6.Абайды? а?шылы? к?сіпке байланысты жаз?ан ?ле?і?
7.Абайды? ?ндері?
4. ?ызы?ушылы?ты ояту: «?н ты?дайы?, бірге шыр?айы?»
Жа?а та?ырып?а байланысты Абайды? «Желсіз т?нде жары? ай» ?ні ты?далады.
(2 мин)
1.?нен ?андай ?сер алды?дар?
2.?н ?нері дегенді ?алай т?сінесі?дер?
М??алімні? кіріспе с?зі:
6. Жа?а саба?: «К??іл ??сы ??й?ылжыр шартарап?а». А?ынны? ?н мен к?й ?нері жайында?ы ой тол?аныстары.
7. Ма?ынаны ажырату: «Джиксо ?дісі» бойынша ?ле?ді м?нерлеп о?иды. ?р топ ?ле?ді ?зара тал?ылайды. Келесі топ?а бір м?шесі т?сіндіреді. (3 мин)
М??алім с?р?тары: Кітапты? 37 бетінде
8. Топты? ж?мыс (2 топ бірігіп жасайды).
Еске т?сіру. М??алім с?зі: ?ле?ді ?ле? ететін ыр?а?пен ?атар ?й?ас екені белгілі. ?й?ас, яки рифма деп атаймыз. ?аза? поэзиясында?ы ?й?астарды? т?рі ?те к?п. (30сек )
1.Соларды еске т?сіріп к?рйік: ?ара ?ле? ?й?ас ааба, ш?бартпалы ?й?ас аааа, ерікті ?й?ас абвгб, кезекті ?й?ас абвб, шалыс ?й?ас абаб, егіз ?й?ас аабб, аралас ?й?ас аабвбвббб ж?не осы к?нгі ерікті ?й?астар.
Просмотр содержимого документа
«Абай ??нанбаев "К??іл ??сы ??й?ылжыр шартарап?а"»
Сабақтың тақырыбы: «Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа». Ақынның ән мен күй өнеріжайындағы ой толғаныстары.
Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: Абай шығармалары бойынша алған білімдерін жинақтау, бекіту.Абай шығармаларының поэтикалық тілі мен көркемдігіне талдау жасау; 2.Дамытушылық: Белгілі бір тақырып төңірегінде ой толғауға дағдыландыру, ізденушілік дағдысын, жазбаша тіл мәдениетін, сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамыту; 3.Тәрбиелік: Оқушылардың эстетикалық сезімін ояту, адамгершілікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу, ақын тілімен салынған көркем суреттер арқылы түрлі көңіл күйді ұғына білуге дағдыландыру. Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: Мәнерлеп оқу, әдеби-теориялық талдау жұмыстары. Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, музыка, қазақстан тарихы, орыс әдебиеті Сабақтың көрнекілігі: Интербелсенді тақта, плакаттар, көрме.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі: Қатысушыларға шеңбер құрып тұруға және 4 оқушыға бөліну ұсынылады: «европалықтар», «жапондықтар», «үнділер» және «итальяндықтар». Кейін әрбір қатысушы шеңбер бойымен жүріп, «өз амандасу тәсілімен» барлығымен сәлемдеседі: «европалықтар» қолдарын қысады,«жапондықтар» бастарын иеді,«үнділер» қолымен иіліп сәлем беру,«итальяндықтар» құшақтасады.(2 мин)
2. Топқа бөлу: «жұбынды тап» әдісі (домбыра мен қобызды екіге бөлемен, оқушылар оны құрастыру арқылы 2 топқа бөлінеді). (30 сек)
1 – топ: «Домбыра» (Айша мен Айлана) 2 – топ: «Қобыз» (Индира мен Мақсат)
Бағалау парағын таратып, ережесін түсіндіру
3. Үй тапсырмасы: «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңі және Абайдың өмірі мен шығармашылығы.
Төмендегідей әлістер бойынша тексеремін:
Индира «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңінің орыс тіліндегі аудармасын айтады (Лермантовтың аудармасы).
Айлана «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңін жатқа айтады (қазақшасын).
Мақсат карточка арқылы (карточкада өлең беріледі, бірақ кей сөздер жазылмай көп нүкте тұрады, соны толықтыруы қажет).
Айша өлеңге талдау жасау (құрылысына қарай, троптың түріне қарай). (3 мин)
«Микрафон әдісі» (мұғалім микрафон арқылы оқушыға сұрақ қояды, оқушы микрафонды алып оған жауап береді).(2 мин)
«Зымыран сұрақтарын» қою арқылы үй тапсырмасын сұрау:
1.Абайдың туған жері мен туған жылы?
2.Абай қандай отбасында дүниеге келген?
3.Қайда білім алды?
5.Абай қандай ақын?
6.Абайдың аңшылық кәсіпке байланысты жазған өлеңі?
7.Абайдың әндері?
4. Қызығушылықты ояту: «Ән тыңдайық, бірге шырқайық»
Жаңа тақырыпқа байланысты Абайдың «Желсіз түнде жарық ай» әні тыңдалады.
(2 мин)
1.Әнен қандай әсер алдыңдар?
2.Ән өнері дегенді қалай түсінесіңдер?
Мұғалімнің кіріспе сөзі:
6. Жаңа сабақ: «Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа». Ақынның ән мен күй өнері жайындағы ой толғаныстары.
7. Мағынаны ажырату: «Джиксо әдісі» бойынша өлеңді мәнерлеп оқиды. Әр топ өлеңді өзара талқылайды. Келесі топқа бір мүшесі түсіндіреді. (3 мин)
Мұғалім сұрқтары: Кітаптың 37 бетінде
8. Топтық жұмыс (2 топ бірігіп жасайды).
Еске түсіру. Мұғалім сөзі: Өлеңді өлең ететін ырғақпен қатар ұйқас екені белгілі. Ұйқас, яки рифма деп атаймыз. Қазақ поэзиясындағы ұйқастардың түрі өте көп. (30сек )
1.Соларды еске түсіріп көрйік: қара өлең ұйқас ааба, шұбартпалы ұйқас аааа, ерікті ұйқас абвгб, кезекті ұйқас абвб, шалыс ұйқас абаб, егіз ұйқас аабб, аралас ұйқас аабвбвббб және осы күнгі ерікті ұйқастар.
2. Әдеби жанр: проза және поэзия
Әдебиеттің тектері: эпос, лирика, драма
Лирика: саяси, философиялық, махаббат, табиғат.
3. Троптың түрлері: теңеу, дамыту-градация, метафора, эпитет, ассонанс-дауысты дыбыстар, аллитерация-дауыссыз, кейіптеу және т.б.
4. Көркемдегіш құралдар: антоним, синоним, омоним, қайталама сөздер, қос сөздер, архаизм, диалектизм, кірме сөдер, ауыспал мағынадағы сөздер және т.б.
9. «Теорияны білесің бе?» Өлеңді құрылысына қарай талдау (10 мин)
Оқушылар іс-әрекеті: Топпен талдау жасайды, оны бірге қорғайды.
Кітаппен жұмыс жасау: Лириканың төрт түріне Абай өлеңдерінен мысал келтіру (көрмеден кітап алып). (1, 5 мин)
10. Ой толғау. Кесте толтыру.
Жиырма тоғызыншы қара сөзі бойынша (4 мин)
Қазақ мақалдары
Абайдың көзқарасы
Менің ойымша
Жарлы болсаң, арлы болма.
Қалауын тапса, қар жанады.
Атың шықпаса, жер өрте.
Алтын көрсе, періште жолдан таяды.
Ата-анадан мал тәтті. Алтын үйден жан тәтті.
11. Бекіту: «Пікір талас» Тақырып: Қазіргі өлеңдер мен бұрынғы өлеңдерде айырмашылық бар ма? Ән және Абай сөздеріне «бесжолды» өлең құру. (5)
Мұғалім сөзі: Пікір таласты қорытындылау. Абайға тағзым. Видео көрсетіледі. Содан кейін сабақты қортындылау. (видео 2 мин)