С.Муканов Лашын

Мұхтар Әуезов

«Ақын қонақтар »

әңгімесінің

құрылымын талдау

“ Сәйкесін тап”

Мұхтар Әуезов қай жылы дүниеге келді?

“ Абай жолы” романының басты кейіпкері?

М.Әуезов дүниеге келген өңір?

М.Әуезов Лениндік сыйлыққа ие болған жыл?

М.Әуезов кімнің тәрбиесінде болды?

Абай

Атасы Әуез

1959 жылы

Семей

1897 жылы

1. Абайдың жасы нешеде еді,сырт көрінісінде қандай өзгешелік бар еді?

2. «Басқа бір ермек, бөлек бір дос тапты...»

“ Ойлан, тап!”

3. Ауылға келген қандай қонақтар еді? Олар кімдер?

4.Абайға домбыраны сыйға тартқан кім?

5.Барлас ақының алғаш жырлаған жыры қай жыр,оны Абай қандай сезіммен қабылдады?

6. Ақындарды аттандыру.

Сөздердің мағыналарын тап

(сөздікпен жұмыс)

Елдің шабысы-

ел ішіндегі дау-дамай,қақтығыс

Сүле науқас-

созылмалы дерт,ауру

Ұғымтал-

Термелеу-

белгілі бір мақамға салып орындау

түсінікті

Құлан таза болып арылу-

толық жазылу

Жетекке алу-

жылқыларды жетектеп кету

Сәбит Мұқанұлы Мұқанов

Сәбит Мұқановтың өмірбаяны

1900 жылы 13 сәуірде Солтүстік Қазақстан облысының Жамбыл ауданындағы Жаманшұбар деген жерде туған.

Бала кезінде – ата- анасынан ерте жетім қалып, қой бағып, балалық шағын байға жалданумен өткізген.

Ауыл молдасынан хат танып, болашақ жазушының дарыны ерте кезден білінеді.Жерлестері оны «жыршы бала», «ақын бала» атандырады.

Хронологиялық кесте

№

жылдар

1.

1918-1919

2.

мәліметтер

1919-1922

Омбыдағы оқытушылар курсында оқиды.

3.

Ә р түрлі қызметтер атқарды

1922

4.

1926

5.

Орынбордағы рабфакқа түсті

1926

6.

Орынбордағы рабфакты бітірді

1928

Баспасөз орындарында қызмет атқарды

7.

«Еңбекші қазақ» газетінің бөлім бастығы болды

1936-1937

8.

1937-1941

«Қазақ әдебиеті» газетінің редакторы,Қазақстан Жазушылар одағының председателі болды

Қазақтың Абай атындағы

педагогикалық институтында

профессор

Сәбит Мұқановтың шығармалары

1922 жылы - алғаш рет «Бостандық», «Кедейдің ұлы» атты өлеңдері шығады.

1920- 1930 жылдары - «Майға сәлем», «Сөз – Советтік армия», «Поэзия маршалы» т.б өлеңдері жазылады.

1941-1961жылдары- «Өмір мектебі» кітабының жалғасы болып табылатын «Есею жылдары» деген өмірбаяндық романы басылып шықты.

1950жыл- «Сырдария» романы, «Шоқан Уәлиханов» пьесасы шықты.

Біле бергім келеді, біле бергім...

1.Әңгіме ұнады ма, не туралы?

2.Әңгіме кімнің атынан баяндалады?

3.Ахмет кім, оның қандай ерекшелігі бар?

4.Әңгіме неліктен «Лашын» деп аталған деп ойлайсыңдар?

С.Мұқанов «Лашын»

І топ

Балтабай ауылы

Мәтіннен Ахметтің портретін тауып оқы

Лашын құсты суреттеген жерін тауып оқы

  ІІ топ

Дабыл аспабы жайлы дерек

Лашынның үйрек, қаз, дуадақ алу тәсілдері

Құстар жайлы мақал,өлең сөздер

ІІІ топ

Шілдеде құс алу

Құстың отқа шығар кезі

Бір қызық ісім екен сұм жалғанда

“ Алты жұмбақ” ойыны

Дуадақтың тапсырмасы.

Ахмет қазақ халқының қандай кәсібімен айналысады?

Портрет дегеніміз не? - суретте  

Артқа

• Үйрек құстың тапсырмасы.

• Құстарда жауынан қорғану үшін қандай сезім мүшелері жақсы дамыған? 
• Құс салудың ең дұрыс мезгілі- зертте

Артқа

Қаздың тапсырмасы.

Лашының қазды алған кездегі амалы

Лашынның таң сібірлеп келе жатқанда құс алу көріністерін айтып бер

Артқа

Лашынның тапсырмасы

Ахметтің лашыны неше түлекте? 

Лашынға алдырмайтын қай құс? - салыстыр

Артқа

Саятшы Ахметтің тапсырмасы Әңгімеде аңшылыққа байланысты айтылған нақыл сөздерді тап. Лашын құстың мүсінін суретте

Артқа

Дабылдың тапсырмасы.

Үзінді қай шығармадан алынған?

Құс салып айдын көлді дабылдаттым

Артқа

«Табиғатсыз адамзаттың күні жоқ,

Мұны айтуға табиғаттың тілі жоқ» демекші, табиғат пен адам егіз ұғым.

Үйге тапсырма:

1.Аңшылық кәсіпке байланысты мақал-мәтелдер жазу.

2. Құсбегілік тақырыбында шағын әңгіме құрау

3. С.Мұқанов «Лашын» әңгімесін оқу.