Са?ындым саба? жоспары

П?ні:

 ?аза? ?дебиеті

Сыныбы:

5 б сынып

Уа?ыты

24.01.2015

Саба?ты? та?ырыбы

Ма?жан Ж?мабаев “Cа?ындым”

??зіреттілікке жеткізетін ма?сат-міндеттер:

А?паратты?

Коммуникативтік

Проблеманы шешу

а?парат к?здері ар?ылы а?ынны? ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы т?сініктерін ке?ейте  отырып, ?ле?ні? та?ырыбы мен идеясын ме?герту;

о?ушыларды? к?ркем о?у шеберлігін, ой-?рістерін дамыту, поэзиялы? шы?армаларды талдау да?дыларын ?алыптастыру;

Ма?жан шы?армасы ар?ылы таби?ат бейнесін к?ркем с?з ар?ылы жеткізуге да?дыландыру

Саба?ты? т?рі:

Аралас саба?.

Саба?ты? ?дісі:

С?здік,к?ркемдеп о?у

Саба?та ?олданылатын педагогикалы? технологиялар:

Дамыта о?ыту, СТО, АКТ

П?наралы? байланыс:

?аза? тілі,?аза?стан тарихы

К?рнекілік

Слайд,о?улы?

Саба?ты? барысы:

М??алімні? ?ызметі

О?ушыны? ?ызметі

К?тілетін н?тиже

 І.?йымдастыру б?лімі

О?ушылармен  амандасады.Сынып о?ушыларын т?гендеп,оларды? саба??а даярлы?ын тексереді.Сынып тазалы?ын ?ада?алайды.

М??аліммен амандасады, саба?та кімні? жо? екенін айтады, саба??а дайындалады.

М??алім мен о?ушы арасында т?сінік

ІІ.?й тапсырмасын тексеру

 -Ма?жан Ж?мабаев “?ыс?ы жолда” ?ле?ін жаттау.

-?ыс туралы ой-тол?ау жазу, сурет салу.

Ма?жан Ж?мабаев “?ыс?ы жолда” ?ле?ін жаттап келеді.

?ыс туралы ой-тол?ау жазу, сурет салып келеді.

?ткен та?ырып ар?ылы жа?а материалды ашады.

ІІІ.?ткен материалды ?айталау ар?ылы жа?а материалды ?абылдау?а дайынды?

Та?ырыбы: М. Ж?мабаев 
?ыс?ы жолда

(Та?та?а Ма?жанны? суреті ілінеді. А?ынны? ?мір жолына, шы?армашылы?ына ?атысты с?ра?тар беріледі. О?ушылар о?ан жауап беріп, суретті? жан-жа?ына жауаптары жазыл?ан ?иындыларды іледі. Жауапттар толы? ілінген со?, Ма?жан суреті к?н бейнесіне енеді)
С?ра?тар:
- Ма?жан кім? Ол ?андай а?ын?
- А?ынны? ту?ан жерін ата?ыз.
- А?ын ?айда о?ыды? ?андай тілдерді білді?
- А?ынны? ?андай ?ле?дерін білесіз?
- А?ын ?мірде нені ма?сат етті? 
- «?ыс?ы жолда» ?ле?інде не туралы айтыл?ан?
- А?ын ?ыс?ы жолды суреттеу ?шін ?андай ?деби т?сілді ?олдан?ан?
Міне, балалар, біз Ма?жан а?ын туралы ?з білімімізді орта?а салды?. Суретке назар аударалы?. Ма?жан суреті ?андай бейнеге енді?
- К?н бейнесіне енді.
-Неге Ма?жанды к?н бейнесіне енгізе суреттедік? ?алай ойлайсы?дар?
- ?йткені Ма?жан ?аза? поэзиясыны? к?гінде м??гі с?нбес алтын к?н болып ?алды. Оны? жары?ы, оны? поэзиясыны? шуа?ы б?гінде тым алыс?а шашырап т?р.

Ма?жан Ж?мабаев

Ма?жан Ж?мабаев 1893 жылы Солт?стік ?аза?стан облысыны? Булаев ауданында д?улетті отбасында д?ниеге келген. Тумысымен ?те зерек Ма?жан т?рт жасында ?зіні? ?кесі Бекен болысты? мектебінде о?ып, ?аза?ты? ар?ы-бергі ?ле?-жырларын, ертегі- дастандарын т?гелге дерлік жаттап алады.

     Бала жасынан зерек  болып ?скен Ма?жан “Таби?атты? ?з тілі бар”  дегенге  сенетін.  Соны білуді, ?йренуді  армандады.

    Білімге  жаны  ??штар  Ма?жан ?педегі (Уфа) ?алия медресесінде о?иды. Медреседен ал?ан тере? білімін жетілдіре  отырып,  ол  ?деби  орта?а  ерте  араласты. Араб, парсы, т?рік, орыс тілін жа?сы ме?геріп алды.

    А?ынны?  ?зі  к?ллі т?ркі хал?ыны? тарихымен танысты. Т?ркі хал?ыны? тарихын  жетік  білуі  оны  ?аза? топыра?ында  бірден  бір  т?рікшіл а?ын  етті.

?ткен материалды еске т?сіру ар?ылы жа?а материалды ме?геруге дайындалады.

С?ра?тар?а жауап беру ар?ылы о?ушыныы? білімі тексеріледі.

ІV.Жа?а материалды ме?гертуді ?йымдастыру

V.Жа?а білімді бекіту:

А) м??алімні? к?мегімен:

?) о?ушыны? к?мегімен:

Ма?жан Ж?мабаев

Балалар, біз б?гін Ма?жан шы?армашылы?ына арнал?ан саба?ымызды ?рі ?арай жал?астырамыз.
А?ынны? жары – Зыли?а апай естелігі:
Ма?жанды 1929 жылы 6 маусымда ?ызылжарда?ы уйде ?сталды.Біздер ?рпиісіп ?алды?.Келген НКВД-ны? адамдары екен,?те ?атулы.Келесі к?ні оны поездбен Алматы?а алып кетті.Кейін Москвада?ы Бутырь т?рмесіне жіберген екен.Б?л хабарды естісімен Ма?жанмен кездесуге дайындалдым.Біра? т?рме басты?тары р??сат бермеді.Екінші рет 1930 жылы 10 жыл?а Карелия?а жіберді.Б?л хабарды естісімен жол?а жиналдым.Алдымен Ленинградтан п?тер жалдап,т?тесінен Петрозаводск ар?ылы тура Ма?жан ж?рген жерге бардым.Айналасы темір тікенектермен  ?оршал?ан т?рмеге  жету ?те ?ор?ынышты.Т??ірек ?алы? орман.Т?рме,лагерь дегенде ыл?и баскесер п?лелер отырады деп ойлайсы? ?ой,ал м?нда?ыларды? б?рі о?ы?ан білімді азаматтар екен.

А?ынны? «Са?ындым» ?ле?ін о?ымас б?рын алдымен ?зіміз «Са?ыныш» с?зіні? ма?ынасын ?алай т?сінеміз? Кітабымызды жауып ?ойып, бір с?т «Са?ыныш» деген с?зді? тере?іне бойлап, ша?ын шы?арма жазып к?рсек

Жа?сы, балалар! Біз «Са?ыныш» деген с?зді? ма?ынасын ?р?айсысымыз ?р т?рлі т?сінеміз. Ол к?зге к?рінбейді, тек ж?рекпен, к??ілмен, санамен ?ана сезілетін дерексіз ??ым. Олай болса, Ма?жан а?ынны? «Са?ындым» ?ле?ін о?ып к?релік. Ма?жан нені, кімді са?ынды екен? 

 

?ле? ??рылысына талдау
 

Аба?тыда  айдан, к?ннен жа?ылдым

Сар?айдым ?ой, сар даламды са?ындым.

“?арашы?ым, ??лыным!” деп зарла?ан

Алыста?ы сорлы анамды са?ындым.

Ма?жан Ж?мабаев жазы?сыз айыпталуда. Сен оны ?алай ??т?арар еді??
 

Бес жолды ?ле?

1.Зат есім

2.Сын есім

3.Етістік

4.Сойлем

5.Синоним

 «Insert»кестесі

Білемін

Білгім келеді

Мен ?шін жа?алы?

1.

2

3

                     Са?ыныш
Са?ыныш-сырлы да си?ырлы сезім. Ту?ан ?йі?нен, ту?ан жері?нен жыра??а кетсе?, алдымен ата-ана, бауырлары?ды, достары?ды іздеп, оларды? жа?сы істерін ?имасты?пен еске алып отырасы?. Неге? ?йткені ж?регі?ді ?лдебір са?ыныш сезімі жаулап алуда. 
Са?ыныш-адамгершілігі?ді танытар ?лкен сезім. Ж?регі ?атал, мейірімсіз адам са?ыну дегенді білмейді. Ондай адам адамды?тан ада ?алады. Жаратылыс за?ы бойынша ?мірде адамдар бірін-бірі іздеп, бірін-бірі са?ыну?а тиіс. Сонда ?ана ?лемде жауызды?, жаманды? атаулы жо?ала бастайды.

?ле?ді м?нерлеп о?ып шы?ады

«Са?ындым»

Аба?тыда  айдан, к?ннен жа?ылдым

Сар?айдым ?ой, сар даламды са?ындым.

“?арашы?ым, ??лыным!” деп зарла?ан

Алыста?ы сорлы анамды са?ындым.

?ле? ??рылысына талдау

Аба?тыда айдан, к?ннен жа?ылдым, а
Сар?айдым ?ой, сар даламды са?ындым. а
?арашы?ым, ??лыным деп зарла?ан б
Алыста?ы сорлы анамды са?ындым! а
 

?ара ?ле? ?й?ас

Егер мен адвокат болсам, Ма?жан а?ынны? а?ты?ын, адалды?ын за? алдында д?лелдеуге бар к?ш-жігерімді салар едім.
 Егер мен адвокат болсам, Ма?жанны? кін?сіздігіне к?зім жете т?ра, оны ?ор?ай алмасам, соттан Ма?жанмен бірге мені де ату жазасына кесуін ?тінер едім.
 

Бес жолды ?ле?

1.Зат есім.Ма?жан

2.Сын есім.Шыншыл,а? ж?ректі

3.Етістік.Болады,?мір с?реді,?теді

4.Сойлем.Ма?жан – шыншыл,рухы биік болып ?мір с?рген.

5.Синоним.а?ын.

«Insert»кестесі

Білемін

Білгім келеді

Мен ?шін жа?алы?

1.?мір жолын

2.шы?армаларын

1.Отбасы туралы

1. Са?ындым ?ле?іні? тарихы

Ма?жан Ж?мабаев ?мірі мен шы?армалары туралы а?парат алады.

.

Са?ыныш та?ырыбына шы?арма жазып,жана материалды м?ні? аша т?седі.

?ле?ді м?нерлеп о?у?а бейімделеді.

?ле?нен ?зінді беру ар?ылы оны? ?ай ?ле? екендігін, ішіндегі к?ркемдегіш ??ралдарын табады

О?ушыны? ?з ойын еркін жеткізуге бейімделеді.

Бес жолды ?ле? ар?ылы о?ушыны? Ма?жан туралы не білгені? бай?ау?а болады.

Б?л кесте ар?ылы білетіні?,не білгісі келетіні?,не жа?алы? бол?аны? жеткізеді.

?І.?й тапсырмасы

?орытынды

Ба?алау 

1.?ле?нен ?зінді жаттау.

2.Ма?жандай боп ?семін» та?ырыбына ша?ын шы?арма.
 

Ж. Аймауытовты? тілімен айт?анда, Ма?жан-сыршыл а?ын. Ма?жан с?зіндей тілге ж?мса?, ж?рекке жылы тиетін н?зік ?уез ?аза?ты? б?рын?ы а?ындарында бол?ан емес! 
Ма?жан елін, жерін жан-т?німен с?йген а?ын. Біз ту?ан елді, жерді с?юді а?ын а?амыздан ?йренуге тиіспіз! Оны? жырларын іздене о?ып, к?кейімізге т?йіп ?суге тиіспіз.
 

О?ушылар ба?аланады.

?йге берілген тапсырманы к?нделікке жазып алады.

М??алімні? ?ортынды с?зін тындайды,саба? ?орытындылады.

Ба?аларын к?нделікке ?ой?ызады.

?й тапсырмасын беру  ар?ылы жа?а материалды ?алай ме?гергеніне к?з жеткізу.

Саба? ?орытындыланды.

О?ушыларды? белсенділігіне байланысты ба?аланады.