Абай ??нанбай?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ы

Саба?ты? та?ырыбы: Абай ??нанбай?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ы
Саба?ты? ма?саты: ?лы а?ын Абай ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы білетіндерін еске т?сіре отырып, шы?армаларына талдау жасайды, ойшыл к?терген проблемалар та?ылымынан ?лгі алады.
1.А?ын шы?армаларыны? т?рбиелік м?нін т?сінеді, адамгершілік т?рбие берудегі а?ынны? философиялы? шолуларыны? ма?ызын т?сінеді.
2. О?ушыны? д?ниетанымы ?алыптасады, шы?армашылы? ?абілеттері шы?далады, о?ушыны? азаматты? бейнесі ?алыптасады.
3. О?ушылар ?з беттерімен ой т?йеді, ізденеді, ойын ашы? айтады.
Саба?ты? т?рі: танымды? ізденіс саба?ы
Саба?ты? ?дісі: «Т?ртіп алу», «Топтастыру», «Еркін жазу», «Бір айналым с?йлесу» стратегиялары.
К?рнекілігі: Абайды? ?мірі мен шы?армашылы?ына арнал?ан слайдтар жиынты?ы
Саба? ??рылымы
I. ?ызы?ушылы?ын ояту
Ж?регі?ні? т?біне тере? бойла,
Мен бір ж?мба? адаммын, оны да ойла.
Со?ты?палы, со?па?сыз жерде ?стім,
Мы?мен жал?ыз алыстым кін? ?ойма,
- деп а?ынны? ?зі айт?андай «со?ты?палы, со?па?сыз жерде ?сіп», тар жол, тай?а? кешу ?мірін кешкен, ?кініш пен ?ксігі к?п, ?ай?ысы мен ?асіреті мол ?ара??ы ?апас ?лкеде де ел м??ын «асау ж?регінен» а?ыта, шабытты жыр ?ып т?ккен алып Абай туралы саба?ымызды жыр алыбы Жамбылды? ?ле?імен баста?анды ж?н к?ріп т?рмын.
Абайды? суретін к?рген ол:
Мына т?р?ан Абайды? суреті ме?
?ле? с?зді? ??са?ан ??діретіне.
А?ыл, ?айрат, білімді те? ?ста?ан
?р Абайды? т?теген кім бетіне? – деп айт?ан екен.
II. Ма?ынаны тану
?аза?ты? бас а?ыны – Абай ??нанбай?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы білмейтін ?аза? жо? шы?ар. ?аза?ты? за??ар жазушысы М.?уезов «Абай – ?аза?ты? классик ?дебиетіні? атасы, ?аза? поэзиясыны? к?н шуа?ты ас?ар биігі» деп ба?а берген еді. Б?гінгі та?ырып бойынша сынып о?ушыларына алдын-ала Абай ??нанбай?лы туралы деректер жинау тапсырыл?ан еді.
1. «Білімге бастап ел-ж?ртын»
О?ушылар слайд ар?ылы Абай ??нанбай?лыны? ?мірімен, шы?армашылы?ымен таныстырады)
2. Абай – а?ын
*Абайды? ?ле?дерін та?ырыптар?а б?ле отырып, талдау ж?мысын ж?ргізеді.
3. Абай – аудармашы
4. Абай – ?арас?з шебері
5. Абай – сазгер.
III. Ой-тол?аныс
О?ушыларды? б?гінгі саба?тан ал?ан білімдерін тексеру ма?сатында «Толы?тыру» сынамасы беріледі.
1. Абай ??нанбай?лы 1845жылы ?азіргі Шы?ыс ?аза?стан облысы, Абай ауданында д?ниеге келген.
2. Абай бос уа?ытында Шы?ысты? ?лы а?ындары – Низами, Са?ди, ?ожа Хафиз, Навой, Физули, Фирдоуси шы?армаларын ?з бетімен о?иды.
3. Абай 1885жылы ал?аш білім туралы «Жасымда ?ылым бар деп ескермедім» ?ле?ін жазды.
4. Тіршілікті? т?т?асы е?бек пен білімде ?ана деп т?сінген а?ын «Т?бінде баянды е?бек егін сал?ан» ?ле?ін жазды.
5. Абайды? ?ыры? бес ?ара с?зі бар, ?ыры? алтыншы с?зі - ?з алдына жеке тарихи шы?арма.
6. Абайды? «К?зімні? ?арасы», «Желсіз т?нде жары? ай», «Айттым с?лем, ?алам?ас», «Бой б?л?а?» т.б. ?ндері бар.
7. ?лихан Б?кейханов Абайды? ?мірі мен шы?армашылы?ы ж?нінде ал?аш зерттеу ма?аласын жазды.
І?. Саба?ты ?орытындылау

1. Абай ?ай жылы ту?ан? ( 1845 жылы 10 тамыз.)
2. Ту?ан жерін ата. ( Семей облысы. Шы??ыстау тауыны? б?ктері.)
3. Абайды? шын аты кім еді? ( Ибрагим.)
4. Абайды? ?жесіні? аты кім? ( Зере.)
5. Абайды? ар?ы аталары кімдер? ( ?скенбай, Ыр?ызбай. )
6. Шешесіні? аты кім бол?ан. ( ?лжан.)
7. ??нанбай неше ?йелді бол?ан? ( 4 ?йелді.)
8. Абайды?. Д?ниеге к?зімді аш?ан кім еді ? ( Михаэлис.)
9. Абай неше жас?а дейін о?ы?ан ( 13 жас.)
10. Семейдегі Абай о?ы?ан медресе ?алай атал?ан? ( Ахмет- Риза.)
11. Абайды? руы ?а?дай? ( Тобы?ты.)

Саба?ты Са?ын?али Сейітовты? « Кім?» ?ле?імен ая?тау.
Ж?регін шыра? етіп жандыр?ан кім?
Жырымен жан сусынын ?андыр?ан кім?
?зіне ?зі орнатып ескерткішті
М?ра ?ып кейінгіге ?алдыр?ан кім?
Ерте оянып, ойланып ержеткен кім?
Талабын тас ?ия?а ?рлеткен кім?
??ба жон, ??ба?ан ??м ??ла ?ырды
?ле?ні? бесігінде тербеткен кім?
Со?ты?палы, со?па?сыз жерде ?скен кім?
?нінен ?ділдікті? лебі ескен кім?
Арманын аттандыр?ан келешекке
Біздермен осы к?нді тербеткен кім?
Тайсалмай мы?мен жал?ыз алыс?ан кім?
?зендей ??й?ан барып к?к те?ізге
Лермонтов, Пушкиндермен табыс?ан кім?
К?рікті к??ілде жыр, ?олда ?алам
?мірді? ?ріне ?рлей бас?ан ?адам
?аза?ты? ?ле?іні? ?лы атасы,
Ол – Абай, ?лты – ?аза?, Аты –Адам.
Абай ?лемін б?кіл д?ниеге таратушы кеме?гер ?лы М?хтар ?уезов «Мен Абай тере?інен ш?міштеп ?ана іштім» деген екен. Ал біз ?лы ??лама тере?іне бас ?ой?анымызбен тек ?ана сол тере?нен д?м татты? ?ой деп ойлаймын. Сол себептен о?удан, білуге ?мытушылы?тан, ізденуден жалы?пайы?.
IV ?йге тапсырма беру :
« Абай – ?аза? поэзиясыны? ас?ар биігі» ой тол?ау жазу.
V. Ба?алау

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Абай ??нанбай?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ы »

Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбайұлының өмірі мен шығармашылығы
Сабақтың мақсаты: Ұлы ақын Абай өмірі мен шығармашылығы туралы білетіндерін еске түсіре отырып, шығармаларына талдау жасайды, ойшыл көтерген проблемалар тағылымынан үлгі алады.
1.Ақын шығармаларының тәрбиелік мәнін түсінеді, адамгершілік тәрбие берудегі ақынның философиялық шолуларының маңызын түсінеді.
2. Оқушының дүниетанымы қалыптасады, шығармашылық қабілеттері шыңдалады, оқушының азаматтық бейнесі қалыптасады.
3. Оқушылар өз беттерімен ой түйеді, ізденеді, ойын ашық айтады.
Сабақтың түрі: танымдық ізденіс сабағы
Сабақтың әдісі: «Түртіп алу», «Топтастыру», «Еркін жазу», «Бір айналым сөйлесу» стратегиялары.
Көрнекілігі: Абайдың өмірі мен шығармашылығына арналған слайдтар жиынтығы
Сабақ құрылымы
I. Қызығушылығын ояту
Жүрегіңнің түбіне терең бойла,
Мен бір жұмбақ адаммын, оны да ойла.
Соқтықпалы, соқпақсыз жерде өстім,
Мыңмен жалғыз алыстым кінә қойма,
- деп ақынның өзі айтқандай «соқтықпалы, соқпақсыз жерде өсіп», тар жол, тайғақ кешу өмірін кешкен, өкініш пен өксігі көп, қайғысы мен қасіреті мол қараңғы қапас өлкеде де ел мұңын «асау жүрегінен» ағыта, шабытты жыр ғып төккен алып Абай туралы сабағымызды жыр алыбы Жамбылдың өлеңімен бастағанды жөн көріп тұрмын.
Абайдың суретін көрген ол:
Мына тұрған Абайдың суреті ме?
Өлең сөздің ұқсаған құдіретіне.
Ақыл, қайрат, білімді тең ұстаған
Өр Абайдың төтеген кім бетіне? – деп айтқан екен.
II. Мағынаны тану
Қазақтың бас ақыны – Абай Құнанбайұлының өмірі мен шығармашылығы туралы білмейтін қазақ жоқ шығар. Қазақтың заңғар жазушысы М.Әуезов «Абай – қазақтың классик әдебиетінің атасы, қазақ поэзиясының күн шуақты асқар биігі» деп баға берген еді. Бүгінгі тақырып бойынша сынып оқушыларына алдын-ала Абай Құнанбайұлы туралы деректер жинау тапсырылған еді.
1. «Білімге бастап ел-жұртын»
Оқушылар слайд арқылы Абай Құнанбайұлының өмірімен, шығармашылығымен таныстырады)
2. Абай – ақын
*Абайдың өлеңдерін тақырыптарға бөле отырып, талдау жұмысын жүргізеді.
3. Абай – аудармашы
4. Абай – қарасөз шебері
5. Абай – сазгер.
III. Ой-толғаныс
Оқушылардың бүгінгі сабақтан алған білімдерін тексеру мақсатында «Толықтыру» сынамасы беріледі.
1. Абай Құнанбайұлы 1845жылы қазіргі Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданында дүниеге келген.
2. Абай бос уақытында Шығыстың ұлы ақындары – Низами, Сағди, Қожа Хафиз, Навой, Физули, Фирдоуси шығармаларын өз бетімен оқиды.
3. Абай 1885жылы алғаш білім туралы «Жасымда ғылым бар деп ескермедім» өлеңін жазды.
4. Тіршіліктің тұтқасы еңбек пен білімде ғана деп түсінген ақын «Түбінде баянды еңбек егін салған» өлеңін жазды.
5. Абайдың қырық бес қара сөзі бар, қырық алтыншы сөзі - өз алдына жеке тарихи шығарма.
6. Абайдың «Көзімнің қарасы», «Желсіз түнде жарық ай», «Айттым сәлем, Қаламқас», «Бой бұлғаң» т.б. әндері бар.
7. Әлихан Бөкейханов Абайдың өмірі мен шығармашылығы жөнінде алғаш зерттеу мақаласын жазды.
ІҮ. Сабақты қорытындылау

1. Абай қай жылы туған? ( 1845 жылы 10 тамыз.)
2. Туған жерін ата. ( Семей облысы. Шыңғыстау тауының бөктері.)
3. Абайдың шын аты кім еді? ( Ибрагим.)
4. Абайдың әжесінің аты кім? ( Зере.)
5. Абайдың арғы аталары кімдер? ( Өскенбай, Ырғызбай. )
6. Шешесінің аты кім болған. ( Ұлжан.)
7. Құнанбай неше әйелді болған? ( 4 әйелді.)
8. Абайдың. Дүниеге көзімді ашқан кім еді ? ( Михаэлис.)
9. Абай неше жасқа дейін оқыған ( 13 жас.)
10. Семейдегі Абай оқыған медресе қалай аталған? ( Ахмет- Риза.)
11. Абайдың руы қаңдай? ( Тобықты.)

Сабақты Сағынғали Сейітовтың « Кім?» өлеңімен аяқтау.
Жүрегін шырақ етіп жандырған кім?
Жырымен жан сусынын қандырған кім?
Өзіне өзі орнатып ескерткішті
Мұра ғып кейінгіге қалдырған кім?
Ерте оянып, ойланып ержеткен кім?
Талабын тас қияға өрлеткен кім?
Құба жон, құбақан құм құла қырды
Өлеңнің бесігінде тербеткен кім?
Соқтықпалы, соқпақсыз жерде өскен кім?
Үнінен әділдіктің лебі ескен кім?
Арманын аттандырған келешекке
Біздермен осы күнді тербеткен кім?
Тайсалмай мыңмен жалғыз алысқан кім?
Өзендей құйған барып көк теңізге
Лермонтов, Пушкиндермен табысқан кім?
Көрікті көңілде жыр, қолда қалам
Өмірдің өріне өрлей басқан қадам
Қазақтың өлеңінің ұлы атасы,
Ол – Абай, Ұлты – қазақ, Аты –Адам.
Абай Әлемін бүкіл дүниеге таратушы кемеңгер Ұлы Мұхтар Әуезов «Мен Абай тереңінен шөміштеп қана іштім» деген екен. Ал біз Ұлы ғұлама тереңіне бас қойғанымызбен тек қана сол тереңнен дәм таттық қой деп ойлаймын. Сол себептен оқудан, білуге ұмытушылықтан, ізденуден жалықпайық.
IV Үйге тапсырма беру :
« Абай – қазақ поэзиясының асқар биігі» ой толғау жазу.
V. Бағалау