Жеке т?л?аны ?алыптастыруда оны? еркіндігін, белсенділігін са?тай отырып, ?з бетінше шешім ?абылдау?а да?дыландыру жолында не??рлым тиімді шараларды енгізу б?гінгі о?ытушыларды? жауапты ісі.
Осы ба?ытта?ы шараларды ж?зеге асыру ?шін б?гінгі к?нні? талабы – о?ытуды? жа?а технологияларын енгізу, білім беруді а?параттандыру. Ал оларды даярлау ?шін ?азіргі дидакткалы? м?мкіншіліктерді, жа?а идеяларды ж?не білім беру технологияларын пайдалану керек.
О?ушы ?абілеті дегеніміз оны? педагогикалы? ы?пал аясында білім алу ?рекеті, жеке т?л?аны дамыта о?ыту ?дістері, оны? шы?армашылы? ?абілетіні? дамуына ?серін тигізеді. «?аза?стан-2030» атты елімізді? стратегиялы? ба?дарламасында е? негізділеріні? бірі- жо?ары интелектуальды жастарды жан-жа?тылы??а т?рбиелеу, оларды? потенциалды? де?гейіні? к?терілуіне ?лес ?осу. Сонды?тан, ?стаз-м??алімдер ?ауымыны? алдына ?те ?лкен міндет ж?ктелді. Б?гінгі та?да жас ?рпа??а п?нді тиімді ??ындыруды? бірі- жа?а технология негіздері болып табылады. Сонымен бірге ?скеле? ?рпа?ты? а?парат ??ралдарымен ж?мыстана білуіне назар аудар?ан ж?н. ?з ?рпа?ыны? ?негелі, ?нерлі, е?бекс?йгіш, абзал азамат болып ?суі ?шін халы? педагогикасыны? негізгі ма?сатын шы?армашылы?пен о?у-т?рбие ?рдісіне тиімді пайдалану ?рбір ?стазды? міндеті болып табылады. О?ушыларды? ойлау ?абілетін дамыту ?з бетінше ж?мыс жасау?а да?дыландыру барысында ?з іс т?жірибесінде жа?а технологияларды ?олданамын. Соны? ішінде Ж.?араевты? де?гейлеп, саралап о?ыту ?дісін пайдаланамын. Де?гейлеп о?ыту технологиясыны? ?зіндік ы?палы зор. О?ушылар?а ?здік ж?мысын ?йымдастырып ?ткізуге к?мегін тигізеді. О?ушылар ?здік ж?мыстарын орындап, білімдерін мониторингтік ж?йе ар?ылы ?здері ба?алап, диагностикалау?а ?ол жеткізеді. ?араевты? де?гейлеп, саралап о?ыту технологиясы мынандай 4 т?рге б?лінген:
1) репродуктивтік де?гей-жалпы?а бірдей стандартты білім негізінде тапсырма беріледі. М?ндай тапсырмалар о?ушыларды? алды??ы саба?тарда ал?ан білімдеріне ж?не о?ушы?а байланысты
2) алгоритмдік де?гей-м?нда о?ушы м??алімні? т?сіндіруімен ?абылда?ан а?паратты пайдалана отырып орындайды.
3) Эвристикалы? де?гей о?ушы ?зі ізденіп, ?осымша ?дебиеттерді ?олдана отырып жауап береді.
4) Шы?армашылы? де?гей-о?ушыны? таза ?зіндік шы?армашылы?ын бай?атады.
Де?гейлеп-саралап о?ыту ??рылымында білімді игеруді? ?ш де?гейі ?арастырылады: е? т?менгі де?гей (базалы?), ба?дарламалы?, к?рделенген де?гей сонды?тан ?рбір о?ушы ме?геруі тиіс.
Де?гейліп о?ыту технологиясы тиімді н?тижелі болу ?шін:
а) жеке т?л?а ерекшеліктеріне,
б) психологиялы? даму ерекшеліктеріне,
в) п?н бойынша білімді игеру де?гейіне к??іл б?лемін.
К?птеген жа?а технологиялармен ?атар со??ы кездері ?аза? ?дебиеті саба?тарында а?паратты? технологиялар да жиі ?олданылуда. Жа?а а?паратты? технологиялар дегеніміз – білім беру ісінде а?параттарды даярлап, оны білім алушы?а беру процесі. Б?л процесті іске асыруды? негізгі ??ралы компьютер болып табылады.
Енді, осы а?паратты? технологияларды ж?зеге асыруда?ы ж?мыс т?рлеріне то?талып ?тейік:
А?паратты? технологияларды? бірі - интерактивтік та?та, мультимедиялы? ж?не он-лайн саба?тары. Былтыр?ы жа?а о?у жылыны? ерекшелігі – республикада ал?аш рет жалпы білім беретін мектептерде Елбасыны? он-лайн режимінде ?ткен интерактивтік саба?ымен басталды. Б?гінгі та?да Республика к?леміндегі мектептерді? 97 пайызы интернет желісіне ?осылып, ?р салада о?ушыларды? а?парат алуын ?амтамасыз етіп келеді. Мемлекет басшысыны? тапсырмасымен елімізді? к?птеген мектептерінде интерактивтік та?та орнатылды.
?зім ?ызмет жасайтын о?у орнында жа?а а?паратты? технологияларды ?олдану ке?інен ?арастырыл?ан. Колледж кабинеттерінде 4 интерактивтік та?та орнатыл?ан. Сонды?тан б?л та?тамен ?р саба?ты ?ызы?ты ?ткізуді ойластырып, жоспарлаймын, себебі ?олда бар м?мкіндіктерді пайдалану ар?ылы о?ушыларды жа?а заман технологиясымен ж?мыс жасау?а ?йретеміз. О?ушыларды? ма?алдарды т?сініп, есте са?тауын ?амтамасыз ету ма?сатында интерактивті та?таны? к?мегі зор. М??алім та?таны? сурет салу редакторы ар?ылы та?тада ма?алдарды ребус т?рінде береді, о?ушылар сол ребустарды шешеді. Келесі саба??а ?здері де ребус ойлап тауып, та?та?а салып, бас?а о?ушыларды? шешуін с?райды. Немесе, ертегілерді бас?а ?лт балалары бір о?ы?аннан т?сіне алмайды, олар ?шін интерактивті та?та?а таныс емес с?здерді жазып ?ойса?, сол с?здермен с?йлем ??растырып, алдын-ала ж?мыстар ж?ргізсек, онда ертегіні о?у барысында олар б?рын кезіккен ?иынды?тар?а кезікпес еді. Б?л бір жа?ынан о?ушыларды? с?здік ?орын да байытады, осы та?ырып?а деген ?ызы?ушылы?ын арттырады да.
Енді, поэзия?а то?тайтын болса?, б?нда да а?паратты? технологияларды? алар орны зор. О?ушыларды ?уелі слайд к?рсету ар?ылы ?ле? авторыны? ?мір жолымен таныстырып, осы ?ле?ні? шы?у тарихына ерекше то?талып, ?ле? мазм?нын т?сіндіріп, содан со? о?ушылар?а компьютер немесе теледидар ар?ылы ?ле?ді ты?дату о?ушыны? ж?регінде ?сер ?алдыруы с?зсіз. Осындай ж?мыс т?рлері о?ушыларды? ?аза? поэзиясына деген с?йіспеншілігін оятады.
Жо?ары кластарда роман, ??гімелерді о?ыту тіпті де ?лкен ?иыншылы?тар?а ?кеп со?ады, себебі балалар кітап о?ып отыр?аннан компьютерде к?бірек отыр?анын ?алайды. Осы м?селені? шешуін де а?паратты? технологиялар к?мегімен табу?а болады. М?селен, романды о?у?а екі немесе ?ш са?ат берілсе, оны? бірінші саба?ында м??алім ?ыс?аша роман кейіпкерлерімен, мазм?нымен слайд ар?ылы таныстырады. Екінші саба?та осы роман сюжеті бойынша т?сірілген кинофильм болса, соны к?рсету. Ал ?шінші саба?та ал?ан білімді бекіту ма?сатында электронды? о?улы? бойынша, немесе м??алімні? ?зіні? ??растыруы бойынша тест ж?не т.б. ба?ылау т?рлерін ?ткізу, о?ушылармен пікірталас ж?ргізуге болады. ?й тапсырмасы ретінде бір шы?армашылы? топ ??рып, солар?а осы роман немесе ??гімеден ?зіндіні кино ?ылып т?сіріп, келесі саба?та интерактивті та?та ар?ылы сол киноны топ?а к?рсету. Міне, осындай а?парат ??ралдарыны? к?мегімен саба??а ?атысу белсенділігі т?мен о?ушыларды? да ?ызы?ушылы?ын арттыру?а болады.
?аза? ?дебиеті саба?тарында а?паратты? технология келесі ж?мыс т?рінде де ?олданысын табады. Б?л о?ушыларды? аса шы?армашылы?ын талап ететін жоба ж?мысы. Б?л ж?мыс т?рін ж?ргізгенде о?ушылар техникалы? ??ралдарды ?олдану ар?ылы жобасын дайындайды. М?селен, саба?та балалар Ыбырай Алтынсаринні? шы?армашылы?ымен танысады. Енді осы та?ырыпта тере? ма?л?мат жинап, онымен б?кіл топты таныстыру ма?сатында шы?армашылы? топ ??рылады. Топ ??рыл?ан со?, олар Ыбырай Алтынсарин туралы ма?л?мат жинау?а кіріседі. Балалар м?ражай ?ызметшілеріне, белгілі ?дебиетші, тарихшылар?а барып осы та?ырып ж?нінде с?хбат алып, та?ырып?а байланысты материалдарды суретке т?сіріп, жалпы толы? бейнематериал жина?тайды. Жинал?ан ма?л?маттарды компьютер ар?ылы ??деп, ?ыс?аша деректі фильм етіп шы?арады. Содан со? б?л фильмды саба? ?стінде топ назарына ?сынады. Осындай ?згеше ж?мыс т?рлерін ?ткізу ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту?а, оларды? осы п?нге деген ?ызы?ушылы?ын ояту?а, дарынды т?л?аны ?алыптастыру?а ?бден болады.
А?паратты? технологияларды? о?у-т?рбие ?рдісінде ?олданылуы м??алімдерді? де, о?ушыларды? да м?мкіндіктерін ке?ейтеді. Ендеше а?паратты? технологияларды ?йлесімді пайдалану ?азіргі та?да ?зекті м?селелерді? біріне айналып отыр?аны даусыз.
Керекті с?здер: а? тіл, ?ызыл тіл, ?зен, к?л, ж?з елу, елу, ат, к?лік. Осы ма?алдарды ребус т?рінде де беруге болады.
Жа?а а?паратты? технологияларды ?аза? ?дебиеті саба?ында ?олдану келесі н?тижелерге жеткізеді:
1. О?ушылар?а еркін ойлау?а м?мкіндік береді;
2. Тіл байлы?ын дамытады;
3. ?з ойын жеткізуге, жан-жа?ты ізденуге ?йретеді;
4. Шы?армашылы? белсенділігін арттырып, ?жымда бірігіп ж?мыс істеуге т?рбиелейді.
5. ?з бетімен білім алатын, а?паратты? технологияларды жа?сы ме?герген, білімді жеке т?л?аны ?алыптастырады.
?з пікірімді ?орыта келе, бізді? алдымызда ?ашанда саба? барысында алын?ан білімні? б?секелестікке ?абілеті бар ма, білім сапасын артыру ?шін не істеуіміз керек? деген м?селе ?немі жанымызда са?талу керек. Ендеше ??рметті ?ріптестер, б?гінгі саба? кешегі саба?тан ?згеше, ал ерте?гі саба? б?гінгі саба?тан жа?сы болсын деген тілек айтамын.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
«Құзыретті маман дайындауда оқытудың жаңа технологиясын пайдаланудың тиімді жолдары»
Секция
Білім берудегі құзыреттіліктер және тұлғалық-бағдарлы тұрғылар
Қажетті техникалық құралдар
-
«ҚҰЗЫРЕТТІ МАМАН ДАЙЫНДАУДА ОҚЫТУДЫҢ ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯСЫНПАЙДАЛАНУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ»
Жолдасова Г.Т.
Ж.Досмұхамедов атындағы педагогикалық колледж
Жақсылыққа бастайтын жарық жұлдыз-оқу. «Надан жұрттың күні –қараң, келешегі тұман», -деп М.Дулатов айтқандай, егеменді еліміздің тірегі-білімді ұрпақ. Білім беру жолындағы алға қойған мақсатым оқушылардың шығармашылық білім дағдыларын қалыптастыру. «Технология» гректің «teche»- өнер, шеберлік және «logos»- ғылым деген сөзінен шыққан, яғни «шеберлік туралы ғылым» деген мағнаны білдіреді.
Оқыту технологиясы мен әдістеме ғылымы бір-бірімен тығыз байланысты. Әдістеме ғылымы «Нені оқыту керек?», «Не үшін оқыту керек?», «Қалай оқыту керек?» деген сұрақтарға жауап іздесе, оқыту технологиясы «Қалай нәтижелі оқытуға болады?» деген мәселенің шешімін іздейді. Олардың мақсаты бір, яғни оқытудың тиімді жолдарын қарастыру. Оқытудың тиімді жолдары оқытудың әр түрлі әдістері арқылы анықталады. Қазіргі кезде оқушылардың білімділігі, сауаттылығы, ақпараттық мәдениеті, өз ойын ашық айта білуі, ойын жүйелі жеткізуі, материалды тез қабылдау деңгейлері әлі де төмен дәрежеде. Бұл –оқушылардың нәтижеге жетуге бағытталған коммуникативтік, ақпараттық, проблеманы шешу құзыреттіліктерінің толық қалыптаспағандығының нәтижесі. Менің оқытудағы өз проблемам оқушыларды өз бетімен жұмыс жасауға тәрбиелеу, үйрету, шығармашылық қабілетін дамыту. Қазіргі кезде қоғамда сөздік қоры аз, тілі жұтаң оқушылар белең алуда. Оған себеп: оқушылардың сөз мағынасын жетік меңгермеуі, қолданылу аясына толық, кең ауқымда қарамауы, халқымыздың дәстүрлі сөйлеу тәсілін толық игере алмауы. Бұл-оқушының коммуникативтік құзыреттілігінің, шығармашылықпен жұмыстануының әлі де толық қалыптаспағандығының нәтижесі. Ақпараттар легі қарқынының өсуі педагогикалық процестегі жаңа технологиялардың көптігіне сәйкес оқушыларды дайын түріндегі білімге емес белсенді білім алуға үйрету көкейкесті мәселеге айналды. Қазіргі кездегі сабақта жаңа технологияларды, соның ішінде АКТ, Герман технологияларын пайдалана отырып, жоғарыда айтылған кемшіліктерді жоюға ықпал жасау. Тақырып бойынша деңгейлік тапсырма жүйесі дамыта оқыту жүйесін іске асырады. Өйткені, ол оқушының ойлауын, елестету мен есте сақтауын белсенділігін, дағдысын білім саласының дамуын қамтамасыз етеді. Сабақтың ерекшелігі және оның тиімділігін арттырудың негізгі тәсілдерінің бірі-оқушыларға деңгейлік тапсырма беру. Қазақ тілі сабақтарында ГТЦ технологиясын пайдалана отырып, АКТ элементтерін енгізу арқылы балалардың сабаққа деген қызығушылықтарын арттыру, жаңа материалды тез меңгеруіне ықпал жасау. Сабақта Герман технологиясын қолдану оқушылардың ақпараттық, коммуникативтік, проблеманың шешімін табу құзыреттіліктерін қалыптастыруға жол ашады. Сабақ өткізу формаларын және түсіндіру әдістерінің жаңа тәсілдерін күнделікті сабаққа қолдануға тырысамын. Көбінесе мына жағдайларға көңіл бөлемін:
сабақ басталмас бұрын оқушылардың көңіл-күйін шеңбер арқылы анықтау;
күтілетін нәтижені оқушылардың жоспарлауы;
өз пікірлерін пинвандқа жазып, флипчартқа жапсыру;
әр тапсырма сайын топқа бөліну;
сабақ материалдарының мақсатына қарай әртүрлі түстермен берілуі;
сабақ соңындағы көңіл-күйлерін шеңбер арқылы анықтап, сабақта күтілген нәтижені сапасын талдау.
Жеке тұлғаны қалыптастыруда оның еркіндігін, белсенділігін сақтай отырып, өз бетінше шешім қабылдауға дағдыландыру жолында неғұрлым тиімді шараларды енгізу бүгінгі оқытушылардың жауапты ісі.
Осы бағыттағы шараларды жүзеге асыру үшін бүгінгі күннің талабы – оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру. Ал оларды даярлау үшін қазіргі дидакткалық мүмкіншіліктерді, жаңа идеяларды және білім беру технологияларын пайдалану керек.
Оқушы қабілеті дегеніміз оның педагогикалық ықпал аясында білім алу әрекеті, жеке тұлғаны дамыта оқыту әдістері, оның шығармашылық қабілетінің дамуына әсерін тигізеді. «Қазақстан-2030» атты еліміздің стратегиялық бағдарламасында ең негізділерінің бірі- жоғары интелектуальды жастарды жан-жақтылыққа тәрбиелеу, олардың потенциалдық деңгейінің көтерілуіне үлес қосу. Сондықтан, ұстаз-мұғалімдер қауымының алдына өте үлкен міндет жүктелді. Бүгінгі таңда жас ұрпаққа пәнді тиімді ұғындырудың бірі- жаңа технология негіздері болып табылады. Сонымен бірге өскелең ұрпақтың ақпарат құралдарымен жұмыстана білуіне назар аударған жөн. Өз ұрпағының өнегелі, өнерлі, еңбексүйгіш, абзал азамат болып өсуі үшін халық педагогикасының негізгі мақсатын шығармашылықпен оқу-тәрбие үрдісіне тиімді пайдалану әрбір ұстаздың міндеті болып табылады. Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту өз бетінше жұмыс жасауға дағдыландыру барысында өз іс тәжірибесінде жаңа технологияларды қолданамын. Соның ішінде Ж.Қараевтың деңгейлеп, саралап оқыту әдісін пайдаланамын. Деңгейлеп оқыту технологиясының өзіндік ықпалы зор. Оқушыларға өздік жұмысын ұйымдастырып өткізуге көмегін тигізеді. Оқушылар өздік жұмыстарын орындап, білімдерін мониторингтік жүйе арқылы өздері бағалап, диагностикалауға қол жеткізеді. Қараевтың деңгейлеп, саралап оқыту технологиясы мынандай 4 түрге бөлінген:
1) репродуктивтік деңгей-жалпыға бірдей стандартты білім негізінде тапсырма беріледі. Мұндай тапсырмалар оқушылардың алдыңғы сабақтарда алған білімдеріне және оқушыға байланысты
2) алгоритмдік деңгей-мұнда оқушы мұғалімнің түсіндіруімен қабылдаған ақпаратты пайдалана отырып орындайды.
3) Эвристикалық деңгей оқушы қзі ізденіп, қосымша әдебиеттерді қолдана отырып жауап береді.
4) Шығармашылық деңгей-оқушының таза өзіндік шығармашылығын байқатады.
Жаңа тақырыпты оқушылар шығармашылық ізденіс үстінде өздігінен меңгереді. Деңгейлеп оқыту әр оқушының белсенділігін оятады. 9 сыныпта Бүкіл әлемдік тартылыс тарауын қайталау мақсатында өткізген сабағымның құрылымы ұжымдық оқыту, саралап, деңгейлеп оқыту. Тарау бойынша топқа бөліп, әр топқа осы тақырып бойынша деңгейлік тапсырмалар беремін.
Деңгейлеп оқыту технологиясының өзіндік ықпалы зор. Оқушыларға өздік жұмысын ұйымдастырып өткізуге көмегін тигізеді. Оқушылар өздік жұмыстарын орындап, білімдерін мониторингтік жүйе арқылы өздері бағалап, диагностикалауға қол жеткізеді.Деңгейлеп оқыту технологиясының мақсаты: әрбір оқушы өзінің даму деңгейінде оқу материалын меңгергенін қамтамасыз етеді.
Деңгейлеп оқыту әр оқушыға өз мүмкіндіктерін пайдалана отырып, білім алуына жағдай жасауды.
Деңгейлеп оқыту әр түрлі категориядағы балаларға, олармен саралай жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
Деңгейлеп-саралап оқыту құрылымында білімді игерудің үш деңгейі қарастырылады: ең төменгі деңгей (базалық), бағдарламалық, күрделенген деңгей сондықтан әрбір оқушы меңгеруі тиіс.
Деңгейліп оқыту технологиясы тиімді нәтижелі болу үшін:
а) жеке тұлға ерекшеліктеріне,
б) психологиялық даму ерекшеліктеріне,
в) пән бойынша білімді игеру деңгейіне көңіл бөлемін.
Көптеген жаңа технологиялармен қатар соңғы кездері қазақ әдебиеті сабақтарында ақпараттық технологиялар да жиі қолданылуда. Жаңа ақпараттық технологиялар дегеніміз – білім беру ісінде ақпараттарды даярлап, оны білім алушыға беру процесі. Бұл процесті іске асырудың негізгі құралы компьютер болып табылады.
Енді, осы ақпараттық технологияларды жүзеге асырудағы жұмыс түрлеріне тоқталып өтейік:
Ақпараттық технологиялардың бірі - интерактивтік тақта, мультимедиялық және он-лайн сабақтары. Былтырғы жаңа оқу жылының ерекшелігі – республикада алғаш рет жалпы білім беретін мектептерде Елбасының он-лайн режимінде өткен интерактивтік сабағымен басталды. Бүгінгі таңда Республика көлеміндегі мектептердің 97 пайызы интернет желісіне қосылып, әр салада оқушылардың ақпарат алуын қамтамасыз етіп келеді. Мемлекет басшысының тапсырмасымен еліміздің көптеген мектептерінде интерактивтік тақта орнатылды.
Өзім қызмет жасайтын оқу орнында жаңа ақпараттық технологияларды қолдану кеңінен қарастырылған. Колледж кабинеттерінде 4 интерактивтік тақта орнатылған. Сондықтан бұл тақтамен әр сабақты қызықты өткізуді ойластырып, жоспарлаймын, себебі қолда бар мүмкіндіктерді пайдалану арқылы оқушыларды жаңа заман технологиясымен жұмыс жасауға үйретеміз. Оқушылардың мақалдарды түсініп, есте сақтауын қамтамасыз ету мақсатында интерактивті тақтаның көмегі зор. Мұғалім тақтаның сурет салу редакторы арқылы тақтада мақалдарды ребус түрінде береді, оқушылар сол ребустарды шешеді. Келесі сабаққа өздері де ребус ойлап тауып, тақтаға салып, басқа оқушылардың шешуін сұрайды. Немесе, ертегілерді басқа ұлт балалары бір оқығаннан түсіне алмайды, олар үшін интерактивті тақтаға таныс емес сөздерді жазып қойсақ, сол сөздермен сөйлем құрастырып, алдын-ала жұмыстар жүргізсек, онда ертегіні оқу барысында олар бұрын кезіккен қиындықтарға кезікпес еді. Бұл бір жағынан оқушылардың сөздік қорын да байытады, осы тақырыпқа деген қызығушылығын арттырады да.
Енді, поэзияға тоқтайтын болсақ, бұнда да ақпараттық технологиялардың алар орны зор. Оқушыларды әуелі слайд көрсету арқылы өлең авторының өмір жолымен таныстырып, осы өлеңнің шығу тарихына ерекше тоқталып, өлең мазмұнын түсіндіріп, содан соң оқушыларға компьютер немесе теледидар арқылы өлеңді тыңдату оқушының жүрегінде әсер қалдыруы сөзсіз. Осындай жұмыс түрлері оқушылардың қазақ поэзиясына деген сүйіспеншілігін оятады.
Жоғары кластарда роман, әңгімелерді оқыту тіпті де үлкен қиыншылықтарға әкеп соғады, себебі балалар кітап оқып отырғаннан компьютерде көбірек отырғанын қалайды. Осы мәселенің шешуін де ақпараттық технологиялар көмегімен табуға болады. Мәселен, романды оқуға екі немесе үш сағат берілсе, оның бірінші сабағында мұғалім қысқаша роман кейіпкерлерімен, мазмұнымен слайд арқылы таныстырады. Екінші сабақта осы роман сюжеті бойынша түсірілген кинофильм болса, соны көрсету. Ал үшінші сабақта алған білімді бекіту мақсатында электрондық оқулық бойынша, немесе мұғалімнің өзінің құрастыруы бойынша тест және т.б. бақылау түрлерін өткізу, оқушылармен пікірталас жүргізуге болады. Үй тапсырмасы ретінде бір шығармашылық топ құрып, соларға осы роман немесе әңгімеден үзіндіні кино қылып түсіріп, келесі сабақта интерактивті тақта арқылы сол киноны топқа көрсету. Міне, осындай ақпарат құралдарының көмегімен сабаққа қатысу белсенділігі төмен оқушылардың да қызығушылығын арттыруға болады.
Қазақ әдебиеті сабақтарында ақпараттық технология келесі жұмыс түрінде де қолданысын табады. Бұл оқушылардың аса шығармашылығын талап ететін жоба жұмысы. Бұл жұмыс түрін жүргізгенде оқушылар техникалық құралдарды қолдану арқылы жобасын дайындайды. Мәселен, сабақта балалар Ыбырай Алтынсариннің шығармашылығымен танысады. Енді осы тақырыпта терең мағлұмат жинап, онымен бүкіл топты таныстыру мақсатында шығармашылық топ құрылады. Топ құрылған соң, олар Ыбырай Алтынсарин туралы мағлұмат жинауға кіріседі. Балалар мұражай қызметшілеріне, белгілі әдебиетші, тарихшыларға барып осы тақырып жөнінде сұхбат алып, тақырыпқа байланысты материалдарды суретке түсіріп, жалпы толық бейнематериал жинақтайды. Жиналған мағлұматтарды компьютер арқылы өңдеп, қысқаша деректі фильм етіп шығарады. Содан соң бұл фильмды сабақ үстінде топ назарына ұсынады. Осындай өзгеше жұмыс түрлерін өткізу арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға, олардың осы пәнге деген қызығушылығын оятуға, дарынды тұлғаны қалыптастыруға әбден болады.
Ақпараттық технологиялардың оқу-тәрбие үрдісінде қолданылуы мұғалімдердің де, оқушылардың да мүмкіндіктерін кеңейтеді. Ендеше ақпараттық технологияларды үйлесімді пайдалану қазіргі таңда өзекті мәселелердің біріне айналып отырғаны даусыз.
Керекті сөздер: ақ тіл, қызыл тіл, өзен, көл, жүз елу, елу, ат, көлік. Осы мақалдарды ребус түрінде де беруге болады.
Жаңа ақпараттық технологияларды қазақ әдебиеті сабағында қолдану келесі нәтижелерге жеткізеді:
1. Оқушыларға еркін ойлауға мүмкіндік береді;
2. Тіл байлығын дамытады;
3. Өз ойын жеткізуге, жан-жақты ізденуге үйретеді;
4. Шығармашылық белсенділігін арттырып, ұжымда бірігіп жұмыс істеуге тәрбиелейді.
5. Өз бетімен білім алатын, ақпараттық технологияларды жақсы меңгерген, білімді жеке тұлғаны қалыптастырады.
Өз пікірімді қорыта келе, біздің алдымызда қашанда сабақ барысында алынған білімнің бәсекелестікке қабілеті бар ма, білім сапасын артыру үшін не істеуіміз керек? деген мәселе үнемі жанымызда сақталу керек. Ендеше құрметті әріптестер, бүгінгі сабақ кешегі сабақтан өзгеше, ал ертеңгі сабақ бүгінгі сабақтан жақсы болсын деген тілек айтамын.
