Презентация к уроку "Саятшы Ораз"

Сабақтың тақырыбы

Сәбит Мұқанов

“ Саятшы Ораз” әңгімесі

Білімдік : әр түрлі тәсілдер арқылы шығарманың негізгі мағынасын меңгерту, талдау жасату арқылы алған білімдерін тексеру, жаңа сөздерді меңгерту, тынымдық қызығушылықтарын ояту;

Тәрбиелік :табиғатты аялай білуге, ынтымақ пен бірлікке, адамгершілікке тәрбиелеу;

Дамытушылық : ой қорытып, өз тұжырымын жасай білуге үйрету, ұжымда жұмысқа, өз пікірін дәлелдей алуға қабілеттерін жетілдіру.

Мақсаты

Психологиялық дайындық: «Шаттық шеңбері». Адамдарға кешіріммен қарайтын, Жан жылуы жылылық боп тарайтын Кішіпейіл бала болғым келеді, Айналасын нұрлы күнге балайтын

Үй жұмысын тексеру “Көксерек” әңгімесі бойынша

“”

Жаңа сабақ Сәбит Мұқанов “Саятшы Ораз” әңгімесі

Мұқановтар отбасы

1900 жылы Жаманшұбар деген жерде дүниеге келген

• Ата-анасынан ерте жетім қалды

• “ романы бар Жыршы бала”, “ақын бала” атанған

• 18 жасында Омбыдағы мұғалімдер курсына түседі

• Өмірбаяндық “Өмір мектебі” романы

• Алғашқы өлеңдері

1919 жылы жазылған “Бостандық” және “Кедейдің мұңы”

Өлеңдері

• “ Майға сәлем” , “Сөз – Советтік армия”, “Поэзия маршалы”

• Бұл өлеңдерінде болашаққа сенімін лирикалық кейіпкері арқылы білдіреді

• 20-30 жылдары “Сұлушаш” дастанын жазды

Прозалық шығармалары

1.”Адасқандар” романы

2. “Балуан Шолақ” романы

3. “Аққан жұлдыз” романы

4. “Жұмбақ жалау” 1938 жыл кейіннен “Ботагөз”

5. “Өмір мектебі” өз өмірінің беттерінен жазылған .

• Жазушы екі рет Ленин, екі рет Еңбек Қызыл Ту, “Құрмет белгісі” ордкендерімен марапатталған.

• Қаламгер 1973 жылы қайтыс болды.

Қызығушылығын ояту

Жұмбақ

• Қара арғымақ мінгенім,
• Қыр айнала жүргенім.
• Сегіз найза сенгенім,
• Он екі қылыш ілгенім.

Жұмбақ

• Иттің егізі,
• Қалады тек “ізі”

• Өзі ширақ, өзі қу,
• Жүрген жері айқай-шу.

• Мағынаны ашу сатысы. Сөздік жұмысы.

• Саятшы – құсбегі, құс баптаушы. Сауға беру – ақысыз олжа үлестіру. Шілік – өсімдік. Ителгі – жыртқыш құс. Қаршыға – өте алғыр құс. Қазақстанда Алтай, Алатау тауларының бөктерлерінде мекен етеді.

Топтық жұмыс 1-тапсырма 1-топ. Шығармаға жоспар құру 2-топ Композициялық құрылымына талдау

2-тапсырма 1-топ. Мәтіннен портретті тауып, жазу 2-топ. Пейзажды жазу

3-тапсырма Сәйкестендіру

• Ой толғаныс сатысы. І топ . Бес жолды өлең.
• 1 зат есім (кім ?) – саятшы .
• 2 сын есім (қандай ?) – әзілқой, мейрімді.
• 3 етістік (не істеді ?) – құс салды, аң аулады, сауға берді.
• 4 сөзден сөйлем - Саятшы Ораз олжасын үлестірді.
• 1 синоним – құсбегі .

• ІІ топ . Концептуалдық кесте.
• Кейіпкер
• Өмірге қызығушылығы
• Адамгершілік қасиеті
• Кейіпкерлерге берілетін баға

• Бекіту. Тест жұмысы:
• Ораз құс салумен жылдың қай мезгілінде айналысты .

• а) қыста; ә) қысы – жазы ; б) жазда.

• 2. Әңгіме кімнің атынан баяндалды ?

• а) Сәбит; ә) Ораз; б) Мұқан.

• 3. Алғыр құстардың ішінде ілуде біреуі ғана болмаса, бабын тауып

• а) қаршыға; ә)тұйғын; б) ителгі.

• 4. «Биыл қыста мылтықтың қарауылына, бүркіттін ілінген олжаға екеуіміз ортақ болайық». Кімнің сөзі ?

• а) Ораз; ә) Сүлеймен; б) Мұқан.

• 5. «Ағайдан қашпайтын аң болама, ар жағынан дыбыс шықса, бері қарай өздері жөңкиді», - дейді Ораз. Қандай аң туралы айтылған ?

• а) қасқыр; ә) қоян; б) түлкі.

• 6. Ораз қыста бүркіт салды, ал жазда қандай құстарды салатын еді ?

• а) лашын, тұйғын; ә) қаршыға, тұйғын; б) ителгі, бүркіт.

Үйге тапсырма. «Қазақтың саятшылық дәстүрі» немесе «Құс салу – жан рахаты» (эссе).