ты талдаймыз, ой ?орытамыз.
Ба?дарлама ?атысушылары Дарынды балалар?а арнал?ан №2 облысты? мамандандырыл?ан мектеп-интернатыны? 8 «а» сынып о?ушылары. Студиямыз?а ?ош келіпсіздер, балалар. Б?гін сіздер топ болып к?птеген тапсырмалармен ж?мыс жасайсы?дар, пікірлесесі?дер. Ойлары?ды орта?а салу?а талдау?а дайынсыздар ма? Дайын болса?, іске с?т!
М??а?али Ма?атаевты? ?мірі мен шы?армашылы?ын бізге тілші Шымбай Амина баяндап береді.
-Армысыздар ??рметті ?она?тар! Мен сізге ?дебиет ?лемінде шо?ты?ы биік а?ын, ?аза? поэзиясыны? ?анатын ке?ге жаю?а ?лкен ?лес ?ос?ан М??а?али
Ма?атаевты? ?мірі мен шы?армашылы?ын баяндап беремін.
(О?ушы М.Ма?атаевты? ?ыс?аша ?мірбаянын баяндап береді).
Амина: ??рметті к?рермендер, студия ?она?тары М??а?алиды? ?ле?дерін о?ып береміз дейді, оларды сахна?а ша?ырамыз!
(Жат?а о?итын о?ушылар ?ле? о?иды)
Сын т?р?ысынан ойлау ?шін м?мкіндіктер
-еркін ойлау?а ?андай м?мкіндіктер жасалды?
-?здігінен ізденуге ?андай м?мкіндіктер жасалады?
-?рі ?арай не болатынына ?ызы?тыру, белсенділіктерін ояту, тапсырмалармен ж?мыс
-алатын біліміні? пайдалылы?ына к?здерін жеткізу
-Диалогтік о?ыту: с?ра?-жауап
Диктор: Сізді? топтары?ыз?а ?р т?рлі тапсырма берілген болатын. Сол тапсырмаларды к?рерменні? алдында айтып берсе?дер.
(Топты? презентация)
-А??у бейнесі а?ын мен жазушыларды? шы?армаларында (1-топ)
-А??у жайлы м?лімет (2-топ)
-Ал?ыс, ?ар?ыс, киелік ??ымын т?сіндіру (3-топ)
Диктор: Рахмет, орындары?ыз?а жай?асы?ыз.
Ма?ынаны ажырату сатысы (жа?а а?парат)
-о?ушыларды белсе-не ?атыстыру
-стратегияларды ж?йелі ?олдану ар?ылы о?ушылар-ды? ж?мысын ?йымдастыру (сауал ?оя білу, талдау жа-сай білу, баяндау ж?не ?ызу ой тал?ы-сын жасай білу ?абі-леттерін жетілдіру жолдарын беру)
-о?ушылармен бір-лесіп ж?мыс жасау, ?арым-?атынас шеберлігін ?тымды пайдалана білу
-о?улы?тан бас?а а?параттар к?зін ашу
Тол?аныс (рефлексия)
-саба?та ?йренген-дерін бекіту, ?олдану жолдарын беру
-жа?адан ?йренгенін пайдалана отырып, білімін ж?йелеу
жауап шешімі осы?ан байланысты ж?мыстар беру ар?ылы т?сінік де?гейін тексеру
ІІ. Ма?ынаны тану
Диктор: Мына бейнебаян?а назар аударайы?шы (а??у туралы видео к?рсетілім)
«М??а?али – бір ?асырда бір рет ?ана д?ниеге келетін ?аза? поэзиясыны? алтын домбырасы, ірі талант иесі». Сендер а?ынны? ?ажап поэмасы – «А??улар ?йы?та?анда» поэмасымен танысты?дар. Ол – таби?ат пен а?ын сезіміні? ?ндесуінен ту?ан ?ажап д?ние.
Поэма?а композициялы? талдау жасайы?.
Амина: Композиция ж?не сюжет дегеніміз не? деген с?ра? туындайды, о?ан мен жауап беремін.
Композиция (латын с?зі - kompositio - ??растыру, т?ртіпке келтіру) - к?ркем шы?арманы? ??рылысы. К?ркем ??гіме не поэма, не роман, ?айсысын о?ыса? та, ?р алуан сюжетке ??рылады.
Сюжет (фр. sujet - зат) - ?зара жал?ас?ан о?и?аларды? тізбегі, бірт?тас желісі. Сюжетті? негізі - ?мірлік тартыс, конфликт, кейіпкерлерді? ?арым-?атынасында?ы ?а?ты?ыс.
Сюжет пен композиция (талдау)
Экспозиция
1.О?и?аны? басталуы.
2.О?и?аны? дамуы.
3.О?и?аны? шиеленсуі.
4.О?и?аны? шары?тау шегі.
5.О?и?аны? шешімі.
(интербелсенді та?тамен ж?мыс)
Сюжет
Композиция
Поэманы? ?ыс?аша мазм?нын еске т?сіріп, композициялы? талдау жасау.
Экспозиция: Жетімк?л, оны? ма?ы а??улар
- Ауыр?ан бала
- Т?уіпті? с?зі
- ?кесіні? ?арсы болуы
- Ананы? аттануы, а??уды атуы
- ?асірет пен ?асиет
«?асірет» пен «?асиет» с?здеріне т?сінік жасайтын болса?. ?асиет- айры?ша ерекшелік, жа?сы белгі. ?асірет – бас?а т?скен уайым-?ай?ы.
Диктор: ?азір мен сендерге с?ра?тар таратамын. Сол с?ра?тарды? т??ірегінде ойланып, бір шешімге келесі?дер.
Слайд
С?ра?тар:
- «А??улар ?йы?та?анда» поэмасында?ы Ана-бала-а??у байланысы ?андай?
- Неліктен б?л поэма «А??улар ?йы?та?анда» деп аталады?
- ?асиетке о? ат?ан ана ?асіреті. М?тіннен алып, суреттеу
Жалпы с?ра?: Та?ырыбы мен идеясы ?андай деп ойлайсы?дар? (топпен ж?мыс)
Амина: Студия ?она?тары сізді? назарлары?ыз?а ?аза?ты? домбырашы ?ызы Айг?л ?лкенбаеваны? «А??улар» к?йі. (видео)
О?ушыларды? жауабы:
Диктор: Ал енді ?азір сергіп алуды? да с?ті жетті, балалар мен сендерді орта?а ша?ырып, ?аза?ты? биі - ?ара жор?аны билеп алу?а ша?ырамын.
Сергіту с?ті: ?ара жор?а биі
Диктор: Сіз поэманы жан-жа?ты о?ыды?дар, енді мына кестеге назар аудары?дар. Б?л кестені толтыру керек. Бірінші ба?ан толтырыл?ан, ?ал?андарын толтыру керек.
О?и?а
Эпизодтар
Кейіпкерлер іс-?рекеті туралы а?ын к?з?арасы
Негізгі ой
Ана ?ай?ысы
«Баласыны? ана отыр к?йін ба?ып»
«Екеу болса,д?ние-ай арман бар ма!.»
«?н шы?армай іш ??са зарлауда ана»
«.Айналайын а??уды? ?анатынан, ?айтеміз ол да адам?а бола ту?ан»
?лім аузында жат?ан жал?ыз баласына арашашы бола алма?ан ананы? ?асіретіні? ?міті
Жетімк?лге аттан?ан ана
1-топ
?арт жыл?ышы
2-топ
?асиет ат?ан ана
3-топ
Диктор: Поэманы о?и отыра біз т?рлі сезімде болды?. Бірде киелі а??у жа?ында, бірде баласы ?шін б?ріне дайын т?ратын анасы жа?ында болды?. Мен сендерді? ойлары?ды білейін деп едім. Сендер ананы? іс ?рекетін жа?тайсы?дар ма, жо? па? (пікіралмасу)
Амина:
Ал енді осы?ан байланысты адамдарды? пікірін ты?дайы?. Мен поэма бойынша 2 интервью алдым. Тамашала?ыздар.
(Интервью)
Слайд
Поэмадан ?андай ?сер алды?дар? (флипчартпен ж?мыс, ?з ойын суреттеу)
Диктор: ?з ?нерлерін к?рсету ?шін келген домбырашыларымыз?а кезек берейік. (К?й)
Бос орын?а ?ажет с?зді жаз
- Жетімк?лді? с?лулы?ы, а?ынны? сезімі ?ле?де ?алай берілген?
А??улар..... ?айт?анынша,
Суына..... ш?лдейт??ын,
Суымен..... емдейт??ын.
- ?лім ауызында жат?ан баланы? анасына т?уіп шал не деп кетті?
«А??уменен баланы.....»
Деді-да?ы..... ж?неп кетті.
- Баланы? ?кесі не деп жауап берді?
Апырай ?алай, ?алай....?
Атармын... ??сты ?алай ?ана?
«Екі жа?ты к?нделік» ?дісі бойынша ?зіне ?на?ан ?зіндіні ?олданып, не себепті осы ?зіндіні ал?анын т?сіндіру
М?тіннен ?зінді
Не себепті та?дады?ыз?
ІІІ. Ой ?орытынды
Слайд
(Басын слайд ар?ылы к?рсетемін)
Егер мен автор болсам. (?зінше ая?тау) сахналы? к?рініс
Амина: а?ын ?ыздар бар екен ортамызда
А?ын ?ыздар а??у жайлы ?ле? шы?арады (Данаг?л)
(К?рерменнен с?ра?)
Ша?ын эссе
Диктор:
А?ын Ф. О??арсынова «М??а?алидай а?ыны бар халы? – ба?ытты халы?» деген екен. Олай болса, сыршыл а?ынны? ?мірше? шы?армасымен таныс?ан сендер сол ба?ытты халы?ты? ?рпа?ысы?дар.
?ркім ?з шешімінде ?алу керек!
Осымен бізді? ба?дарлама м?ресіне жетті. Б?гінгі ба?дарламаны? ?атысушыларымыз?а шексіз ал?ысымды білдіремін.
Ба?алау (т?рлері)
-о?ушыны? ?зін-?зі ба?алауы
-топты? ?зін-?зі ба?алауы
-м??алімні? ба?алауы
-жалпы ба?алау
-критерийлер ар?ылы ба?алау
Ба?алау
Слайд
?йге тапсырма: поэмадан ?зінді жаттау.
Рефлексия: К??іл к?йіміз ?андай?
Ба?алау.
Сюжет 
