Сыныбы: 5 «?»
Саба?ты? та?ырыбы: С. Сейфуллин,,А?са? киік`` ?ле?і.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік:
а)а?ын жайлы білетін м?ліметтерді ты?дай отырып жа?а ма?л?маттар алуына жа?дай ту?ызу,``А?са? киік``?ле?іні? та?ырыбы мен идеясын ашу;
?)?ле?ді м?нерлеп о?у, ?ле? мазм?нын ме?гере отырып, автор шеберлігін тануына к?мектесу,?ле?ді теориялы? жа?ынан талдай білуге ?йрету;
Дамытушылы?:
а)шы?армашылы? ж?мыстар ар?ылы ойлау ?абілетіні? дамуына, тіл байлы?ыны? артуына ы?пал жасау; ?) ?з бетінше зерттеу, талдау ж?мыстарына машы?танып,т?йінді ой,?зіндік пікір ?алыптастыруына жол ашу;
Т?рбиелік:Отанс?йгіштікке,тіл,с?з ?нерін ж?не таби?атты ?адірлеп, ?астерлей білуге, адамгершілікке т?рбиелеу.
Саба?ты? ?діс-т?сілі: с?ра?-жауап, баяндау, т?сіндіру, тест с?ра?тары, СТО ?дісі.
П?наралы? байланыс: география, сурет
К?рнекілігі: С.Сейфуллин суреті, шы?армалары, ?аза?стан картасы, электронды дискісі, интерактивті та?та, сто перфокартасы.
Саба?ты? барысы:
I ?йымдастыру кезе?і.
а) О?ушылармен амандасу
?) Саба??а психологиялы? дайынды?.
Сыныпты ?ш топ?а б?лу, топ жетекшілерін та?айындау. Ба?алау пара?ымен ж?мыс. Ашы? журнал.
?з есімін атап, ?з есіміні? бірінші дыбысына байланысты бір ?асиетін айту.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
-К?не, балалар, ?ткен саба?ымызда ?ай а?ынны? шы?армашылы?ымен танысты?? ?азір Ма?жан Ж?мабаев шы?армашылы?ы т??ірегінде о?ып білгенімізді ?орыту ?шін тест с?ра?тарына жауап беріп к?релік.
?ле?дерінен ?зінді жаттау.
«Ой ша?ыру» стратегиясы.
Д?рыс жауапты та?дау тесті «Ма?жан Ж?мабаев?а». Бірін-бірі ба?алау.
1. Ма?жан ?ай жылы ?ай жерде д?ниеге келді?
А) 1893 жылы Солт?стік ?аза?стан облысында
?) 1846 жылы ?улие ата ??ірінде
Б) 1847 жылы О?т?стік ?аза?стан облысында
2. Бекен болысты? мектебіне неше жасында барады?
А) 3 жасынды
?) 5 жасында
Б) 4 жасында
3. Білімін ?ай жерде жал?астырады?
А) Семей «Ахмет Риза» медресесі
?) Уфа «?алия» медресесі
Б) Орыс –?аза? мектебі
4. А?ын ?ай тілдерді ме?герген?
А) араб, парсы
?) ша?атай, т?рік
Б) орыс, татар
5. Сары далада адасып,
Суы? кебін жамылып.
?аларын кім біледі?. ?зінді ?ай ?ле?нен алын?ан?
А) «Са?ындым»
?) «?ыс?ы жолда»
Б) «Балалы? ша?»
6. Т??ірі ием, ?зі? алшы пана?а,
Тасбауырлар зар?а ??ла? сала ма? ?зінді ?ай ?ле?нен.
А) «Са?ындым»
?) «?ыс?ы жолда»
Б) «Балалы? ша?»
7. А?ынны? аба?тыда отырып жаз?ан ?ле?і ?айсы?
А) «Балалы? ша?»
?) «?ыс?ы жолда»
Б) «Са?ындым»
8. Ма?жан Ж?мабаевты? ?айтыс бол?ан жылын к?рсеті?із?
А) 1938ж
?) 1936ж
Б) 1935ж
III. Жа?а саба??а кіріспе. Ма?сатымен таныстыру.
5 н?тиже
4 ойнап ойлау
3 ж?йелі танысты?
2 тере? танысты?
1 бастап?ы танысты?
Олай болса, жа?а саба?ымызды бастайы?. Саба?ымызды пирамида ??ру ар?ылы ой - ?рісімізді о?удан ?йренуге, ойнаудан - ойлау?а, ?суден жетілуге ба?ыттаймыз.
Пирамида 5 б?лімнен т?рады. ?р б?лімде бірігіп ж?мыс жасаймыз. Тапсырманы д?рыс, на?ты, тез орындаса?, келесі б?лімге ?тіп, ?рлеп отырамыз. С?зж?мба? шешу. «А?са? киік»
-Балалар,біз б?гін ?ш б?йтерегімізді? бірі С.Сейфуллин ?мірімен,
«А?са? киік» ?ле?імен танысамыз. (Д?птерге к?нні? жадын жазып, саба? та?ырыбын жаздыру).
Б?л бізде «бастап?ы танысты?» кезе?і деп аталады. Топты? ж?мыс. ?р топты? та?ырып бойынша ізденіс, шы?армашылы? ж?мысы.
1-топ. С.Сейфуллин ?мірі мен шы?армашылы?ы
2-топ. Бетпа?дала туралы (картадан к?рсету)
3-топ. Киік туралы м?ліметтерді ?зара о?ып шы?ып, к?пшілікті? алдында ?ор?айды.
2. «Тере? танысты?» кезе?і.
«А?са? киік» туралы видио ролик к?рсету.
-Географиялы? т?р?ыдан біраз ма?л?мат алса?, енді ?деби т?р?ыдан ?ле? ??рылысына назар аударып, талдау жасайы?.
Б?л бізде «Тере? танысты?» кезе?і.
1-Топ. 1-6- шума?тар аралы?ын о?ып, ?ле? ??рылысына талдау ж?ргізеді. Синоним табу
2-топ. 7-11-шума?тар, ?ле? ??рылысына талдау. Те?еуді табу(8-шума?)
3-топ. 12-17- шума?тар, ?ле? ??рылысына талдау жасау. Антонимдерді табу.
3. «Ж?йелі танысты?» кезе?і. «Т?ртіп алу» ?дісі. (Д?птермен ж?мыс)
О?ушылар ?здеріне таныс емес с?здерді ?арындашпен белгілеп отырады. Бізге бейм?лім с?здер:
Сегіз к?штік - ?зынды? ?лшемі
Та?ы - жануарды? с?лу м?сіні
?ос - шатыр, к?рке
Бетеге - ш?п атауы
Киік - аталы? жануар
Б?кен - аналы? жануар
Ш?бі с?йы? - ш?бі аз.
Сая?-некен – (д?рысы некен-сая?) аз.
Ме?іреу – б?л жерде тып-тыныш.
4. «Ойнап ойлау» кезе?і.
«Бес жолды ?ле?» ?дісі.
1. Киік
2. с?лу, ??нды
3. мекендейді, ж?гіреді, жаута?дайды
4. А? б?кен - сахараны? ботаг?зі
5. жануар
Зат есім 1 с?з Мысалы: киік
Сын есім 2 с?з сымбатты, ж?йрік
Етістік 3 с?з ж?гіреді, ?ашады, жеткізбейді
С?йлем 4 с?з Ол ?ызыл кітап?а енген.
5. а?
А?б?кен
ж?йрік, сымбатты
секіреді, ойна?тайды, жаута?дайды
С?би т?різдес а? періштесі
Кезбе тілші. – А?ын б?л ?ле?ді 1924 жылы жаз?ан ?рі ?нінде жазып ?алдыр?ан екен. 2006 жылы киік «?ызыл кітап?а» енген. 1936 жылы т???ыш рет ?аза? жазушылары ішінен ?ызыл Ту орденімен марапатталады
5. «Н?тиже» кезе?і. Саба?ты ?орытындылау.
О?ушылар осы та?ырыпты жетік т?сінсек «Таби?атты ?ор?ау - бізді? парызымыз» та?ырыбына эссе жазайы?.
1-топ. «Азайды со??ы кезде бай??с б?кен»,
«М?йізін пайда ?ылып, шетке сат?ан» деген жолдарда нені т?сіндік? (Адамдарды? ?з таби?атына зиянкестік іс-?рекет жасап, зияны жо? а?дарды? саны ?азіргі кезде сиреп кеткені туралы айтса, киік м?йізінен пайда тап?ысы келген пайдак?нем, а?ша?а ??ны?ып, таби?ат?а кесел келтірген адамдарды ашы? айыптап отыр).
2-топ. ?ле? са?ан несімен ?серлі болды? (?ле?дегі а?ынны? таби?атты суреттеуі, жанашырлы?ы ?нады. Бас?а шы?армалар?а ?ара?анда бізге ?сер еткені – адамдарды? таби?атты ?ор?амауы, мергендерді? аяусыз жазы?сыз а?ды атуы. Мергенні? мергендігі жал?ыз киікке т?скені адам баласын ашындырмай ?оймайды. Себебі ?азіргі та?да саны жа?ынан азайып бара жат?ан т?з жануары.)
3-топ. ?ле? ?алай ая?талады деп болжам жасайсы?? (А?ын киікті? ?лгені не ?лмегені туралы бізге на?ты м?лімет айтпа?ан. Сонды?тан ?ансырап ?луі м?мкін немесе жолаушы?а кез болып мейірімді жандарды? ?олында жара?атынан жазылуы м?мкін, ит – ??с?а жем болуы м?мкін немесе жолшыбай адам?а кез болып, ол адам ?аза?ша бауыздап етін азы? етуі м?мкін.)
-Балалар,осы ?ле?і ар?ылы а?ын бізге нені айт?ысы келді?Біз нені т?сіндік?
VII. С?з со?ында айтарымыз,а?ынны? айтайын деген ойы таби?атты ?ор?ау,жан-жануарларды аялау екен.Осы?ан байланысты ?аза? хал?ыны? ?нші-к?йшілеріні? шы?армасы да жетерлік.??рман?азыны?”А?са? киік” к?йі, Жа?сыкелді Сейілов а?амызды? "Жез киік” ?ні,С.Сейфуллинні? с?зі мен ?оса ?ні де айтылатын "А?са? киік”?ніні? барлы?ында жазы?сыз жануар?а деген аяныш сезімі ай?ын бай?алады.Б?гінде жа?а ?нні? ?атарын "А?б?кен”?ле?імен толы?тыр?ан.
С?зі: Несіпбек Айтовтікі ?ні: Жал?ас Назаровты? ?ле?імен ая?таймыз.
Дертімді мені? ?оз?ама
Онсызда ??мыр аз ?ана,
Айталмай кеткен сыры? бар
Жадырып т?р?ан жаз?а да.
Адасып ж?рген а?б?кен!
?ай жа??а ауып барасы?
?ай жа?тан пана табасы?
?зегі ?ксік д?ние-ай
?ртеніп, к?иіп- жанасы?!
Асарсы? шаршап сан ?ырдан,
А? боран шы?ар алды?нан
?ор?ансыз болып т?р?ан со?
Жа?сылы? к?тпе та?дырдан.
Шексіз ?ой мынау ?ара жер,
?зі?ді ?зі? пана к?р
Ажалдан ?аш?ан тіршілік,
Са?ымдай заулап а?а бер.
VIII.?йге тапсырма
1.”А?са? киік''?ле?ін м?нерлеп о?у,?зінді жаттау.
2.”Біз - таби?ат са?шысымыз” ойтол?ау жазу.
3.О?и?а желісіне байланысты сурет салу.
№29 орта мектебі
Ашы? саба?
Та?ырыбы: С. Сейфуллин «А?са? киік»?ле?і
?ткізген: Наубетова Л.К.
2015 ж.
