П?ні: ?дебиеттік о?у
Та?ырыбы: Ахмет Байт?рсынов «Енші ?лесу»
Ма?саты:1) Білімділігі: М?тін мазм?нымен таныстырып, негізгі ойды аны?тау?а ба?ыттау, ?аза?ты? салт – д?ст?рі жайлы т?сініктерін ке?ейту;
2) Дамытушылы?ы: Таным белсенділігін арттыру, ойын, тілін дамыту, шы?армашылы? пен ж?мыс істеуге, ?з ойларын ірікпей айтып, д?лелді с?йлеу білуге ?йрету;
3) Т?рбиелігі: ?аза?ты? салт - д?ст?рін, ?дет – ??рпын білуге, са?тау?а т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: Та?ырып?а байланысты слайд. А.Байт?рсынов, плакат?а жазыл?ан с?здер, АКТ, слайд.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і
Шырылдады ?о?ырау,
Біз саба?ты бастаймыз.
Партамыз?а отырып,
?зара к?з тастаймыз.
Табыс тілеп к?збенен
Жа?а білім алу?а
Ал?а ?адам аттаймыз.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
-балалар,бізді? ?тіп жат?ан тарауымыз ?алай аталады:?
-«Сар?ылмас ?азына»дегенді ?алай т?сінесі?дер?
(о?ушыларды? ой-пікірі)
- ?те жа?сы. Та?ы ?андай та?ырыптармен танысты??
- Осы тараулардан ?ай м?тін ?нады? Неліктен?
- Неше биді білеміз балалар?
- «Жеті жар?ыны» ??растырушы кім?
ІІІ. Жа?а саба?.
- Б?гін саба?ымызды топ бойынша ж?мыстанамыз. ?р топ ?з к?шбасшыларын сайлайды. К?шбасшыларына ?з топтарыны? тізімі беріледі. ?рбір д?рыс жауаптарына к?шбасшы плюс белгілеп отырады. Саба?ты? со?ында плюстерін ?осып ба?аланады.
?р топ?а ж?мба? жасырылады. (К?шбасшылары жауабын айтады.)
1-топ. Иесі оны? – с?би
?рі т?сек
?рі ?й. (Бесік)
2-топ. Бір жыланды тая??а іліп алдым,
Ерге ?она, пайдасын біліп алдым. (?амшы)
3-топ. Шыр к?белек айналар,
Беліне жіп байланар. (?ршы?).
-?аза? хал?ы салт-д?ст?рге ?те бай.Адам ?міріндегі о?и?алар?а байланысты т?рлі д?ст?рлер ?азірге дейін са?тал?ан.Оларда баласыны? аман-сау ?суіне,жа?сы азамат болуына деген ата-ананы? ізгі тілегі айтылады.
Слайд к?рсету( т?сау кесу,бесікке б?леу т.б.), (То?ым?а?ар,с?ндет той)
- ?те жа?сы балалар. Б?гін біз Ахмет Байт?рсыновты? енші ?лесу та?ырыбымен танысамыз.
Автор туралы м?лімет: о?ушылар авторды? ?ле?дерін ??гімелерін айту.
?мір с?рген жылдары:(1873-1938)
Ту?ан жері:?останай облысы,Тор?ай ??ірінде.
Аудармалары:“?айырымды т?лкі”“?гіз бен ба?а”“?артай?ан арыстан”
“?айыршы мен ?ыдыр”“Ат пен есек”
Кітаптары:“?дебиетта?ыт?ыш”“О?у??ралы”“?ліпби
-Балалар,б?гінбізАхметБайт?рсын?лыны? «Енші?лесу» м?тініментанысамыз. «Енші?лесу» дегенді?алайт?сінеміз?
О?улы?пен ж?мыс
-м?тіндіо?у.
М?тін мазм?нымен ж?мыс
1)Балалар неге еншіні д?рыс б?лісе алмады?
2)Енші б?ліске 2 баланы? орнында сен болса?,не істер еді??
3)М?тінні? со??ы жолы? ?алай т?сінді?дер?
-с?здікж?мыс
Енші ?лесу-дегеніміз бала ержетіп, жеке ?й болып, б?лек шы??анда ата – ана беретін мал - м?лік.
Жасау дегеніміз—?затыл?ан ?ыз?а берілетін д?ние - м?лік. Халы? ?ызды? жасауына жа?сы б?йым, кілем, текемет, ыдыс - ая?, т?сек - орын, киім - кешек, ?сем, ?шекейлі заттар берген. Ау?атты адамдар а? отау тігіп ?зат?ан.
К?рініс.
Ертеде Алаш деген данышпан ?арт ?мір с?ріпті оны? А?арыс, Бекарыс, Жанарыс деген ?ш ?лы болыпты. ?лдары ?айырымды болып ?сіпті.
Бір к?ні ?арт ?ш ?лын ша?ырып:
- Балаларым, д?м-т?зым таусылатын ша? таяп ?алды. К?зімні? тірісінде сендерген ?алдыратын еншімді б?ліп берейін, - депті ?арт.
- Мені? мал-м?лкімді те?дей т?рт б?лікке б?лі?дер, ?з еншілері?ді алып ?ке ісін ?рі ?арай жал?астыры?дар. Ынтыма? бірлікте ?мір с?рі?дер.
Балалар ?келеріне ?алдыр?ан еншісі ?шін ра?меттерін айтып, ?ке алдында бастарын иіп та?зым етеді де былай дейді:
- ?ке, біз сізді т?сінбей ?алды?. Біз ?шеуміз ?ой, енші?ізді неге т?рт б?лікке б?лді?із?
?кесі былай деп жауап береді: «Мал – м?лкімні? т?ртінші б?лігін сендерді? ?она?тары?а ?алдырамын. Шаршап – шалды?ып келген ?она?ты? еншісі – ?она?асы болсын. Егер сендерді? ?она?тары? д?мнен бас тартса, оларды? ?з «сыба?алары» екенін айтарсы?дар», - депті.
- Бекарыс, Жанарыс б?гін бізді? ?йімізге ?она? келіп ?алыпты, наннан ауыз тигізейік, - деп ?она?тарына бауырса? береді.
?асырлар ?тіп жатты. Адамдар к?бейіп, дала?а тарап кетті. Содан бері ?мірде к?п ?згеріс болды. Біра? барлы? уа?ытта – ?асырлар, жылдар, к?ндер ?ырда?ы ?она?жайлылы? ?дет ?рдайым берік болып келеді. ?аза?ты? ?йіне к?ндіз немесе т?нде кім кірсе де, ?р?айсысын жылы ?аба?пен к?тіп алу ж?не ??рметтеу, жомартты?пен ас-су тарту д?ст?рі – «?она?асы» тосып т?рды.
- ?те жа?сы. Олай болса, 1-топ сурет салады.
2-топ эссе енші ?лесу
3-топ салт – д?ст?р, ?деп – ??рып, туралы ма?ал – м?телдер айту.
- ?те жа?сы балалар, ?р топ жа?сы ?атысты?дар. Ал енді, экран?а назар аударайы?. ?р топ ?яшы?ты та?дайды.
1- ?яшы?. Киіз ?й – тарихымызда?ы е? ал?аш?ы с?улеттік ??рылыс.
2 – ?яшы?Т?РТ Т?ЛІК – мал: т?йе, жыл?ы, ?ой, сиыр.
3- ?яшы?.??ра?–т?рге т?сейтін к?рпеше.
4- ?яшы?. Санды? — киіз ?йді? а?аш жи?аздарыны? бірі.
5 – ?яшы?.?лтты? ыдыстарды ата.?аза?ты? к?нбе к?н ?олданатын ыдыс-ая?тары а?аштан жасал?ан тоста?андар, таба?тар, астаулар, ожаулар, ?асы?тар болатын, сонымен ?атар жез ??м?андар, терілерден жасал?ан торсы?тар.
6 - ?яшы?.Текемет – с?ндік-?олданбалы ?нер туындысы, бетіне т?рлі т?сті ою-?рнек басыл?ан киіз ?й жи?азы.
?орытынды.
?р топ?а А3 формат беріледі. А3 формат?а білемін, білгім келеді деп кестені толтырады.
?йге тапсырма: с?зж?мба? ??растырып келу.
Ба?алау, мада?тау.?р топты? к?шбасшылары ?з топта?ы о?ушыларды ба?алайды.
